Feitelijke gegevens
- 2e druk, 2021
- 112 pagina's
- Uitgeverij: CPNB
Flaptekst
Ate heeft online een allerbeste vriend: Baptiste. Op een dag neemt Ate stiekem vanuit Nederland de trein naar Brussel om zijn vriend een oude telefoon te brengen. Daar ontdekt hij dat Baptiste niet is wie hij zei dat hij was. En dankzij zijn ‘vriend’ zijn Brusselse criminelen naar Ate op zoek. Hij moet zo snel mogelijk weg zien te komen uit Brussel, maar dat blijkt nog niet mee te vallen.
Eerste zin
Het was donker in de slaapkamer, maar de telefoon op zijn hoofdkussen straalde blij." Baptiste is aan het tikken", zei het scherm. Ate lag op zijn buik op bed.Samenvatting
Ate (14) is een Nederlandse jongen. Hij zit vooral hele dagen op internet en is een beetje vreemd. Hij heeft nauwelijks vrienden. Hij appt al een half jaar met een buitenlandse jongen Baptiste. In het begin van het boek meldt Baptiste dat hij niet meer met Ate kan appen, omdat hij zijn telefoon moet verkopen, omdat hij in geldnood zit. Ate bedenkt een plan. Zijn moeder gaat altijd op vrijdag haar ex-vriend Greg bezoeken in Rotterdam en ze komt pas de volgende dag thuis. In de tussentijd kan hij mooi naar Brussel treinen, Baptiste zijn oude Samsung geven en weer terugreizen zonder dat zijn moeder het merkt.
Hij vertrekt vanuit Groningen. Hij heeft met Baptiste afgesproken op het station in Brussel, maar in plaats van Baptiste komt er een zwart meisje naar hem toe.
Het blijkt dat zij zich voordoet als Baptiste. Ze vertelt dat er gangsters naar hem op zoek zijn. Zij is degene die met hem geapt heeft onder de naam Baptiste. Ze neemt hem mee, ze heeft een sporttas waarin een kakelverse kip zit, die ze Beyoncé noemt. Zij is de 'catfish'. Er volgt een wilde tocht op een gestolen scooter door de stad. Vanwege haar ogen noemt Ate haar Lasergirl. Ze moeten de onveilige stad uitkomen. Op zeker moment heeft de scooter geen benzine meer en moeten ze verder lopen. Ze overnachten in een verlaten oud huis. Er volgt een gesprek in het huisje met Emeraude. Oorspronkelijk komt ze uit Congo en ze verblijft illegaal in België. Maar ze wil dolgraag naar school. Ze wil best mee naar Nederland om daar naar school te gaan. Ze wil graag rechter of advocaat worden. Ate vertelt dat hij een klas heeft overgeslagen en daardoor school helemaal niet leuk vindt.
De volgende dag denkt hij door een appje dat hij van 'Baptiste' ontvangt dat Emeraude hem voorgelogen heeft. Hij onderhoudt contact met de apper en spreekt met deze Baptiste af dat hij hem op het station in Aalst zal ontmoeten. Ate ziet Baptiste inderdaad op het station, hij laat Emeraude in de steek en stapt met deze Baptiste in de trein naar Brussel. Deze jongen spreekt nauwelijks Nederlands en vraagt aan Ate of hij een bankpas heeft. Hij geeft (een beetje dom) Baptiste zijn bankpas en die wil er geld mee pinnen. Als Ate doorvraagt over zijn chatgesprekken weet Baptiste er vrijwel niets van. Ate snapt nu wel dat hij met een bedrieger te maken heeft. Die neemt hem mee naar een obscure kapperszaak, waar Ate vastgehouden wordt. Baptiste vraagt later of hij mee wil gaan naar een bank om geld te pinnen met Ates pas, maar onderweg duwt Ate Baptiste onder een brommer en vlucht weg.
Hij zit nu in grote problemen en hij belt het nummer van de vriend van zijn moeder, Greg. Hij vraagt hem of hij hem wil komen ophalen in Brussel. Zonder veel verder te vragen stapt Greg in zijn auto. Nu wil Ate Emeraude redden en haar meenemen naar Nederland. Baptiste wil meewerken als Ate zijn pincode geeft. Daarna steekt Baptiste zich met een mes in zijn schouder en vlucht Emeraude mee naar de auto van Greg. Die rijdt meteen terug naar Nederland. Onderweg vertelt Emeraude dat Baptiste haar broer is. Aline, de moeder van Ate is blij dat hij terug is en ze eten met zijn vieren in een wegrestaurant.
