Feitelijke gegevens
- 1e druk, 2020
- 165 pagina's
- Uitgeverij: Pluim
Flaptekst
Ogenschijnlijk uit het niets begon Dimitri Verhulst een aantal jaar geleden een dagboek om te schrijven waarover hij niet praten kon. Onze verslaggever in de leegte is het verslag van een zelfvernietiging: liever zelf naar de klote dan dat je ondergang door een ander wordt veroorzaakt. De angst voor het moment waarop zijn leven zal worden vernietigd leidt tot een eenzame tocht langs kroegen, drugsdealers en lege hotelkamers. Hij vlucht in zowat alles waarin te vluchten valt, tot we uitkomen bij de reden van zijn angst. Uiteindelijk bleek ook het dagboek een vlucht, maar dat zag hij pas later. Onze verslaggever in de leegte is een pijnlijk eerlijk boek in de traditie van Jeroen Brouwers, Charles Bukowski en Bohumil Hrabal en laat ons een schrijver zien zoals hij niet gezien wil worden. Maar bovenal is dit dagboek een liefdesverklaring aan Tutut.
Eerste zin
Louise. Vrijdagavond in Frankfurt werd ik vastgeklampt door een mij niet nader bekende Nederlandse dame, wellicht iemand uit het vak.Samenvatting
Er zijn twee delen in het boek. In het eerste deel is Dimitri nog met zijn vriendin Louise, maar zij gaat vreemd met Calvin. In deel 2 heeft Dimitri een andere vriendin Tutut, aan wie hij sommige van zijn dagboekbladzijden in briefvorm opdraagt.
Er is eigenlijk geen doorlopend verhaal in dit non-fictieboek van Dimitri Verhulst. Het zijn losse dagboekaantekeningen van vooral 2017 en 2018. De lengte van de afleveringen varieert nogal (soms één regel, soms een paar bladzijden).
Kern van de aantekeningen is de verslaving waaraan Dimitri leed. Hij heeft een periode van zelfdestructie gehad waarin hij alcohol (bier, wijn, gin) zuipt, veel rookt en nog meer coke snuift. Hij richt zichzelf ten gronde, een verschijnsel dat zelfdestructie heeft. Pas later, aan het einde van het boek, wordt aan de lezer verteld waarom hij dit gedaan heeft. Met een cynische (zwarte) pen beschrijft hij die zwarte periode in zijn leven.
Al voor hij verslaafd werd, is Dimitri getroffen door helse rugpijnen. Er wordt een hernia geconstateerd. Maar er is weinig aan te doen. Pijnstillers moeten hem helpen.
Verder ontmoet Dimitri veel 'vrienden' die aan de coke zijn en op wc's genieten van hun lijntjes. Hij ontmoet ook de bekende schrijver Conrad, die vindt dat hij te gehaast leeft. Zelf vergoelijkt die schrijver zijn overspel als een gevolg van jaloezie van de partner.
Verder zijn het in deel I korte stukjes over :
- de verschrikking in zijn schooljaren toen een klasgenoot werd doodgereden
- de afschuw van de koopdagen in december
- de treurigheid die hij in Zweden meemaakte (daarover in deel II meer)
- de columnachtige afschuw van Ikea
- de angst als hij zijn 16-jarige dochter al leert autorijden
- de columnachtige beschrijving van vrijgezellenfeestjes (vooral van vrouwen)
- de zelfmoord van een te slimme klasgenoot Tim
- het horen van een luidruchtige masturbatiepoging door het raam van zijn buurvrouw die hij later weer op straat ziet.
Deel 2
Dimitri krijgt een nieuwe vriendin Tutut die met hem mee gaat naar Parijs. Hij heeft van binnen wel angst dat hij haar ook zal verliezen. Angst is wel het woord van deel II. Hij heeft angst dat hij door het vele roken keelkanker heeft net als zijn vader.
Hij beschrijft reizen naar Los Angeles en bekritiseert met zijn cynische blik de American way of Life. Tijdens zijn reis schrijft hij liefdesbrieven aan Tutut die hij mist.
Als hij weer thuiskomt, Zal de zieke hond van Tutut sterven. Dat wordt het langste hoofdstuk in zijn dagboeken. De manier waarop de hond lijdt en de wijze waarom Tutut met haar ex-vriend de hond laat inslapen en meteen laat cremeren, wordt met zwarte humor beschreven.
