Feitelijke gegevens

• 2009
• 374 pagina's
• Uitgeverij: Delacorte press

Flaptekst

Eerste zin

He began his new life standing up, surrounded by cold darkness and stale, dusty air.

Samenvatting

Thomas, de hoofdpersoon, komt met een lift aan op een groot plein omringd door dikke muren, genaamd de Glade. Hij heeft geheugenverlies en herinnert alleen zijn naam. Op de Glade wonen ongeveer 50 tienerjongens tussen de 12 en 19 jaar (Thomas is zelf rond de 16). De leider van de groep is Alby.

Eerst wil geen van de jongens precies uitleggen wat er aan de hand is. Maar langzaam maar zeker ontrafelt het verhaal zich. De Glade is een plein midden in een gigantisch doolhof waar na twee jaar zoeken nog geen uitgang voor is gevonden. Iedere week komen er benodigdheden met de lift, en iedere maand komt een nieuwe jongen. Iedereen lijdt aan geheugenverlies. In het doolhof leven grievers, een soort naaktslakken met mechanische armen. Overdag steken ze jongens en dan gaan die jongens door the changing, een pijnlijke ontsteking/coma waarna ze een klein deel van hun oude geheugen terug krijgen. 's Nachts vermoorden de grievers jongens. Op de Glade hebben de jongens een systeem bedacht waarin ze allemaal een baan hebben die bij hun past: door het doolhof rennen om een uitweg te vinden (dat zijn de runners), koken, op het land werken, schoonmaken etc. -- wanneer Thomas ontdekt dat dit bestaat, wil hij meteen ook een runner worden.

De tweede dag dat Thomas er is, gebeurt er iets heel raars, in de lift is er een nieuw persoon (wat al raar is), maar dit blijkt een meisje te zijn. Ze is zelfs het eerste meisje op de Glade ooit. Thomas herkent haar vaag en zij heeft een briefje in haar hand waarop staat 'She is the last one. Ever.' Ze ligt in coma. Dit wordt Thomas allemaal te veel en hij vlucht naar het bos op de Glade. In het bos wordt Thomas aangevallen door Ben, een jongen die net door de changing is gegaan. Doordat hij door de changing is gegaan, herinnerde hij zich dat Thomas slecht is. Thomas wordt gered door Alby (de leider van de groep) die een pijl door Ben's wang schiet.

De volgende dag komt een runner (Minho) te vroeg uit het doolhof rennen. Hij zegt dat hij voor het eerst een dode griever heeft gevonden. Alby besluit de volgende dag met hem mee te gaan om de griever terug te vinden. De volgende dag blijven zij langer dan de bedoeling is in het doolhof, Newt (soort van tweede leider) is bezorgd. Vlak voordat de deuren van het doolhof sluiten, ziet Thomas ze aankomen. Zonder na te denken rent Thomas naar binnen en zijn ze met z'n drieën opgesloten. Alby is gestoken door een griever. Minho rent weg om weg te komen van de grievers. Thomas bindt Alby vast in de klimop en rent ook weg -- Thomas en Minho verslaan vier grievers en uiteindelijk komen ze alle drie veilig terug op de Glade. Zij zijn de eerste personen die een nacht in het doolhof hebben overleefd.

Als de changing voorbij is, herinnert Alby zich dat Thomas samenwerkte met de mensen die hen in het doolhof hebben gezet. Hierna gaan alle keepers (de leiders van de verschillende 'banen' op de Glade) in vergadering om te bepalen wat er met Thomas gaat gebeuren (Thomas heeft de eerste regel overschreden: je mag het doolhof niet in). De meeste keepers vinden dat Thomas niet gestraft hoeft te worden, behalve Gally die ook de changing mee heeft gemaakt. Gally rent weg uit de vergadering. Newt besluit dat Thomas een runner mag worden, maar wel een dag de gevangenis in moet.

Hierna wil Newt dat Thomas naar het meisje gaat kijken of hij haar herkent. Vanaf dit moment hoort hij haar stem soms in zijn hoofd, meestal zijn het cryptische berichten, maar hij weet dat ze Teresa heet. Hierna zit hij een dag in de gevangenis en daarna gaat hij voor het eerst rennen met Minho. Ze vinden niks nieuws, behalve dat er op de muur van het doolhof staat 'World in Catastrophe: Killzone Experiment Department', maar Minho wuift het weg.

