Feitelijke gegevens
- 1e druk, 2012
- 284 pagina's
- Uitgeverij: A.W. Bruna
Flaptekst
In een Utrechtse discotheek raken tientallen jongeren plotseling dodelijk ziek na het gebruik van de mysterieuze partydrug ELF. In het Academische Medisch Centrum Midden vecht bloeddokter Floor van Schaik voor hun levens. Terwijl het dodental oploopt, wordt hun bloed geanalyseerd door het commerciële bedrijfje Future Medical Blood dat elders in het ziekenhuisgebouw is gevestigd. Floors chef Victor de Kauw lijkt alle vertrouwen in FMB te hebben, en des te minder in haar. Wanneer De Kauw probeert Floor op non-actief te stellen, besluit ze om ’s nachts in het lab van de Utrechtse bloedbank zelf wat proeven te nemen...
Eerste zin
Hij doet zijn ogen open. Alles is zwart. Hij knippert een paar keer. Nog steeds een alles verhullende duisternis. Een muffe, zurige smaak in zijn mond.Samenvatting
Linda van Vliet, een laborante bij de Bloedbank, begint haar werkdag, maar ze neemt van elke donor die bloed komt geven, een extra buisje bloed af, dat niet voor normaal gebruik bestemd lijkt. Later die dag geeft ze deze buisjes aan een man, Nick genaamd. Er lijken commerciële belangen bij in het spel te komen, want Linda beweert dat ze er dankzij deze verboden praktijk toch een luxe leventje er op na kan houden.
Dan maken we kennis met de puber Melissa, die uitgenodigd is op een feestje van klasgenoten. Na de barbecue vertrekken ze naar een Utrechtse discotheek, waar ze een partydrug te slikken krijgt. Het drankje heet ELF. Het duurt niet lang of ze wordt onwel. Later blijkt dat meteen al 12 jongeren dood zijn gegaan aan de drank en dat er bijna 40 in coma liggen. Ze worden in het Utrechts Medisch Centrum opgenomen onder de hoede van hematoloog Floor van Schaijk. Het bloed moet zo snel mogelijk onderzocht worden, evenals de samenstelling van de partydrug. Saskia, de gescheiden moeder van Melissa die tot dusver niet veel aandacht aan haar dochter heeft gegeven na de scheiding, wordt naar het ziekenhuis geroepen via een voicemalbericht van de politie. Ze belt haar ex-man Evert en haar zus Linda (hé, denkt de lezer, Linda). Ze komen allen bijeen in het universitair ziekenhuis, waar Melissa in coma ligt. Diverse jonge patiënten krijgen te maken met hartritmestoornissen; voor enkelen komt reanimatie te laat.
Floor vreest voor een te lage HB-waarde in het bloed en wil extra buisjes laten onderzoeken door een commercieel bedrijf FMB, dat ook in het ziekenhuis is gevestigd. Ze wordt ontvangen door een onsympathieke laborant Johann.
Intussen is er ook een tweede verhaallijn ontstaan. Merel, een jonge vrouw van streng gelovige ouders uit Yerseke, woont samen met Sven. Ze is het huis uit gegaan en bovendien zwanger geraakt. Maar Sven heeft een afspraak met iemand gemaakt en is die avond niet thuisgekomen. Ze belt zijn vriend en die zegt dat Sven om commerciële redenen bloed doneert. Die gaat naar een ruimte waar ene Johann ( hé denkt de lezer, waar heb ik die naam eerder gelezen?) zijn bloed afneemt, maar hem ook buiten westen brengt en daarna een buisje in zijn aders aanbrengt. Hij wordt leeggezogen, maar waarom dat is, wordt op dat moment nog niet duidelijk.
