Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2020
• 160 pagina's
• Uitgeverij: Van Oorschot

Flaptekst

Eerste zin

Het hart klopt, denkt Henk van Doorn als hij wakker wordt, en het bloed stroomt. Goedbeschouwd is dat het verstandigste wat je erover kunt zeggen.

Samenvatting

Henk van Doorn (56 jaar, IC-verpleegkundige, gescheiden maar geen kinderen) wordt 's morgens wakker en ziet dat zijn hond 'Schurk' er niet al te best aan toe is. 'De doodnormale Henk', gaat met het dier nog net voor twaalven naar de dierenarts en die zegt dat de hond aan hartfalen lijdt, maar nog wel een aantal maanden te leven heeft. Daarvóór was hij nog gaan wandelen met de hond en een aardige vrouw had de dorstige Schurk water gegeven. Henk maakt er een gewone dag van, loopt langs de kaasboer om een bakje kaasdip te kopen. Teveel vindt hij later, vanwege zijn overgewicht ("Hij heeft mannentietjes.").

Hij belt met zijn jongere broer Freek, wiens dochter Rosa die dag 17 jaar wordt. Met Rosa kan hij beter opschieten dan met Freek, die hem nogal eens arrogant de les wil lezen. Toch wordt hij uitgenodigd voor de barbecue bij de familie die middag. Hij wil daarom een boek aan het nichtje geven en hij besluit uiteindelijk 'Kees de Jongen' van Theo Thijssen voor haar te kopen, omdat daar ook een leuk personage Rosa in voorkomt.
Hij bezoekt vervolgens in een verzorgingstehuis een demente oud-collega, Maaike. Ze vertelt hem dat ze steeds erg geil wordt en grijpt hem tussen zijn benen. Na het bezoek onthult Henk dat hij een (overspelige) seksuele relatie met haar had. Ze was achttien jaar ouder en ervaren op seksgebied.

Zijn (zeer intelligente|) vrouw had hij ook een keer betrapt op overspel, namelijk met de buurman. Drie jaar geleden zagen ze in dat hun huwelijk 'leeg' was geworden. Bovendien had Lydia in alles een slechte smaak, vond hij. Zo hield ze o.a. van muziek als 'Una Paloma Blanca.' Toch belt hij haar nu op (ze woont in New York) om te vertellen dat hun hond ziek is. Ook de hond hield van George Baker.
Na een middagdutje (van buitenaf beschreven) gaat Henk met de bus naar zijn broer Freek. In de bus zit de aardige vrouw die 's morgens water aan Schurk had gegeven. Ze heet Mia(57). Henk vindt haar aantrekkelijk, maar handelt niet adequaat. Ze verlaat in Loenen de bus om naar een concert te gaan.
Later in de roman wordt deze bus-situatie ook beschreven vanuit het perspectief van Mia. Het blijkt dat ze hem ook leuk vindt. Mia is in het dagelijks leven lerares scheikunde.

Hij gaat naar broer Freek en zijn nichtje Rosa is erg enthousiast, ook over haar cadeau. Henk vertelt de inhoud van 'Kees de jongen' aan haar. Hij probeert steeds tijdens de barbecue een irritante keramiste te ontlopen en drinkt nogal wat wijn. Dronken gaat hij met Rosa naar de kamer en ligt bij haar in bed: er gebeurt gelukkig niets slechts. Wel denkt hij steeds dat hij verliefd is op Mia en dat hij haar wil 'penetreren.' Ook denkt hij na over zijn oudste broer Jan, die als een verslaafde is gestorven. Hij dut zelfs weer in (Henk slaapt veel). 
Dan verlaat hij dronken weer het huis en neemt de bus terug. Ja hoor, in de bus zit Mia en ze zitten weer naast elkaar. Henk flapt er dan onverwacht uit dat hij verliefd op haar is geworden. Mia beseft dat het aantrekkelijke van Henk is dat hij zo vol levenslust zit (Lebensbejahung).
(‘Want zie je, Mia, het is niet eten en drinken dat ons in leven houdt, maar levenslust, de morele overtuiging dat het de moeite waard is, dat er waarheid en schoonheid ligt in het leven zelf, altijd en overal, maar dat het aan ons is om dat op te zoeken, te delven, als gelukszoekers, in de beste betekenis van dat woord...)
Henk vraagt haar mee naar binnen, waar ze Schurk omhelst. Ze drinken een wijntje en gaan nog even wandelen met de hond. Ze blijft bij hem en ze kleedt zich uit. Dan ziet hij dat ze een borst mist, doordat ze drie jaar ervoor kanker had gekregen. Ze wilde geen nep-tiet. Henk geeft er niets om en ze gaan vrijen.
Maar tot zijn schaamte krijgt hij geen erectie, ook als Mia die probeert op te wekken. Hij valt zelfs (weer) in slaap: de wijn zal daarbij een rol spelen. Hij droomt over Mia en iemand inde droom vraagt hem welke kleur ze dan heeft. Hij weet het niet.

