Feitelijke gegevens
- 1e druk, 2009
- 285 pagina's
- Uitgeverij: Uitgeverij Q (imprint van Querido)
Flaptekst
Als het sprookjeshuwelijk tussen Isabel IJzerman en de Canadese Pool Nicolas Nowack Kozinski op de klippen loopt, wordt hun zoon Tobias het slachtoffer van een meedogenloze strijd tussen zijn ouders: Isabel gaat terug naar Nederland, maar Nicolas ontvoert het jongetje naar Polen en ontzegt het ieder contact met zijn moeder. De Nederlandse politie, gebonden aan het knellende Kinderontvoeringsverdrag, kan niets voor Isabel doen, omdat Nicolas samen met zijn ex-vrouw de voogdij over Tobias heeft. In het diepste geheim beraamt Isabel daarom een reddingsplan: ze zal naar Warschau reizen om Tobias van school op te halen en hem over de Pools-Tsjechische grens te smokkelen. Maar zal ze erin slagen haar kind blijvend in veiligheid te brengen? Dossier Tobias gaat over een echtscheidingsprocedure die uitloopt op een gruwelijke misdaad. De prijs die betaald wordt voor de vrijheid blijkt hoog, veel te hoog.
Samenvatting
In het eerste hoofdstuk wordt verteld dat er een oudere vrouw in een appartement in Parijs dood aangetroffen is. Ze heeft in ieder geval een dodelijke val van een trap gemaakt. Is het een ongeluk of misschien toch een moord? Het is Kerstmis 2008.
Dan zwenkt de camera terug naar oktober 2004. Isabel IJzerman die al bijna twintig jaar getrouwd is met een Poolse man, Nicolas Kozinski, laat een slotenmaker komen om het bureau van haar man open te breken. Ze wil namelijk de paspoorten van haar kinderen hebben om met die kinderen Alexandra en Tobias naar Nederland te kunnen vluchten. Het huwelijk is op de klippen gelopen, Nicolas heeft een andere vriendin Tekla. Dat heeft Isabel ook weer van haar vriendin Sanderijn en d’r man Michael gehoord. Nicolaas gaat vreemd. Tobias is op dat moment 5 jaar: ze herinnert zich dat ze eigenlijk geen tweede kind wilde, maar Tobias is in dronkenschap verwekt. Ze vertelt aan Nicolas dat ze de kerstdagen met de kinderen bij haar vriendin Sanderijn wil doorbrengen, maar heeft uitgewerkte plannen om naar Nederland te vluchten. Nicolas lijkt akkoord te gaan, maar hij laat Isabel bij het vliegveld oppakken. Ze mag de kinderen niet naar Nederland ontvoeren. Ze krijgen een uitreisverbod. Hij wil van Isabel scheiden, maar wel de kinderen bij zich houden.
In het volgende hoofdstuk gaat Nicolas biechten bij een Poolse pastoor. Hij biecht op dat hij vreemd gaat en dat hij wil scheiden, maar dat kan de RK-kerk niet toestaan. Isabel zoekt een fanatieke advocate Zofia die haar wel wil bijstaan. Nicolas doet er alles aan om het leven van Isabel en de kinderen zo zuur mogelijk te maken: hij pakt haar mobiel af en van woede trapt Isabel een glazen deur in. Dat voert Nicolas later aan in een rechtszaak om de ouderlijke macht toegewezen te krijgen. Maar Isabel is flink gewond aan haar been: Nicolas sleept haar in een auto en dropt haar voor het ziekenhuis. We leren tegelijkertijd hoe slecht de voorzieningen in Poolse ziekenhuizen zijn.
In de tussentijd zegt Nicolas de huur op en gaat hij het appartement bewonen met Tekla. Omdat Isabel de eerste keer door een kwakzalver is behandeld, moet ze later opnieuw geopereerd worden aan haar been. Kort daarna is de rechtszitting waarin het spel hard tegen hard wordt gespeeld. De kinderen worden ook door de Poolse rechter toegewezen aan Isabel. Vrijwel alles krijgt de kiene advocate voor elkaar. Maar het helpt niet veel. De relatie tussen de beide ex-echtgenoten blijft slecht en Nicolas komt zijn financiële verplichtingen helemaal niet na. Isabel blijft naar Nederland verlangen.
