Feitelijke gegevens
- 11e druk, 2019
- 238 pagina's
- Uitgeverij: Ambo Anthos
Flaptekst
Een betoverend verhaal over een man en zijn kat op reis door Japan
Nana de kat maakt een roadtrip. Hij weet niet waar hij naartoe gaat en waarom hij en zijn baasje Saturo de reis maken. Maar het betekent wel dat hij voorin naast Saturo mag zitten in een zilverkleurig busje. Samen doorkruisen ze Japan en logeren ze bij oude vrienden. Ze komen bij een norse boer die in katten slechts rattenvangers ziet; bij een hartelijk echtpaar met een bed en breakfast waar huisdieren welkom zijn; bij een treurige man die net verlaten is door zijn vrouw. Maar waarom zijn ze op reis? En waarom is iedereen zo geïnteresseerd in Nana? Wanneer Nana erachter komt, breekt zijn kleine hartje en hij zet alles op alles om het avontuur niet te laten eindigen.
Reisverslag van een kat is een ode aan het leven, aan vriendschap en aan de kleine dingen die de grootste vreugde geven.
Soms moet je ver reizen om dat wat vlakbij is te leren waarderen
Eerste zin
Ik ben een kat.Samenvatting
Proloog Wat er gebeurde voordat we op reis gingen
Nana was eerst een naamloze zwerfkat. Hij ontmoet Saturo als hij op een motorkap ligt. Saturo wil hem aaien en iets te eten aanbieden, maar het wordt allebei niets. Saturo zette wel vanaf toen elke avond kattenvoer neer, soms at Nana er wat van, als andere katten niet eerder waren. Toen werd Nana aangereden, Saturo vond en verzorgde hem. Toen hij beter was dacht Saturo dat Nana op straat wilde leven, niets bleek minder waar. Op dat moment krijgt Nana ook pas zijn naam, zeven in het Japans. Saturo's vorige kat heette Hachi, acht in het Japans. Na een onderbreking van een aantal jaar horen we Saturo zeggen: Sorry dat het zo moet lopen. Ze stappen de minivan in.
De echtgenoot zonder vrouw
Het eerste bezoekje is aan Kosuke Sawada, een oude schoolvriend van Saturo. Ze spreken elkaar niet veel, maar het is altijd weer veilig en vertrouwd. Kosuke runt een fotozaak en heeft een vrouw, maar de relatie gaat niet goed. Ze woont tijdelijk ergens anders en ze reageert niet op berichten, behalve als Kosuke misschien Nana gaat adopteren. Saturo en Kosuke hadden vroeger samen Hachi gevonden.
Saturo kreeg rond die tijd ook te horen dat zijn ouders zijn omgekomen in een verkeersongeluk, hij moet bij zijn tante gaan wonen. Helaas wordt zij overgeplaatst voor haar werk en ze zullen moeten verhuizen en afscheid nemen van Kosuke en Hachi.
Kosuke kan Nana niet overnemen omdat hij hem nog te veel verward met Hachi. Saturo raadt hem aan om samen met zijn vrouw een nieuwe kat in huis te nemen, dat zal ze goed doen.
De zakelijke boer
Dit verhaal begint met een stukje van de roadtrip. Nana ziet de zee en denkt het geweldig te vinden, alle prooien die erin leven, het zal hemels zijn. Later in dit verhaal komt hij daar aan, het geluid van de golven is veel te hard en ze zijn veel te indrukwekkend. Hij vindt het helemaal niks.
Daarna komen ze aan bij Daigo Yoshimine, een andere vriend van vroeger, van na de verhuizing. Dit is een vrij lompe man, die Nana zomaar oppakt aan zijn vel. Hij test bij elke kat blijkbaar of hij goede reflexen heeft, hij zoekt namelijk een kat die de muizen op zijn boerderij kan vangen. Daigo heeft toevallig langs de weg een kitten gevonden, Tijger, maar daar is hij niet over te spreken. Nana probeert Tijger wat te helpen en geeft lessen in katten vangen en stoeien. De baasjes denken hierdoor dat ze ruzie hebben en zien het dus niet zitten om Nana hier te laten.