Henk wordt opnieuw wakker en hoort dat de hond het benauwd heeft. Hij gaat even bij hem zitten en ziet al in gedachten voor zich hoe hij het dier later bij de dierenarts zal brengen om hem te laten inslapen. Ook denkt hij aan de toekomst met Mia: hij zal talrijke keren seks met haar hebben, maar ze zullen apart blijven wonen. Mia wordt wakker om naar de wc te gaan, maar zonder dat ze hem ziet, gaat ze weer naar de slaapkamer. 

Personages

Henk van Doorn

In de samenvatting, het thema en de motieven wordt al beschreven wat Henk voor man is. Hij is 56 jaar, IC-verpleegkundige, houdt van goede smaak, muziek en literatuur. Hij is onvruchtbaar gebleken waardoor er geen kinderen kwamen , samen met Lydia. na de scheiding van drie jaar heeft hij een luchtige levenshouding gekregen. Ondanks de dood van zijn oudere broer Jan en de minder goede relatie met zijn jongere broer Freek, heeft hij zijn levensgeluk behouden. Elke tel geluk telt, is zijn levensmotto geworden. Gelukkig wordt deze man verliefd op een andere vrouw, die ook wel het een en ander heeft overwonnen. Zo'n lieve relatie gun je toch iedereen, en dat maakt meteen de charme van de roman.

Quotes

"(Bij het citeren van alle quotes is gebruik gemaakt van de epub-versie; de pagina's komen daarom niet overeen met de pagina's van een papieren versie.) Henk heeft geen idee maar het raakt hem dat Freek refereert aan de dood van Jan. Het overlijden van hun oudere broer is een van de weinige dingen die hem en Freek binden. In de weken en maanden na de begrafenis zochten ze elkaar geregeld op, altijd buitenshuis, in een café of restaurant, omdat ander gezelschap storend zou zijn: de dood van Jan was uitsluitend hun zaak. De overgebleven broers. Meestal praatten ze over koetjes en kalfjes. Als Jan al ter sprake kwam, was dat terloops." Bladzijde 11

"Als de auto gepasseerd is, hoort hij het gemurmel van de televisie van de onderburen. Hij zucht. Hij laat zijn vingers langs de cd’s gaan, op zoek naar muziek die hem niet kan deren en als plaatsvervangende stilte kan dienen. Hij komt uit bij de George Baker Selection. == == When the sun shines on the mountain And the night is on the run It’s a new day, it’s a new way And I fly up to the sun == Schurk reageert niet. Hoewel Henk een lichte teleurstelling voelt, overheerst de opluchting: de hond slaapt diep en rustig, zoals het dier dat een heel leven lang op gezette tijden heeft gedaan. Er is geen catastrofe gaande." Bladzijde 29

"Het is belangrijk dat ze de gepaste sociale code kiezen. Met die code zal, impliciet, een oordeel over de relatie worden geveld en dat oordeel bevat alle mogelijkheden en onmogelijkheden van een vervolg. Henk denkt daarom koortsachtig na. Hij wil de vrouw heel erg graag nog eens zien. Hij vindt haar lief, grappig en aantrekkelijk. Hoe vaak gebeurt dat? De vraag is natuurlijk of die gevoelens wederzijds zijn. Als Henk dat verkeerd inschat en de verkeerde code kiest, loopt hij het risico dat hij de vrouw van zich vervreemdt en nooit meer zal zien" Bladzijde 42