In augustus 2006 (Tobias is intussen 6 jaar) gaat ze op vakantie met de kinderen (ook die van haar zus Karen) naar Zuid-Frankrijk. Ze gaat na de vakantie meteen naar Nederland terug. Tobias is erg blij maar Alexandra vreest problemen. Isabel deelt het vertrek naar Amsterdam mee in een brief en enkele dagen later ontvangt ze een brief terug van Nicolas, waarin hij zetelt dat hij het een kinderontvoering vindt.
Hij spant opnieuw een rechtszaak aan tegen Isabel. Ze heeft nu een steengoede Nederlandse advocate in de arm genomen en die weet de Nederlandse rechtbank ervan te overtuigen dat het beter voor de kinderen is dat die in Nederland blijven. Nicolas’ handelwijze tijdens de behandeling van de zaak doet er ook geen goed aan.
Wanneer Nicolas terug in Warschau is, bezoekt hij opnieuw de pater. Hij wil diens steun om de kinderen terug te krijgen. Maar hij leeft in zonde en de pater wil hem niet helpen. In mei 2007 kondigt Nicolas aan dat hij de kinderen wil bezoeken en de lezer voelt al direct dat hij kwaad in de zin heeft. Hij neemt Tobias apart, vertelt aan Alexandra die op haar broertje moest letten dat zijn auto stuk is, maar hij neemt Tobias gewoon weer mee naar Warschau. Isabels schoonzus bedenkt een plan om Tobias terug te krijgen. Ze gaan met de hele familie proberen om Tobias terug te nemen, maar van de directrice van de school waarop hij zit, hoort ze dat Nicolas ervan op de hoogte was en dat hij hem gesmeerd is. Ze gaan onverrichter zake weer naar Nederland. Maar ze horen van een huurder van het huis van Nicolas dat er een goed stel privédetectives is (Caesar Twins) die dit soort zaken goed kunnen oplossen. Het lukt hun inderdaad om Tobias mee te krijgen en via Tsjechië wordt hij weer naar Nederland gebracht.
Intussen hebben we enkele brieven kunnen lezen van de vader van Nicolas. Die is al oud en ziek en hij vindt dat Tobias naar Polen moet worden teruggebracht. Hij moet het geslacht van de oude landadel Kozinski in ere herstellen. We vernemen ook dat deze vader de moeder van Nicolas in de steek heeft gelaten en dat er een zelfde situatie in het verleden was geweest als nu het geval is. Nicolas had bij zijn moeder willen blijven, maar zijn vader had hem meegenomen naar Parijs waar hij met de zeer strenge stiefmoeder werd geconfronteerd. Nicolas noemde haar 'Stalin.' Dat leverde hem vaak klappen van zijn vader op, met een riem nog wel.
In 2008 heeft Tobias, die nu al weer een jaar in Nederland woont, last van dwangneuroses (hij loopt bijvoorbeeld steeds maar rondjes hard). Een bevriende psychologe praat met hem en het is duidelijk dat Tobias lijdt onder de scheiding, vooral aan de loyaliteiten aan zijn vader en aan zijn moeder. Hij is ook steeds bang dat zijn moeder in de cel zal komen, want dat vertelt zijn vader hem tijdens de spaarzame telefoongesprekken. In dit deel wordt duidelijk dat kinderen in feite de grootste slachtoffers van zo'n situatie zijn.
Nicolas leest in een brief van zijn vader dat die spoedig gaat sterven. Die vindt dat hij nu snel Tobias naar Polen moet halen, anders zal een deel van de grote erfenis aan zijn neus voorbijgaan. Nicolas gaat weer naar de priester en die schrikt wel van de achternaam Kozinski.
