Feitelijke gegevens
- 1e druk, 2012
- 234 pagina's
- Uitgeverij: Anthos, Amsterdam
Flaptekst
Anouk is een studente personeelsmanagement met een eetstoornis. Haar obsessie voor gezond eten loopt de spuigaten uit en haar leven en relaties beginnen er steeds zwaarder onder te lijden. Márek, voorheen ganzenhouder in Polen maar nu een aan lager wal geraakte immigrant, begint sinds het overlijden van zijn moeder psychopathische trekken te vertonen. Mercedes, een jong Colombiaans meisje dat tegen wil en dank in de prostitutie terechtkwam, weet te overleven door haar liefde voor haar achtergelaten zoontje. Koste wat kost wil zij hem ooit weer in haar armen kunnen sluiten.
Eerste zin
Op de dag nadat hij Ozella om het leven had gebracht, stond Marek Borewicz tamelijk opgewekt op.Samenvatting
Anouk Stuurman is een studente van 20 die colleges over personeelsmanagement volgt. Ze heeft een hekel aan dikke mensen of mensen die veel en te vies eten. Ze is een gezondheidsfreak die voor zichzelf erg sterk let op alles wat met voedsel te maken heeft. Ze is wel mooi, maar ook te mager en ze heeft een relatie met Joost. Ze is wel blij als hij thuiskomt, totdat hij vertelt over de uitnodiging van een etentje met zijn ouders uit Wassenaar. Ze gaat helemaal “over de rooie,” omdat ze in principe geen vlees wil eten: ze is veganistisch en ze doet er alles aan om aan het etentje te ontkomen. Dat is minder leuk voor Joost. Ze zal contact opnemen met het restaurant om te kijken of ze iets normaals voor haar op tafel kunnen zetten. Uiteindelijk geeft ze toch toe dat ze mee gaat eten, maar tijdens het eten wanneer de ganzenleverpastei op tafel komt, gaat ze een verschrikkelijk verhaal vertellen hoe bij de dieren met behulp van een trechter eten door hun strot wordt geduwd om zo snel mogelijk een sterk vergrote lever te krijgen. Eigenlijk bederft ze er het etentje mee, hoewel ze van mening is dat ze haar best doet, omdat ze toch enkele dingen tegen haar principes eet. Wanneer ze thuis komen van het etentje, krijgen ze er weer ruzie over en Joost laat uit zijn mond vallen dat hij op deze manier niet verder met Anouk wil leven. Van deze Anouk die zo’n eetprobleem heeft, houdt hij niet langer. Het is de reden voor Anouk om midden in de nacht haar huis te verlaten (verhaaldraad 1).
De tweede verhaallijn is die van de Poolse man Marek Borewicz, die aan het begin van de roman onthult dat hij iemand die Ozella heet, heeft vermoord. Niet lang daarna blijkt dat dit zijn zus is, die de auto heeft bestuurd, nadat ze met zijn allen van een feestje waren gekomen. Bij het auto-ongeluk is de moeder van Marek omgekomen. Maar ook is de auto van ene Rico (een pooier) total loss gereden. Deze Rico gaat naar Ozella op zoek, maar voor die tijd heeft Marek zijn zus dus al vermoord. Bovendien heeft hij het lichaam van zijn zus in stukken gezaagd: het hoofd is van de romp gescheiden en hij heeft de lichaamsdelen over diverse plekken in de stad verspreid. Hij wil ook helemaal niet meewerken aan het onderzoek van de politie. Marek die flink gestoord lijkt, papt daarna aan met de vrouw van zijn collega. Deze Ivana lust wel pap van de seks met de man met de hazenlip. Het gebeurt steeds vaker: eerst bij haar thuis als haar man weg is, later ook in het huis van Marek. Maar ze krijgt alleen lichamelijke seks, geen genegenheid en daarom wordt ze hem op den duur zat. Op een keer heeft ze een vakantiehuisje op de Veluwe gehuurd en niets gezegd tegen Marek die haar daar gaat opzoeken. Hij ziet door de ramen dat ze daar ook seks heeft met een andere collega van haar man. Hij aarzelt geen moment en gaat later terug om haar gruwelijk te vermoorden. Eigenlijk slacht hij haar gruwelijk af.
