Feitelijke gegevens
- 1e druk, 2018
- 304 pagina's
- Uitgeverij: Hollands Diep
Flaptekst
Hoe kan de keuze van één persoon de toekomst van meerdere levens ingrijpend veranderen? Twee mensen houden het hoofd boven water in een wereld vol oneindige mogelijkheden. Martijn worstelt met de dementie van zijn vader en een groot familiegeheim. Sofie wil antwoorden van een oma die ze nooit gekend heeft. Los van elkaar ontrafelen ze een geschiedenis, die hen steeds dichter bij elkaar brengt.
Eclips is een betoverende roman over lotsbestemming, toeval en vrije wil; over de kracht van familiebanden en de ontwrichtende werking van geheimen uit het verleden.
Eerste zin
Nog tien minuten en alles was bepaald. Ze stond in haar kamer bij het raam en had de gordijnen aan de kant geschoven. Voor haar ogen wapperde de vitrage op de tocht. Beneden op straat was het leven op gang gekomen, eerst rustig en overzichtelijk, daarna steeds sneller. Geluiden van krantenjongens, zigzaggend over straat, waren vervangen door de zware voetstappen van fabrieksarbeidersSamenvatting
Proloog
Gloria, een meisje van 16, is zwanger en wordt door haar moeder weggebracht naar een klooster. Gloria wacht die dag zelf nog op haar vriendje, maar ze ziet hem niet. De proloog moet zich in 1957 afspelen, want na de proloog komen de verhalen van Sofie en Martijn en die spelen volgens de mededeling van de vertellers 60 jaar later in november 2017. In het verhaalheden is Gloria dus 76 jaar.
De vertellingen vanuit het verhaalheden wisselen elkaar af met twee vertellers Martijn en Sofie. Ze kennen elkaar niet. Voor het eenvoudiger maken van de samenvatting wordt er niet steeds per hoofdstuk een samenvatting gemaakt, maar is er hier gekozen voor het aparte verhaal van de vertellers.
Het verhaal van Martijn
Op 16 november 2017 gaat zoon Martijn zijn vader helpen bij diens verhuizing naar een verpleeghuis in Utrecht. Zijn vader is al op relatief jonge leeftijd aan het dementeren. Hij moet voor de verhuizing een bestelbus huren waarmee hij de meubels kan verhuizen. Die bus gaat nog een belangrijke rol spelen.
Martijn woonde met zijn ouders en zusje Femke in een klein dorp in Noord-Holland. Zijn moeder had een bijbaan als journaliste. Dat was in die tijd al heel bijzonder. Hij kan eigenlijk beter met zijn moeder opschieten dan met zijn vader. Later komt hij erachter dat zijn vader niet zijn biologische vader is. Zijn zus Femke wist het al eerder en dat verklaart achteraf de ommezwaai in haar gedrag in het gezin. Ze gaat al snel het huis uit en studeert in Maastricht waar ze de Australische student Ian ontmoet met wie ze later emigreert naar zijn geboorteland. Op het moment van de verhuizing zit ze in Australië en skypt ze met Martijn.
Met het hele gezin is Martijn in 1997 naar een kleine kustplaats in Roemenië geweest om daar de zonsverduistering op 11 augustus bij te wonen. Hij raakt er erg door gefascineerd en hij gaat ook later dan ook sterrenkunde studeren. De natuur staat bij de eclips gewoon stil en de dieren gedragen zich op een heel bijzondere manier. Bij een college over kwantummechanica raakt Martijn erg onder de indruk. Het gaat in je leven om keuzes maken. Die ene keuze maakt een heel andere wereld dan een andere keuze.
Martijn ontdekt bij de voorbereiding van de verhuizing van zijn vader ook een doos met brieven. Het zijn liefdesbrieven van zijn opa aan ene Gloria, geschreven in de herfst van 1957. Maar de brieven werden door Gloria nooit beantwoord, weet Martijns vader. Martijn vindt in de laatste brief ook een opmerking over een ketting met een saffier en dan heeft hij ook ineens die ketting in zijn hand. Die heeft hij als veertienjarige jongen ooit gekocht bij een antiquariaat. Toeval of noodlot?