De volgende dag is de zon ineens verdwenen. Thomas herinnert zich hierdoor vaag dat het hele doolhof kunstmatig is. In het doolhof komen ze een griever tegen, maar die rent weg in plaats dat hij hen aanvalt. Ze volgen de griever en zien dat hij van de klif afspringt en verdwijnt in een gat. Op deze manier ontdekken Thomas en Minho dat er in de leegte bij de klif een geheime uitgang is.

Ze gaan meteen naar Newt en Alby om het te vertellen, maar Newt en Alby zijn niet in zo'n goede bui omdat er geen benodigdheden uit de lift zijn gekomen. Alby denkt dat Thomas daar schuldig voor is. Thomas hoort in zijn hoofd van Teresa dat het doolhof een code is. Thomas rent weer naar het bos. Daar komt Teresa ook heen. Teresa is ondertussen wakker. Op haar arm staat 'WICKED is good', maar ze weten niet wat dat betekent. Ze vertelt dat het einde is begonnen. Teresa wordt in de gevangenis gegooid.

De poorten van het doolhof sluiten die avond niet meer. De grievers komen op de Glade, maar de jongens slapen in de gebouwen. Gally komt het gebouw binnen en vertelt dat de grievers hen een voor een mee gaan nemen, maar dat dat beter is omdat de echte wereld verschrikkelijk is. Hierna wordt hij meegenomen door een griever.

De volgende dag komt Thomas op een idee hoe ze het doolhof kunnen ontcijferen. Ze voeren het idee uit en het blijkt dat iedere dag de vorm van het doolhof een letter vormt. Wanneer het systeem is ontdekt, gaan Minho en Thomas rennen en gaan Newt en Teresa de code kraken. De code is 'FLOAT, CATCH, BLEED, DEATH, STIFF en PUSH' -- in het doolhof is niks te vinden. Thomas kan niks met de code. Hij besluit zich met opzet te laten prikken om zijn geheugen terug te krijgen.

Thomas ontdekt door de changing dat het doolhof een uithoudingsvermogen experiment is. Als ze door het gat bij de klif springen, vinden ze een computer waar ze de gevonden code moeten invoeren. Bij een vergadering besluit helft van de jongens te blijven op de Glade en de andere helft met Thomas mee te gaan om dit plan uit te voeren.

De groep bewapent zich en gaat het doolhof in. Ze komen nauwelijks langs de grievers. Thomas, Chuck en Teresa glippen langs het gevecht en springen in het gat om de code in te voeren. Wanneer de code ingevoerd is, gaan de grievers automatisch uit. De helft van de groep heeft het maar overleefd (Alby is bijvoorbeeld dood).

Ze gaan allemaal door de uitgang en komen in een soort laboratorium. Een vrouw komt vertellen dat ze verbaasd is dat zoveel mensen het hebben overleefd en dat alles met een reden is gebeurd. De handlanger die ze mee heeft genomen, blijkt Gally te zijn. Gally probeert Thomas neer te steken maar Chuck springt voor hem en sterft. Thomas valt Gally aan. Ondertussen is er een inval in het laboratorium en worden de kinderen door een paar personen meegenomen.

De wereld buiten is helemaal verwoest en mensen lijden aan een ernstige ziekte genaamd 'flare'. Ze zijn meegenomen door een organisatie die zich verzet tegen WICKED (degenen die The maze hebben bedacht) en een oplossing zoekt tegen flare. Ze brengen de jongens en Teresa naar een veilige plaats.

In de epiloog lees je een verslag dat de groep zich voortreffelijk heeft gedragen en dat het experiment een succes is tot nu toe. Maar het is nog lang niet voorbij.

Personages

Thomas

De 16-jarige hoofdrolspeler. Hij is het op een na laatste persoon dat op de Glade aankomt en degene die de code van het doolhof kraakt. Hij blijkt voor naar het doolhof gestuurd te zijn gewerkt te hebben bij WICKED (de mensen die het experiment zijn gestart) -- hoewel dit een beetje vreemd en naar is, is hij zo'n goed persoon dat mensen hem alsnog blijven vertrouwen.