Uit een soort flashback vernemen we dat Marek vroeger in Polen heeft gewoond en dat hij acht jaar jonger is dan zijn zusje Ozella. Die werd seksueel misbruikt door haar vader en dezelfde houding had ze aangenomen ten opzichte van haar broertje. Ze misbruikte ook hem seksueel. Marek is ganzenhouder geworden en door allerlei oorzaken was zijn bedrijf te gronde gegaan. Hij had het heel erg gevonden dat hij zijn ganzen was kwijt geraakt. Maar hij kon ze ook evengoed harteloos afslachten, wanneer de stoppen bij hem waren doorgeslagen. Nu hij Ivana ook kwijt is, wil hij op een andere manier een vrouw veroveren. Hij richt een kelder in die min of meer een martelkamer is en hij moet op zoek naar een vrouw. Het liefst een slet, een hoer die hij op het oog heeft in een bordeel vak bij hem in de buurt (verhaaldraad 2).
De derde hoofdfiguur is Mercedes, een Colombiaanse vrouw van zo’n twintig jaar oud. In het begin schrijft ze brieven aan haar zoontje Angelito die ze in Columbia heeft achtergelaten. Langzamerhand wordt haar voorgeschiedenis duidelijk. Op haar vijftiende is ze verschrikkelijk verkracht door vijf soldaten van het rebellenleger die wilden weten waar haar broers waren. Ze is zwanger geworden van dit ongewenste zaad en dat werd dus Angelito. Omdat haar zusje Soledad ziek werd, had ze geld nodig en dat werd haar geleend door iemand die connecties had in de vrouwenhandel. Ze moest dat geld later terugbetalen en dat werd een enkele reis richting Madrid. Haar wordt voorgespiegeld dat ze als schoonmaakster mag gaan werken in Europa. Van uit Madrid werd ze naar Nederland overgebracht en in een bordeel in de Amsterdamse binnenstad te werk gesteld. Een vrij stereotype situatie in de vrouwenhandel. Ze wordt door de pooier Rico erg kort gehouden en krijgt nauwelijks mogelijkheden tot contact met de buitenwereld. De klanten behandelen haar als oud vuil: er is zelfs een die haar dwingt voedsel te vreten op een manier die dierlijk aandoet. Hij komt dan seksueel aan zijn gerief. Mercedes krijgt het bijna niet voor elkaar, maar ze wordt ertoe gedwongen door haar pooier Rico, die haar slaat en bedreigt. Ze snapt dat ze voorlopig niet los kan komen van Rico: ze zal geld moeten hebben om ooit de terugvlucht naar Bogota te kunnen betalen en ze begint kleine hoeveelheden euro’s te verstoppen achter de verwarming van haar peeskamertje (verhaaldraad 3).
Deze verhaaldraden worden in deze samenvatting als een geheel gepresenteerd, maar in de structuur van de thriller worden er steeds korte hoofdstukken vanuit deze drie personages verteld.
Dan beginnen de lijnen samen te vallen. In de nacht dat Anouk ruzie heeft gekregen met Joost over haar eetprobleem, verlaat ze haar huis. Marek is op zoek naar een vrouw die hij in zijn kelder wil martelen en hij wil het liefst de slet uit het bordeel van Rico halen. Die loopt hij echter mis, omdat ze in de bewuste nacht iets vergeten heeft en dan pakt hij Anouk van de straat. Hij sleurt haar mee naar zijn kelder en bindt haar op het bed vast. Maar de werkelijke bedoeling is dat hij haar gaat vetmesten, zoals hij dat vroeger met zijn ganzen deed. Hij maakt een soort maïspap, die hij met behulp van een trechter in haar strot duwt. De eerste keren gaat dat niet goed. Anouk heeft immers een eetprobleem en kotst alles weer uit. Maar als hij haar slaat, wordt ze steeds gewilliger en ze krijgt grote hoeveelheden pap te vreten. (“Eet.”) Ze verliest alle zin voor normen en waarden in een week tijd. Waar ze maar kan, blijft ze het ingegoten voedsel uitbraken,ook al komt het haar op klappen van Marek te staan. Intussen is haar vriend Joost die eerst boos op haar was naar haar op zoek gegaan. Ze is nooit bij de vriendin aangekomen naar wie ze vertrokken