Een ander voorval uit zijn jeugd is het natuurverschijnsel van de kometenregen op Schiermonnikoog. Ook daar gaat Martijn met zijn ouders heen. Op het moment 's nachts dat de meteorieten vallen, zegt zijn vader dat hij niet de biologische vader van Martijn is. Hij doet dat als ze samen op een bunker zitten. Zijn ouders hebben het Femke ook verteld toen die 16 werd. Die was zich vanaf dat moment anders gaan gedragen in het gezin. Ook Martijn heeft er moeite mee. Femke en Martijn hadden dezelfde anonieme donor, omdat zijn eigen ouders geen kinderen konden maken.
(blz. 87) Zo op het eerste gezicht was er sinds gisteren niets veranderd. Mijn vader zag er hetzelfde uit. De koffie die hij dronk was nog net zo zwart als op de boot en de laag roomboter die hij op zijn croissant smeerde nog even dik. Visueel was er niets veranderd, maar feitelijk was alles anders. De man die ik papa noemde, was niet meer mijn vader. Nooit geweest zelfs.
Een paar dagen later vertelt Martijn het geheim aan zijn vriend Guido. Hij neemt het zijn moeder ook erg kwalijk dat ze het niet eerder heeft verteld. Er is vanaf die dag op Schiermonnikoog een voor-nu en een na-nu. Jarenlang zagen Femke en Martijn in elke voorbijganger een potentiële vader. Dat was een moeilijke periode.
Op een vakantie in Andalusië wordt de moeder van Martijn gestoken door een wesp en ze overlijdt ter plekke. Volgens Martijn begon daar de mentale aftakeling van zijn vader. Later gaan ze met het gezin de as op zee verstrooien, maar door een speling van de wind komt veel van de as neer op het lichaam van Martijn.
Het verhaal van Sofie
In het verhaalheden heeft Sofie zich voorgenomen om op 16 november 2017 een bezoek te brengen aan haar biologische oma Gloria. Ze is erg nerveus. Reist eerst per trein naar Utrecht, maar omdat er een ongeluk op het spoor is gebeurd (zelfmoord) zijn er grote vertragingen. Ze gaat terug om thuis haar auto op te halen. Dan reist ze naar haar oma die ze voor de eerste keer ontmoet. Haar echte oma vertelt haar het verhaal van de geboorte van haar kind en het afstand doen van de moeder van Sofie. Sofies ouders zijn naar Spanje verhuisd om daar een B&B-te beginnen.
Tijdens haar jeugd heeft Sofie vaak aan haar 'stiefoma' gevraagd of ze meer van haar tante hield dan van haar moeder. Sofie denkt ook terug aan de dag dat haar vader gevallen was bij het verwisselen van een lamp. Hij had hersenletsel en moest lang revalideren. Bij de revalidatie speelt haar vader steeds een chanson van Edith Piaf af. "Non je ne regrette rien." (Nee, ik heb nergens spijt van). In die periode van revalidatie krijgt Sofie op school een nieuwe vriendin Layla. Ze worden dik bevriend en gaan naar dezelfde brugklas op het Lyceum. Ook de eclips maakt Sofie met een vriendengroep mee. Ze raakt er eveneens door gefascineerd.
Bij de geboorte van een nichtje dat Sofie even mag vasthouden, snapt ze niet hoe een moeder een kind kan afstaan.
Sofie reist met de auto weer naar Utrecht. Onderweg springt de radio aan. Het Chanson van Edith Piaf klinkt. (Toeval?) Ze is te vroeg bij het adres en wacht in de auto. Ze denkt na over haar studie Culturele Maatschappelijke Vorming in Nijmegen. De mensen bij wie ze op kamers zit, zijn aardig. De man heeft in de oorlog op Schiermonnikoog voor de Duitsers gewerkt en bunkers gemaakt. Zijn vrouw Fien ontmoet hem daar. Wim had sabotage gepleegd en de bunkers onbruikbaar gemaakt.
Toen Fien stierf, mocht Sofie nog wel in het huis in Nijmegen blijven wonen; ze zorgde voor de kat die daarna ook dood ging. Symbolisch gaat ze die kat met Layla begraven op ..... Schiermonnikoog. Layla die kunstenares is, laat Sofie op een keer zien hoe kwantummechanica werkt.
Op bezoek bij oma Gloria vraagt die of Sofie wel eens de echte liefde gekend heeft. Dan volgt een flashback met de natuurkunde student Bart in Leiden met wie ze een leuke tijd heeft gehad. Maar na een tijdje maakt Bart het uit en Sofie is er ondersteboven van.
