Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2014
• 416 pagina's
• Uitgeverij: Arbeiderspers

Flaptekst

Eerste zin

Hoe ze heette wist Adam de volgende dag al niet meer. Haar borsten, die hij met gestrekte vingers niet had kunnen omvatten, haar overdadig met kohl omrande ogen, haar wespentaille, het ronde kontje en de lange slanke zongebruinde benen die onder een geblokt minirokje uitstaken, ziet hij echter zo voor zich als Eva veertig jaar later vraagt: "Zeg nou eens eerlijk, wat was dat tussen jou en dat zogenaamde vriendinnetje van die vriend van je, met wie je door mijn zus in de struiken werd betrapt?"

Samenvatting

Personages

Eva

Eva is een vrij naïef meisje als ze Adam leert je kennen. Ze is dan ongeveer 18 jaar Ze houdt wel van seks, maar kan geen orgasmes krijgen omdat ze nog niets weet van het vrouwelijk lichaam. Als ze minnaars ontmoet, leren die haar dat snel aan. ze heeft het dan voortdurend over "het lint"dat door haar lichaam trekt. Het is het erotische gevoel dat aanzet tot orgasmes. Ze leert dat voornamelijk bij haar minnaars (Giton en Born) maar ze kan later het gevoel ook oproepen bij Adam. Ze wil graag over haar ervaringen vertellen en ze uit een soort schuldgevoel opbiechten. Eigenlijk is ze gedurende een groot deel van haar leven vreemd gegaan. Als Adam herstelt van zijn prostaatkanker, gaat hij met een Chinese stewardess naar bed die hem een SOA bezorgt. Hij verzwijgt het en ze is daar laaiend over. Dat is het moment dat ze hem in de steek wil laten. In het verhaalheden is ze nog steeds een prachtige zestigjarige vrouw met een prettig lichaam en ze laat zich graag erotisch opwinden door de Amerikaanse masseur David die haar tenslotte toch een orgasme bezorgt.

Adam

Adam is de tegenhanger van Eva. Ook hij gaat vreemd in zijn relatie met Eva. Er is alleen een groot verschil met Eva: hij wil er alleen niet over praten. Eva dwingt hem bijna een boekje open te doen over zijn vreemdgaan en geeft hem in Parijs een boekje om alles op te schrijven. Maar mannen zwijgen liever over hun vreemdgaan. Het stelt vaak ook minder voor dan bij vrouwen. Adam, wil geen relaties met vrouwen, alleen ene snelle wipt. De enige andere vrouw in zijn leven is Sati, maar die wil geen seks met hem omdat hij getrouwd is.

Giton

Een arrogante filmregisseur die alleen heel goed weet hoe hij vrouwen moet bevredigen. het ontbreekt hem niet aan ego, maar het is eigenlijk een klootzak. Hij leert Eva hoe ze orgasmes kan krijgen, maar als ze hem later weer tegenkomt, zet ze hem eigenlijk aan de kant en hij wordt er erg boos over. Daardoor verspreidt hij roddels over haar.

Born

Borm is de vriend van zowel Adam als Eva. Het is een echte vriend en hij wil eigenlijk niet dat ze naar bed gaan, hoewel hij het graag wil. Ze gaan uiteindelijk toch een seksuele relatie aan. Hij is een echt natuurmens, en bovendien erg aantrekkelijk, omdat hij mensen met zijn muzikale kwaliteiten kan vermaken. Uiteindelijk sterft hij aan keelkanker, maar dan is de relatie tussen hem en Eva al voorbij.