Het blijkt dat de vader van Nicolas aan zijn eigen succes heeft gewerkt in de oorlog: hij kon wegvluchten uit Polen, omdat hij Joden aanbracht bij de Gestapo. De schok voor Nicolas is groot: zijn vader is ook nog een verrader. Kort daarop krijgt hij een rouwbrief: zijn vader is overleden. Hij gaat niet naar de begrafenis.
Eind 2008 is de behandeling van het wetsontwerp over de Kinderverdragen in de Tweede Kamer. Een politicus (waarin je gemakkelijk Fred Teeven van de VVD kunt herkennen) neemt het op voor een nieuwe bepaling in de wet. De zus van Isabel heeft succes gehad met haar politieke lobby. De oppositie neemt de nieuwe wetsbepaling aan. En nu de praktijk nog, vindt Isabel in haar naborrel met de minister van Justitie met wie ze in het perscentrum praat.
Het is Kerst 2008. Isabel viert het feest met kinderen en familie in Amsterdam. Nicolas gaat uit Warschau op weg om zijn snode plan te volvoeren. Onderweg beseft hij dat zijn vader in een brief iets over het DNA van zijn zoon heeft geschreven en hij krijgt ineens een ingeving dat niet hij maar zijn vader de verwekker van Tobias is. Zijn vader zou dus ook verraad aan hem hebben gepleegd. Immers, de vrijpartij met Isabel had tijdens een dronkenschap plaatsgevonden.
Hij staat later op wacht voor het huis van Isabel en ziet Tobias naar buiten komen om zijn hond Vosje uit te laten. Hij achtervolgt het kind, maar raakt hem kwijt. Wel ziet hij even later de hond en hij gebruikt zijn mes. De bange Isabel vliegt wat later het huis uit, omdat Tobias even zoek is en ze vindt hem bij het levenloze lichaam van Vosje. Zelf had hij zich in de struiken schuil gehouden, toen hij zijn vader had herkend.
Nicolas rijdt door naar Parijs. Hij kent de toegangscode van het appartement: 17062000 (de geboortedatum van Tobias). Hij bezoekt zijn stiefmoeder en dwingt haar min of meer het testament te ondertekenen. Voorwaarde voor het verkrijgen van de erfenis is o.a. dat hij Tobias zal meenemen naar Polen. Hij zegt haar dat ze in de auto kan kijken waar Tobias ligt. Ze loopt de trap voor hem af en Nicolas geeft haar de fatale duw (zie begin van de samenvatting).
Tweede Kerstdag 2008 krijgt Isabel een telefoontje dat Nicolaas gevangen zit. De slimme stiefmoeder had vermoed dat Nicolas haar wilde ombrengen. Op een rood lintje had ze met onzichtbare inkt geschreven dat Nicolas de moordenaar was, als ze dood met het lintje in haar hand gevonden zou worden. Dat is gebeurd en Nicolaas wordt opgepakt.
In februari 2009 schrijft Nicolas een brief aan Tobias. De brief heeft een zelfde soort strekking als de brief die hij van zijn eigen vader kreeg. Hij erkent dat hij gefaald heeft als vader en dat hij Tobias kwijt is. Ook spreekt eruit dat hij het leven niet meer ziet zitten. De meest voor de hand liggende situatie is dat Nicolas een eind aan zijn leven maakt, maar dat staat uiteraard niet meer in de brief.
