Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2024
• 256 pagina's
• Uitgeverij: Atlas Contact

Flaptekst

Eerste zin

Het verleden van Mart Rebius begon een maand na zijn tweeënveertigste verjaardag. Zijn moeder belde hem. Ze vroeg hem of hij wilde gaan zitten en toen hij, enigszins nuchter geschrokken door haar ernstige toon en leunend tegen de gangmuur, zei dat hij aan de keukentafel zat, vertelde ze hem dat zijn vader was overleden. De kracht zakte uit zijn benen. Hij landde met zijn kont op de marmeren tegelvloer, de telefoon tegen zijn oor gedrukt.

Samenvatting

Personages

Mart Rebius

Mart is 42 jaar als hij hoort van zijn moeder dat zijn vader overleden is. Zijn ouders zijn gescheiden, toen hij één jaar was.. Mart krijgt bij de begrafenis een soort visioen, waarin hij ziet dat er iemand als het ware naast hem loopt. Er komt een beeld binnen van zijn zesde verjaardag, waarop iets is gebeurd. Hij weet niet wat en hij wil daarna het verleden terughalen. Mart is tijdens zijn puberteit en zijn studietijd een vrij eenzame en contactarme jongen geweest. Die 'schade' wil hij inhalen door het geven van jaren'90-feestjes, waarbij ook onbekenden kunnen aanschuiven. Mart moet een hoop geld hebben, want de feestjes zijn inclusief beveiliging en dj's en de drank wordt ruimhartig gebruikt. Ook koopt hij het huis van zijn ouders terug. Maar hoe hij aan al dat geld komt, wordt niet vermeld. Ook niet of hij een baan heeft. Hij gaat op zoek naar zijn verleden, komt een makelaar Ellen tegen die vroeger zijn vriendinnetje was, maar hij weet dat niet meer. Het is een bizarre situatie dat hij acteurs inroept om het verleden in 1987 op te roepen. Eigenlijk mislukt het experiment, maar hij komt er toch via via achter dat er een oudere broer is geweest die niet heeft kunnen aanvaarden dat zijn ouders nog een kind wilden. Mart wordt het slachtoffer van de jaloezie van zijn broer. Hij weet nu hoe de vork in de steel zit en hij trouwt met zijn jeugdvriendin Ellen. Zijn moeder heeft nog wel verteld dat hij als baby mishandeld s, maar ze zegt er niet bij door wie.

Sylvia Arnesen

Sylvia is zeventig als haar ex-man overlijdt. Ze is na de geboorte van Mart van hem gescheiden. Maar vader is wel altijd zijn gezin blijven bezoeken: bij verjaardagen en feestdagen. Sylvia voelt nog steeds wel enige rancune met Freya, de tweede vrouw van Marts vader. Sylvia hoort van de plannen van Mart, en ze heeft er haar bedenkingen tegen. Het experiment verloopt ook niet zo geweldig. Ze heeft in het toneelstuk van de zesde verjaardag blijkbaar enige sympathie opgevat voor de 38-jarige acteur want na de voorstelling blijft hij hangen in haar huis en Mart betrapt hen zelfs op seks in de woonkamer. Nog voor het jaar om is, hoort Sylvia dat ze kanker heeft. Ze wil geen chemo's e.d. en ze sterft kort nadat ze het slechte nieuws gehoord heeft. Vlak voordat ze dood gaat, licht ze een tipje van de sluier van Marts verleden op. Ze zegt dat hij mishandeld is als baby, maar ze vertelt niet wie dat heeft gedaan. Ze sterft zonder dat Mart bij haar is.

Ellen Vermeend

Ellen Vermeend is makelaar die het huis van Marts ouders verkoopt. Ze is een vriendinnetje van hem, maar hij heeft haar niet herkend, wat haar een beetje boos maakt. Later ontmoet ze hem tijdens zo'n feestje en ze vertelt hem dat ze ooit nog iets op seksgebied hebben gedaan. Ze blijft een beetje op afstand, maar ze komen toch nader tot elkaar. Ze beginnen ook met zoe nen op Oudejaarsavond. Maar Mart heeft haar niet uitgenodigd met kerst. Ze dringt zich niet aan hem op. Aan het einde van het verhaal vraagt hij haar ten huwelijk en ze zegt dat dit goed is.