"Van het ene op het andere moment accelereert de bus en kiest het luchtruim. Ze scheren met een flauwe bocht over weilanden met koeien en plassen vol zeilbootjes en dorpjes waar mensen op terrassen bier drinken en verbaasd omhoogkijken, terwijl ze langzaam aan hoogte winnen. Ze krijgen de Vechtstreek in zicht, Holland, de Noordzee en een deel van Europa, enzovoort, totdat de horizon zich kromt en ze met eigen ogen zien dat de aarde werkelijk rond is. Henk, intussen, alsof het normaal is, verricht het ene wonder na het ander: hij dekt een tafel met damast, haalt een fles champagne tevoorschijn, kristallen glazen, een schaal met aardbeien, slagroom --" Bladzijde 58

"Mia kleedt zich uit. Ze staat midden in de slaapkamer, met een brede glimlach, tegenover Henk die zijn overhemd losknoopt, ook met een brede glimlach. Dit is goed, zeggen ze in stilte tegen elkaar, dit is echt heel goed. Mia draagt geen bh maar een hemdje dat ze over haar hoofd uittrekt en dan blijkt dat ze een borst mist, de linker. Ze heeft ruim drie jaar geleden borstkanker gehad, in een vroeg stadium nog, maar desalniettemin was het afzetten van de borst nodig. Ze zag af van een borstreconstructie om dezelfde reden dat ze afziet van het verven van haar grijze haren: een afkeer van doen-alsof. Wat er dus te zien is, is een platte, tepelloze borst en een litteken, een lichte inkeping, min of meer dwars op de borst." Bladzijde 64

"Door de bank genomen zullen ze gelukkig zijn, niet alleen vanwege de seks, en niet alleen omdat ze zo verstandig zijn apart te blijven wonen, maar vooral omdat ze echt heel dol zijn op elkaar. Natuurlijk zal de onverschillige despoot van het leven zich zo nu en dan laten gelden met de gebruikelijke tegenslag, ongerijmdheden, waardeloze timing en eindeloze herhaling. Zo nu en dan zullen ze het daarom moeilijk hebben en het valt te bezien hoelang ze bij elkaar blijven, maar ach, wat maakt dat uit – elke tel geluk is al schitterend." Bladzijde 69

Thematiek

De zin van het leven

De zin van het leven is een overkoepelend thema dat wel goed bij deze kleine roman past. We krijgen één dag te zien uit het leven van een man die toch wel aardig wat heeft meegemaakt, zoals de dood van zijn ouders, een kinderloos huwelijk, het overspel van beide kanten, de echtscheiding, de dood van zijn verslaafde broer Jan en zijn baan op IC waarin hij vaak met de dood wordt geconfronteerd. Dan is er het hartfalen van zijn hond. Het wordt allemaal op één dag beschreven, maar alles wat Henk uitstraalt is dat je van het leven maar moet maken wat binnen je mogelijkheden ligt. Hij gaat niet echt gebukt onder alles wat hem overkomen is. Hij haalt uit alle verdrietige dingen toch de levenslust om aandacht aan zijn hond, en aan zijn leuke nichtje Rosa te besteden. Bovendien staat hij open voor een nieuwe verliefdheid op de vlotte vrouw die hij op deze dag ontmoet. Die levenslust is ook waarom Mia op hem valt. Zij heeft borstkanker overwonnen en moet weliswaar een borst missen, maar beide mensen met een verleden hebben hoop op de toekomst. Henk durft ook over zijn eigen dood te filosoferen. En als Mia bij hem in huis slaapt, gaat hij ervan uit dat hij naar nog vele malen zal 'penetreren' tot wederzijds genoegen, denkt hij. Er zullen best nog wel eens tegenslagen komen, maar is zijn adagium: "elke tel geluk is al schitterend."