Floor krijgt intussen de HB-waarden van de patiënten, maar die kloppen volgens haar niet met de uiterlijke verschijnselen waaraan de jonge patiënten lijden. Ze wil een hertest loskrijgen bij haar oudere collega De Kauw, maar die wordt boos op haar vanwege haar wantrouwen en staat dat niet toe. Ze discussieert nog een keer met hem, maar hij staat niets toe en stuurt haar zelfs naar huis. Merel is intussen naar het ziekenhuis gegaan, probeert binnen te komen en om dat te bereiken faket ze een aanval van flauwte. Omdat ze zwanger is, nemen ze in het ziekenhuis geen risico en willen haar een nachtje houden ter observatie. Maar voordat ze wordt opgenomen, vlucht ze van haar afdeling. Ze gaat op zoek naar Sven.
Linda moet intussen van haar opdrachtgever Nick weer een portie bloed leveren. Maar omdat haar lieve nichtje Melissa slachtoffer is geworden van alle “ongein”, wil ze niet meer meewerken. Een pistool op haar hoofd brengt haar op andere gedachten. De volgende dag zorgt ze weer voor bloed, maar als ze onderweg is naar Nick om de buisjes af te geven, wordt ze van de weg gereden en verongelukt ze. Saskia moet haar zusje later identificeren.
Floor is niet af te brengen van het idee van een hertest en met hulp van David die de sleutel heeft van de bloedbank, gaat ze ’s nacht een bloedmonster hertesten. Het blijkt dat de HB-waarde heel laag is en dat de eerste test van FMB dus niet goed is. Bovendien blijkt dat alle patiënten resusfactor 0 hebben.
Sven was even uit zijn donorkamer gevlucht, maar hij wordt weer opgepakt en opnieuw aan de apparatuur gelegd. Hij lijkt er slechter dan ooit aan toe te zijn. Hij heeft wel een sms-je kunnen versturen aan Merel die dit laat lezen aan dokter Floor die ze in het ziekenhuis ontmoet. De laatste gaat met alle bewijzen naar De Kauw die ze ervan probeert te overtuigen dat het mis is met FMB. Ze wil er naar toe. De Kauw belt met Johann dat ze eraan komen. Floor gaat met Merel en De Kauw naar FMB en daar wacht hun een warm onthaal. Johan ontvlucht, maar rijdt zich later klem in de parkeergarage van het ziekenhuis, Vicky (de politieagente) komt Floor helpen.
Merel die in de ruimte van FMB is, ontdekt met De Kauw haar vriend Sven die op sterven na dood is omdat hij leeggezogen is. Floor komt ook weer terug aan het bed van Sven en ziet hoe slecht hij eraan toe is. Hij moet onmiddellijk bloed en prednison toegediend krijgen. Sven hoort de stem van zijn zwangere vriendin.
Floor gaat opnieuw naar De Kauw om hem te beschuldigen: hij wil met vervroegd pensioen, heeft aandelen in de commerciële FMB, die hij het ziekenhuis heeft binnengehaald. Saskia de moeder van Melissa is bij haar dochter en ze ziet dat ze weer een hartritmestoornis heeft. Floor wordt erbij geroepen om te reanimeren. Ze neemt haar verantwoordelijkheid en redt Melissa. Daarnaast kotst ze figuurlijk op haar leidinggevende De Kauw.
In de epiloog verneemt de lezer dat Sven intussen vader is geworden. Hij is erg blij, maar hij heeft de afgelopen maanden wel psychische behandeling noodzakelijk gehad.
Personages
Floor
Floor is de ambitieuze arts, vrijgezel, die zich niet wil neerleggen bij de mysterieuze verschijnselen na het dronken van de partydrug. Ze komt in opstand tegen haar leidinggevende en laat het bloed van de patiënten opnieuw onderzoeken. Daan krijgt ze gelijk en ook dan zet ze door. Ze is doortastend, staat aan de basis van de ontmaskering van de misdadige organisatie en weet met kordaat optreden ook Melissa te redden.