Ze waren vroeger ontzettend goed bevriend. Ze richtten samen de tuindersclub op op school en besteedden veel tijd aan de moestuin. Daigo logeert bij zijn oma, omdat zijn ouders het te druk hebben met werk in de grote stad. Als hij er voor een paar dagen heen gaat zeggen zijn ouders dat ze uit elkaar gaan. Tot ieders geluk gaat hij bij zijn oma wonen. Op een schoolreis zijn de twee baldadig en proberen ze naar een andere stad te vertrekken om Hachi te zien. Dat lukt niet. De oma van Daigo overlijdt een aantal jaar later en Daigo neemt de boerderij over, daar ontmoet je alleen niet veel mensen.
Het pension van Shusuke en Chikako
Op de berg Fuji hebben Shusuke en Chikako Sugi een pension, waar ook dieren welkom zijn. Ze hebben zelf een hond en een kat. De hond reageert niet goed op Saturo en Nana, hij blaft en gromt. Met de kat kan Nana het wel goed vinden. Ze hebben nog een oude tv staan, dat vindt Nana geweldig, daar ligt hij het liefst.
Saturo kent Shusuke en Chikako van de bovenbouw van de middelbare school, ze waren met elkaar bevriend. Saturo vond een shiz tzu en riep Shusuke om hulp. Het hondje kan uiteindelijk terecht bij Chikako en haar ouders, Shusuke zegt om indruk te maken dat hij ook het hondje had gevonden. Chikako vroeg hem daarna mee naar de bioscoop en ze worden later een setje. In de zomer spaart Saturo voor een reis naar Hachi, maar als hij het geld bijna bij elkaar heeft, hoort hij dat Hachi niet meer leeft.
De katten hebben door dat de verhoudingen tussen Shusuke, Chikako en Saturo nog niet helemaal zijn verdwenen. Saturo voelde ook iets voor Chikako en Shusuke is nog steeds een beetje jaloers. Chikako had eveneens een oogje op Saturo. De dieren zorgen er daarom voor dat Nana niet zal intrekken.
Tijdens de roadtrip laat Soturo de Fuji zien aan Nana. Nana vindt het fantastisch en prachtig, alles wat groot is, is van waarde zegt hij.
De laatste reis
De roadtrip gaat verder, Nana moet in een ruim zitten. Hij heeft het prima naar zijn zin met de andere honden en katten. Saturo komt ontzettend vaak kijken of het wel goed gaat en de dieren hebben daar een verklaring voor. Dat is niet omdat Nana alleen is, maar omdat Saturo zich eenzaam voelt.
Na de boot rijden ze verder. Er zijn prachtige bloemenvelden en Nana mag even rondrennen. Saturo schrikt zich kapot als hij Nana even niet kan vinden. Ondertussen luisteren ze samen muziek, Nana hoort er vooral duiven in terug.
Ze rijden langs het graf van Saturo's ouders, dat is een emotionele scène waarin Saturo veel over vroeger vertelt. Ze verwonderen zich over paarden, herten en andere mooie verschijnselen onderweg.
Hoe Noriko leerde lief te hebben
Het huis van Noriko is de eindbestemming, de tante van Saturo. Ze vindt communiceren een beetje lastig en kan daardoor bot overkomen. Ze heeft Saturo meteen opgevangen toen zijn ouders overleden, terwijl de rest van de familie voor een weeshuis was. Zij heeft nooit katten gehad en ze snapt ze ook zeker niet meteen. Ze heeft een doos aan elkaar getapet, maar Nana wil een oude versleten doos bijvoorbeeld. Ze snapt ook de signalen van kopjes etc. niet. Maar wil het wel begrijpen, ze is een beetje bang. Ook het eten bereidt ze altijd, maar ze doet er op een speciale dag wat kruiden doorheen, dat vindt Nana helemaal niet lekker.
Noriko heeft spijt van haar keuze, ze denkt dat Saturo gelukkiger was geworden bij zijn oom. Saturo stelt haar gerust. Hij blijkt ongeneselijk ziek te zijn, hij moet vaker en vaker naar het ziekenhuis. Nana stapt in het reismandje als Saturo ook zijn fotolijstje inpakt, maar hij mag niet mee. Noriko zorgt ervoor dat Nana nog één keer naar de ziekenhuistuin mag. Nana vlucht daarna uit de auto van Noriko. Nana komt telkens naar het hospice van Saturo. Daar is hij nog net aanwezig bij zijn overlijden.
Epiloog Het laatste verslag
Noriko is nu het baasje van Nana. Ze kunnen het goed vinden. Op de dienst komt iedereen uit het verhaal nog eens bij elkaar. Voor iedereen is er, op het verlies van Saturo na, een fijn einde. Er komt zelfs een nieuw katje bij Noriko en Nana in huis. Nana droomt nog veel over Saturo en houdt hem daarin op de hoogte van alle gebeurtenissen.