Motieven

Overspel

De ex-vrouw van Henk, Lydia, had een keer overspel gepleegd met de buurman. Hij had het gemerkt omdat hij met griep thuisgekomen was en zijn vrouw in bed aantrof. Hij was rustig beneden in de keuken gaan zitten wachten topt het stel naar beneden was gekomen. Later in het verhaal onthult hij dat hij tijdens zijn huwelijk een tijd lang een seksuele relatie met zijn achttien jaar oudere collega Maaike had gehad: ze deden het op onverwachte plekken in het ziekenhuis. Opeens was het over, toen ze beiden de armzaligheid van dat soort seks inzagen.

Liefdesproblemen: echtscheiding

Drie jaar geleden hebben Lydia en Henk een einde aan hun huwelijk gemaakt. Van liefde was het in diverse stadia een leeg sacrament verworden. Het huwelijk was een sleur geworden en ze hadden het beter gevonden om het te beëindigen. Er waren geen kinderen in het spel, (Henk was onvruchtbaar) dus erg groot waren de gevolgen niet. Lydia had kort erop een Amerikaanse vriend gevonden met wie ze naar Amerika was vertrokken.

Dierenliefde en dierenleed

Schurk is een lief en leuk kooikerhondje. Zowel hij als Lydia had veel van de hond gehouden. Schurk was muzikaal begaafd: 'Für Elise' en 'Una Paloma Blanca' waren zijn favoriete nummers. Henk merkt dat zijn hond niet meer heel erg gezond eruit ziet, de geraadpleegde dierenarts onderzoekt het dier en zegt dat hij aan hartfalen lijdt. Hij zal nog wel een aantal maanden kunnen leven. Aan het einde denkt hij erover na hoe het verder zal gaan met Schurk. Uiteindelijk zal hij de hond laten inslapen bij de dierenarts.

Verliefdheid

Henk ontmoet Mia op die dag drie keer. Ze geeft de hond water en 's middags ziet hij haar in de bus zitten. na de barbecue bij Freek ziet haar opnieuw in de bus. Hij vertelt haar dan dat hij verliefd op haar is. Mia vindt Henk erg aardig, omdat hij bij ene gevoel va 'Lebensbejahung" teweegbrengt. Ze gaat met hem mee naar huis, en ze willen vrijen, maar Henk krijgt geen erectie. Toch blijft ze slapen bij Henk. Mooi symbolisch is in dit opzicht dat Henk voor Rosa's verjaardag het boek 'Kees de jongen' koopt. Dat gaat immers over een verlegen jongen die op het meisje Rosa verliefd is. In Kees kun je meteen de verlegen Henk(erigheid) herkennen.

Dood

Broer Jan is gestorven, omdat hij aan de drugs verslaafd was geraakt. De beide broers vinden vaak geen woorden om met elkaar over jan te praten. Maar de dood speelt ook een rol in de toekomst. Henk denkt na over zijn eigen dood en hoe dan alles in zijn werk zal gaan. Zijn nichtje Rosa, met wie hij heel goed kan opschieten, zal hem mogelijk in die laatste dagen verzorgen. Henk denkt ook na over de dood van Schurk. Als de benauwdheid van het hartfalen erger wordt, zal hij de hond laten inslapen bij de dierenarts. Op dat moment zal die arts denken aan zijn overleden zoontje. Henk is door zijn baan als IC-verpleegkundige ook iemand die vaak oog in oog met de dood staat. Waar zijn jonge collega Saskia van mening is dat het hart 'slechts' een pomp is, weet hij dat het hart meer is en dat de emoties er zetten.

Relatie met zijn broer

Freek en Henk hebben geen warme broer-relatie. Henk die het maatschappelijk goed voor elkaar heeft, leest Henk nog wel eens de les. Hij weet en doet alles beter. Het lijkt erop alsof hij tegen de wil van Freek toch voor de barbecue wordt uitgenodigd op de verjaardag van Rosa. Hij koopt een dure wijn voor Freek, omdat hij er anders zeker een opmerking over gemaakt zou hebben. Echt hartelijk is de ontmoeting inderdaad niet, maar Rosa's aanwezigheid maakt veel goed.