Quotes

"Later toen de minnaars in Eva's leven kwamen, bleef die afkeer van pantoffels haar libido beïnvloeden. Ooit klom ze vrijend met een jonge vrijgezel vijf trappen op. Sidderend als een loopse teckel ritste ze zijn gulp open terwijl hij de sleutel in het slot van zijn deur stak, stapte met haar handen aan zijn bescheiden vlaggenstok over de drempel, zag in de gang, keurig naast elkaar, geruite pantoffels onder de kapstok staan en zei: "Sorry, ik kan het niet. Ik ga naar huis."" Bladzijde 25

"Hij was ervan overtuigd dat Born hem weleens, zo niet de dood, dan toch in ieder geval ernstige ziektes had toegewenst. Adam was niet bijgelovig, maar hij geloofde in d ekracht van de mesenlijke wil. Als hij vergeten was om zijn vervloekingen in te trekken, had Born dat waarschijnlijk ook nagelaten. Desondanks was hij met stomheid geslagen toen hij de uitslag van het uitgebreide lichamelijke onderzoek vernam en er bij hem inderdaad kanker was vastgesteld. Hij had een tumor in de prostaat." Bladzijde 351

"Het landschap loste op. De duinen verdwenen. Zde zagen alleen elkaar nog. Ze schrok van het lint dat in haar groeide. Het slingerde om haar heen als een lasso, cirkelde boven hen, viel over hen beiden heen en trok hen stil. Giton kuste haar. Ze verzette zich niet. Ze werd het lint. Zijn tong werd het lint.Hoe ze met hem in het zand belandde zou ze nooit kunnen navertellen." Bladzijde 147

"Zijn uitleg stelde haar toen inderdaad gerust. het lint was immers met Born al as gewoden. Ze kon gemakkelijk zonder. Eigenlijk gaf ze het lint de schuld van haar ontrouw. Zonder kennis van het bestaan ervan zou ze monogaam zijn geweest. Stiekem had ze Adam al eens verweten dat hij haar slettenkant zo nodig moest opwekken. Ze hield van hem zonder die erotische poespas. Hun liefde stond of viel niet met seks. Ze waren inventief genoeg om elkaar hun gelegenheid op andere wijze te tonen dan met een afgezaagd voorspelbaar copuleren." Bladzijde 359

"Zelf had hij gemiddeld één of twee keer per jaar de verleiding niet kunnen weerstaan om een snelle wip te maken met iemand die zich aanbood, altijd in het buitenland. Sinds Eva's vermoedens aan het begin van hun relatie ten aanzien van zijn vergissingen met een paar stagiaires, had hij nooit meer iets in eigen land uitgevreten. Hij wilde niet het risico dat er iets zou uitlekken. Daarom nam hij in acht dat de mensen net wie hij samenwerkte de dames niet kenden." Bladzijde 196

Thematiek

Liefdesrelatie: problemen/ echtscheiding

Het is duidelijk als je naar de titel kijkt dat het in dit boek om liefde (de ware liefde) en seksualiteit (lust) gaat. Mensen worden gedreven door lustgevoelens; vaak moeten ze op dat gebied ook een heleboel leren. Dat kun je goed zien aan de hand van de geschiedenis van Eva die als een jong en onschuldig meisje nog geen idee heeft van de processen in haar lichaam die tot een orgasme moeten leiden. Doordat ze ook in de armen van andere minnaars valt, voelt ze af en toer "het lint" in haar lichaam terugkeren. Ook is er een verschil aan lichamelijke seksualiteit voor en na een bevalling. Eva laat ons de vrouwelijke kant van seksualiteit beleven en Adam doet dat van de mannelijke kant. Beiden geven zich ook over aan overspel: Eva wil er openhartig over zijn en Adam wil daarover het liefst zwijgen. Toch keren de beide geliefden steeds naar elkaar terug. Hun liefde wordt erg op de proef gesteld wanneer Adam lijdt aan prostaatkanker en seks voorlopig geen optie is.

Motieven

Moeizame liefdesrelaties

Hoe je het ook wendt of keert, het is een liefdesrelatie die meer dan veertig jaar duurt maar toch ook de nodige problemen oplevert, omdat beide partners vreemd gaan.