Een reis met zijn inmiddels achttienjarige dochter naar New York loopt op een fiasco uit, omdat ze ruzie krijgen. Komt het ooit goed met zijn dochter?
Dan komt er een poging om een nieuwe hond te kopen, maar als ze die bij een fokker weghalen, heeft die hond een ziekelijke bacterie in zijn lijf. Hij redt het maar net.
Deze passage geeft Verhulst wel de mogelijkheid om in een soort column de frivoliteiten van de Nederlandse Koningsdag te hekelen.
En eindelijk.... eindelijk zijn we zo ver dat we lezen wat de reden voor zijn zelfdestructie is. Een ex-geliefde uit Zweden beschuldigt hem van verkrachting en vraagt uitlevering aan Zweden. In de rechtszaak wordt Dimitri echter vrijgesproken, maar de angst om alles te verliezen ( de roddelpers, zijn lezers en zijn liefde) voert opnieuw de boventoon.
(blz. 154) Angst. Angst voor de argwaan. Angst voor de pek en veren. Angst ook voor het falen van de rechtspraak."
Toch is het nu eind-goed-al-goed, want samen met Tutut zal hij een huisje gaan betrekken in de 'Franse velden."
Personages
Dimitri
Aangezien het een non-fictie boek is, valt de ik-verteller in dit geval samen met de schrijver. Hij beschrijft en zwarte periode in zijn leven na een valse beschuldiging van verkrachting door een ex-geliefde uit Zweden. Verhulst raakt aan de drank en de coke. Gelukkig vindt hij een nieuwe liefde Tutut.
Quotes
"Naast mij zat een vrouw die met haar kledij wou uitstralen dat ze meer vertrouwen had in Allah dan in een arts, uit beleefdheid kreunde ze zo stil als mogelijk, ze leed zichtbaar pijn, maar Allah schrijft geen medicijnen voor, snijdt geen fistels weg. Ze straalde toen ze eindelijk naar binnen mocht." Bladzijde 19
"[Bij de ontmoeting met de schrijver Konrad] "Je moet rustiger worden", zei hij, zomaar ineens. "Je bent te gehaast. Er zit teveel daver, teveel onrust in je lijf. Zo kan je niet schrijven."" Bladzijde 35
"Depressie is een ziekte, zij heeft geen specifieke reden nodig. Dit in tegenstelling tot ongelukkigheid. Maar toch. Het grafgat was de enige uitweg, Ik was enkel leegte.En ik weet verdomde goed hoe dat komt. Omdat ik jandorie twee dagen en twee nachten ben opgebleven." Bladzijde 40
"Het land dat altijd hoog scoort op al die zogenaamde schalen van geluk. Maar waar de burgers in wezen ongelukkig zijn. En eenzaam. En saai. En net- wel of net- niet racistisch. Nergens ben in ongelukkiger geweest dan in Zweden. Zelfs niet in Dendermonde." Bladzijde 79
"Maar de ondubbelzinnige zelfdestructie manifesteerde zich een hele poos vóór de eerste huilerige letter dit schrift bevuilde. Toen ik door een rancuneuze, zieke ex werd aangeklaagd voor verkrachting. Toen mijn uitlevering naar dat intrieste buitenland werd geëist." Bladzijde 152
Thematiek
Verslag van een verslavingIn dit boek doet Verhulst verslag van een recente, zwarte periode in zijn leven. Hij werd beschuldigd door een Zweedse ex-vriendin van verkrachting en Zweden zou uitlevering gevraagd hebben. Verhulst heeft angst voor de rechtszaak en dompelt zich onder in drank en drugs. Hij is flink op weg naar zelfdestructie en mogelijk zelfmoord. De vrees voor schaamte, de angst voor de eenzaamheid en de angst om een nieuwe liefde weer te verliezen beheersen zijn leven. Hij is echter onschuldig en wordt vrijgesproken.
Motieven
Alcohol en drugs
De manier om zijn ellende te ontvluchten is het gebruik van grote hoeveelheden alcohol en drugs. Verhulst raakt verslaafd. Hij haalt nachten door met alcohol (wijn , bier, gin) en drugs (coke)
Angst
Angst beheerst een groot deel van zijn leven: blz. 154: " Angst. Angst voor de argwaan. Angst voor de pek en veren. Angst ook voor het falen van de rechtspraak. het is de zomer van het grote zuipen en het grote snuiven geworden." Maar ook de angst voor keelkanker. De angst voor de leegte= de eenzaamheid De angst dat zijn dochter iets zal overkomen. De angst dat hij zijn nieuwe geliefde zal verliezen. (verlatingsangst)
De liefde
In de drugswereld heb je veel tijdelijke vrienden en sekspartners. maar ze brengen alleen leegte. Hij vindt Tutut en op haar is hij echt verliefd. Hij hoopt dat ze bij hem wil blijven.