Thematiek
Liefdesrelatie: problemen/ echtscheidingHet boek gaat natuurlijk vooral over de ellende van kinderen wanneer ze bij een echtscheiding zijn betrokken. Dat is normaal gesproken al een probleem, maar wanneer de ouders bovendien een verschillende nationaliteit hebben, zijn de problemen nog veel groter. Het komt dan nogal eens voor dat kinderen dan door één van de ouders worden ontvoerd. Vooral met kinderen van Marokkaanse afkomst kan dat het geval zijn. Doordat het Kinderontvoeringsverdrag enkele verkeerde aspecten heeft, kunnen kinderen in grote problemen komen. Annet de Jong heeft haar verhaal gebaseerd op een waar gebeurde geschiedenis en dan kun je zien hoe tragisch het met sommige kinderen kan aflopen. Vaders nemen hun kinderen weer mee terug naar het land van herkomst, zonder dat aan kinderen beneden de twaalf jaar wordt gevraagd wat ze het liefste zouden willen. Het getouwtrek om kinderen is natuurlijk schrijnend. Binnen het thema van de echtscheidingsperikelen speelt ook het thema van de boze stiefmoeder.
Motieven
Geloof
In Dossier Tobias wordt de vader, een Poolse Canadees, ineens enorm gegrepen door het katholicisme.
Vader-zoonrelatie
Zowel tussen Tobias en Nicolas als tussen Nicolas en zijn vader is de relatie moeizaam. Bovendien herhaalt de geschiedenis zich: Uit de brieven die de vader van Nicolas aan hem schrijft, kun je zien dat Nicolas vroeger in dezelfde benauwde situatie heeft verkeerd. Ook hij wilde liever bij zijn moeder in Canada blijven, toen zijn vader voor een Stalinachtige stiefmoeder had gekozen. Maar ook hij was slachtoffer geweest. Het is in de literatuur een bekend fenomeen dat kinderen die zelf mishandeld zijn ook vaak hun eigen kinderen mishandelen. De echtscheidingsproblematiek herhaalt zich dus. Net zoals de geschiedenis van vader op zon. Aan het einde schrijft Nicolaas een korte brief aan zijn zoon Tobias, zoals zijn vader aan hem deed.
Loyaliteit
De kinderen worden het slachtoffer van hun gevoelens van loyaliteit voor hun ouders. Ze houden per definitie van beide ouders, wat er ook gebeurt. Daarom vindt Tobias het nog steeds erg voor zijn vader, wanneer hij in Amsterdam woont, maar is hij ook bang voor de mededeling van zijn vader dat zijn moeder in de gevangenis zal komen.
Familiegeheim
Er speelt een familiegeheim: wie is de echte vader van Tobias? Uit een opmerking van zijn vader in een van diens brieven meent Nicolas te kunnen opmaken dat zijn vader de verwekker van Tobias is. Dat maakt hem enerzijds natuurlijk extra woedend, zijn vader is dan een dubbele verrader (“hij neukt met mijn vrouw”). Vgl. De Passievrucht, waarin hetzelfde motief voorkomt.
Oorlog: algemeen
Er speelt ook een fout oorlogsverleden mee in het verhaal: Het blijkt dat de vader van Nicolas aan zijn eigen succes heeft gewerkt in de oorlog: hij kon wegvluchten uit Polen, omdat hij Joden aanbracht bij de Gestapo.
Motto
Het boek heeft een Franstalig motto, dat ontleend is aan een boek van Jean Paul Sartre “Les mains sales”:
A moitié victime, à moitié compolice, comme tout le monde
De Nederlandse vertaling daarvan luidt: “Voor de helft slachtoffer, voor de helft medeplichtige, zoals iedereen.”
Dat is wel een heel toepasselijk motto, want Nicolaas, die je zou kunnen zien als de 'kwaaie pier' in het verhaal, is in zijn jeugd ook zelf slachtoffer geweest. Het is bekend dat kinderen die slachtoffer zijn geweest van mishandeling in hun jeugd, vaak zelf ook problemen hebben om hun kinderen goed op te voeden. Nicolas is dus eigenlijk slachtoffer maar ook medeplichtige: tenslotte blijft hij verantwoordelijk voor zijn eigen daden. Maar uit de briefwisseling die zijn vader met hem voert, kun je wel afleiden dat ook hij in zijn jeugd heeft moeten lijden. Bovendien denkt hij nog achter een verschrikkelijk geheim te komen.