Quotes

"Hij zag zijn zestienjarige zelf als een gevangene in de tijd, als de mug in barnsteen in Jurassic Park zat hij vast, en hij wilde tegen hem schreeuwen zoals zijn moeder tegen hem had moeten schreeuwen. Maar de jongere Mart vervolgde zijn leven op zijn eigen, in zichzelf gekeerde wijze, hij leefde in een beschermende cocon, doof voor stemmen uit de toekomst." Bladzijde 17

"Zij is alles wat ik nog heb, dacht hij. Zij is de enige die nog toegang heeft tot delen van mijn verleden die ik niet meer ken. Zijn darmen voelden onrustig en zijn mond was droog. Een kleine strakke bal van paniek nestelde zich in zijn maag. Niet veel mensen zouden hebben gedaan wat je vader deed." Bladzijde 30

"Ergens achter hem lag zijn vader in de koude aarde. Ergens ver achter hem, diep in de tijd verborgen, lag zijn vader op de vloer van hun oude huiskamer en op de gang werd gevochten. Hij wuifde terug en stak zijn handen in zijn zakken." Bladzijde 36

"Mijn vader overlijdt, en plotseling doemt er een soort schim uit het verleden voor me op. Ik vind dat lastig met elkaar te rijmen. Ik bedoel, ik begrijp zo'n aangrijpende gebeurtenis je ertoe brengt om na te denken over je leven. Maar bij mij was het zoveel sterker dan dat. Haast alsof tot dusver iets in mijn hoofd had liggen slapen dat ontwaakte door de dood van mijn vader en zichzelf nu koste wat kost kenbaar wil maken. Alsof mijn levende vader het slapende had gehouden." Bladzijde 146

"'Mam'. "Je bent als baby mishandeld.'" Bladzijde 210

Thematiek

Verleden en heden

Mart Rebius is op zoek naar zijn verleden. Bij de dood van zijn vader en de begrafenis kort daarna krijgt hij een visioen waarin hij een gestalte naast hem ziet. Hij wil daarna per se dat verleden oproepen. Zijn moeder doet net alsof er toen niets gebeurd is. Maar Mart is ervan doordrongen dat het verleden je heden bepaalt. En ook dat je het verleden kunt reconstrueren uit de voorwerpen die je destijds had. Daarom koopt hij het ouderlijk huis op en hij zet er allemaal voorwerpen in uit de tijd dat hij er woonde. Ook voorwerpen (niet alleen foto's maar ook een Atomium-beeldje of een sleutelrekje met Romulus en Remus eraan. Je moet ook niet zo snel voorwerpen uit je verleden afdanken, zoals boekjes, lego-steentjes. Op blz. 250 staat: “Deze spullen, dat was geen reductie van een mensenleven. Deze spullen, dat was hij. De Sesamstraatpuzzel waarvan twee stukjes ontbraken zodat Ernie geen haar had, dat was hij. De zaklantaarn die zijn moeder voor hem had gekocht voor schoolkamp, de zware rubberen geur van het ding, de troostende maar ook mysterieuze lichtstraal die het uitzond, dat was hij. De lelijke metalen rammelaar die een tante voor hem had meegenomen van een reis naar Guatemala, dat was hij.. het bruine vest van zijn vader waarin het spook van zijn aftershave nog woonde . Dat was hij [ ........] Hij was het voertuig voor de betekenis van al deze dingen. Hij was de ruimte waarin dit alles kon leven.” In de roman staan veel citaten die alle het verleden en het heden betreffen: Op blz. 120 denkt Mart ook al" Het verleden biedt ons troost, weligheid, geborgenheid. Wie wij vandaag zijn of hoe we ons vandaag zelf zien, is in grote mate afhankelijk van ons beeld ban onszelf vroeger. En de conclusie kan zijn: "Het verleden bestond. Het was gemaakt door hem en zijn ouders. En door iedereen wiens leven met dat van hem verbonden was. En dat gaf het verleden de schijn van bereikbaarheid. Als iets dat in hangars lag opgeborgen."