was volgens hem. Hij wordt overigens zelf een verdachte bij de politie. Hij gaat in de buurt allerlei posters ophangen met de afbeelding van Anouk. Mercedes ziet dit vanuit haar kamertje. Er wordt door de politie in de gracht gedregd en de meisjes van het bordeel denken dat er een psychopaat rondloopt die hoeren wil vermoorden. Er komt onrust in het bordeel en wanneer een man het te bont maakt, komt er echt herrie. De meisjes nemen wraak op Rico die ze steken met een mes. Van de chaos maakt Mercedes gebruik om uit het raam naar beneden te springen, maar ze breekt daarbij haar been. Omdat ze niet snel genoeg kan lopen, belt ze bij iemand aan om hulp te vragen. En dat is natuurlijk net bij het adres van Marek, die nu ook zijn geliefde vreethoertje in de schoot geworpen krijgt. Hij was namelijk degene die weken daarvoor in het bordeel Mercedes een bak maïspap wilde voederen in ruil voor seksueel genot. Het lot lacht hem nu ineens toe. Marek is daarna van plan Anouk te vermoorden, maar wanneer ze om haar moeder schreeuwt laat hij haar ineens los en verdwijnt. Blijkbaar schrikt hij van het woord 'moeder'. Mercedes en Anouk zijn op elkaar aangewezen en Anouk kan de tape om de polsen van Mercedes verwijderen. Wanneer Marek later weer de kelder binnenkomt, wordt hij door Mercedes aangevallen. Ze plaatst de trechter met het ganzenvoer in zijn oog en hij gilt het uit van de pijn. Daarna slaat ze hem met een tegel neer. Hij is meteen morsdood. Anouk die de dood in de ogen heeft gezien, weet niet wat haar overkomt. Mercedes stoot zich in de armen van de agenten die er aan komen. Voordat ze bewusteloos raakt, denkt ze aan haar zoontje Angelito…
Personages
Anouk Stuurman
Anouk Stuurman is een twintigjarige studente die een eetprobleem heeft. Daardoor komt ze op de lezer niet al te sympathiek over. Ze blijft altijd maar zeuren over wat voor dingen er in het voedsel zitten en kan dus niet echt genieten van eten. Een uitnodiging van haar schoolouders voor een etentje doet bijna de deur dicht. Tijdens het eten krijgen ze het over de ganzenleverpastei en hoe die tot stand komt. Dat is voor haar vriend Joost de druppel. Na afloop krijgen ze ruzie en hij zegt dat hij niet meer van haar houdt. Die klap kan Anouk niet verdragen en midden in de nacht wil ze naar haar vriendin. Maar het loopt anders: ze wordt gegrepen door Marek die haar als een beest behandelt. Zij die zo op gezond eten is gesteld, krijgt nu te maken met een beest dat haar voedert als een gans. Ze braakt het voedsel eerst uit, maar ze kan het niet volhouden en verloedert helemaal. Door een gelukkig toeval komt Mercedes ook in de kelder en daarna kunnen ze Marek doden. Het is een open einde voor Anouk, maar waarschijnlijk heeft ze in de kelder haar lesje wel geleerd.
Marek Borewicz
Marek Borewicz is een regelrechte psychopaat. Zoals zo vaak ligt de oorzaak in het verleden: een erg slechte jeugd waarbij hij door zijn acht jaar oudere zusje seksueel misbruikt is. Ook zijn ouders zijn niet lief voor hem. Hij wordt bovendien gepest met zijn hazenlip, wat niet goed voor zijn ego is. Wanneer hij later ganzenhouder is, krijgt hij meer liefde voor het dier dan voor de medemens. Maar af en toe slaan de stoppen bij hem door en rijt hij ook de ganzen aan stukken. Dat is een geweldige oefening voor later, wanneer hij eerst wraak neemt op zijn zus (die immers zijn moeder doodrijdt). Wanneer Ivana hem ook in de steek laat, is een wrede dood ook haar lot. In het bordeel wil hij dat Mercedes op commando voor hem ganzenvoer opschrokt, opdat hij kan klaarkomen. Dat wil hij ook bereiken met Anouk die hij als een gans gaat voeren met een trechter vol maïspap. Maar Mercedes neemt ten slotte op een gepaste manier wraak op de psychopaat.