Relatie oom-nichtje

Henk en zijn nichtje Rosa hebben daarentegen een prima verstandhouding. Rosa doet altijd erg enthousiast als ze haar oom Henk ziet. Ook bij het cadeau dat ze krijgt van hem (Het boek 'Kees de Jongen') reageert ze enthousiast. Omdat ze beiden (teveel) gedronken hebben op het feestje, gaan ze zelfs even samen op bed liggen. Maar aan hun relatie is niets verkeerds of seksueels te merken.

Seksualiteit

Er zijn enkele passages waarin seks een rol speelt. Zoals daar zijn: het overspel van zijn vrouw met de buurman, het overspel van Henk met collega Maaike, de ontmoeting met Maaike in het tehuis waar ze wordt verzorgd, de erotische sfeer bij zijn ontmoeting met zijn nichtje Rosa, de vrijpartij met Mia waarbij hij geen erectie kan krijgen. Maar hij is ervan overtuigd dat hij haar nog vele keren zal 'penetreren'.

Motto

Zweten zul je voor je brood,
totdat je terugkeert tot de aarde,
waaruit je bent genomen:
stof ben je, tot stof keer je terug.

-Genesis 3:19 -

Opdracht

Voor Jona & Floris

Titelverklaring

De hond uit de titel heet 'Schurk' en hij houdt zelfs van George Bakers 'Una Paloma Blanca.' Op de bewuste dag in juli 2018 merkt zijn baasje Henk dat de hond aan hartfalen lijdt. Er wordt dan ook precies één dag beschreven uit het leven van een hond, maar meer nog één dag uit het leven van een (dood)gewone man, een 56-jarige verpleegkundige op de IC, die ons lezers echter met een hoopvolle boodschap achterlaat.

Structuur & perspectief

Het boek is in relatief korte hoofdstukken verdeeld, maar die worden alleen door typografische tekens van elkaar gescheiden. Er is geen titel en geen nummering. De hoofdstukken markeren meestal een gedeelte of een gebeurtenis van de betreffende dag in juli 2018. Op die dag vertelt Henk in de hij-vorm over het leven van de hond 'Schurk', maar hij ontkomt er niet aan om passages uit het verleden op te roepen.
Soms van heel kort geleden (de avond ervóór over een een gesprek met zijn jonge collega Saskia), soms van een langere periode geleden (o.a. de jaren van zijn huwelijk en de jaren na zijn scheiding, maar ook de dood van zijn oudste broer, de ontmoetingen met zijn nichtje, Rosa, de overspelrelatie die hij met collega Maaike had).
Henk wordt voornamelijk van binnenuit beschreven (personaal), maar er komen ook passages voor, waarin Henk van buitenaf (door een allesoverziende, alwetende verteller) wordt getypeerd. Je kunt ook een camaera-perspectief noemen. Zo'n perspectiefwisseling heeft voor de lezer een wonderlijk effect. Het valt meteen op. Ook vanuit Mia worden enkele passages beschreven (de bus-passage en de onthulling van haar borstkanker).

Een voorbeeld van de auctoriale verteller: "Henk slaapt dus. Zo, op de bank, komt zijn forse postuur goed tot uiting. Met de ontspanning van de slaap heeft het iets walrusachtigs gekregen wat niet alleen de bank volledig inneemt, maar over de grenzen van de bank lijkt te golven en een substantieel deel van de woonkamer bezet. Het is een zegen dat Henk dit zelf nooit te zien krijgt. Het zou hem diep vernederen. Hij zou een uitgetelde oude dikzak zien. Toch vallen er voor een kalmere toeschouwer wel degelijk schoonheid en elegantie te bewonderen. Dat zit hem onder meer in een paar details, zoals zijn oren, die relatief klein zijn en een strakke vorm hebben, waarin nog niets te zien is van de slordige, oesterzwamachtige oren die oude mannen vaak hebben..." (blz. 35 epub-versie) 

Decor

Henk woont na zijn scheiding in Weesp. Daarvoor woonde hij in Amstelveen. Hij heeft geen vrouw meer en nooit kinderen gehad, alleen een hond die overigens ziek is. Henks ex-vrouw woont na de scheiding in New York. Henks broer woont in een dorp in de provincie Utrecht.
Tijd: 
Henk is 56 jaar en hij is op 24 december 1971 geboren. Hij zegt dat hij dit jaar 57 jaar wordt. Dat betekent dat de ene dag van het verhaal, een hete zomerdag in juli 2018, moet zijn. De vertelde tijd is precies één dag. 