Motieven

Midlifecrisis

Het lijkt erop dat Mart in een midlifecrisis zit. Hij denkt na over zijn leven en dat doet hij o.a. na de melding dat zijn vader overleden is. Hij heeft een deel van zijn jeugd overgeslagen en had met weinig mensen contact. Hij lijkt dat in te halen met zijn door hem georganiseerde jaren'90-feesten, nota bene in zijn eigen huis. Hij denkt over een gebeurtenis die zijn latere leven beïnvloed heeft.

De dood

Zowel zijn vader als zijn moeder overlijdt in één jaar. Ook andere mensen in zijn familie die de gebeurtenis op zijn zesde verjaardag hebben meegemaakt, zijn allemaal overleden. Daarom moet hij acteurs aannemen die de rol van de overleden mensen spelen. Het beste voorbeeld is de 38-jarige Leo die ook nog sprekend op zijn vader lijkt.

Het familiegeheim

Mart weet niet beter dat hij enig kind is. De geboorte van een eerdere broer is het familiegeheim van zijn ouders. Die heeft de nagels van zijn kleine broertje afgehaald en mogelijk de tweede vrouw van zijn vader toegetakeld. Ook wordt er verteld dat de vader van Mart bloedend op de vloer van de kamer heeft gelegen. Moeder vertelt voordat ze doodgaat dat Mart mishandeld is, maar niet door wie. De rest van het verhaal hoort hij van de ambulancebroeder Leon.

Echtscheiding

Ongeveer een jaar na de geboorte van Mart, is zijn vader vertrokken. Hij heeft een tweede vrouw gekregen, Freya. Hij bleef wel Mart bezoeken en uit de verhalen van Leon, blijkt dat hij ook zijn zoon Jens in een verzorgingstehuis is blijven bezoeken. Na de dood van Marts vader kunnen zijn twee vrouwen wel door 'één deur." Daarvóór sprak Sylvia over "die vrouw of dat mens."

Seksualiteit

Het motief van seksualiteit komt in de roman voor, maar er worden geen expliciete scènes beschreven: de verteller blijft heel discreet. - Ellen heeft in haar jeugd iets met Mart gedaan, wat ze nooit bij andere jongen heeft gedaan (de lezer mag raden) (blz. 114) - Op zijn feestjes bij hem thuis wordt de sfeer zo zwoel dat gasten seks met elkaar hebben ("in de kast wordt geneukt") - Als Mart thuiskomt van zo'n feest, betrapt hij zijn (nep)vader Leo (nota bene 38 ) met zijn moeder (70) , terwijl ze seks hebben. Een gênante situatie. (blz. 118) - Als Mart Ellen gevraagd heeft om met hem te trouwen, vieren ze dat seks in de rode, groene en blauwe kamer (blz. 251)

Kaïn en abelmotief

De jaloezie tussen twee broers wordt in de literatuur een Kaïn en Abelmotief genoemd naar de Bijbelse broedermoord. De ene broer kan niet uitstaan dat zijn andere broer voorgetrokken wordt of het lievelingetje van zijn ouders is. De Kaïns komen in het geweer. Jens kon niet uitstaan dat zijn ouders na hem nog een kind wilden hebben. Hij interpreteerde dat dat zijn ouders hem als een minderwaardig kind beschouwden: hij was zeker niet goed genoeg. Daarom mishandelde hij zijn broertje door de nagels van twee vingers af te trekken. Waarschijnlijk heeft hij ook zijn vader (die bloedend op de grond lag op Marts zesde verjaardag) toegetakeld en zijn bonusmoeder Freya (die later een litteken in haar gezicht heeft)

Queestemotief

Eigenlijk is het verhaal een zoektocht naar het verleden (een soort "Le temps perdu.") Mart probeert het verleden te achterhalen door de ouderlijke woning aan te kopen en via allerlei kringloopwinkels en Marktplaats vintage spullen op te kopen die hij uit zijn ouderlijke woning weet te herinneren: bijvoorbeeld een Atomiumbeeldje, een Romulus en Remus-sleutelrekje, een zelfde soort eettafel en salontafel. Hij koopt een oude televisie (Panasonic) en met oude videofilms - en recorders kijkt hij naar de tijd van zijn jeugd terug.