Merel
Merel is een jonge vrouw, afkomstig uit een zwaar godsdienstig milieu uit Zeeland waaruit ze zich heeft ontworsteld. Ze is gaan samenwonen met student Sven. Even vreest ze dat hij haar bedriegt maar ze hebben geld nodig om de baby te laten komen. Hij wil extra bloed geven, maar hij komt niet terug. Ze gaat op onderzoek uit en laat zich in het ziekenhuis opnemen door net te doen alsof ze een flauwte krijgt.
Sven
Van Sven horen we niet zo veel: hij is een beetje bang als hij bloed moet doneren, maar verder is hij voor een belangrijk deel in het verhaal buiten westen, omdat hij aan de apparatuur ligt. Hij weet te ontvluchten in het lab, maar wordt weer net zo snel opgepakt.
Melissa
Melissa is maar in één hoofdstuk de vertelster en ze gaat in op het aanbod een partydrug te nemen om erbij te horen. Daarna is ze alleen maar in coma. Wel vertelt ze dat ze beter met haar vader dan met haar moeder kan opschieten, omdat de laatste te veel tijd voor zichzelf nodig heeft.
Saskia
Saskia besteedt na de scheiding van haar man te veel tijd aan zichzelf en ze laat haar dochter maar een beetje aan haar lot over. Dat verandert wanneer Melissa in het ziekenhuis wordt opgenomen na een avondje stappen. Aan het bed van Melissa wordt ze overweldigd door schuldgevoelens en ze neemt zich voor als Melissa overleeft het anders te zullen aanpakken
Quotes
"Zwart voor zijn ogen. Schimmige contouren doemen op. Hij hoort een zacht gezoem op de achtergrond. Waar is hij? Voorzichtig draait hij zijn hoofd naar het geluid. Vanuit een apparaat lopen roodgekleurde slangen naar een doorzichtige zak die half gevuld is met rode vloeistof. Bloed? Zíjn bloed?" Bladzijde 111
"Het is inmiddels een paar uur later. Hé wat is dat nou? Haar hart bonkt onregelmatig, slaat een paar keer over. Een vreemd gezoem in haar oren. De zaal begint te draaien. Haar mond is kurkdroog en het zweet loopt in straaltjes langs haar lichaam. Ze wankelt. Weet zich nog net staande te houden." Bladzijde 39
"Ergens op mijn levenspad is er iets mis gegaan. Ik ben de verkeerde weg ingeslagen en compleet verdwaald. Wat zo onschuldig leek, gaat nu helemaal mis. Ik wilde alleen maar wat extra geld verdienen, maar de dollartekens in mijn ogen hebben me verblind." Bladzijde 142
Thematiek
Misdaad: whodunitIn deze thriller gaat het voornamelijk om een misdadige organisatie die met bloedmonsters van mensen een partydrug wil maken om er veel geld mee te verdienen. Dat gaat mis en ten koste van veel jonge mensenlevens. Het op zoek gaan naar de daders (het whodunit-motief) speelt daarom een belangrijke rol in dit verhaal. Er is altijd wel iemand die in zo'n geval de strijd wil aanbinden. Dat doet Floor en ze gaat ook tegen de opdracht van haar leidinggevende in. Die blijkt bovendien zijdelings betrokken te zijn bij de criminele organisatie en dat is een complicerende factor.
Motieven
Schuldgevoel
Er zijn enkele personages die een schuldgevoel hebben. Linda omdat ze mede schuldig is aan de situatie van haar nichtje Melissa. Saskia die zich schuldig voelt omdat ze te weinig aandacht aan haar dochtertje besteedt
Drugs
De partydrug Elf is een gevaarlijke drug die voor veel jongeren het einde van het leven betekent. Floor gaat op zoek naar wat deze drug precies zo dodelijk maakt.
Dood
Er gaan nogal wat jongeren dood aan de partydrug Elf.