Stijl

Kollaard schrijft in een prachtige stijl met vloeiende zinnen en passages die je later graag nog eens overleest. Een rustig voortkabbelende stijl, meanderend, zonder stroomversnellingen en dat blijft een lust voor het oog.
Een voorbeeld: "Henk beseft dat zijn ontroering meerdere bronnen heeft, haar jeugd en schoonheid, haar reactie op zijn cadeau, hun gezamenlijke dutje, de alcohol in zijn bloed niet te vergeten, en zelfs de ziekte van Schurk die al de hele dag als een sleepnet over de bodem van zijn ziel gaat en al die dingen naar boven haalt die doorgaans op afstand blijven, liefde, of geen liefde, ouder worden, en dan de dood, maar hij heeft niet in de gaten dat er nog andere bronnen stromen, dieper in het massief van zijn lichaam en leven." (blz. 57 - epub)
Of:
Inmiddels slaapt Henk overigens heel rustig, zonder gedraai van de oogbollen, zonder spasmen, in vrede. Kennelijk droomt hij niet meer. Zijn mond is opengevallen. Er loopt een sliertje speeksel vanuit een mondhoek langs zijn wangen. Hij heeft zich niet geschoren zodat op de wangen een grauwsluier is ontstaan, en daar zoekt het sliertje speeksel zich een bedding, als in een woestijn waar na een lange droogte het eerste water weer vloeit, aarzelend nog, als voorbode van de moesson, of hoe dat in een woestijn ook heet. Nog eens: het is werkelijk een zegen dat Henk zichzelf nooit zo zal zien. (e-pub , blz. 36)

Slotzin

De uren gaan, het leven gaat. De slaap sluipt naderbij. Schurk zucht. Henk ziet het hondenhart kloppen in de hondenborst. Hij legt een hand op zijn mannenborst en voelt zijn mannenhart pompen. Hij stelt vast dat zijn bloed stroomt en zijn organen van zuurstof voorziet en dat ergens in dat proces de levenslust begint te vloeien. En dat is, begrijpt hij, terwijl zijn ogen eindelijk dichtvallen, terwijl in het oosten de zon alweer opkomt, terwijl de aarde onverstoorbaar haar hitte loost in een desondanks kil universum, terwijl – En dat is, begrijpt hij, inderdaad het verstandigste wat je erover kunt zeggen.

Bijzonderheden

De roman werd genomineerd voor de shortlist van de Librisprijs 2020. In het algemeen werd niet aangenomen dat dit boek de gerenommeerde prijs zou winnen. Tot veler verrassing werd het boek in juni 2020 wel tot winnaar uitgeroepen. 
Uit het juryrapport: "Wat is de waarde van een mens? Hoe kun je het goede doen en je verstand op de juiste manier gebruiken? Waarin schuilen de sprankeltjes van geluk? Vragen die een humanistische roman als deze kenmerken. En daarmee onderscheidt Uit het leven van een hond zich van zoveel andere boeken, waarin het vaak bar en boos is, met moedeloze figuren in hopeloze situaties. Een boek met een positief mensbeeld, kom er maar eens om. De jury werd op een rustige manier blij van die Henkerigheid en ook wat sentimenteel, zoals Henk sentimenteel wordt van de roman Kees de jongen want Henk is een jongen gebleven, een áárdige jongen bovendien. Kortom: Kollaard schreef een bijzonder boek over een onopmerkelijke man. Hij bezorgt zijn lezers schokken van herkenning, een dosis levenslust, lessen in levenskunst en en passant veel leesplezier.
Het is lastig om als jury superlatieven voor een roman te gebruiken die zelf juist zo zorgvuldig alle opgezwollen taal vermijdt. Maar we proberen het toch.
De Libris Literatuur Prijs 2020 is voor een tour de force, geschreven door een trefzekere stilist die een diepzinnige en ontroerende roman schreef over de lichtheid die het leven draaglijk maakt." 
Kijk voor het hele rapport op: https://www.librisprijs.nl/2020-juryrapport-winnaar 