Daarna geeft oma Gloria aan dat ze met een buurjongen is getrouwd, nadat ze het kind had afgestaan.
Het verhaal van Gloria
Gloria vertelt (personaal) dat ze met haar moeder drie uur moest reizen, voordat ze in een klooster kwam. Het is de bedoeling dat ze haar kind zal afstaan. Ze voelt zich erg eenzaam, hoewel de andere meisjes best aardig voor haar zijn. Het meisje Fiona krijgt eerst haar baby en gilt van de pijn. Later beginnen ook bij Gloria (ze noemt zich in het klooster Maria) de weeën. Het wordt erg verdrietig. Ze heeft de brieven van haar vriendje nooit ontvangen. Eenmaal was ze hem later nog tegen gekomen in de stad. Toen was ze al de vrouw van een aardige man die begreep dat ze geen kinderen meer wilde.
Slothoofdstukken (Martijn en Sofie komen steeds dichter bij elkaar)
Martijn neemt afscheid van zijn vader die zich al bij de situatie in het tehuis heeft neergelegd. Als hij in de bestelbus zit, ziet hij de rugzak van zijn vader. Erin zitten vier eclipsbrilletjes en een cassettebandje van Edith Piaf. Die zet hij op. Hij heeft behoefte aan rust en rijdt de polder in. Hij zet Piaf op. Hij zet zijn auto langs de kant van de weg.
Sofie verlaat haar oma. Ze heeft de band hersteld met haar. Nu kan ook haar moeder weer contact opnemen. Ze rijdt ook de polder in. Op het allerlaatste moment ziet ze een bestelbus, maar het is te laat. Ze hoort de muziek van Piaf "Non je ne regrette rien". Het vermoeden bij de lezer zal groeien dat ze zich dood rijdt.
Epiloog
Gloria vertelt opnieuw het verhaal van de dag in november 1957. Maar nu is het verhaal veranderd. Haar vriendje (Martijns opa) komt haar nu wel halen en de afloop van het verhaal zou dan geheel anders zijn geweest. Een bepaalde keuze in je leven betekent dat er een heel ander vervolg aan komt. (Relatie met de kwantummechanica)
Personages
Sofie
Sofie wil graag weten wie haar biologische oma is. Van haar moeder met wie ze niet zo'n goede band heeft, hoort ze weinig. Ze onderneemt een queeste. Haar moeder vertrekt met haar vader naar Spanje om daar een B&B te runnen. Sofie ziet er erg tegen op om haar oma te bezoeken, maar ze doet het toch. Aanvankelijk snapt ze niet dat een moeder een kind kan afstaan, maar als ze het verhaal van Gloria hoort, heeft ze er begrip voor. Voor de lezer is het jammer dat Sofie na het bezoek een verkeerde keuze maakt die waarschijnlijk fataal afloopt.
Martijn
Martijn verkeert in een soortgelijke situatie als Sofie. Zijn vader is niet zijn biologische vader. Dat wordt hem op Schiermonnikoog verteld. Eerst heeft hij daar grote moeite mee. Zijn ouders hadden het niet mogen verzwijgen. Aan de andere kant heeft zijn vader altijd goed voor hem gezorgd. Martijns moeder overlijdt in Spanje aan een wespensteek. Daarna begint zijn vader te dementeren. Martijn leest in de brieven van zijn opa over diens grote liefde Gloria. Hij gaat na de verhuizing van zijn vader een ritje maken dat hem in contact brengt met Sofie.
Gloria
Gloria had altijd gehoopt dat haar vriendje haar op de bewuste dag zou komen halen. (proloog) maar dat is niet gebeurd, waardoor haar leven een dramatische wending kreeg. Ze krijgt de kans om het aan haar kleinkind Sofie duidelijk te maken en zo begrip te kweken. Ze is opgelucht wanneer ze haar geheim, verteld heeft.
