Feitelijke gegevens
- 1e druk, 2009
- 91 pagina's
- Uitgeverij: Stichting Collectieve Propaganda
Flaptekst
Daphne de Jong, een vrijgezelle vrouw van 28, is een half jaar in therapie geweest bij de veertien jaar oudere psycholoog Etienne Segers voor een burn-out. Als de therapie ten einde loopt lukt het Etienne niet om afscheid nemen van zijn cliënte. Hij nodigt haar uit voor een romantisch weekend in Parijs, de stad waar hij is geboren. Maar de wankele idylle wordt al op hun eerste avond ruw verstoord.. .
Samenvatting
In de proloog zit een ik-vertelster in de problemen. Ze is in een situatie waarin ze liever niet wordt geplaatst: er is sprake van bloed en een poging om uit een kamer te ontsnappen.
In het hoofdverhaal dat zich twee dagen eerder afspeelt maken we kennis met Daphne, een 28-jarige vrouw die met een man een weekend in Parijs doorbrengt. Voor de voorbijganger zal het een gewoon stel zijn, hoewel Etienne 42 jaar is, maar Daphne onthult dat het haar therapeut is. Een half jaar ervoor had ze een burn-out gekregen en ze was in therapie gegaan. Na de laatste sessie was ze verliefd op Etienne en ze had een uitnodiging gekregen om mee te gaan naar Parijs. Tijdens een exclusief etentje worden ze lastig gevallen door een forse man, Tom de Waard, die Etienne van alles en nog wat beschuldigt. Etienne wil nu weg uit het restaurant maar wil later niet met Daphne praten over die man. Als ze echt seks willen hebben, wordt Daphne bang.
In een direct daarop volgende flashback is ze het slachtoffer van een verkrachting door iemand die vijf jaar ouder is dan zij. Ze is zelf nog maar 13 jaar en de dader blijkt haar neef Roy te zijn. Om zich te verweren heeft ze hem gestoken. Hij moet naar het ziekenhuis.
Etienne is geschrokken van Daphnes reactie op zijn seksuele actie. Hij zegt dat ze nog niet los is van het verleden. Hij koop later in een winkel een zwaard waarop hij verliefd is geraakt. Wanneer Daphne een foto wil maken van Etienne, staat hij dat niet toe.
Op een zeker moment volgt Tom de Waard Daphne naar de wc. Ze gilt. Hij noemt Etienne een psychopaat die zijn vrouw Brenda kapot heeft gemaakt. Omgekeerd vertelt Etienne juist dat Tom een psychopaat is die een contactverbod van de rechter heeft gekregen naar aanleiding van de gebeurtenissen met zijn vrouw.
In de flashbacks uit de tijd in Spanje blijkt de ontreddering van Daphne. Het verhaal van haar lijkt in de doofpot gestopt te worden. Ze kunnen geen aanklacht indienen vanwege de pas geopende camping. Met andere woorden: Daphne wordt niet in haar ellende erkend door haar eigen ouders.
Daphne onthult dat ze nog steeds wraakgevoelens heeft voor Roy die nu op de camping in Spanje woont. Dan zegt Etienne dat het weekend naar Parijs eigenlijk een test voor haar was om te bekijken of ze genezen was. Daphne is teleurgesteld in Etienne. Ze wil erkend worden, maar ook nu draait het niet om haar, maar om Etienne die alles zo goed heeft gedaan. Die loopt boos weg. Daphne gaat in bad en dan kun je al vermoeden dat er iets gaat gebeuren. Wanneer er wordt geklopt, en ze de deur nietsvermoedend opendoet, staat een wilde Tom de voor haar neus. Hij brult dat ze Brenda is en ze wordt door hem overweldigd. Maar met een mes kan ze hem steken en ze takelt hem aardig toe (situatie van de proloog komt nu weer in de herinnering). Op dat moment keert ook Etienne terug. Daphne wil een aanklacht indienen tegen Tom, maar Etienne probeert dat te verhinderen. Opnieuw krijgt Daphne het gevoel dat ze niet erkend wordt in haar leed en ze wordt heel boos. Dat is eigenlijk de kern van haar leven. Daphne is nu echter verder in haar leven en ze is vastbesloten om terug te vechten. Ze belt de receptie om de politie te waarschuwen.
In de apotheose wordt een krantenartikel afgedrukt waarin staat dat de 32-jarige uitbater van een camping in Malgrat de Mar, Roy Maas, om het leven is gebracht door middel van messteken. De politie tast in het duister omtrent dader en motief. Dat hoeft de lezer niet.