Mercedes
Mercedes is het prototype van het Zuid-Amerikaanse meisje dat erin wordt geluisd door misdadigers in de vrouwenhandel. Allereerst wordt ze door vijf soldaten verkracht, wat haar niet alleen een kind maar ook oneer oplevert. Ze is natuurlijk arm en wanneer ze geld wil hebben voor de behandeling van haar zieke zusje is ze een gewillig slachtoffer voor de vrouwenhandel. Ze tuint erin om als schoonmaakster naar Europa te vliegen en komt in een bordeel met een pooier aan wie ze nauwelijks zal kunnen ontkomen. Maar ze blijft hoop houden op terugkeer naar haar zoontje in Bogota, ze spaart geld en uiteindelijk doet zich de gelegenheid voor om te ontsnappen. Dat ze daarbij eerst in handen valt van de man die haar in het bordeel ook al maïs wilde laten vreten, kan de pret niet meer drukken. Twee vrouwen zijn uiteindelijk sterker dan het beest en Mercedes smaakt het genoegen alle haat tegenover de mannen in het leven met een paar gerichte klappen af te werken. Ze zal haar zoontje wellicht weer onder ogen kunnen komen.
Quotes
"Het voelde alsof de onrustige tijger in hem op zoek moest naar een prooi. Gedreven door zieke verlangens liep hij de deur uit, de donkere nacht in. " Bladzijde 110
""Stop met dat gejank of ik strijd je strot door", zei hij daarom maar. Toen deed ze in ieder geval haar best om niet te huilen en bleef het bij wat ingehouden gesnik. “Eet,” zei hij en knikte naar de teil. Ineens drong het tot hem door dat ze met haar gebonden handen de lepel niet kon pallen. Hij schoof de teil verder naar haar toe, zodat ze haar gezicht erin kon laten zakken." Bladzijde 150
"Ganzen waren gemakkelijker te hanteren dan meisjes, zoveel was inmiddels wel duidelijk. Meisjes waren groter, dat ook, maar het grootste verschil was hun spraakvermogen. Dat gelul van die teef. Marek werd er helemaal gek van." Bladzijde 188
Thematiek
Wraak / bloedwraak / eerwraakMarek neemt wraak voor zijn ontregelde jeugd. Hij werd seksueel misbruikt door zijn zusje en ze is bovendien schuldig aan het auto-ongeluk waarbij zijn moeder omkomt. Ook neemt hij wraak op Ivana die hem bedrogen heeft. Ook Mercedes mag wraak nemen op Marek. Hij heeft haar in het bordeel met eten opgescheept. Bovendien is ze verkracht door rebellen en later naar Europa gestuurd om in de prostitutie te moeten werken. Met de wraak op Marek neemt ze wraak op al het haar aangedane leed door mannen.
Motieven
Verkrachting/seksualiteit
Seksueel misbruik is ook een motief (Marek in zijn jeugd, Mercedes).
Psychische afwijkingen
Marek heeft door alles wat hem in zijn jeugd is aangedaan een psychische afwijking opgelopen. Hij kan ontzettend door het lint gaan en is dan in staat om vrouwen te vermoorden. Ook de manier waarop hij later Anouk en Mercedes te vreten geeft (een trechter met maïs) wijst op een afwijking van deze man. Hij is echt gestoord.
Liefdesrelatie: problemen/echtscheiding
Met een vrouw als Anouk kan Joost niet verder leven. Hij is een normale man, maar Anouk gedraagt zich extreem op het gebied van eten.
Prostitutie
De georganiseerde misdaad waarom het hier gaat is de vrouwenhandel. Vanuit Zuid-Amerika worden vrouwen gepaaid om in Europa te gaan werken, maar daar verdwijnen ze in de prostitutie.
Kindertijd & kinderleed
Marek heeft een ontregelde jeugd gehad: eigenlijk had hij niet geboren mogen worden, maar toen hij er eenmaal was, ging het mis in het gezin: zijn zusje werd misbruikt door zijn vader en zij deed dat met hem.