Quotes
"Een gewone, nieuwe dag. Het lijkt alsof de zon vanochtend niet is opgegaan. Grijze wolken vol regen glijden door de lucht. De wereld is kil en vochtig als ik de voordeur achter me dichttrek. In de struik naast het grote raam hangt een kruisspin te bungelen. Zware druppels drukken haar web omlaag, terwijl ze gelaten wacht of het zal breken. Alles is nog mogelijk." Bladzijde 15
"De verpleegkundige was bij ons aangeschoven. We zaten in de gezamenlijke woonkamer waar het rook naar de zweetlucht van bejaarde mannen en minstens even oude pis. De meubels leken rechtstreeks uit een kringloopwinkel te komen. Ik had gekozen voor een particulier verpleeghuis, ‘persoonlijke benadering in een vertrouwde omgeving’, verzekerde de folder. En dat ook nog bijna in het centrum van Utrecht." Bladzijde 20
"Mijn ouders praten nauwelijks over hun jeugd. Ik moet het doen met puzzelstukjes. Korte verhalen, anekdotes, terloopse opmerkingen waarin ik na al die jaren nog steeds geen lijn kan herkennen. Ze benaderen hun verleden als boeken die niet alleen zijn uitgelezen, maar ook direct verbrand. Allesverwoestende vlammen die hoog uitsloegen tot er niets meer over was dan gruis zonder betekenis. Net zo grijs en zacht als elk willekeurig hoopje as" Bladzijde 40
"Ik was dan ook niet verbaasd toen hij begon te praten. Wel boos. Ongelooflijk boos. Omdat ik vond dat hij moest stoppen. Omdat ik het gewoon niet wilde horen. Niet daar en zeker niet op dat moment. Het beton onder mijn knieën werd zacht en ik zakte langzaam in een diepe kuil. De duinen zogen mij op, omsloten mij met heide en planten en zilt. Ergens in mijn lichaam ontstond een scheur, of ik het nu wilde of niet. Een scheur waarvan ik wist dat ik hem nooit zou kunnen dichten. Mijn gezicht gloeide. ‘Je weet toch dat ik niet je echte vader ben?" Bladzijde 134
"En ineens was het daar. De schemer. Hij gleed apocalyptisch over het strand als de schaduw van een onweerswolk en nam alle kleuren met zich mee. Het werd muisstil. Het gekwetter van de vogels stopte op slag. De honden lagen bevroren in de duinen. De dag was nacht geworden. Verbijsterd staarden de mensen naar boven. Op de plek waar de zon had gestaan, bevond zich nu een groot zwart gat. Spottend keek het op ons neer. Om het gat vlamde de corona. De schitterende aureool van een getergde zonnegod. Een permanente markering in de lucht. Snel zocht ik mijn moeder, vond haar en aanschouwde hoe de tranen over haar wangen liepen. Mijn vader hield haar stevig vast en prevelde woorden die ik niet kon verstaan. ‘Jezus,’ fluisterde Femke. Weer even helemaal zichzelf." Bladzijde 31
"Nog nooit voelde ik mij zo rustig als nu. De kalmte verlamt, maar ik voel geen weerstand. Er is niets meer wat ik kan doen. De weg is een glijbaan geworden. Mijn auto een stuurloos, uit zichzelf bewegende machine. Ik heb er niets meer over te zeggen. Hij draait naar links en ik zie de achterkant van de bus op mij afkomen met daarop de letters: KETELS CAR RENTAL. En dit is wat ik denk: zo’n bus is geen goede reclame. Dan, net voor de klap en het gerinkel van glas (waarna de stilte), hoor ik haar. Die zuivere stem. De karakteristieke kraak van de platenspeler die voorgoed is vastgelegd in haar muziek. Ze zingt. De sneeuw uit de hemel. De angst uit mijn hart. Ze zingt alles op zijn plaats. Ze zingt. Non. Je ne regrette rien" Bladzijde 146
"Wie zijn we anders dan onze omgeving? Anders dan de mensen die ons helpen opgroeien. De vrienden waarmee we ons omringen. Wie zijn we anders dan het dorp waarin we geboren worden, de school waar we naartoe gaan, het huis waarin we wonen. Onze keuzes, als we al van keuzes kunnen spreken, komen voort uit noodzaak. Elke stap die we zetten is voorafgegaan door een reeks gebeurtenissen die ertoe heeft geleid dat we bepaalde beslissingen nemen." Bladzijde 89
Thematiek