Seksualiteit

Het gehele verhaal staat in het teken van de seksualiteit. In eerste instantie weet Eva van het bestaan van orgasmes niets af. Ze leert dat gevoel dat ze "het lint" noemt kennen van de minnaars die het haar kunnen bezorgen. Bijvoorbeeld de arrogante filmregisseur Giton, die het haar in de duinen aanleert. Vanaf dat moment speelt seks een belangrijke rol in de relatie.

Overspel

Zowel Adam als Eva maken zich in hun relatie veelvuldig schuldig aan overspel. Adam doet het vooral met vrouwen die hij maar een keer tegenkomt. Met zijn grote liefde Sati doet hij het niet omdat zij het niet wil. Eva heeft diverse minnaars onder wie de regisseur Giton en later de aimabele Born. Daarnaast doet ze het vaak met jonge mannen o.a. de twee Peters. Wat hun reactie betreft, is die heel verschillend: Adam wil over zijn overspel het liefst zwijgen en Eva wil er het liefst zoveel mogelijk over praten.

Geheim

Adam wil zijn overspel het liefst zo geheim mogelijk houden. Zo houdt hij ook geheim dat hij het met een stewardess heeft gedaan die hem een SOA heeft bezorgd. Eva wil het liefst dat hij alles opschrijft in een cahier, zodat ze weet wat hem bezighield met zijn gedachten als hij vreemd ging.Hij geeft daar uiteindelijk gehoor aan.

Trivia

Marion Bloem heeft in interviews aangegeven dat de inhoud van deze erotische roman voor een groot deel op eigen ervaring berust. Ze beschrijft o.a. de periode dat haar echtgenoot, de arts Ivan Wolffers, getroffen werd door prostaatkanker en dat toen hun seksleven op een laag pitje stond.

Titelverklaring

Lust en liefde lijken erg met elkaar verwante termen te zijn, maar in de nieuwe roman van Marion Bloem zijn het soms ook twee totaal verschillende begrippen. Liefde gaat veel dieper dan de meest begeerlijke lust. Je kunt seks hebben met partners, maar nooit van hen houden. Dat is bijv. het geval met de vervelende en arrogante filmregisseur Giton op wie  Eva verliefd wordt en er een diverse orgasmes achter elkaar mee beleeft. Dat is lust. Steeds gaan de twee vreemdgaande partners terug naar hun jeugdliefde.  Dat blijft namelijk hun grote liefde. Die wordt bovendien erg op de proef gesteld wanneer Adam op zijn drie-envijftigste ineens prostaatkanker krijgt, waardoor seks (de lust) eigenlijk een onmogelijke zaak is. Dan resteert alleen de liefde nog. Hij doet er veel aan om zijn seksuele begeerte terug te krijgen. Eva laat zich intussen verwennen door een masseur die aan het einde toch even zijn kans grijpt.
een therapeute zegt dat als je zoveel met elkaar meemaakt (overspel)  en uiteindelijk voor elkaar kiest, dat het toch de mooiste vorm van liefde is.

Structuur & perspectief

Er zijn vier delen in deze erotische roman. Ze worden met een Romeins cijfer aangegeven. Daarna worden die vier delen onderverdeeld in talloze kleine hoofdstukjes die vaak  met één woord worden getiteld: bijv. Rome, Thuis, Vrijtijd, Hangmat  etc.

De delen verschelen niet veel van elkaar:
In deel I gaat het voornamelijk over  de periode dat Adam en Eva elkaar leren kennen en Eva moeite heeft met het krijgen van een orgasme.
Deel II gaat over het hebben van een affaire van Eva met Giton en het krijgen van een zoon.
Deel III beschrijft de periode van haar relatie met Born, een man op wie ze erg verliefd is en met wie ze ook seks heeft totdat ze een einde aan de relatie maakt. Hij sterft aan keelkanker. In deel III heeft Adam ook een vriendin Sati.
Deel IV beschrijft de periode dat Adam prostaatkanker krijgt en hun seksleven aan een dun draadje hangt.