Teresa

De laatste persoon die op de Glade komt en het eerste meisje daar is. Ik haar vorige leven was zij het vriendinnetje van Thomas en ook een medewerker van WICKED. Zij heeft een beter geheugen dan de rest en helpt de groep met haar vage herinneringen het doolhof op te lossen. Thomas en Teresa kunnen met hun gedachten communiceren en krijgen op de Glade min of meer ook een soort relatie (maar dit is geen groot deel van het verhaal).

Chuck

Een 12-jarige jongen (de jongste) die voor Thomas op de Glade is gekomen. Hij is zo onschuldig dat hij voor Thomas het symbool wordt voor het oplossen van het doolhof (met de gedachte dat zo'n lief en puur kind bij zijn ouders moet zijn). Op het einde van het verhaal gaat hij dood omdat hij het mes opvangt dat Gally naar Thomas gooit.

Gally

Een hele gemene jongen die Thomas de hele tijd tegenwerkt. Hij is door de changing geweest en herinnert zich dat Thomas voor WICKED werkte. Ook heeft hij gezien dat de wereld verwoest is waardoor hij liever op de Glade blijft.

Alby

De leider van de Gladers. Hij is niet erg vriendelijk maar heel rechtvaardig. Thomas redt hem zonder reden in het doohof waardoor Alby (ook na de changing en het ontdekken van Thomas' echte identiteit) gelooft dat Thomas een goed persoon is. Zijn geheugen over hoe de echte wereld is na de changing, zorgt ervoor dat hij niet meer terug wil.

Newt

De tweede leider van de groep die heel erg veel aandacht hecht aan orde. Hij wil echter wel graag dat het opgelost wordt en steunt Thomas daarom heel erg.

Minho

De keeper van de runners, degene die Thomas leert om runner te zijn en kaarten te maken. Hij ontdekt samen met Thomas de uitgang en helpt hem met het kraken van de code.

Quotes

"Thomas could tell the boy was being less than honest but decided not to press him. "Well, you don't want to see him, trust me." He continued to eat, munching on the apples as he studied the huge breaks in the walls." Bladzijde 23

""How goes it, Greenbean?" Chuck asked. "Fine," he replied even though nothing could've been further from the truth. He pointed towards the doors of the Box. "Why is everyone freaking out? Isn't this how you all got here?"" Bladzijde 49

"Thomas was happier than he thought he'd be at having something to do, though it took him a while to become good at it. First couple of times, he had to sprint to catch up after cutting the ivy, and once he nicked his finger. But the tenth attempt, he could almost match Minho at the task." Bladzijde 211

Thematiek

Verlangen naar vrijheid / vrijheidsdrang

Het hele boek draait er om dat de jongens er alles aan doen om te ontsnappen in het doolhof en weer in de normale wereld te leven (ook al hebben zij geen herinneringen van de normale wereld). Ze zijn hier al twee jaar mee bezig en geven maar niet op omdat het idee van vrijheid belangrijker is dan wat dan ook. Ze stichten een eigen samenleving met regels, normen en waarden om zo effectief mogelijk te streven naar vrijheid.

Motieven

Vriendschap

Vriendschap en vertrouwen is een belangrijk thema in het verhaal omdat steeds meer mensen te weten komen dat Thomas mee heeft gewerkt met WICKED en daarom misschien niet zo goed is als hij lijkt. Maar omdat ze hem vertrouwen (en vrienden van hem zijn) krijgt Thomas toch de kans zich te bewijzen en de code van het doolhof op te lossen.

Maatschappijkritiek

Op het einde van het boek blijkt het dat de jongens door de organisatie WICKED in het doolhof geplaatst zijn om de slimste jongeren te selecteren die later de mensheid gaan helpen door een antistof te vinden voor de ziekte flare. Flare is ontstaan omdat de aarde geraakt is door een zonnevlam en het hele ecosysteem daardoor ten onder is gegaan. Dit is maatschappijkritisch omdat Dashner hiermee een wereld schetst die kan ontstaan als de mensheid geen rekening houdt hem het behoud van de ozonlaag. Het lijkt alsof dit het belangrijkste thema is, maar omdat dit pas in de laatste 2 hoofdstukken aan bod komt vind ik het niet de essentie van het verhaal en is het eerder vermoedelijk het thema van de gehele trilogie.