Titelverklaring
Het is niet zo lastig om de titel te verklaren. Tobias is de zoon van Nicolas en Isabel. Hij is het belangrijkste slachtoffer van de scheiding tussen zijn ouders. Omdat hij nog niet zelf mag kiezen bij wie hij wil wonen, is hij de speelbal van de uitzettingsprocedure. Voor zijn rechtszaak moet een dossier worden opgebouwd. Daarom heet het boek “Dossier Tobias.”
Structuur & perspectief
Structuur en/of verhaalopbouw
Het boek start met een episode in Parijs, waar een oudere vrouw in haar appartement vermoord is. Het wordt voor de lezer nog niet meteen duidelijk wie de vermoorde vrouw is.
Vervolgens gaan we vier jaar terug in de tijd en wordt de geschiedenis van de scheiding tussen de Nederlandse Isabel en de Poolse Nicolaas uit de doeken gedaan. Tobias wordt een speelbal tussen zijn vader en zijn moeder.
Wanneer er weer een nieuw deel start, wordt dit aangegeven met de plaatsnaam en de datum waarop dat deel speelt. Vervolgens kunnen er in zo’n deel enkele subhoofdstukken worden ondergebracht.
Er zijn ook nog enkele brieven die de structuur van het verhaal doorbreken. Die brieven blijken later geschreven te zijn door de vader van Nicolas (die in de oorlog fout is geweest). De meeste brieven schrijft hij vanuit Vaticaanstad wanneer hij op Allerzielen (2 november) een soort boetereis vanwege zijn geloof maakt. Door de laatste brieven wordt veel duidelijk over wat eraan vooraf gegaan is. Dit vertelelement wekt wel enige spanning. In het begin weet je namelijk ook niet wie “Dad“ is en wie “Son.”
Aan het einde van het verhaal eindigen we weer in Parijs, waar Nicolaas ervoor zorgt dat het boek weer bij het begin aansluit.
Op de allerlaatste bladzijde schrijft Nicolaas een brief aan zijn eigen zoon (Tobias). Hij zit dan in een cel in Parijs. De geschiedenis heeft zich weer eens herhaald.
Gebruikt perspectief
Het verhaal kent verschillende vertellers.
- Het eerste hoofdstuk wordt auctoriaal verteld, weliswaar impliciet, maar er wordt van buitenaf geschreven over een vrouw die dood aangetroffen is in haar appartement.
- Daarna zijn Nicolas en Isabel twee personale vertellers: we leren hun gedachten en gevoelens van binnenuit kennen (zo is er bijvoorbeeld een scène waarin Nicolas te biecht gaat). Toch hebben beide vertellers af en toe een auctoriaal trekje, d.w.z. dat ik een zekere afstand proef tussen verteller en personage. Dat gebeurt vooral in passages waar een sprongetje in de tijd wordt gemaakt: daar lijkt een auctoriale verteller toch wel mee te kijken over de schouders van de personale vertellers. Het merendeel van het verhaal wordt overigens wel door Isabel IJzerman verteld.
- Ook zijn er nog enkele brieven van de vader van Nicolas aan zijn zoon. Die zijn uiteraard in de ik-vorm geschreven.
- Als laatste structuurelement is er dan nog de slotbrief (in de ik-vorm) van Nicolas aan zijn zoon Tobias.
Decor
De tijd van het verhaal
In de hoofdstukken wordt aangegeven wanneer er een element in de vertelling speelt.
- Het verhaal begint met de dood van een vrouw in december 2008 (Parijs)
- Daarna wordt de vertelling teruggevoerd naar Warschau: oktober 2004
- Vervolgens wordt het verhaal chronologisch verteld tot aan de kerst van 2008.
- In een allerlaatste brief aan zijn zoon Tobias schrijft Nicolas op 28 februari 2009 dat hij het leven niet meer ziet zitten: hij zit in een cel wegens moord op zijn stiefmoeder.