Personages
Até
Ate is een n vrij eenzaam jongetje. Hij is blijkbaar heel erg slim op school geweest, want hij is een jaar vooruit gezet. Hij sluit zich moeilijk aan bij klasgenoten die hem ook wel bijzonder zullen vinden. Hij zit veel op internet en hij appt een half jaar met een Belgische jongen. Maar het is een 'katvis' en Ate trapt erin, als Baptiste zegt dat hij geen geld heeft en zijn telefoon moet verkopen. Ate heeft nog een oude Samsung en wil die naar Baptiste in Brussel brengen. Hij profiteert van het feit dat zijn moeder elk weekend naar haar ex-vriend gaat om de Dag van de Liefde te vieren. Maar eigenlijk is zijn gedrag onverantwoord en naïef. Dat gebeurt later nog eens wanneer hij zomaar zijn bankpas aan een vreemde geeft. Gelukkig doet hij wel iets slims als de problemen te groot worden. Hij belt de vriend van zijn moeder en vraagt hem of hij hem wil komen ophalen in Brussel. Die vriend Greg stelt weinig vragen en dat Ate wel prettig aan die man. Zijn moeder wilde altijd alles te veel weten. Nu is dat niet zo gek voor een moeder die alleen de zorg heeft voor een 14-jarige puber. Dan zou je toch op zijn minst moeten weten waar hij uithangt. Maar Ate vindt teveel belangstelling vervelend.
Quotes
"Zijn moeder bedoelde het allemaal niet slecht. Ze verbeeldde zich dat hij ongelukkig was, omdat hij geen vrienden had. Terwijl hij een stuk ongelukkiger zou zijn wanneer hij die gasten uit zijn klas na schooltijd ook nog eens zou moeten zien." Bladzijde 12
"Hij was onder de indruk, hoewel hij dat eigenlijk niet wilde. Maar ze was indrukwekkend. Zijn hartslag was levensbedreigend hoog, terwijl hij niks had gestolen. Zij leek kalm als wat. Alsof ze dagelijks scooters stal. Wat ze misschien ook deed, natuurlijk. Wat wist hij nou helemaal van haar?" Bladzijde 37
"En nu snapte zijn moeder meteen ook waarom hij misschien wat gespannen klonk, nou ja, ze dacht dat ze dat snapte. Hij ging nooit naar vrienden, omdat zijn vrienden geen vrienden waren, maar vreemden van wie hij alleen de naam wist en het merk van hun telefoon en heel misschien nog het laatste cijfer voor wiskunde. Meer niet." Bladzijde 50
"En die jongen had hem toch niks misdaan? Goed, hij had die bankpas, en ja, hij had een mes, maar dat was toch nog geen misdaad? Misschien was hij niks slechts van plan." Bladzijde 79
"Trewijl ze passeerden, liet Baptiste Ates riem los en het volgende moment had hij zijn mes in zijn hand. Het ging zo snel dat het niet eens in Ate opkwam om weg te rennen: het enige wat door zijn hoofd schoot was: jammer." Bladzijde 106
Thematiek
Het gevaar van internetHet lijkt erop dat de schrijver zijn jonge lezers heeft willen waarschuwen voor de gevaren van internet. Hij doet dat aan de hand van het fenomeen Katvis. Iemand doet zich op internet anders voor dan hij werkelijk is. Misdadige organisaties proberen op die manier geld af te troggelen van niets vermoedende internetgebruikers.
Motieven
Misdaad
Misdadigers maken misbruik van het internet o.a. door het fenomeen Catfishing. Vaak zitten er grote organisaties achter individuele namen. Die proberen niets vermoedende internetgebruikers zoveel mogelijk geld af te troggelen.
Schoolleven
Até is op de basisschool een jaar vooruitgezet en daardoor is hij een jaar jonger dan de meeste van zijn klasgenoten. Hij hoort er duidelijk niet bij en hij er eigenlijk ook niet bij horen. Hij vindt school gewoon niet leuk. Daartegenover staat dat de Congolese vluchtelinge Emaurede leergierig is en graag naar school zou willen gaan. Omdat ze illegaal in België is, kan ze niet naar school. Daarom wil ze wel mee met Até , omdat ze graag wil gaan studeren. Ze wil advocate of rechter worden.
Asielzoekersprobleem
In het verhaal komen de asielzoekers Emeraude en haar broer Baptiste voor. Ze zijn illegaal in België en komen daardoor o.a. in de criminaliteit terecht. Wanneer Emeraude in Nederland komt, zit de moeder van Até al snel te kijken naar mogelijkheden om het meisje als vluchtelinge aan te melden.
Eenzaamheid
Ate is een eenzaam jongetje: hij heeft geen vrienden op school en zijn moeder maakt zich wel zorgen om dat feit. Het is eigenlijk wel de reden dat hij zo lang op internet zit.