De structuur is een vertelling vanuit het heden waarin Eva zich erotisch laat masseren door een Amerikaanse, jonge man David. Hij krijgt haar tot een hoogtepunt en "het lint" dat haar seksuele gevoelens  weergeeft, krijgt ze helemaal terug. Eva is op dat moment zestig jaar en Adam 64. Ze kennen elkaar al vanaf de tijd dat Eva 18 jaar was: dus ruim veertig jaar. 

Er zijn twee personale vertellers: Adam en Eva. Ze vertellen zowel in de o.t.t. als de o.v.t. maar de laatste verteltijd overheerst het meeste. Zo leer je de gevoelens van de man (Adam) en de vrouw( Eva) van binnenuit kennen.

Decor

Het verhaalheden speelt zich vermoedelijk af  in het jaar 2012. In 1987 trekt Eva namelijk met de drie mannen uit haar leven (echtgenoot Adam, zoon Odin en liefdespartner Born) door het oerwoud van Borneo. Het zijn allemaal natuurmensen.  Vijfentwintig jaar later herinnert Eva zich dat heel goed als ze op de massagebank bij David ligt.  Dat moet dan 2012 zijn. Eva is dan zestig en ze heeft dan al meer dan veertig jaar een relatie met  Adam. Die moet ze dan het begin van de jaren zeventig hebben ontmoet. De vertelde tijd is dus ongeveer van 1970 tot 2012.
In 2012 werd Marion Bloem zelf 60 jaar (ze is geboren in 1952) dat is weliswaar een buitentekstueel gegeven, maar ze heeft al eerder in interviews aangegeven dat het verhaal van de prostaatkanker berust op autobiografische gegevens. Bovendien is Eva net als Marion "geen gewoon Indisch meisje."  

Adam en Eva wonen in Amsterdam. Maar ze gaan wel heel vaak naar het buitenland. Zo reizen ze naar Borneo . Adam verblijft een lange periode als vrijwilliger in Maleisië (Penang)  waar hij de jongere heel lieve vrouw Sati leert kennen. Eva reist uit een soort voorgevoel naar Penang om ervoor te zorgen dat het geen serieuze relatie wordt. Ze ontmoet dan zelf Born.

Stijl

Marion Bloem houdt er van de zaken onomwonden te beschrijven. Dat gebeurt in deze expliciete seksroman dan ook voortdurend. Er zijn openhartige dialogen tussen Adam en Eva. Ook de beeldspraak van Marion Bloem liegt er soms niet om. Dat maakt de roman overigens wel plezierig om te lezen.

Soms heeft ze heel originele metaforen. Een van de aardigste en breedst uitgewerkte staat op blz. 367:
" En toen begon ze over het oerwoud waarin ze met hem was beland. Ze voelde zich gedropt door een Rode Kruis-helikopter, met als gereedschap slechts een piepklein zaklantaarntje en een Zwitsers zakmes, waarvan het mesje uiteen geklapt kleiner was dan de kurkentrekker, terwijl er veel te kappen viel om zich een weg te banen door de wildernis, en ze geen flessen hadden om te openen. Zonder kompas en zonder landkaart sjokte ze achter hem aan, probeerde zijn mes over te nemen om struikgewas weg te hakken en wilde zijn lampje lenen om mee rond te schijnen en te kijken of er geen beter pad was dan hij had uitgekozen. Maar hij liet het niet toe. En als ze nu zeker zou weten dat hij de weg kende, maar hij leek ook te dolen. Ze kon haar positie in deze jungle niet bepalen."

En over het kleine lid van Adam zegt ze op blz. 369: " Ze bekeek het opgekrulde gekrompen slakje dat als dood aan zijn onderbuik zat vastgekleefd. Zo ziet libidoverlies eruit, dacht ze, en niet alleenhij, ook ik, lijd eronder, want ik weet niet wat ik met dat hoopje vlees moet beginnen. Op de nuchtere maag, zonder iets te vieren te hebben, en terwijl ze toch al niet van bubbels hield, werd haar een fles lauwe prosecco aangeboden zonder opener."
 