De plaats van handeling
Er zijn enkele plaatsen van belang: het verhaal begint in Warschau, waar Isabel en haar man Nicolas ruzie krijgen, omdat Nicolas een vriendin Tekla heeft. Ze besluit dan uit Warschau weg te gaan.
Via een vakantieadres in Frankrijk (Cassis) komt Isabel met haar kinderen terecht in Amsterdam. Daar vinden de kinderen rust waarop ze recht hebben. Maar Nicolas ontvoert Tobias weer en brengt hem terug naar Warschau. Dat laat de familie van Isabel niet op zich zitten en met hulp van een privédetective lukt het om Tobias weer naar Amsterdam te krijgen. Nicolas doet nog een poging Tobias te pakken te krijgen, maar dat mislukt.
In het kader van het verhaal beleven we ook nog twee episodes in Parijs, het derde decor van het boek. Hier woonde de vader van Nicolas en woont de stiefmoeder nog steeds. In het allereerste hoofdstuk wordt er een dode vrouw in een appartement gevonden. Aan het einde van het verhaal wordt duidelijk wie dat is en hoe ze is vermoord.
Kortom, er zijn dus drie belangrijke plaatsen in het verhaal: Warschau, Amsterdam en Parijs. In het verleden heeft Canada (Quebec) ook nog een rol gespeeld in de relatie tussen Isabel en Nicolas.
Beoordeling
Annet de Jong over het schrijven van thrillers: Het is voor iedere schrijver moeilijk om door te breken. Kranten, ook de mijne, bezuinigen op kunstpagina’s dus er is gewoon weinig ruimte en heel veel aanbod. Boekenredacties moeten zeer scherp selecteren en als debutant leg je het dan al snel af tegen een gerenommeerd schrijver met een nieuw boek. Gelukkig is er internet en zijn boeken- en thrillerliefhebbers daar zeer actief.
Ik had niet echt het idee dat ik een literaire thriller las, toen ik het verhaal toch vrijwel achter elkaar had uitgelezen. Het is niet een echte whodunit en heel veel spanning zoals je in een thriller zou verwachten zit er ook niet in het verhaal. Hiermee wil ik niet zeggen dat het geen goed verhaal is, want de vertelling over Isabel, Nicolas en vooral het slachtoffertje Tobias boeit wel degelijk. Het verhaal is strak gecomponeerd met de dood van een vrouw in Parijs die pas aan het einde van de roman wordt ingelost. Maar met een moord wordt een boek nog geen thriller. Eigenlijk is het meer een roman over de problematiek van de echtscheiding van twee mensen die tot een verschillende cultuur behoren. Wanneer Annet de Jong zich daarop had gericht, was het waarschijnlijk een nog beter boek geworden, waarin de positie van Tobias nog navranter beschreven had kunnen worden. Het kan echter zijn dat de uitgever heeft gedacht dat een thriller betere verkoopcijfers haalt op dit moment en dat is commercieel gezien wel waar, maar voor de ontwikkeling van schrijftalent (wat dat bezit de schrijfster) is het m.i. minder goed. Toch is er al een stilistisch verschil te bespeuren vergeleken met het debuut van De Jong, dat ruim een jaar geleden verscheen. Het valt me bovendien op dat ze vlotte dialogen in “normaal” taalgebruik (toch altijd een lastig punt in een roman) kan schrijven. Het boek lijkt ook wat bedachtzamer geconstrueerd dan de eerste pennenvrucht.
Niettemin is “Dossier Tobias” ook voor scholieren een boeiend boek om te lezen. Immers, één op de drie huwelijken eindigt anno 2009 in een echtscheiding en kinderen van de middelbare scholierenleeftijd worden er dus volop mee geconfronteerd. Ook in jeugdliteratuur is dat al het geval, vgl. “Mijn vader woont in Brazilië“ van Thea Beckman. In jeugdboeken wordt dat thema dus vaak gebruikt. Maar zoals hierboven gesteld: aspirant-lezers moeten er op voorbereid zijn dat ze niet een thriller in de stijl van Saskia Noort, Marion Pauw, Esther Verhoef of Simone van der Vlugt onder ogen krijgen. Dit boek is veel meer gedocumenteerd en gebaseerd op de realiteit dan de thrillers van het genoemde viertal.