Beoordeling

De eerlijkheid gebiedt me op deze plaats te zeggen dat ik nog nooit van de schrijver Kollaard had gehoord. Het wekte bij mij dan ook verbazing dat hij met deze roman werd genomineerd voor de Librisprijs. Ook toen het boek de prijs zelfs kreeg, was ik verrast, omdat er een aantal prachtige romans was genomineerd. Ik vroeg het boek toen aan en was - net als de jury waarschijnlijk - erg verrast door de inhoud van de kleine roman. Nu blijft het kiezen van een literaire prijs natuurlijk altijd een subjectieve aangelegenheid. Er is ook altijd commentaar na de bekendmaking. Zelf had ik mijn geld gezet op 'Zwarte schuur', van Oek de Jong, dat ik had besproken op scholieren.com. 

'Uit het leven van een hond' heeft me bij het lezen ook verrast. Het is een mooi verteld verhaal over één dag uit het leven van een 'doodgewone man'. Daarbij valt niet alleen de inhoud op (er gebeurt weinig, maar toch ook weer van alles) maar zeker de prachtige stijl van Sander Kollaard. Het zijn zinnen die je nog eens graag wilt teruglezen, soms filosofisch gebaseerd (Nietzsche) soms heel realistisch (de hond die van george Bakermuziek houdt). Kollaard schrijft ook fraaie metaforen die bij de lezer blijven hangen.
Ook duidelijk is dat hij impliciet een boodschap wil geven van 'levensgeluk' (Lebenbejahung, zegt Mia). Henk is een optimistisch man ondanks alle tegenslagen in zijn leven.
Het zou flauw zijn om de toekenning van de prijs te vinden in de omstandigheden van de coronatijd (Henk is immers IC-verpleegkundige voor wiens collega's in het hele land werd geklapt). Aan de andere kant merkte je tijdens de intelligente lockdown de behoefte van mensen aan warmte, aanraking, en good news. Het heeft misschien in het voordeel gespeeld van de schrijver die in Zweden woont. Maar fier overeind blijft dat 'Uit het leven van een hond' een fraai stukje literatuur is geworden. 

Recensies

"De schoonheid van Kollaards boek zit hem vooral in de morele opsteker die hij in de persoon van Henk aan zijn lezers geeft maar ook in de rake, maar nergens overdreven formuleringen die hij zijn hoofdpersoon in de mond of gedachten legt: “Goed kijken werkt als een reality check. Maar het is meer dan dat, wat Henk betreft. Het is ook een kwestie van integriteit, van intellectuele eerlijkheid of over een gesprek als een poging tot synchronisatie. Er moeten twee levens bij elkaar gebracht worden, twee verhalen, zodat er een relatie kan ontstaan.” Eigenlijk heel bondig, systematisch haast, maar zo dat je de werking van het verschijnsel mens en zijn beweegredenen leert kennen. De machinerie van de moraliteit. Heel mooi. Oordeel: prachtig portret dat noodt tot meer lezen van deze schrijver." https://www.trouw.nl/cult...~b88b1dec/

"Aan de hand van gesprekken en gedachtegangen over lichaam en geest, jeugd en ouderdom en het hart wordt steeds gereflecteerd op het centrale thema van Uit het leven van een hond: levenslust. In weerwil van zijn overpeinzingen over verdriet en vergankelijkheid moet Henk steeds concluderen dat het leven het allemaal waard is, en hij wordt in dit besef gesterkt door Schurk, die ondanks zijn lichamelijk verval blijft verlangen naar beweging en buitenlucht. Op zijn beurt accepteert Henk de ruïnes van zijn vroegere leven, en blijft hij vooruit kijken, vol geloof in de liefde die hij steeds weer weet te vinden. ‘Er is nog zalige, verrukkelijke, weergaloze tijd van leven’, denkt de optimistische held ergens terloops, en er is geen andere Nederlandse schrijver die het leven zo kan laten zinderen, schitteren en tintelen als Sander Kollaard." https://www.groene.nl/art...2019-03-13

