Feitelijke gegevens

• 6e druk, 2007
• 166 pagina's
• Uitgeverij: Prometheus

Flaptekst

Eerste zin

Emile Binenbaum, de dichter, las weinig proza.

Samenvatting

Emile Binenbaum is dichter van beroep, vanaf het moment dat hij op 18-jarige leeftijd zijn eerst gedicht schreef voor Marte Jacobs. Marte Jacobs was op dat moment 11 jaar oud en een eersteklasser op het Amstel Lyceum in Amsterdam.

Marte en Emile ontmoetten elkaar tijdens het voetballen in een duinpan, toen ze respectievelijk 9 en 16 jaar oud waren. Emile vond haar leuk, maar hij was zich er direct bewust van dat ze veel te jong was. Tot zij bij hem op school kwam. Hij in de zesde klas, zij in de eerste.
Iedere dag zagen ze elkaar en knikten en lachten ze naar elkaar. Emile was redacteur van de schoolkrant en vond dat hij haar moest laten weten dat hij haar leuk vond, maar hij wilde dit niet in levende lijve doen, dus schreef hij een gedicht. Hij schreef een gedicht genaamd Pasgeboren Girafje, wat over haar ging, en over hem, tijdens het voetballen in de duinpan.
Zij liet nooit blijken dat ze wist dat het over hem ging en toen hij zijn eindexamen had gehaald, verloren ze elkaar uit het oog. Toen zij 14 was, kwamen ze elkaar weer tegen in de bioscoop. Vanaf dat moment spraken ze vaker met elkaar af. Marte wilde elke keer afspreken op de plek waar ze de vorige keer afscheid namen en wilde elk afspraakje dromen met elkaar uitwisselen. Wanneer ze afspraken liepen ze rond in Amsterdam, wat Emile kronkeltochten noemde, en dronken op het terras wat. Hij een biertje, zij een chocomel.
Emile had destijds een relatie met Thérèse, het mooiste meisje van de middelbare school. Toen hij in de zomer vol afspraakjes met Marte met Thérèse op vakantie ging naar Noorwegen, verloren ze elkaar opnieuw uit het oog. Zij zei de nieuw geplande afspraak na zijn vakantie af met een brief.

Er werd een feest georganiseerd ter ere van het 100-jarige bestaan van het Amstel Lyceum, waar Emile en Marte elkaar weer tegenkwamen. Zij was inmiddels 18 geworden en zat in de feestcommissie. Emile zag eindelijk terug wat hij altijd al verwachtte bij haar te zien: ze was uitgegroeid tot een prachtige vrouw. De hele avond dansten ze samen en aan het einde van de avond stonden ze met een groepje anderen buiten.

Hier ging alles mis voor Emile, want zijn oude vriend Willem Reiff stapte op haar af en vroeg haar met hem mee te gaan. Dat deed ze. Emile beschouwde dit als verraad en vreemdgaan van haar kant. Hij was er zo door verscheurd dat hij ook daar een gedicht over schreef: Wapperende Benen. Inmiddels was hij een bekend dichter en werd zijn werk in de krant gepubliceerd. Een tijd later hoorde hij dat Marte zelfmoord had gepleegd.

In de periode tussen het 100-jarige feest en haar zelfmoord, onderhielden Marte Jacobs en Willem Reiff een seksuele relatie. De vriendschap tussen Reiff en Emile was vanaf het moment dat hij Marte voor zijn neus weggriste voorbij. Ze zagen elkaar nog wel, maar het enige waar ze over konden praten, spraken ze niet over: Marte. Tegelijkertijd hield Emile zich bezig met het werk van Reiff, om een glimp van Martes aanwezigheid in zijn leven op te vangen. Reiff schreef namelijk ellenlange romans waar Emile geen fan van was, maar hij las ze wel tijd. Tot hij het nieuwe boek van Reiff zag 'Een meisje uit mijn jeugd' waar Marte met haar foto op de omslag stond. Het verhaal ging over de tijd waarin zij een seksuele relatie met elkaar hadden, tot de dag dat Marte zelfmoord pleegde. Emile ontdekte door het lezen van dit verhaal dat Reiff precies had gehad wat hij nooit had gehad en andersom: Emile wist wie Marte was, maar de relatie bleef altijd platonisch. Reiff had een seksuele relatie met Marte, maar kon haar niet doorgronden.

Wanneer Emile terugrekende wanneer Marte zelfmoord had gepleegd, kwam hij uit op de dag waarop Wapperende Benen was gepubliceerd: ze had altijd geweten dat hij over haar dichtte.

Personages

Emile Binenbaum

Emile is dichter van beroep geworden. Dit begon allemaal met het gedicht 'Pasgeboren Girafje' dat hij als 18-jarige schreef voor Marte Jacobs, wie toen 11 jaar oud was.