Eenzaamheid
Een destructief bestaan is een bestaan vol leegte en eenzaamheid. Je hebt geen ware vrienden in de drugswereld.
Vals beschuldigd
Een ex-vriendin uit Zweden beschuldigt Dimitri van verkrachting. Ze wil hem door België laten uitwijzen. maar Dimitri wordt vrijgesproken van de aanklacht.
Motto
Er zijn twee motto's die de schrijver ontleent aan twee beroemde schrijvers.
"Een raar iets is het leven toch. Het beste watje ervan kunt verwachten is een beetje kennis van jezelf. En die komt toch te laat. Voor de rest is het allemala zinloos,
- Joseph Conrad-
"De tragedie van de moderne mens is niet dat hij steeds minder begrijpt van de zin van zijn eigen leven, maa wel dat het hem steeds minder intereseert".
- Václav Havel-
Opdracht
Iedereen aan wie ik ooit een boek heb opgedragen heeft zich naderhand van mij afgekeerd. Toch volhard ik, vastberaden, en draag ik dit kleinood op aan Isabelle.Wat een geduld! Wat een geloof! Wat een schoonheid! Wat een liefde!
Titelverklaring
De titel heeft te maken met de lege periode, de tijd van nietsdoen en eenzaamheid waarin de verteller in zijn verslavingsperiode verkeert. Hij is op weg naar de grote leegte van de zelfvernietiging. Daarvan doet hij verslag. Zo is hij dus "Onze verslaggever in de leegte."
Structuur & perspectief
Er zijn twee delen. Beide worden onderverdeeld in een groot aantal losse dagboekfragmenten, waarin geen strakke chronologische volgorde valt te ontdekken. Sommige dagboekgragmenten zijn brieven gestuurd aan de ex-geliefde Louis en aan de nieuwe liefde Tutut. Het betreft dan vaak een situatie waarin de schrijver onderweg is naar een of ander literairfestival, waar hij moet optreden.
Omdat het een non-fictieboek betreft is de ik-verteller dezelfde als de schrijver, Dinmitri Verhulst. Soms wisselen o.t.t. en o.v.t elkaar af.
Decor
Verhulst noemt nauwelijks data in zijn boek. Wel geeft hij af en toe een gegeven prijs waaruit je een jaartal zou kunnen afleiden. Zo spreekt hij over het WK voetbal in 2018. Verhulst is in 1972 geboren en hij beschrijft dat hij 45 jaar is geworden, en dan zou het dus 2017 zijn.
Aan het einde van het boek komt de aap uit de mouw. Dimitri verhulst is zo van het rechte pad afgeraakt door een (valse) beschuldiging van een ex-geliefde in Zweden. Ze klaagde hem aan wegens verkrachting. Dat gebeurde in 2015,
Grofwel valt het dagboek dan in de periode 2015-2018.
Wat de decors betreft, zijn er ook nog enkele kanttekeningen te maken. Verhulst woonde in Gent, maar beschrijft ook situaties in New York en Los Angeles, Amsterdam, Zuid-Afrika, Zweden. Hij gaat met zijn laatste liefde Tututje verhuizen naar een huisje in de "Franse velden."
Stijl
De meeste waardering in het boek gaat uit naar de stijl. Het is geschreven in de bekende, rauwe en grove stijl van de Vlaamse schrijver. Het boek over zijn destructieve periode zit vol met zwarte humor, cynisme en sarcasme. Dat maakt het lezen van deze bundel non-fictie grappig. Er is ook wel de stijl van een columnist te herkennen. Enkele typische voorbeelden:
(blz. 19) Naast mij zat een vrouw die met haar kledij wou uitstralen dat ze meer vertruwen had in Allah dan in een arts, uit beleefdheid kreunde ze zo stil als mogelijk, ze leed zichtbaar pijn, maar Allah schrijft geen medicijnen voor, snijdt geen fistels weg. Ze straalde toen ze eindelijk naar binnen mocht.-
(
blz. 39) De herinnering aan mijn vader is voornamelijk opgetrokken uit geuren, waatvan geen enkele aangenaam. De alcohol uit zijn mond, vermengd met de odeurs van zijn filterloze sigaretten St. Michiel. Zijn stront, die hij immer met open wc-deur uit zijn lijf perste, de strepen die dit achterliet op de pot [...] De geur, uiteindelijk van het licht geroosterde vlees rondom zijn verkankerde keel, toen een chemokuur hem de troost van valse hoop gaf."