Titelverklaring
De verklaring van de titel staat vóórin de uitgave:
Katvis (de; m, v; meervoud: katvissen) iemand die zich online voordoet als een ander individu: Hij is een katvis, hij is een bedrieger; Hij is gekatvist, hij is misleid; naar de gelijknamige MTV-serie en documentaire ‘Catfish’ < na 2010 > Eng., van catfish
Structuur & perspectief
De kleine roman wordt onverdeeld in korte hoofdstukken. Die hebben geen nummer en ook geen titel. Elk hoofdstuk begint met een kleine afbeelding..
De hij-verteller is Ate. Hij vertelt in de o.v.t. Het verhaal wordt chronologisch verteld.
Decor
Het belangrijkste decor is de stad Brussel waar Baptiste en Emeraude wonen. De laatsten zijn afkomstig uit Congo, dat vroeger een kolonie van België was. Ate woont zelf in Groningen met zijn moeder. Die heeft een een weekendvriend in Rotterdam. Behalve Brussel wordt ook het station van Aalst (In België) genoemd.
Katvis is een actueel verhaal. Het speelt in de 21e eeuw en mogelijk in het jaar 2018. Er wordt door de verschillende personages volop geappt.
Stijl
Tjibbe Veldstra heeft een strakke vertelstijl. Hij is zuinig in zijn woorden. Hij gebruikt geen moeilijke woorden en geen lange zinnen. Zijn vertelstijl is prettig, af en toe humoristisch . De meereizende kip wordt Beyoncé genoemd en Ate noemt Emeraude in eerste instantie Lasergirl. De realistische dialogen zorgen voor een prettig leesbare bladspiegel. Af en toe staan er een paar Franse woorden in de tekst. Die worden meestal meteen in dezelfde zin vertaald.
Slotzin
Hij wist wat hij moest doen. Hij pakte zijn rugzak, haalde Samsung uit het voorvakje en schoof hem over d e tafel naar Emeraude.. "Ah..."zei ze , terwijl ze hem oppakte. "De telefoon voor Baptiste?" |a", zei hij. "De telefoon voor jou."Bijzonderheden
Het boekje werd in november 2021 uitgegeven in de leesboekenactie " Heel Nederland Leest junior." Het werd gratis verstrekt op scholen en in bibliotheken.
Beoordeling
Gemakkelijk leesbaar boek voor jonge lezers. Het is bovendien spannend en het waarschuwt jonge lezers voor het gebruik van internet. Een goede en actuele keuze van de commissie die het boek voor de actie Heel Nederland Leest Junior.
Wat veel leerlingen ook prettig zullen vinden is dat het boek niet zo dik is. Je vliegt er doorheen.
Recensies
"Het boek leest van het begin af aan als een trein. Maar vanaf het moment dat Ate aankomt in Brussel, neemt het verhaal je werkelijk mee op een wilde vlucht, waarbij continu onduidelijk is wie er nu te vertrouwen is en wie niet. Het is af en toe moeilijk te geloven hoe naïef Ate is, maar door de snel opeenvolgende gebeurtenissen heb je nauwelijks tijd om daar over na te denken. Ook de humoristische vertelwijze van Tjibbe Veldkamp zorgt ervoor dat het verhaal lekker wegleest." https://leesbevorderingin...ew/katvis/
"Katvis is naast een waarschuwing voor gevaren online, vooral een boek over eenzaamheid en kansen grijpen. In een beperkt aantal bladzijden komt niet alleen de reis van Ate tot leven, maar wordt eveneens de aandacht gericht op het isolement van beide hoofdpersonages. Hoewel het niet altijd even diepgaand is, daar is door de snelheid van het verhaal gewoonweg geen tijd voor, is het wel treffend en biedt het meer dan genoeg stof tot nadenken." https://www.hebban.nl/rec...ver-katvis
"Dat alles maakt Katvis opnieuw tot een typerend voorbeeld van Veldkamps oeuvre. Een toegankelijk verhaal, met zeker aan het begin van de roman de nodige spanning en vaart. Stilistisch blijft het allemaal eenvoud troef, al stoort dat hier minder. Jammer wel dat Veldkamp aan het einde toch weer enkele steken laat vallen en zich te buiten gaat aan een keur van ongeloofwaardige scènes om z’n verhaal van een happy end te voorzien. Het maakt Katvis tot een beter verhaal dan voorgaande boeken, maar het is zeker geen puntgaaf geheel." https://www.tzum.info/201...mp-katvis/
"In het betrekkelijk korte verhaal (112 bladzijden) komen verschillende maatschappelijke thema’s aan orde, zoals eenzaamheid, vluchtelingenproblematiek en internetoplichting. Tjibbe Veldkamp combineert dit met een roadmoviescenario en het resultaat is een razend spannend en eigentijds boek. {....] Tjibbe Veldkamp is een goede verteller die treffende beelden kiest en heldere dialogen schrijft. Daarnaast geeft hij het verhaal extra kleur met het Vlaamse taalgebruik van Esmeraude, dat Ate overigens niet altijd kan volgen. Katvis is een spannend en een mooi geschreven verhaal. In 2021 werd dit boek gekozen voor de campagne Nederland Leest Junior. Een mooie keus." https://www.waanenwijs.nl...dkamp.html