Thematiek
Wraak / bloedwraak / eerwraakHet thema van de maand juni 2009 is “wraak.” Dat motief komt ook terug in het geschenk van Esther Verhoef. Uiteindelijk pleegt Daphne de wraak na zoveel jaren een gebrek aan erkenning te hebben ondervonden. Ze heeft nooit zichzelf kunnen en mogen zijn en moest zichzelf vaak wegcijferen. Dat komt op drie momenten in de tekst voor: de verkrachting door Roy, de miskenning van haar persoon door Etienne en de poging tot aanranding van Tom de Waard. En iedere keer mag ze eigenlijk niet doen wat ze wilde doen. In haar baantje heeft die houding haar opgebroken doordat ze ingestort is: een burn-out ontstaat wanneer er namelijk een gebrek aan erkenning is en wanneer er een disbalans is tussen geven en nemen. Daphne heeft zich te vaak (noodgedwongen) weggecijferd maar in Parijs wordt ze zich dat bewust. Ze neemt dan ook de koe bij de horens en zorgt voor een rigoureuze wraak op haar vroegere verkrachter. Op blz. 54 heeft ze dat verlangen naar wraak al aangekondigd: ze wil het liefst naar Malgrat de Mar afreizen maar ze is op dat moment alleen nog bang dat Roy zal ontkennen dat er sprake is geweest van een verkrachting (dus ook weer dat gebrek aan erkenning, dat slachtoffers van misdrijven en vaak vrouwen in een verkrachtingszaak, ondervinden).
Motieven
Verkrachting/seksualiteit
Daphne wordt in haar puberteit verkracht door Roy.
Liefde
De therapie is ook een terugkerend motief in het boek, net zoals de liefde die Daphne ontwikkelt voor de therapeut.
Heden en verleden
Daphne wordt achtervolgd door haar verleden.
Titelverklaring
“Erken mij“ is een toepasselijke titel. De kern van Daphnes probleem is namelijk gelegen in het feit dat zij in het haar door anderen aangedane leed nooit is erkend. Bij de verkrachting in Spanje in de vroeger puberteit werd de zaak in de doofpot gestopt en nu ze in Parijs met haar therapeut is, wordt ze ook in haar vrouw-zijn niet erkend. Het draait allemaal om Etienne. Wanneer ze opnieuw wordt overweldigd door een brute man en van Etienne geen aanklacht mag doen, beseft ze dat het weer van hetzelfde laken een pak is. Maar er is nu toch een andere Daphne opgestaan en ze doet wel degelijk aangifte. De wraakactie op haar vroegere verkrachter Roy is de clou van de thriller.
Structuur & perspectief
Structuur en/of verhaalopbouw
De roman heeft een proloog van twee bladzijden en daarna wordt het hoofdverhaal verteld in het deel “Twee dagen eerder.” De proloog is dan een passage uit de roman die later zal terugkeren, wanneer Daphne wordt lastig gevallen door een man.
De rest van het verhaal is het verslag van een weekend naar Parijs van Daphne met haar therapeut, op wie ze verliefd is geworden. Daar gaat alles verkeerd. In stukjes met een cursieve tekst die tussen door wordt gepubliceerd, worden flashbacks verteld: de eerste gaat over een aanranding van Daphne door haar neefje Roy. Heden en verleden wisselen elkaar dus in deze novelle af. Na het verhaal wordt op blz. 91 een krantenartikel gepubliceerd waarin een mogelijke clou van het verhaal is opgenomen.
Gebruikt perspectief
De vertelster is een 28-jarige medewerkster van een callcenter, die op het werk overspannen is geraakt. Ze heeft een therapeut in de arm genomen. Op deze Etienne die 14 jaar ouder is, wordt ze verliefd en ze gaat met hem een weekend naar Parijs. Daar blijkt dat ze nog niet los is van wat in het verleden is gebeurd. Daphne vertelt in de ikvorm en ze doet dat in de o.v.t.: in de beschrijving van de aanranding (de cursieve tekst) vertelt ze in de o.t.t.
Decor
De tijd van het verhaal
De vertelster is heel spaarzaam met data en jaartallen. Eén keer wordt in de tekst vermeld dat het een weekend in oktober is. De vertelde tijd is dus maar een dag of drie
Maar het is niet duidelijk voor d e lezer in welk jaar dat het geval is.
De plaats van handeling
Daphne brengt een weekend door in Parijs. In de flashbacks is ze als 13-jarige in Spanje in Malgrat de Mar waar haar familie een camping heeft. Ook het artikel op blz. 91 vertelt over een situatie in Malgrat de Mar.