Toeval / voorbestemd zijnEen keuze maken op een bepaald moment in je leven houdt in dat het leven daarna een andere wending krijgt. Dat wordt in deze roman mooi gesymboliseerd in de levens van Martijn en Sofie. Gloria moet van haar ouders haar ongeboren kind afstaan en dat heeft grote gevolgen voor de levens van haarzelf, van haar kind en voor haar kleinkind. Datzelfde geldt voor Martijn die als puber hoort dat zijn vader niet zijn biologische vader is. Keuzes maken, toeval of noodlot, het zijn begrippen die in deze roman heel dicht bij elkaar komen. Het symbool van die twee mogelijke werelden is ook uitgewerkt in de proloog en de epiloog. Wanneer het vriendje van Gloria wel op tijd was gekomen bij haar, zou het leven van haar en van hem er heel anders hebben uitgezien. Ik denk dat ieder mens in zijn leven op een bepaald moment een keuze maakt, waardoor zijn leven een wending neemt. Bij een andere keuze zou het leven van die persoon anders verlopen zijn. Bijvoorbeeld het kiezen van een bepaalde studie kan betekenen dat je bij die studie iemand tegen komt op wie je verliefd raakt. Je trouwt met die persoon en later komt hij om bij een verkeersongeluk. Was je een andere studie gaan volgen, dan was je die persoon niet tegengekomen, was je niet met hem getrouwd en was je niet jong weduwe geworden. In een mensenleven speelt het begrip toeval, keuzes maken, noodlot of voor andere mensen het begrip voorbestemming nu eenmaal een grote rol. Daardoor zal je na het lezen van de roman nog wel eens terugdenken aan de thematiek ervan.
Motieven
Vriendschap
Vriendschap is ook belangrijk in je leven. Martijn heeft een boezemvriend Guido en Sofie ontmoet op school Layla. Beide vriendschappen duren lang en daaruit kunnen de personages steun putten.
Natuur
De zonsverduistering is een belangrijk verhaalmotief in deze roman. De jonge Martijn raakt er in Roemenië door gebiologeerd en gaat ook sterrenkunde studeren. Tijdens de kometenregen vertelt de vader van Martijn dat hij niet zijn biologische vader is.
Queeste
Sofie gaat naar haar biologische oma op zoek en brengt haar voor de eerste (en enige keer) een bezoek op 16 november 2017.
Moeder-zoonrelatie
Voor Martijn is de relatie met zijn moeder dieper dan die met zijn vader. Citaat : "Op die momenten, als we daar zo lagen op het zachte mos waarmee de bunker zich tevergeefs probeerde te verschuilen in het landschap, dacht ik dat het onmogelijk was om ooit meer van iemand te houden dan van haar. Ongemakkelijk lag ik met mijn hoofd op haar knokige schouder. Ik volgde haar ademhaling, pulserend op het ritme van haar verhaal. Aaide zachtjes over de kleine haartjes op haar armen en stelde me voor hoe we samen opstegen. Zo de lucht in, als rook vervlogen in het veilige blauw van de hemel." Symbolisch kleeft bij het verstrooien van de as op zee de as van zijn moeder na het draaien van de wind ook op zijn lichaam. Zijn moeder is gestorven aan een allergische reactie op een wespensteek. Martijn is vreselijk ontdaan.
Dood
De dood speelt ook een rol in deze roman. De moeder van Martijn overlijdt in Spanje aan de gevolgen van een wespensteek. Waarschijnlijk overlijdt Sofie door het ongeluk met de bestelbus. De opa van Martijn is ook overleden. De mensen bij wie Sofie op kamers zat in Nijmegen, zijn overleden. De poes van die mensen overlijdt later, waarna ze die begraaft op Schiermonnikoog.
Familiegeheim
Het familiegeheim van Sofie is dat haar oma niet haar biologische oma is. Het familiegeheim van Martijn is dat zijn vader niet zijn biologische vader is. Aan hen wordt op een bepaald moment in hun leven het familiegeheim onthuld. De opa van Martijn is de verwekker van het kind van Gloria. Martijn leest enkele liefdesbrieven van zijn opa aan Gloria; ze zijn nooit beantwoord geweest.
Moeder-dochterrelatie
De relatie tussen Sofie en haar moeder is niet erg stevig. Haar ouders laten haar gewoon in de steek en verhuizen naar Malaga in Spanje om daar een B&B te beginnen. Zij en haar moeder praten nooit over het ongeval dat haar vader overkwam.