Dementie en geheugenverlies

Het geheugen van de jongens is gewist voordat ze naar de Glade zijn gestuurd. De enige manier om een kleine fractie terug te krijgen is door gestoken te worden door een griever. Hierdoor is het moeilijk om uit het doolhof te komen en weet niemand wat er hun te wachten staat in de echte wereld. Toch verliezen ze hun hoop niet en blijven ze doorzoeken.

Opdracht

For Lynette. This book was a three-year journey, and you never doubted.

Trivia

In 2014 is hier een film van uit gekomen.

Er zijn 2 vervolgen van en een 'prequel' (boek over de tijd voor the Maze Runner).

Titelverklaring

De titel The Maze Runner spreekt redelijk voor zich. Thomas komt op de Glade en ontdekt al op de eerste dag dat hij een runner wil worden. Later blijkt dat Thomas zelf onderdeel was van WICKED voor hij leed onder zijn geheugenverlies (bijv. dat hij zelfs mee heeft geholpen met het ontwerpen van het doolhof) en dat hij degene is die de uitweg zal vinden. Thomas is zelf dus The Maze Runner.

Structuur & perspectief

Het boek is opgedeeld in 62 korte hoofdstukken met een epiloog. De hoofdstukken zijn maar enkele bladzijden lang en beschrijven maar één gebeurtenis.

Het boek is vanuit Thomas' perspectief geschreven, maar verteld door een verteller en niet Thomas zelf. De verteller weet wel even veel als Thomas waardoor je alles net zo snel als Thomas in het verhaal ontdekt. De epiloog is anders dan de rest van het boek, dit is namelijk een kort verslag van (vermoedelijk) een van de medewerkers van WICKED die schrijft over de jongens -- dit is daarom ook vanuit het ik-perspectief geschreven.

Decor

De tijd in het verhaal is erg kort. Min of meer een week. Het is eigenlijk alleen de tijd dat Thomas op de Glade komt, de code van de doolhof ontcijfert en er uit komt. En Thomas doet dit best snel, terwijl zijn vrienden er al 2 jaar mee bezig zijn. 

Het decor is voornamelijk alleen de Glade en een beetje het doolhof (en op het einde het lab). Wanneer de zon uit gaat, blijkt dit een kunstmatige wereld te zijn -- later ontdekken zij dat het een onderdeel van het lab van WICKED is. De 'echte' wereld blijkt verwoest te zijn door een zonnevlam waardoor er een ernstige ziekte genaamd flare is ontstaan.

Het decor is heel belangrijk in dit boek, omdat de jongens vast zitten op de Glade door het decor (ze komen niet uit het doolhof). Verder is het decor zelf de code voor hun 'way out', waardoor het in dat opzicht ook heel belangrijk is. Daarnaast is de echte wereld verwoest en blijkt het dat de jongens in dit experiment zitten omdat men op zoek is naar de beste wetenschappers om de problemen in de wereld op te lossen -- de jongens zijn de kinderen die gekozen zijn door de wetenschappers van WICKED. Kortom: hoewel het een redelijk eenzijdig decor in het boek is, is het decor van grote waarde omdat alles in het verhaal daar om draait.

Stijl

Dashners boek is zowel een thriller, een suspence novel (opbouwende spanning) als een dystopian (sciencefiction)novel (verwoeste wereld in de toekomst). Hoewel het natuurlijk niet een regel is, ligt zijn schrijfstijl erg dichtbij de stijlen van zijn collega's binnen deze genres.

Thrillers en suspence verhalen zijn vaak zo geschreven dat je als lezer (en vaak de hoofdpersoon ook) op het begin niet weet wat er aan de hand is. In het boek begint een mysterie zich langzaam te ontrafelen. Het werkt naar een climax toe. Verder zijn dit soort boeken vaak ook makkelijk geschreven zodat je als lezer makkelijk in het verhaal kan komen (en het doel is vaak niet om 'literatuur' te zijn). Dashner past precies binnen dit plaatje: zijn stijl is simpel, spannend en opbouwend. Hij heeft het boek ook voor Young Adults geschreven. De simpliciteit heeft ook met het publiek te maken.

Dystopian (sciencefiction)novels vallen hier een beetje buiten, je hebt grote literaire werken zoals 1984 van Orwell en Brave New World van Huxley die ook over dit thema gaan (dit thema was ook erg populair tussen 1900 en 1980), maar hier kun je Dashners boek niet echt mee vergelijken. Hij past qua stijl beter tussen de nieuwe Young Adult dystopian boeken zoals The Hunger Games of Divergent.