Personages
Nana
De eigenwijze kat van Saturo die meereist in het busje. Hij is heel gevoelig en probeert zo kwaad als hij kan het leven voor Saturo zo fijn mogelijk te maken, en ook een beetje voor zichzelf.
Saturo
Het baasje van Nana en hij heeft het moeilijk. Hij is ongeneselijk ziek en zoekt daarom een baasje voor hem. Hij is wees en zijn hele levensgeschiedenis komt voorbij aan de hand van zijn oude vrienden.
Quotes
"'Ik wist niet dat je zo van auto's hield. Als ik dat geweten had, had ik je wel naar meer plekken meegenomen.' Het klopt niet helemaal als je zegt dat ik van auto's hou. Je bent toch nog niet vergeten dat ik mijn poot brak door toedoen van een auto? Ik hou van deze zilverkleurige minivan, meer niet. Vóórdat ik Saturo ontmoette was dit immers al mijn minivan. Oké, wie is de volgende gelukkige waar je me mee naartoe neemt?" Bladzijde 62
"Zonder enige twijfel waren wij op dit moment 's werelds gelukkigste reizigers, en ik 's werelds gelukkigste reizende kat." Bladzijde 117
Thematiek
VriendschapDit reisverslag draait om vriendschap, in het bijzonder de speciale band tussen baas en kat. Het voelt als familie, ze delen alles met elkaar, ook al begrijpt de ander het niet altijd door de barrières tussen mens en kat. Ze voelen de liefde die ze voor elkaar hebben. Daarnaast worden oude en nieuwere vrienden bezocht tijdens de zoektocht. Herinneringen komen boven en dat zorgt voor verschillende emoties.
Motieven
Ziekte
De beweegreden van Saturo om op pad te gaan is zijn ziekte. Hij moet iemand zoeken die voor Nana wil zorgen en komt daarom ineens langs alle belangrijke mensen in zijn leven.
Zilveren minivan
Het busje van Saturo is een rode draad in het verhaal. Hier komen ze na ieder gesprek weer nader tot elkaar en het heeft ervoor gezorgd dat ze samen zijn gekomen, het is er ook als ze weer afscheid nemen.
Familie
Elk personage heeft op de een of andere manier iets met zijn familie meegemaakt. Dit kan heel heftig zijn, zoals Saturo die wees is. De lezer krijgt mee hoe dat zo is gelopen en ook hoe de familiebanden van anderen eruit zien. Dit geeft perspectief voor hoe mooi het leven toch kan zijn.
Titelverklaring
Reisverslag van een kat is niet de meest vergezochte titel voor een boek dat letterlijk het reisverslag van een kat is. Af en toe verspringt de focalisatie naar zijn baasje Saturo, maar Nana is de hoofdpersoon. Je leest de reis vanuit zijn perspectief.
Structuur & perspectief
Structuur
Het verhaal is opgedeeld in een aantal hoofdstukken. Daarnaast begint het met een proloog en eindigt het met een epiloog. Dat zijn delen voor de grote reis en erna. Heel duidelijk dus dat deze onderdelen niet bij het middenstuk horen. De overige hoofdstukken zijn de verschillende plekken/mensen die Saturo en Nana bezoeken. De titels ervan geven altijd een belangrijke hint over de persoon/personen die ze bezoeken.
Perspectief
Het overgrote deel is geschreven vanuit Nana, maar zeker niet alles. Dat is dan de ik-persoon. Vaak wordt een wissel aangegeven door een teken in de tekst, een soort krul. Het perspectief wisselt dan vaak naar Saturo, maar ook wel eens naar de persoon die hij zojuist heeft bezocht of nog gaat bezoeken. Het is dan altijd in de derde persoon.
'Oké, wie is de volgende gelukkige naar wie je me meeneemt in deze auto?
~
Nadat hij Saturo en Nana had uitgezwaaid en weer naar binnen was gegaan, zag Kosuke dat hij een nieuw e-mailbericht had op zijn mobiele telefoon.'
Hier wisselt het bijvoorbeeld van Nana naar Kosuke. Het valt ook meteen op dat Nana niet alwetend is, Saturo weet meer, en Nana probeert te roeien met de riemen die hij heeft. Als het over iemand gaat die ze bezoeken krijgen we meestal een achtergrondverhaal van die persoon. Dat geeft de lezer fijne informatie, die soms Saturo en Nana niet eens kennen.