Dementie en geheugenverlies
Martijns vader treft een vrij zeldzame vorm van dementie, nl. vroege dementie. Martijn heeft een vermoeden dat de dementie toegeslagen heeft na de bizarre dood van zijn moeder door de wespensteek. Op een dag in november 2017 gaat hij zijn vader helpen verhuizen naar een verzorgingstehuis in Utrecht.
Motto
Twee waarheden kunnen elkaar niet tegenspreken.– Galileo Galilei
Opdracht
Voor Nils, Sara en Liv(Tien jaar geleden miste ik door buspech de boot naar het Hondurese eiland Roatán, in de volgende zat jullie vader.)
Trivia
Eclips is de debuutroman van Suzan Hilhorst. Eerder schreef ze een boek over de dood van haar twee dochtertjes die aan een zeldzame ziekte leden.
Titelverklaring
'Eclips' betekent zonsverduistering. Dat begrip komt door de gehele romans voor. Sofie ziet een poster van een gezin dat in Roemenië in 1999 een totale zonsverduistering meemaakt. Martijn, de andere verteller, heeft dat natuurkundige verschijnsel met zijn ouders in Roemenië meegemaakt. Belangrijk is dat de eclips een rol speelt in het leven van de twee vertellers. De eclips verbindt als het ware hun levensgeschiedenis. Dat natuurkundige verschijnsel drijft hen steeds verder tot elkaar.
De naam eclips komt maar liefst 16 x letterlijk in de roman voor.
Structuur & perspectief
Er is een proloog, daarna komen getitelde hoofdstukken(60 jaar later) en de roman eindigt met een epiloog.
De gewone hoofdstukken worden verdeeld over twee vertellers. Op een dag in het verhaalheden - op 16 november 2017 - nemen twee verschillende vertellers een belangrijke stap in hun leven. Zo zijn er twee verhaallijnen die langzamerhand steeds dichter bij elkaar komen en aan het einde elkaar zelfs hard raken. Daarna komt er een epiloog die dezelfde verteller heeft als de proloog. Deze vertelster is personaal, en heet Gloria. Ze is de biologische oma van Sofie.
In de twee verhaallijnen door de ik-vertellers worden heden en verleden steeds door elkaar afgewisseld. Dat maakt de structuur niet zo eenvoudig. Gelukkig staat er steeds boven een hoofdstuk waarin het perspectief wisselt de naam van de verteller. (Sofie en Martijn) Het is logisch dat deze vertellers steeds afwisselen in de o.t.t. en de o.v.t.
Er is ook nog een personaal verhaal van Gloria waarin ze vertelt wat er met haar gebeurd is nadat ze met haar moeder naar een klooster is afgereisd.
Het verhaal heeft een mooi open einde. Je weet niet hoe de botsing op het bestelbusje afloopt.
De epiloog geeft de lezer de mogelijkheid het verhaal opnieuw te interpreteren. Het zou allemaal anders hebben kunnen lopen.
Decor
De stad Utrecht speelt de grootste rol in het verhaalheden. Gloria woont er en de vader van Martijn wordt er ondergebracht in een verzorgingstehuis vanwege zijn vroege dementie.
Maar er zijn ook nog andere decors:
- Maastricht (de zus van Martijn studeert er en ontmoet er de vriend van haar leven Ian.)
- Roemenië (waar de eclips in augustus 1997 het best te bewonderen is.) is daardoor een belangrijke decor.
- In zijn jeugd woonde Martijn met het gezin in een niet met name genoemd dorp in Noord-Holland.
- Een andere belangrijke plaats is het eiland Schiermonnikoog waar zijn vader hem vertelt dat hij niet de biologische vader van Martijn is.
- een symbolische ruimte is ook het klooster (in Brabant/Limburg ?) waarheen Gloria wordt gebracht om de bevalling te laten plaatsvinden.
De tijd:
Het verhaalheden speelt zich dus af in november 2017.
Dat is zestig jaar later dan de proloog. Dat is die proloog dus te dateren in 1957.
De eclips is in augustus 1999.
Stijl
De stijl is niet al te moeilijk. Het realistische taalgebruik is afgestemd op de leeftijd van de vertellers. Er zijn geen lastige woorden. Voor "de leek" wordt het begrip kwantummechanica en het eclipsverschijnsel goed uitgelegd. De zinnen zijn niet heel lang. De dialogen zijn natuurlijk van toon in de gesprekken tussen vrienden en in de discussies tussen moeder/vader en hun kinderen. Suzan Hilhorst schrijft mooie en originele metaforen.