(bzl. 40) Ik heb gezopen als een kabeljauw, gesnoven als een stofzuiger, uiteraard allemaal bijzonder feestelijk, een toen de zak (een grote) met cocaïne leeg was, ben ik tabletten ritaline gaan pletten met een vijzel en heb ik die door mijn neus gejaagd.
(blz. 80) Het zou keelkanker kunnen zijn, en zoals ik de afgelopen vijf haar heb gepaft en gezopen zou het ook keelkanker moeten zijn. Een bolletje ergens in mijn keel, zoiets wat ik vooral voel na het slikken, het lijkt op een prop slijm die ik zomaar weg zou kunnen rochelen, maar ik krijg die klerezooi niet opgeschraapt. En alarmerender nog: mijn stembanden zijn aangetast."
Slotzin
Het Lot is waardeloos. Ik schouw mijn courgettes en de wijngaard, en knijp zachtjes in de hand waar ik mij eertijds aan de afgrond aan heb vastgeklampt.Bijzonderheden
https://www.welingelichtekringen.nl/boeken/1576183/schrijver-dimitri-verhulst-ik-liet-drank-en-drugs-beslissen-over-mijn-leven.html
Interview over de zwarte periode in Verhulst leven.
Schrijver Dimitri Verhulst (47) veroorzaakte behoorlijk wat ophef bij onze zuiderburen na een interview in Humo over zijn drank- en drugsverslaving. Zo erg zelfs, dat hij de promotour van zijn nieuwe boek heeft geannuleerd. Dat boek, getiteld ‘Onze verslaggever in de leegte’ is een ongecensureerde samenvatting van een aantal van zijn dagboeken. Zijn drank- en drugsverslaving als gevolg van een valse beschuldiging van verkrachting komt uitgebreid aan de orde.
Beoordeling
Het is de eerste non-fictie uitgave van Dimitri Verhulst. Hij besloot de negatieve ervaring van zijn Zweedse ex-geliefde niet in een roman te verwerken, maar in een soort dagboek met veel verhalen over zijn alcohol-en drugsverslaving. Dat is eigenlijk jammer, want de stukken proza die hij schrijft zijn nogal toevallig aan elkaar verbonden, waardoor er maar geen geheel wil ontstaan. Het zijn losse stukken proza over veel verschillende onderwerpen.
Pas aan het eind van het boek komt naar voren wat de oorzaak van de destructieve periode van de Vlaamse schrijver is. Daaruit blijkt dat de stof er voor een roman zeker in gezeten had.
Maar wat de stijl van zinjn proza betreft blijft Verhulst een grootmeester. Die is hard, cynisch en met zelfspot, precies zoals het bij het thema past. Daar blijkt dan ook zeker de verdienste van het boek te liggen.
Het blijft, als je liefhebber van Verhulsts stijl bent, een genot om zijn zinnen te lezen. Daarom kan het boek ook best gelezen worden door scholieren van de eindexamenklassen. Moet je wel een docent hebben die dit toestaat. Op de een of andere manier vindt een een groot deel van het docentenkorps dat non-fictie niet voor de lijst gelezen mag worden. Volgens mij is het nooit verboden geweest.