"Dat een Nederlandse auteur zijn verhaal in Brussel laat spelen. Ik vind dat grappig en charmant, . Zeker in “Katvis” komt het station van Aalst (maar dat kan je als Vlaamse lezer die niet in Aalst woont misschien ook vreemd vinden) heel herkenbaar naar voor. Ate is als naïef hoofdpersoon neergezet, maar blijft steeds het goede in mensen zien. Daardoor blijft hij ook ontwapenend. Dat maakte dat ik dit boek toch graag heb gelezen: Veldkamp hoedt zich voor sensatie en goedkope trucs. Ate komt zwaar in de problemen, en het is maar de vraag of hij – al dan niet op tijd – terug in Groningen zal komen." https://ikvindlezenleuk.n...mp-katvis/
"Hoewel het onderwerp van Katvis op zich origineel is en het verhaal an sich goed in elkaar zit mist er wat diepgang. Dat begint eigenlijk al bij aanvang van het boek. Mooi beschreven is dat Ate niet iemand is die gemakkelijk vrienden maakt, hij woont alleen bij zijn moeder die op vrijdag naar haar nieuwe geliefde gaat. Dat maakt op zich duidelijk waarom hij ervoor kiest om zoveel te appen met iemand die hij via een chatroom heeft ontmoet. De keuze om eerst geld over te maken, wat voor Baptiste geen enkel verschil heeft gemaakt en er vervolgens dan voor te kiezen om zijn oude telefoon te gaan brengen is wat minder invoelbaar en gaat wat te snel. De gebeurtenissen in Brussel zijn op zich spannend en op de ontknoping valt ook niet veel aan te merken, maar ook daar worden belangrijke beslissingen vrij gemakkelijk genomen. Dat maakt dat Katvis, ondanks de beschreven pluspunten, een gewoon prima boek blijft, maar dat niveau niet ontstijgt." https://www.chicklit.nl/b...sie-katvis
Bronnen
Filmpje over de roman van Tjibbe Veldkamp
https://www.youtube.com/w...zzH9z3cL1oNog een filmpje waarin het boek KATVIS wordt besproken.
https://www.youtube.com/w...sUVD0fd5D4
Geschreven door Cees
Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Leraar Nederlands zijn vond ik veel leuker dan directielid spelen. De laatste jaren was ik conrector. In 2004 begon ik aan mijn eerste boekverslag voor scholieren.com. Dat is dus ruim twintig jaar geleden.
Ik vond het destijds mijn 'missie' om de vaak verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met onbekende en / of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk gewoon leuk zijn. Het is de taak van een docent om het lezen te stimuleren.
Docenten kunnen je met het aanprijzen van aantrekkelijke en/of spannende boeken enthousiast maken. Passages die interessant zijn, kun je voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat, kan ook een stimulans voor je keuze zijn. En vergeet niet dat je van je medeleerlingen ook kunt horen welk boek ze (erg) leuk gevonden hebben. Dat is vaak de beste manieren om te weten te komen of een boek aantrekkelijk is. Hoewel smaken altijd blijven verschillen..
Ik heb tot nu ( 1 maart 2025) 1513 boekverslagen gemaakt, waarvan vrijwel de meeste Zeker-Weten-Goed-verslagen zijn. Er staan de laatste jaren aan het einde van het verslag vragen over de inhoud en de structuur, zodat je kunt controleren of je je het boek in grote lijnen begrepen hebt.
Bij Scholieren.com probeer ik zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Elke maand ontvang ik boeken van diverse uitgeverijen die hun schrijvers uit 'hun fonds' onder de aandacht van de lezer willen brengen.
Ik hoop altijd dat de 'leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende of zelfs beginnende schrijvers op de leeslijst te accepteren.
Lezen kan leuk zijn, maar boekverslagen maken doe je meestal niet voor je lol. Ikzelf vond dat vroeger namelijk helemaal niet leuk. Ik kocht in die tijd daarom ook alle uittrekselboeken van alle talen. (Bijvoorbeeld Literama (Ne), Aperçu (Fa), Survey (En), Der Rote Faden (Du). En als ik heel eerlijk ben, heb ik ook wel eens uit tijdgebrek alleen met een boekverslag een mondeling tentamen gedaan. Maar dan voelde je je toch niet altijd op je gemak. Nu maak ik zelf al jaren boekverslagen voor scholieren.com.
Nog een welgemeend advies: wees verstandig en lees altijd het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een prima geheugensteun voor je mondeling zijn.
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek echt niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com aanlevert. Daar is natuurlijk helemaal niks mee.
REACTIES
1 seconde geleden