Beeldspraken
(Blz. 18) De afstand die ik nooit gevoeld had, maar waar mijn zus Femke zich zo heimelijk in kon wentelen, bijna alsof ze ervan genoot. En ineens snapte ik haar. Door de afstand te erkennen werd alles makkelijker, eenvoudiger. Het was pijnlijk en definitief, maar lang niet zo pijnlijk als de langzame aftakeling in mijn vaders ogen. Mijn rol als jutter van de herinneringen die zijn brein zo nu en dan achteloos het strand op spuugde. (Martijn)
(blz 76) ‘Non, je ne regrette rien’. Piaf. Ze zingt het zoals ze dat al jaren doet. Zo gaat het als een zangeres gestorven is. Vlees, botten en schoonheid composteren in de grond tot een voedzaam gruis. Haar faam verliest urgentie, zodat niemand haar meer zou herkennen als ze uit de dood zou herrijzen, maar haar stem blijft kamers en auto’s binnenvallen alsof er niets gebeurd is. (Sofie)
Slotzin
In tweezaamheid. Met elk gesproken woord kwam er weer leven in de stad. Haar stem wekte de fietsers en de kinderen, de auto’s en de bussen, haar schreeuwende bovenbuurvrouw en de gehaaste voetgangers. Ze dirigeerde het geluid terug de straten in, bouwde haar eigen symfonie van kleur en geur. Vormde het leven naar eigen inzicht. En pas op het laatst wekte ze zacht haar ouders. Haar moeder schudde haar hoofd en probeerde de tranen van haar gezicht te vegen. De rug van haar vader kwam tot leven en ze zag hoe hij zich omdraaide. Hij lachte, nauwelijks zichtbaar. Klein en onwennigBijzonderheden
Er lopen door de levens van Sofie en Martijn veel gemeenschappelijke rode draden. Er zijn steeds verhaalmotieven die in beider levens synchroon lopen. Je kunt ze ook als spiegelingen zien.1. De eclips en de natuurverschijnselen die daarbij horen.
2. De brieven van de opa van Martijn (Martijn vindt ze en ook Gloria rept erover dat ze ze nooit heeft mogen lezen)
3. Het nummer van Edith Piaf "Non, je ne regrette rien."
4. Het kettinkje met het saffier dat Martijn bij toeval (? ) koopt bij een antiquair en dat zijn opa heeft gekocht voor Gloria.
4. De Kwantummechanica ( Je kunt het leven op verschillende manieren meemaken)
5. Aan het eind raken de beide rode draden geheel met elkaar verweven. Sofie en Martijn zijn op hetzelfde moment op dezelfde plaats. Het noodlottige ongeval zou vermeden kunnen worden door óf Martijn óf Sofie, maar door de keuzes die ze maken, botsen ze op elkaar.
6. Schiermonnikoog: Martijn hoort daar het verhaal van zijn vader over zijn geboorte; Sofie gaat er met Layla de dode poes begraven.
7. Het hebben van één special vriend of vriendin resp. Guido en Layla tegen wie ze hun geheimen kunnen vertellen.
8. Hun beider ouders gaan op een bepaald moment naar Zuid-Spanje. In malaga begint de één een B&B-hotel, de ander overlijdt er door een wespensteek. Weer keuzes die gemaakt zijn en weer verschillende gevolgen hebben.
Beoordeling
'Eclips' is een mooie debuutroman over een interessant thema. Een keuze maken in je leven betekent dat je leven zich daarna op een bepaalde manier ontwikkelt. Maak je een andere keuze, dan loopt je leven anders, ontmoet je iemand anders op wie je verliefd raakt etc. etc. . De begrippen toeval, noodlot, voorbestemd zijn of keuzevrijheid e.d. vallen in de roman ook samen met de ideeën van de kwantummechanica.
De twee verhaallijnen van de vertellers komen steeds dichterbij elkaar, totdat ze elkaar uiteindelijk raken.
'Eclips' is een roman waarover je moet nadenken als je hem uit hebt. In ieders leven zijn momenten van keuzes die een rol spelen in de rest van je leven. Maak je de keuzes bewust o, berusten ze op toeval of zijn ze voor je bepaald door een hogere instantie?