Anorexia
Anouk heeft een eetprobleem dat uit een gezondheidsmanie voortkomt. Ze heeft bijna een vorm van anorexia, maar noemt zich veganist. Het loopt uit de hand bij een etentje met haar schoonouders. Dat leidt zelfs tot relatieproblemen.
Motto
Er is een Engelstalig motto:
“I’m a beast, I’m an animal. I’m that monster in the mirror. The headlines finisher. I’m the closer, winner.“ (Usher, “More”)
Het motto moet wel verwijzen naar de gewelddadige Poolse misdadiger Marek, die zijn zusje en een minnares vermoord en bovendien twee andere vrouwen als een gans te vreten geeft.
Trivia
De schrijfster zegt in een interview over haar nieuwe boek: "Leuk detail is dat ik op het idee van “Eet” kwam in een restaurant, waar ik het met mijn tafelgenoot had over de herkomst van een nogal exclusief gerecht op de kaart. Welk gerecht het was, verklap ik niet, want dan zou ik de clou van mijn boek weggeven. Overigens zijn het niet de escargots, zoals het omslag van Eet misschien doet vermoeden. Verder waren er enkele critici die Obstructie een vies boek vonden. Dat zij de menselijke stoelgang blijkbaar een ongemakkelijk onderwerp vinden, zegt echter meer over deze mensen en hun gevoel van humor dan over het boek. Wie dan ook hoopt dat ik deze kritiek ter harte heb genomen, komt bedrogen uit: ook in Eet zit een ‘viezig’ element en toevalligerwijs heeft dit net als in “Obstructie” met de spijsvertering te maken, zij het op een heel andere manier - dat stelt misschien gerust."
Titelverklaring
De titel verwijst naar het eetprobleem dat één van de personages (Anouk) heeft. Ze heeft een fobie voor verkeerd eten en dat levert nogal war relatieproblemen op. Maar er is nog meer: een Poolse misdadiger die vroeger ganzenhouder was, en bij ganzen een trechter in de bek duwde en er dan veel eten in goot om snel een vergrote lever te krijgen, en dat principe nu toegepast op Anouk en Mercedes. Hij geeft hun enkele keren in de thriller het gebod “Eet!”
Structuur & perspectief
De structuur van deze tweede thriller van de schrijfster is toch wel enigszins bijzonder. Er zijn 236 bladzijden en maar liefst 212 korte hoofdstukjes die met een vetgedrukte letteraanduiding (geen titel) worden onderscheiden. Dat betekent dat sommige hoofdstukken soms maar enkele alinea’s lang zijn.Dat zorgt voor een enorme vaart in het verhaal. Het verhaal wordt afgezien van enkele flashbacks van Mercedes (naar haar Colombiaanse verleden) en Marek (naar zijn Poolse afkomst) voor het grootste deel chronologisch beschreven.
Omdat er in deze thriller enkele personale vertellers zijn (er is een meervoudig perspectief) is er een enorme vaart in het verhaal. Dat komt de spanning ten goede. De vertellers zijn zoals vermeld personaal: Anouk, Marek, Mercedes en Joost. Ze vertellen in de o.t.t. en weten daarom niet wat er boven hun hoofd hangt.
Decor
Er worden vrijwel geen mededelingen gedaan over tijd en plaats. We kunnen uit het verhaal afleiden dat er sprake is van een actueel verhaal uit de 21e eeuw. Het speelt zich bovendien af in de lente. Maar welk jaar valt niet af te leiden uit de verstrekte gegevens.
Het decor van het heden is Amsterdam: de drie hoofdpersonen zitten vlak bij elkaar. Anouk woont dichtbij de hoerenbuurt, waar Mercedeswerkt en ook Marek woont daar dicht bij.
Omdat zowel Mercedes als Marek over zijn verleden (voornamelijk hun jeugd) spreekt, komen respectievelijk Colombia en Polen ook als decor in de tekst voor.
Stijl
Hazenberg windt er geen doekjes om. Ze schrijft een krachtige thriller die een beetje doet denken aan de romans van Escober. Gewelddadig en niets verhullend.