Motto
Het motto kiest de schrijfster uit de eed van Hippocrates, de klassieke Griekse geneesheer. Deze eed leggen artsen af bij de aanvaarding van hun ambt. Ze zullen namelijk alles in het werk stellen om patiënten te helpen. Het doden van patiënten of het handelen waaruit de dood kan voortkomen, zijn verboden.
Opdracht
Er zijn veel mensen aan wie de schrijfster het boek opdraagt:
- Voor Jan en voor onze droom
- Voor papa en mama, vier keer is Kimsrecht!
- Voor Harma, omdat je zo speciaal was
- Voor Betty en Martha, de beste prikkers ever
- En voor Fred, gewoon omdat je zo’n fijne vent bent.
Titelverklaring
De titel is niet letterlijk in de tekst terug te vinden. Maar er wordt naar alle waarschijnlijkheid de verdieping van het Utrechts ziekenhuis mee bedoeld waar FMB zijn geheime praktijken er op nahoudt. Het is de onbekende verdieping achter de schermen van een universitair ziekenhuis en in de wiskunde staat X voor de onbekende.
Structuur & perspectief
Er zijn heel veel korte hoofdstukken. Boven elk hoofdstuk staat de naam van het personage dat in dat hoofdstuk vertelt. Er is één ik-verteller, Linda van Vliet (voor 5 hoofdstukken), en de rest van de vertellers zijn allemaal personale vertellers. De belangrijkste qua aantal is Floor van Schaijk, hematoloog in Utrecht. Zij neemt veertien hoofdstukken voor haar rekening. Sven is de personale verteller van 8 hoofdstukken, Merel van 7 en Saskia van 6.
Ik kan geen reden bedenken waarom Linda een ik-vertelster is. Ze is zeker niet het belangrijkste personage en mijns inziens had ze evengoed in de zij-vorm kunnen vertellen. Afgezien van de genoemde vertellers zijn er ook nog enkele stukken tekst die uit de dagelijkse berichtgeving op televisie komen (de vermelding dat er een ongeluk is gebeurd in de discotheek, de melding van het auto-ongeluk van Linda).
De volgorde van de hoofdstukken is chronologisch. Omdat verschillende personages over hetzelfde gedeelte van de handeling vertellen, komen er enkele dubbelingen in de tekst voor die vanuit verschillende gezichtspunten zijn beschreven.
Decor
Er zijn heel veel korte hoofdstukken. Boven elk hoofdstuk staat de naam van het personage dat in dat hoofdstuk vertelt. Er is één ik-verteller, Linda van Vliet, (5 hoofdstukken) en de rest van de vertellers zijn allemaal personale vertellers. De belangrijkste qua aantal is Floor van Schaijk, hematoloog in Utrecht. Zij neemt veertien hoofdstukken voor haar rekening. Sven is de personale verteller van 8 hoofdstukken, Merel van 7 en Saskia van 6.
Ik kan geen reden bedenken waarom Linda een ik-vertelster is. Ze is zeker niet het belangrijkste personage en mijns inziens had ze evengoed in de zij-vorm kunnen vertellen. Afgezien van de genoemde vertellers zijn er ook nog enkele stukken tekst die uit de dagelijkse berichtgeving op televisie komen (de vermelding dat er een ongeluk is gebeurd in de discotheek, de melding van het auto-ongeluk van Linda).
De volgorde van de hoofdstukken is chronologisch. Omdat verschillende personages over hetzelfde gedeelte van de handeling vertellen, komen er enkele dubbelingen in de tekst voor die vanuit verschillende gezichtspunten zijn beschreven.
Stijl
De stijl van Kim Moelands is vlot en helder, die goed past bij een thriller van dit niveau. Daardoor leest het boek snel weg. Er worden nauwelijks lastige woorden in gebruikt afgezien van de medische termen die in het verhaal noodzakelijk zijn.