Omdat het zo'n universeel thema is, is deze roman ook heel geschikt voor scholieren van eindexamenklassen. Het kan een mooie aanleiding zijn om er met vrienden of klasgenoten over te praten. De roman kan ook dergelijke discussies in leesclub oproepen.
Tenslotte zijn stijl en structuur (spanningwekkend!) waardevolle elementen in de roman. Het is het wachten op een tweede roman van Suzan Hilhorst.
Recensies
"k ben geen fanatieke lezer en geen ster in het schrijven van recensies, maar dit is gewoon een goed boek. Mooi verhaal over 2 mensen die elkaar niet kennen, maar toch met elkaar verbonden zijn. Je begint rustig te lezen en wordt steeds nieuwsgieriger waardoor je het ineens niet meer weg kan leggen. Dankjewel Suzan voor het schrijven van dit boek." https://www.hebban.nl/rec...ver-eclips
"Een roman die me meesleepte in de verhalen van twee jonge mensen, dicht op de huid en intiem, en me tot contemplatie aanzette; Wat voor een rol speelt toeval in ons leven, hoeveel invloed heeft een keuze op een mensenleven en op de generaties die volgen? Prachtig hoe de schrijfster de wetten van tijd, ruimte en causaliteit bevraagd en haar personages laat balanceren in de storm van het leven. Het resultaat is een grootse en ontroerende roman, hartstochtelijk en kundig gecomponeerd. Absolute aanrader." https://www.hebban.nl/rec...ver-eclips
"Een boek dat je meesleept in twee werelden, waarin keuzes en de gevolgen zichtbaar en te voelen zijn. Suzan Hilhorst heeft met haar kenmerkende schrijfstijl weer een pracht boek geschreven. Een verhaal die je als lezer uitdaagt tot nadenken; "wat of wie maakt mij tot wie ik ben"" https://www.hebban.nl/rec...ver-eclips
Geschreven door Cees
Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Leraar Nederlands zijn vond ik veel leuker dan directielid spelen. De laatste jaren was ik conrector. In 2004 begon ik aan mijn eerste boekverslag voor scholieren.com. Dat is dus ruim twintig jaar geleden.
Ik vond het destijds mijn 'missie' om de vaak verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met onbekende en / of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk gewoon leuk zijn. Het is de taak van een docent om het lezen te stimuleren.
Docenten kunnen je met het aanprijzen van aantrekkelijke en/of spannende boeken enthousiast maken. Passages die interessant zijn, kun je voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat, kan ook een stimulans voor je keuze zijn. En vergeet niet dat je van je medeleerlingen ook kunt horen welk boek ze (erg) leuk gevonden hebben. Dat is vaak de beste manieren om te weten te komen of een boek aantrekkelijk is. Hoewel smaken altijd blijven verschillen..
Ik heb tot nu ( 1 maart 2025) 1513 boekverslagen gemaakt, waarvan vrijwel de meeste Zeker-Weten-Goed-verslagen zijn. Er staan de laatste jaren aan het einde van het verslag vragen over de inhoud en de structuur, zodat je kunt controleren of je je het boek in grote lijnen begrepen hebt.
Bij Scholieren.com probeer ik zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Elke maand ontvang ik boeken van diverse uitgeverijen die hun schrijvers uit 'hun fonds' onder de aandacht van de lezer willen brengen.
Ik hoop altijd dat de 'leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende of zelfs beginnende schrijvers op de leeslijst te accepteren.
Lezen kan leuk zijn, maar boekverslagen maken doe je meestal niet voor je lol. Ikzelf vond dat vroeger namelijk helemaal niet leuk. Ik kocht in die tijd daarom ook alle uittrekselboeken van alle talen. (Bijvoorbeeld Literama (Ne), Aperçu (Fa), Survey (En), Der Rote Faden (Du). En als ik heel eerlijk ben, heb ik ook wel eens uit tijdgebrek alleen met een boekverslag een mondeling tentamen gedaan. Maar dan voelde je je toch niet altijd op je gemak. Nu maak ik zelf al jaren boekverslagen voor scholieren.com.
Nog een welgemeend advies: wees verstandig en lees altijd het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een prima geheugensteun voor je mondeling zijn.
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek echt niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com aanlevert. Daar is natuurlijk helemaal niks mee.
REACTIES
1 seconde geleden