Willem Reiff

Klasgenoot en beste vriend van Emile op de middelbare school. Ze zijn elkaar nooit echt uit het oog verloren. Willem is ook gaan schrijven, namelijk proza, waar Emile een hekel aan heeft. Zijn laatste roman betreft het verhaal over de zelfmoord van Marte Jacobs, wie hij voor Emile's neus heeft weggekaapt op de laatste avond dat Emile en Marte elkaar zagen.

Marte Jacobs

Marte is ruim zes jaar jonger dan Emile en Willem. Ze heeft jarenlang een platonische liefdesrelatie gehad met Emile, welke begon door het gedicht wat hij over haar schreef. Uiteindelijk belandde ze in een seksuele relatie met Willem Reiff en pleegde ze zelfmoord op de dag dat Emile een nieuw gedicht over haar publiceerde.

Quotes

"En jij? Teken je nog? Hij zag het hondje voor zic dat in het tekenlokaal had gehangen. Ze keek verbaasd dat hij dat ook nog wist." Bladzijde 47

"Waarom ze er eigenlijk was, wist hij niet goed. Misschien omdat dat 'iedere keer' van haar op de Westertoren anders een verspreking zou zijn geweest." Bladzijde 65

"In haar blik was iets bestraffends: kom nu Emile, natuurlijk volg ik je, wij hebben toch geen dichtbundels nodig die jij me zou moeten komen brengen om te zorgen dat we elkaar ook na vanavond nog zien?" Bladzijde 110

"Hun verhouding had zich inderdaad vrijwel geheel op zijn kamer afgespeeld, en daar vrijwel geheel in bed. Ze had haar eigen kamer, maar ze wilde niet dat hij daar kwam." Bladzijde 155

Thematiek

Vriendschap

De vriendschap tussen Emile en Reiff staat in dit verhaal centraal. Je leest aan het begin dat Emile en Reiff eigenlijk geen echte vrienden meer zijn, maar dit wel altijd zijn geweest. Stukje bij beetje kom je erachter hoe dit gelopen is.

Liefdesrelatie: onbereikbare liefde

Marte Jacobs is de droom van Emile Binenbaum. Hij is verliefd op haar en zij is alles geworden wat hij ooit gehoopt had. Echter is zij ruim zes jaar jonger dan hem wanneer zij elkaar leren kennen (hij was toen 16 jaar oud) en is het nooit verder gekomen dan een platonische liefdesrelatie.

Motieven

Liefde

De liefde van Emile voor Marte is een motief in het verhaal: hij laat zijn leven erdoor beïnvloeden en zijn bekendste gedicht heeft hij geschreven voor haar.

Titelverklaring

Marte Jacobs is de naam van het meisje waar Emile Binenbaum verliefd op werd toen hij 16 jaar oud werd. Het hele verhaal draait om haar leven, de relatie met Emile, de relatie met Reiff en haar zelfmoord.

Structuur & perspectief

Het boek bestaat uit zeven hoofdstukken, waarvan het eerste en zevende hoofdstuk het meest recent zijn en chronologisch op elkaar volgen. Hoofdstuk twee tot en met zes zijn ook chronologisch en spelen zich af voor hoofdstuk één en zeven.
We beleven het verhaal over Marte Jacobs vanuit het perspectief van Emile Binenbaum. De informatie over de relatie tussen Marte en Reiff komen we te weten doordat Emile het boek van Reiff leest.

Decor

Het verhaal is vrij duidelijk ingekaderd qua tijd. Hoofdstukken één en zeven spelen zich 35 jaar af na hoofdstuk zes. Hoofdstuk twee tot en met zes spelen zich af in het leven van Emile van 16 tot 25 jaar oud: negen jaar lang.
Amsterdam is het decor voor dit verhaal. In deze stad staat de school waar Marte en Emile elkaar weerzien en dit is ook de stad waarin zij afspreken en rondlopen. Emile en Reiff wonen beide nog steeds in Amsterdam wanneer Marte zelfmoord pleegt.

Stijl

Krabbé geeft aan het begin van het verhaal al een aantal details over de afloop van het verhaal prijs, maar niet de details die je juist wil weten. Hierdoor zit er spanning in het verhaal. Je komt precies te weten hoe de personages zich voelen en de leefwereld wordt met veel detail besproken, zonder dat het langdradig wordt.

Slotzin

Zolang hij gedichten schreef, waren ze samen.

Bijzonderheden

Ik zie overeenkomsten met 'Een tafel vol vlinders' van Krabbé, namelijk het verhaal over een man die hopeloos verliefd wordt op een vrouw en alles in zijn leven hierdoor laat beïnvloeden.

Beoordeling

Doordat het verhaal veel spanning bevat, wil je het verhaal in één keer uitlezen. Je komt stukje bij beetje alles te weten, wat aan de spanning bijdraagt. Het is een meeslepend verhaal en door de gedetailleerde omschrijvingen is het makkelijk je in te leven in het verhaal.