Slotzin

De boodschappen legt hij onder het kleine siertafeltje onder de spiegel. En zonder zijn jas uit te trekken gaat hij zitten op de antieke stoel waar vrouwelijke gasten doorgaans hun handtas neerleggen, mannen hun colbertje of jas overheen gooien, maar dat eigenlijk voor zitten nooit wordt gebruikt. Lang kan het niet meer duren,

Beoordeling

het thema van de roman is het bespreken van het verschil tussen geile seks(lust) en ware liefde. Dat wordt in de roman overigens heel duidelijk aan de orde gesteld. Daarom is deze seksuele roman toch wat minder geschikt voor al te jeugdige en onervaren lezeressen. Maar het is zeker geen pornografische roman.
Als je het aandurft om de ruim 400 pagina's te lezen en niet terugdeinst om expliciete (maar nooit platvloerse beschreven) seksscènes te lezen, dan kan ik je het boek aanraden.

Ben je wat preutser ingesteld, dan is het misschien raadzamer een ander boek op je lijst te zetten.
Het boek lijkt bij uitstek geschikt voor bespreking in vrouwelijke leesclubs. Onderwerp van nabespreking zal dan ongetwijfeld het verschil in seksuele beleving tussen man en vrouw zijn. ( "Mannen komen toch van Mars"  etc.)
Zelf vond ik het allemaal een beetje te veel van het goede en het verhaal had  m.i. wat korter gekund, omdat er toch vrij veel herhaling van de gebeurtenissen in wordt verteld.;

Recensies

"Een roman waarin de complexiteit van de vrouwelijke seksualiteit binnen een duurzame relatie wordt beschreven, was er volgens mij nog niet,' zegt Marion Bloem. 'En ik wilde een oprecht liefdesverhaal over duurzame liefde schrijven. In de jaren '70 leidde ik praatgroepen van vrouwen met seksuele problemen. Traumatische ervaringen zoals seksueel misbruik, een zware bevalling en financiële problemen, hadden hun effect op de lust. Vrouwen klaagden dat hun man al in drie minuten klaar was en ze er geen plezier aan beleefde." http://www.ad.nl/ad/nl/56...efde.dhtml

"Lust en liefde is sensueel, zonder plat te zijn. Geen erotiek slechts om het boek op te leuken, maar omdat het bij de ontwikkeling van de personages hoort. Marion Bloem laat zien dat lust en liefde zowel elkaars vriend als vijand kunnen zijn. Een ander thema dan we van ‘dé stem van de tweede generatie Indische-Nederlanders' gewend zijn, maar een herkenbare en vertrouwde schrijfstijl: een aanwinst in Bloems oeuvre. " http://www.hebban.nl/rece...-en-liefde

"En wel op zo’n directe, ranzige wijze dat we nu en dan ongelovig van ons blad moesten opkijken. Zit Bloem hier nu nadrukkelijk naar de Bad Sex Award te solliciteren of niet? ‘Ook haar darmen ontspanden zich en ze opende zich als een waterlelie voor zonlicht.’ Of die scène waarin Adam bij het scheren down under per ongeluk ‘de krans van zijn anus openhaalt’. Vervelend, dat wel, maar wij hoeven dat echt niet te weten." http://www.humo.be/boeken...-en-liefde

"Marion Bloem beschrijft de gebeurtenissen afwisselend vanuit het perspectief van Eva en dat van Adam. Vooral dat laatste is knap. In de eerdere roman Meer dan mannelijk liet zij al zien dat zij dit goed kan. Het boeiend geschreven verhaal geeft ook veel aandacht aan de liefde van Adam en Eva voor hun zoon en later voor hun kleinkinderen. Lust & liefde wordt daar nog rijker van. Dit openhartige en indringende liefdesverhaal is een nieuw hoogtepunt in het werk van Marion Bloem." http://www.boekennieuws.n...ion-bloem/