'Ik begreep er nog steeds niets van. Dat ik haar niet tegensprak, kwam alleen maar omdat ik beleefd wou blijven tegen een andere dame.
~
'Met Momo lijkt hij het goed te kunnen vinden.' Saturo kwam de trap afgelopen naar de woonkamer die ook dienstdeed als lobby en wees glimlachend omhoog naar de bovenverdieping.'
Hierboven geldt hetzelfde principe.
Decor
Decor
Vooral de minivan is cruciaal in het verhaal, maar alle plekken lijken weldoordacht. De verwondering over de natuur, waaronder de bergen, de zee, de bloemen en de dieren, zijn allemaal heel Japans. Dit kan niet echt op andere plekken op aarde gebeuren. De plekken roepen ook vaak herinnering op en betekenen iets voor Saturo, denk aan de boerderij en het pension van Chikako.
Tijd
De tijd is niet lang, het zal een paar maanden in totaal zijn geweest. Saturo weet dat hij op moet schieten en de tijdsdruk zorgt ervoor dat hij in het verhaal bezig moet blijven. We zien gelukkig veel flashbacks, waardoor alles uiteindelijk samenkomt. Er zitten zo goed als geen flashforwards in, wat logisch is omdat het dan zou opvallen dat Saturo niet meer leeft. Daarnaast speelt het zich af in de moderne tijd, want er zijn mobiele telefoons. Maar ik ga er vanuit dat het begin 2000 is, omdat ze als kind nog vaak brieven stuurden.
Stijl
De stijl van Hiro Arikawa is ontzettend passend bij het boek. Nana is een kat en schat je toch iets minder welbespraakt in dan een mens. Dat is ook het geval, het is zeker niet te makkelijk, maar ook niet alsof het iq ontzettend hoog ligt. Dat zijn iets kortere zinnen en met iets simpelere gedachten.
Bij de mensen zijn de zinnen langer en beschrijvender, alsof de mens ook meer nadenkt over welke woorden hij gebruikt op welk moment.
Op de juiste momenten is het boek luchtig, met een grap tussendoor. Maar op de nodige momenten kan het de pijnlijke gevoelens in een bepaalde situatie in beeld brengen.
Slotzin
En ooit zullen we onze geliefden weer treffen, aan de andere kant van de horizon. Einde.Bijzonderheden
Het is altijd bijzonder als er een boek wordt geschreven niet vanuit een mens, maar vanuit een dier.
Beoordeling
Reisverslag van een kat laat op een knappe manier zien wat de band tussen baas en huisdier kan betekenen. Zelfs voor de mensen die zelf geen huisdier hebben, waaronder ik zelf, wordt het nu duidelijk dat een kat voelt als familie, zoals Saturo dat noemt.
Dieren en mensen willen elkaar begrijpen en dat dat niet altijd lukt is helemaal niet erg, zo blijkt. Want zelfs zonder een gemeenschappelijke taal kun je de liefde voor elkaar voelen. Het is een pijnlijk verhaal van een jongen die zielsveel van zijn kat houdt, maar afscheid moet nemen omdat hij binnenkort zal overlijden. Met man en macht probeert hij een goede plek voor Nana te vinden, maar die voelt zelf aan waar hij thuis hoort.
Het is hartverscheurend en dus fantastisch opgeschreven hoe kat en baasje elkaar zullen moeten loslaten. Dit boek is een aanrader voor iedereen die houdt van een roman, met oog voor vriendschap en natuur. En in het bijzonder de band tussen mens en dier. Zoals Bazarow ook zegt, de verschillende perspectieven bieden de mogelijkheid in dit boek om alle visies te ontdekken en te begrijpen.
Recensies
"Deze kater is heerlijk eigenwijs en zijn gedachten maken dat maar al te goed duidelijk. Dit maakt de opzet van het boek interessant, omdat de verschillende perspectieven mooi in elkaar overlopen en op elkaar doorspelen." https://bazarow.com/recen...n-een-kat/
"Met Reisverslag van een kat geeft Arikawa het begrip ‘vriendschap’ opnieuw de kleur die het ooit had en die nu sterk verwaterd is. [...] De vriendschappen in dit boek echter zijn onvoorwaardelijk, eerlijk, teder en lief, zonder dat het klef wordt." https://www.hebban.nl/rec...an-een-kat
REACTIES
1 seconde geleden