De amusementswaarde voor scholieren van havo -en vwo-klassen is zeker ruim voldoende tot goed. In onze lijst wil ik “Dossier Tobias“ waarderen met 2 punten.
Recensies
"Het verhaal is helder en meeslepend opgeschreven; zelfs de rechtbankscènes hebben vaart. " http://www.parool.nl/paro...bias.dhtml
"Hartverscheurend touwtrekken om kinderen." http://www.crimezone.nl/w...Tobias.htm
"Door het spannende slot springt Dossier Tobias zeker boven de gemiddelde literaire thriller uit." http://www.boekmagazine.n...p?N_Id=137
"Waar Vuurkoraal nog het nodige moest inleveren in kwaliteit en originaliteit heeft Annet de Jong met deze opvolger, net binnen het jaar uitgebracht, een uitstekend boek geschreven waarin ze laat zien dat ze duidelijk het debutanten stadium voorbij is." http://www.dizzie.nl/boek...1&id=22542
"Behalve een betoog en een roman over het moeizame emotionele proces van een echtscheiding is Dossier Tobias ook een thriller. " http://nrcboeken.vorige.n...ats-hufter
Bronnen
Informatie over de schrijfster.
http://www.vrouwenthrille...id&aut=147
Geschreven door Cees
Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Leraar Nederlands zijn vond ik veel leuker dan directielid spelen. De laatste jaren was ik conrector. In 2004 begon ik aan mijn eerste boekverslag voor scholieren.com. Dat is dus ruim twintig jaar geleden.
Ik vond het destijds mijn 'missie' om de vaak verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met onbekende en / of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk gewoon leuk zijn. Het is de taak van een docent om het lezen te stimuleren.
Docenten kunnen je met het aanprijzen van aantrekkelijke en/of spannende boeken enthousiast maken. Passages die interessant zijn, kun je voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat, kan ook een stimulans voor je keuze zijn. En vergeet niet dat je van je medeleerlingen ook kunt horen welk boek ze (erg) leuk gevonden hebben. Dat is vaak de beste manieren om te weten te komen of een boek aantrekkelijk is. Hoewel smaken altijd blijven verschillen..
Ik heb tot nu ( 1 maart 2025) 1513 boekverslagen gemaakt, waarvan vrijwel de meeste Zeker-Weten-Goed-verslagen zijn. Er staan de laatste jaren aan het einde van het verslag vragen over de inhoud en de structuur, zodat je kunt controleren of je je het boek in grote lijnen begrepen hebt.
Bij Scholieren.com probeer ik zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Elke maand ontvang ik boeken van diverse uitgeverijen die hun schrijvers uit 'hun fonds' onder de aandacht van de lezer willen brengen.
Ik hoop altijd dat de 'leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende of zelfs beginnende schrijvers op de leeslijst te accepteren.
Lezen kan leuk zijn, maar boekverslagen maken doe je meestal niet voor je lol. Ikzelf vond dat vroeger namelijk helemaal niet leuk. Ik kocht in die tijd daarom ook alle uittrekselboeken van alle talen. (Bijvoorbeeld Literama (Ne), Aperçu (Fa), Survey (En), Der Rote Faden (Du). En als ik heel eerlijk ben, heb ik ook wel eens uit tijdgebrek alleen met een boekverslag een mondeling tentamen gedaan. Maar dan voelde je je toch niet altijd op je gemak. Nu maak ik zelf al jaren boekverslagen voor scholieren.com.
Nog een welgemeend advies: wees verstandig en lees altijd het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een prima geheugensteun voor je mondeling zijn.
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek echt niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com aanlevert. Daar is natuurlijk helemaal niks mee.
REACTIES
1 seconde geleden