Beoordeling
“Erken mij” is wel een typische thriller voor Esther Verhoef. Een gekwelde en gekwetste vrouw wordt zich bewust van haar problemen en neemt wraak. Ook de structuur waarin heden en verleden door elkaar lopen is een middel dat Esther Verhoef eerder heeft gebruikt. De stof voor het geschenk zou waarschijnlijk aanleiding zijn geweest voor een uitgewerkte dikke literaire thriller maar in dit geschenk is Verhoef natuurlijk aan de beperkingen van het geschenk onderworpen geweest. Dat maakt het verhaal natuurlijk vluchtiger dan haar drie eerder verschenen romans. Echte spanning ontbreekt dan ook en is al snel duidelijk dat Daphne op een van de mannen die in dit verhaal een rol speelt (Etienne, Tom of Roy) wraak zal nemen.
Niettemin is het een aardig verhaal om te lezen voor scholieren van de drie eindexamen niveaus: mavo, havo en vwo. Maar omdat het boekje zo dun is (onder de 100 pagina’s) moet bij de samenstelling van de boekenlijst wel rekening worden gehouden met het feit dat dit niet zwaar kan meetellen op een lijst voor havo en vwo. De puntenwaardering 1 geeft Scholieren.com standaard aan voor alle boekenweekgeschenken. Voor verzamelaars van thrillers van Esther Verhoef is ook dit boekje natuurlijk een “hebbedingetje.”
Recensies
"Echte spanning biedt dit dunne boekje niet. Vooral in het begin lijken de beschrijvingen van interieurs van restaurants en het hotel eindeloos. " http://www.mpobooks.nl/re...kenmij.htm
"Wat is er nu zo literair aan? het verhaal geeft weinig aanleiding tot de extra toevoeging ‘literaire’. De structuur is ook niet lastig te doorgronden." http://www.literairnederl...erken-mij/
Bronnen
Website van de schrijfster.
http://www.estherverhoef.nl/
Geschreven door Cees
Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Leraar Nederlands zijn vond ik veel leuker dan directielid spelen. De laatste jaren was ik conrector. In 2004 begon ik aan mijn eerste boekverslag voor scholieren.com. Dat is dus ruim twintig jaar geleden.
Ik vond het destijds mijn 'missie' om de vaak verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met onbekende en / of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk gewoon leuk zijn. Het is de taak van een docent om het lezen te stimuleren.
Docenten kunnen je met het aanprijzen van aantrekkelijke en/of spannende boeken enthousiast maken. Passages die interessant zijn, kun je voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat, kan ook een stimulans voor je keuze zijn. En vergeet niet dat je van je medeleerlingen ook kunt horen welk boek ze (erg) leuk gevonden hebben. Dat is vaak de beste manieren om te weten te komen of een boek aantrekkelijk is. Hoewel smaken altijd blijven verschillen..
Ik heb tot nu ( 1 maart 2025) 1513 boekverslagen gemaakt, waarvan vrijwel de meeste Zeker-Weten-Goed-verslagen zijn. Er staan de laatste jaren aan het einde van het verslag vragen over de inhoud en de structuur, zodat je kunt controleren of je je het boek in grote lijnen begrepen hebt.
Bij Scholieren.com probeer ik zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Elke maand ontvang ik boeken van diverse uitgeverijen die hun schrijvers uit 'hun fonds' onder de aandacht van de lezer willen brengen.
Ik hoop altijd dat de 'leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende of zelfs beginnende schrijvers op de leeslijst te accepteren.
Lezen kan leuk zijn, maar boekverslagen maken doe je meestal niet voor je lol. Ikzelf vond dat vroeger namelijk helemaal niet leuk. Ik kocht in die tijd daarom ook alle uittrekselboeken van alle talen. (Bijvoorbeeld Literama (Ne), Aperçu (Fa), Survey (En), Der Rote Faden (Du). En als ik heel eerlijk ben, heb ik ook wel eens uit tijdgebrek alleen met een boekverslag een mondeling tentamen gedaan. Maar dan voelde je je toch niet altijd op je gemak. Nu maak ik zelf al jaren boekverslagen voor scholieren.com.
Nog een welgemeend advies: wees verstandig en lees altijd het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een prima geheugensteun voor je mondeling zijn.
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek echt niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com aanlevert. Daar is natuurlijk helemaal niks mee.
REACTIES
1 seconde geleden