Slotzin
Ze kijkt hem aan, lacht hem toe, net als het leven. Hij heeft een tweede kans gekregen en die zal hij ook ten volle benutten. Dat is hij verplicht aan zijn gezin en ook aan de god, die misschien toch wel bestaat.Beoordeling
Vlot geschreven thriller over een interessant onderwerp.
Er zijn traditiegetrouw veel perspectiefwisselingen.
Amusementswaarde: ruim voldoende.
Recensies
"Kim Moelands heeft weer laten zien dat het schrijven haar in het bloed zit, en dat ze veel onderzoek heeft gedaan voor dit boek. Met al die informatie is ze erin geslaagd om een zeer spannend boek te schrijven over een actueel onderwerp." http://www.leesfanaten.nl...rdieping-x
"Wat een verhaal! Een onderwerp waar menig ouder nachtmerries van zou krijgen. Vanaf de eerste bladzijde word je meegezogen in het verhaal en kun je niet meer stoppen met lezen." http://www.vrouwenthrille...400502246
"Ondanks de omslag die wel bij een ander boek lijkt te horen – want foto, titel en zelfs de slogan hebben weinig of niets met de inhoud te maken – levert Kim Moelands een meer dan behoorlijke medische thriller af waarin ze de gevaren het gebruik van ongecontroleerd geproduceerde drugs, en bij uitbreiding alle drugs, aankaart. Verdieping X kan moeiteloos de concurrentie aangaan met de werken van de auteurs die dit subgenre groot maakten: Tess Gerritsen, Robin Cook en Michael Palmer. " http://www.crimezone.nl/w...ping-X.htm
Geschreven door Cees

Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Leraar Nederlands zijn vond ik veel leuker dan directielid spelen. De laatste jaren was ik conrector. In 2004 begon ik aan mijn eerste boekverslag voor scholieren.com. Dat is dus ruim twintig jaar geleden.
Ik vond het destijds mijn 'missie' om de vaak verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met onbekende en / of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk gewoon leuk zijn. Het is de taak van een docent om het lezen te stimuleren.
Docenten kunnen je met het aanprijzen van aantrekkelijke en/of spannende boeken enthousiast maken. Passages die interessant zijn, kun je voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat, kan ook een stimulans voor je keuze zijn. En vergeet niet dat je van je medeleerlingen ook kunt horen welk boek ze (erg) leuk gevonden hebben. Dat is vaak de beste manieren om te weten te komen of een boek aantrekkelijk is. Hoewel smaken altijd blijven verschillen..
Ik heb tot nu ( 1 maart 2025) 1513 boekverslagen gemaakt, waarvan vrijwel de meeste Zeker-Weten-Goed-verslagen zijn. Er staan de laatste jaren aan het einde van het verslag vragen over de inhoud en de structuur, zodat je kunt controleren of je je het boek in grote lijnen begrepen hebt.
Bij Scholieren.com probeer ik zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Elke maand ontvang ik boeken van diverse uitgeverijen die hun schrijvers uit 'hun fonds' onder de aandacht van de lezer willen brengen.
Ik hoop altijd dat de 'leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende of zelfs beginnende schrijvers op de leeslijst te accepteren.
Lezen kan leuk zijn, maar boekverslagen maken doe je meestal niet voor je lol. Ikzelf vond dat vroeger namelijk helemaal niet leuk. Ik kocht in die tijd daarom ook alle uittrekselboeken van alle talen. (Bijvoorbeeld Literama (Ne), Aperçu (Fa), Survey (En), Der Rote Faden (Du). En als ik heel eerlijk ben, heb ik ook wel eens uit tijdgebrek alleen met een boekverslag een mondeling tentamen gedaan. Maar dan voelde je je toch niet altijd op je gemak. Nu maak ik zelf al jaren boekverslagen voor scholieren.com.
Nog een welgemeend advies: wees verstandig en lees altijd het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een prima geheugensteun voor je mondeling zijn.
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek echt niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com aanlevert. Daar is natuurlijk helemaal niks mee.
REACTIES
1 seconde geleden