Slotzin
Toen zakte ze in elkaar, maar vlak voor haar hoofd de grond raakte en ze het bewustzijn verloor, zag ze Angelito voor zich, die naar haar lachte en zijn armen naar haar uitstrekte.Beoordeling
“Eet” is een echte pageturner en in zijn soort beter dan gemiddeld. Het is een origineel, spannend, actueel maar gewelddadig verhaal dat onverbloemd voor de lezer wordt neergezet. De inhoud zal daarom zeker aanslaan bij scholieren van havo en vwo. De amusementswaarde voor hen is hoog. De literaire waarde van deze thriller is gemiddeld, als je naar het niveau van de gewenste literatuurlijsten kijkt: 2 punten. Maar dit verhaal van Hazenberg is wat niveau betreft te verkiezen boven dat van Simone van der Vlugt, Loes den Hollander en/of Marion Pauw. Zeker ook beter dan het populaire vakantiegeneuzel van Suzanne Vermeer (of wel Paul Goeken).
Je kunt dit boek ook literair verbinden met boeken over meisjes die bijvoorbeeld lijden aan anorexia (Tom Pauka – De meidenziekte; Jos Vandeloo - Sarah).
Recensies
"Suzanne Hazenberg laat ook met Eet zien dat ze goed kan schrijven en op afroep beschikt over een behoorlijk zieke geest." http://www.crimezone.nl/w...36_Eet.htm
"Suzanne Hazenberg beschrijft de psychopathische uitspattingen van Marèk uiterst plastisch. Eet is hiermee een boek voor lezers met een sterke maag." http://www.ezzulia.nl/rec...a86Z9JSjp-
"Ik vond het een erg spannend boek en heb het werkelijk in één ruk uitgelezen." http://www.vrouwenthrille...9041420336
"Voor iedereen die weleens een thriller van eigen bodem wil proberen: verplicht leesvoer. " http://www.suzannehazenbe...05500.pdf
Bronnen
Website van de schrijfster.
http://www.suzannehazenberg.nl/
Geschreven door Cees
Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Leraar Nederlands zijn vond ik veel leuker dan directielid spelen. De laatste jaren was ik conrector. In 2004 begon ik aan mijn eerste boekverslag voor scholieren.com. Dat is dus ruim twintig jaar geleden.
Ik vond het destijds mijn 'missie' om de vaak verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met onbekende en / of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk gewoon leuk zijn. Het is de taak van een docent om het lezen te stimuleren.
Docenten kunnen je met het aanprijzen van aantrekkelijke en/of spannende boeken enthousiast maken. Passages die interessant zijn, kun je voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat, kan ook een stimulans voor je keuze zijn. En vergeet niet dat je van je medeleerlingen ook kunt horen welk boek ze (erg) leuk gevonden hebben. Dat is vaak de beste manieren om te weten te komen of een boek aantrekkelijk is. Hoewel smaken altijd blijven verschillen..
Ik heb tot nu ( 1 maart 2025) 1513 boekverslagen gemaakt, waarvan vrijwel de meeste Zeker-Weten-Goed-verslagen zijn. Er staan de laatste jaren aan het einde van het verslag vragen over de inhoud en de structuur, zodat je kunt controleren of je je het boek in grote lijnen begrepen hebt.
Bij Scholieren.com probeer ik zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Elke maand ontvang ik boeken van diverse uitgeverijen die hun schrijvers uit 'hun fonds' onder de aandacht van de lezer willen brengen.
Ik hoop altijd dat de 'leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende of zelfs beginnende schrijvers op de leeslijst te accepteren.
Lezen kan leuk zijn, maar boekverslagen maken doe je meestal niet voor je lol. Ikzelf vond dat vroeger namelijk helemaal niet leuk. Ik kocht in die tijd daarom ook alle uittrekselboeken van alle talen. (Bijvoorbeeld Literama (Ne), Aperçu (Fa), Survey (En), Der Rote Faden (Du). En als ik heel eerlijk ben, heb ik ook wel eens uit tijdgebrek alleen met een boekverslag een mondeling tentamen gedaan. Maar dan voelde je je toch niet altijd op je gemak. Nu maak ik zelf al jaren boekverslagen voor scholieren.com.
Nog een welgemeend advies: wees verstandig en lees altijd het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een prima geheugensteun voor je mondeling zijn.
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek echt niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com aanlevert. Daar is natuurlijk helemaal niks mee.
REACTIES
1 seconde geleden