Slotzin

Group B's trial results were also most extraordinary. I need time to process the data, but we can touch on it in the morning. Untill tomorrow then.

Beoordeling

Ik ben me er bewust van dat dit genre op het moment echt groot is bij de 'young adults' (jongeren tussen 14 en 18), en vind het ook logisch dat er inderdaad een soort angst leeft in de maatschappij dat de wereld verpest zal worden door bijvoorbeeld vervuiling of internationale conflicten.

Maar toch kan dit genre me niet helemaal te pakken krijgen. Ik ben zelf een grote fan van science-fiction verhalen en dystopian novels, maar merk dat al deze nieuwe boeken binnen dit genre en voor deze doelgroep (Hunger Games, Divergent, etc.) hele grote overeenkomsten hebben en door naast elkaar te leven als populaire boeken, een beetje hun kracht verliezen omdat het er 'weer zo een' is. Misschien klink ik nu elitair, maar geef mij maar Orwell.

Dat neemt echter niet weg dat ik The Maze Runner vol spanning heb gelezen. Ik wilde graag weten wat er precies aan de hand was in de wereld, wat de oplossing voor het doolhof is en wie die WICKED mensen nou zijn. Dashner was ook slim om zijn eerste boek te eindigen met een paar bevredigende antwoorden maar tegelijkertijd nog heel veel onbeantwoorde vragen waardoor ik nu PER SE de andere boeken MOET lezen, want ik MOET weten wat er precies in die wereld gaande is en wat de jongens nu moeten doen. Dus wat dat betreft heeft hij het goed gedaan omdat het niet per se mijn favoriet is, maar toch zo geschreven dat ik er niet meer zonder kan.

Er waren wel een paar dingen die ik verhaal technisch jammer vond. Ik vond het een beetje vreemd dat de jongens steeds niks aan Thomas wilde vertellen wat er aan de hand was op de Glade, dit had niet echt een goede reden en was alleen maar vervelend. Ik begrijp dat Dashner dit expres deed voor het suspence element, maar soms was het gewoon teveel.

Verder had ik meer verwachtingen van het doolhof: Thomas is in feite maar 3 keer naar binnen gegaan en op het einde bleek het dat Minho de afgelopen 2 jaar genoeg data heeft verzameld om het mysterie zonder naar binnen te gaan op te lossen. Ook was het doolhof zelf niet spannend, het waren alleen grote bewegende, kale muren met boze cyborg-naaktslakken en het verkennen ervan was zo gedaan als de grievers er niet waren. Misschien dat ik gewoon veel van het doolhof verwachtte omdat ik kort geleden 'Percy Jackson and the Battle of the Labyrinth' heb gelezen waar in het doolhof echt super spannend en goed was uitgewerkt.

Maar dat allemaal terzijde vond ik het dus heel vermakelijk om te lezen. Ik snap wel waarom deze boeken zo populair zijn, en ben eigenlijk blij dat er steeds meer schrijvers zijn die binnen dit genre gaan schrijven waardoor er de kans groter is dat ik er een ga vinden die wel helemaal bij me past. Verder vond ik de personages heel leuk (wat ik niet snel heb bij YA-boeken) en voelde ik me heel erg verbonden met hen, wat alles nog iets spannender maakte. Zeker een aanrader voor scholieren. Nu nog hopen dat de boze Engels docent het ook goed vindt dat jullie dit lezen.

Recensies

"In één woord: fantastisch! Ik kan niet wachten tot ik het tweede deel in handen heb om te lezen. Het verhaal was zo spannend dat ik moeite had om het boek aan de kant te leggen. Elke keer wanneer je iets voorspelbaars verwachtte gebeurde het tegenovergestelde." http://books-bubbles.com/...ze-runner/

"I think The Maze Runner definitely is a good book and I am looking forward to the movie, which will be action-packed and thrilling, just like the book. However, in comparison to The Hunger Games The Maze Runner doesn't feel as realistic and serious, thus isn't as engaging and shocking." http://www.theguardian.co...es-dashner

"Dashner's clean, vivid prose gives the action passages a video-game like intensity, although there’s enough visceral detail to stop things ever feeling too artificial." http://www.telegraph.co.u...-book.html