Recensies
"Het is altijd lastig om bij literatuur over een heftig onderwerp te zeggen dat een schrijver zo goed formuleert, maar Verhulst is nu eenmaal zo’n schrijver die juist excelleert in de beschrijving van rauwe scènes. Mooi zijn ook de bladzijden die Verhulst wijdt aan zijn ontmoeting met de oude Hongaarse schrijver György Konrád (de context: het maken van een documentaireserie laat Verhulst weg). De oude schrijver heeft vaderlijk advies voor Verhulst. ‘Je moet rustiger worden,’ zei hij, zomaar, ineens. ‘Je bent te gehaast. Er zit te veel daver, te veel onrust in je lijf. Zo kan je niet schrijven.’" https://www.tzum.info/202...de-leegte/
"Het vraagt nogal wat om Onze verslaggever in de leegte uit te zitten. Verhulst leest het overlijdensbericht van dichter Menno Wigman ‘dat was opgesteld alsof het dat van mij kon zijn’, en in LA dringt hij door in de eenzaamheid, ‘die schijnwereld waar men zich ter ontkenning van feest naar feest sleept’. Vlak voor het einde biecht hij op dat een Zweedse ex hem heeft aangeklaagd voor verkrachting, dat hij niet hoefde te worden uitgeleverd maar wel bang is geweest. Nee, daar zit geen boek in, schrijft hij. Maar in dit kokette gejammer ook niet. (Arjan Peters)" https://www.volkskrant.nl...~b7d1c581/
"De donkere wolk boven het werk hangt er omdat een ex Verhulst heeft beschuldigd van verkrachting, zo blijkt aan het eind van het boek. Een valse beschuldiging, die het leven van Verhulst gedurende een lange periode grof heeft geschaad. Logischerwijs een nare gebeurtenis, waar desalniettemin mooie literatuur van gemaakt had kunnen worden. Verhulst kiest daar niet voor, de pijn zit duidelijk te diep om er op die manier werk van te maken. We moeten het dus doen met dagboekfragmenten waar een kaft omheen gebonden is. Dat is door het stijlgevoel van Verhulst geen enkel probleem: het doet enkel verlangen naar een nieuwe roman, al dan niet geschreven met een lichter gemoed." https://www.devlaardinger...i-verhulst
"Nu ik Verhulsts ongedateerde dagboeken heb gelezen, ik moet het Van der Pluijm nageven, begrijp ik die pijn. Vanaf de eerste bladzijde zuigt Verhulst je mee zijn huiveringwekkende leegte in waarin ‘dealers in alle steden zijn aard herkennen’ en hij thuis is bij ‘de ondergrond van de grootstad’. Zijn neusgaten gezandstraald, zijn lever aan de bak als een waterzuiveringsstation, de geur van de ondergang in zijn adem en huid, zijn notities een ‘zelfbeklaagzang in kots kruis mineur’." https://www.parool.nl/kun...~bd2086e5/
Geschreven door Cees

Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Leraar Nederlands zijn vond ik veel leuker dan directielid spelen. De laatste jaren was ik conrector. In 2004 begon ik aan mijn eerste boekverslag voor scholieren.com. Dat is dus ruim twintig jaar geleden.
Ik vond het destijds mijn 'missie' om de vaak verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met onbekende en / of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk gewoon leuk zijn. Het is de taak van een docent om het lezen te stimuleren.
Docenten kunnen je met het aanprijzen van aantrekkelijke en/of spannende boeken enthousiast maken. Passages die interessant zijn, kun je voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat, kan ook een stimulans voor je keuze zijn. En vergeet niet dat je van je medeleerlingen ook kunt horen welk boek ze (erg) leuk gevonden hebben. Dat is vaak de beste manieren om te weten te komen of een boek aantrekkelijk is. Hoewel smaken altijd blijven verschillen..
Ik heb tot nu ( 1 maart 2025) 1513 boekverslagen gemaakt, waarvan vrijwel de meeste Zeker-Weten-Goed-verslagen zijn. Er staan de laatste jaren aan het einde van het verslag vragen over de inhoud en de structuur, zodat je kunt controleren of je je het boek in grote lijnen begrepen hebt.
Bij Scholieren.com probeer ik zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Elke maand ontvang ik boeken van diverse uitgeverijen die hun schrijvers uit 'hun fonds' onder de aandacht van de lezer willen brengen.
Ik hoop altijd dat de 'leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende of zelfs beginnende schrijvers op de leeslijst te accepteren.
Lezen kan leuk zijn, maar boekverslagen maken doe je meestal niet voor je lol. Ikzelf vond dat vroeger namelijk helemaal niet leuk. Ik kocht in die tijd daarom ook alle uittrekselboeken van alle talen. (Bijvoorbeeld Literama (Ne), Aperçu (Fa), Survey (En), Der Rote Faden (Du). En als ik heel eerlijk ben, heb ik ook wel eens uit tijdgebrek alleen met een boekverslag een mondeling tentamen gedaan. Maar dan voelde je je toch niet altijd op je gemak. Nu maak ik zelf al jaren boekverslagen voor scholieren.com.
Nog een welgemeend advies: wees verstandig en lees altijd het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een prima geheugensteun voor je mondeling zijn.
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek echt niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com aanlevert. Daar is natuurlijk helemaal niks mee.
REACTIES
1 seconde geleden