"Waarom is dit boek zo troostend en een feest om te lezen? Door Henks levenshouding, hij weet van kleine dingen te genieten. Maar ook door Kollaards stijl. Zijn zinnen zijn zintuiglijk, soms zoomt hij opeens uit, of staat er ‘het tafereel laat zich raden, dus een beschrijving is niet nodig.’ Of hij werpt een blik in de verre toekomst, zelfs op Henks dood. Speels. En het boek zit vol prachtige metaforen, zonder dat ze nadrukkelijk is aanwezig zijn. ‘Uit de voordeur van de benedenwoning woei een lucht van vreugdeloos eten en vastgekoekt stof, al decennia niet verplaatste meubels, gestorven huisdieren, onwrikbare gewoontes, een leven waar geen drift meer in zat.’" https://www.ncrvgids.nl/r...-kollaard/

"De plot behelst niet veel meer dan wat de titel je al vertelt: (een dag) uit het leven van een hond (en zijn baasje). Geeft niets, de spanning zit hem niet in wat Henk op zijn vrije zaterdag uitvoert (al is dat toch nog best wat) maar in de manier waarop Kollaard het doen en laten van Henk beschrijft. Hij doet dat op een heel gezellige manier. Alsof je met de schrijver thee zit te drinken en samen eens een blik gaat werpen op zijn hoofdpersoon. Maar al snel merk je dat er achter die knusse toon en lichtzinnige zinnetjes meer zit. Dit is geraffineerder, voel je, en je moet zorgvuldig lezen. En wie dat doet vindt een hoop wijsheid." https://www.volkskrant.nl...~b7f7f180/

"Uit het leven van een hond is een dun, maar heel rijk boek, vol fantastische zinnen, metaforen en observaties; tegelijkertijd is het allemaal onnadrukkelijk, gewoontjes, kalm en klein. Daar gaat het Kollaard nu juist om: de grootsheid van het kleine te tonen. Met de goedgekozen titel geeft hij daar zelfs nog een extra draai aan: deze dag van zijn menselijke hoofdpersoon, is evenzogoed een dag uit het leven van zijn hond. Alles is relatief, ook wie tot ‘hoofdpersoon’ wordt uitgeroepen. Kollaard toont dit ook geraffineerd middels korte, plotselinge perspectiefwisselingen: een al vertelde situatie wordt herhaald door de ogen van een ander personage, en kantelt daardoor een beetje – en door een literair spel te spelen met de verwachting van de lezer. Hier en daar wordt het verslag van de dag ineens onderbroken door een constatering als: ‘Het is daarom een goed moment om Henk nader te bekijken’, of door middenin een vloeiende terugblik ineens te stellen: ‘Nu we toch terug zijn in 1968’. Zelfs op Henks dood, die geheel buiten het bestek van dit boek valt, wordt de lezer een blik vergund." https://nrcwebwinkel.nl/u...n-een-hond

"Kollaard probeert het sentiment op afstand te houden. Je duikt regelmatig in het hoofd van Henk, maar soms is er een verteller aanwezig die even kort samenvat wat er in het verleden is voorgevallen. Als Henk met zijn ex-vrouw belt om te bellen over zijn zieke hond, dan wordt het op de klippen gelopen huwelijk in kort bestek besproken. De verteller kan eveneens in de toekomst kijken en precies zeggen hoe lang de hond nog zal leven, hoe lang Henk nog zal leven en of het in de tussentijd nog wat wordt met die relatie met Mia. En als Henk terugdenkt aan de serie Thunderbirds uit zijn jeugd, legt de verteller aan de jongere lezers ook geduldig uit wat dat was." https://www.tzum.info/201...-een-hond/

Bronnen

Interview met de schrijver over zijn prijswinnende boek.

https://www.tzum.info/201...-een-hond/

Interview in Trouw met de schrijver.

https://www.trouw.nl/cult...~bf4fabc7/

Video-opname van Sander Kollaard die zijn boek voor lezers toelicht. Het lijkt een somber boek over een zieke hond, maar de schrijver geeft in de opname aan dat het juist een bemoedigend boek is. Als mens moet je door de 'ellende kunnen heen kijken.' Het leven is alleszins de moeite waard.

https://www.literairneder...-een-hond/