Drank

Drank speelt een vrij grote rol in Marts leven. Hij organiseert de jaren-'90 feestjes en daar wordt door de gasten veel gedronken. Ook door hemzelf en hij wordt de volgende dag altijd wakker met een stevige kater, Zou de drank ook niet de waarnemingen der dingen hebben beïnvloed? Zou je daardoor dingen kunnen vergeten. Had hij teveel gedronken toen hij in zijn jeugd iets op seksueel gebied met Eva beleefde, wat hij zich jaren later niet meer kan herinneren? De eerste keer is meestal iets, wat je nooit zal vergeten.

Motto

I hear chants en incantations
And some guy is mentioning me in his prayers
I don't know wat it is
But there is definitely something going on upstairs

- Nick Cave & The Bad Seeds-
(kijk onder bronnen naar een you Tube opname van deze song)


If dreams were lightning
And thunder  were desire
This old house would've burned down
A long time ago

-John Prine-
(kijk onder bronnen naar een you Tube opname van deze song)

Opdracht

Dit boek, net als mijn leven, is voor Anne Eekhout
Een groot schrijver. Mijn grote liefde.

Titelverklaring

Het verhaal gaat natuurlijk over het tijdsbesef van de verteller. Wat heb je in je jeugd meegemaakt, wat je eventueel weer verdrongen hebt of vergeten bent? Heeft dat invloed op jouw leven? Mart tobt over iets wat er op zijn zesde verjaardag thuis is gebeurd. Hij wil terug naar die tijd. Zijn tijd.
Op blz. 30 staat wel een verwijzing naar de titel:"Een uitgesproken belofte dat alles zou blijven zoals het altijd was geweest. Dit is mijn huis, dit zijn mijn ouders, dit is het bord waarvan ik eet, dit is de kamer waarin ik slaap, dit is hoe mijn dagen verstrijken, dit is mijn tijd." 

Structuur & perspectief

De roman telt twaalf genummerde hoofdstukken met een korte titel, op één titel na met twee woorden.
In principe is de roman chronologisch verteld,, maar heden en verleden lopen in de herinnering van de verteller door elkaar heen.
De verteller is Mart Rebius, 42 jaar oud en het verhaal begint als zijn vader overlijdt.
Mart is een personale verteller die in de o.v.t. vertelt.
Het verhaal heeft in een bepaalde opzichten een open einde. Mart weet wel wat er gebeurd is.

Decor

Over het geografische decor wordt in de roman vrijwel niets verteld.
Op blz.  56:"Ze waren verhuisd naar een galerijflat.aan de rand van het dorp." Op  blz. 150 : De gemeente waar hij opgroeide, was een middelgroot dorp. gegrondvest op bloem- en groentekwekerijen."

En op blz. 220: "Daarachter net zichtbaar achter een zoom van bomen en het middeleeuwse slot, was de begraafplaats waar zijn vader lag"
Bij de aanduiding 'middeleeuws slot' moet je in Nederland vrijwel altijd denken aan Slot Loevestein of het Muiderslot. Maar je weet eigenlijk niet in welke streek van Nederland het verhaal zich afspeelt.

De symbolische decors zijn z'n ouderlijk huis (dat hij opkoopt) en zijn eigen woning die hij twee jaar ervoor heeft gekocht en waar hij steeds mensen uitnodigt om jarennegentigfeesten bij te wonen.

Wat de tijd betreft is Koeleman ook spaarzaam met gegevens. Hij noemt af en toe een jaargetijde of een maand.(januari, mei, december.)
Maar uit één passage kun je wel iets opmaken. Mart wil terug naar zijn zesde verjaardag. Op blz. 87 staat: dat de ingehuurde verjaardagsgasten praten over een optreden van Abba..
"Vorig weekend zijn geweest. Nou, we zitten in 1987, toch? Abba is dan al vijf jaar gestopt met touren en opnemen."
Het is dus 1987, wanneer Mart zes jaar oud is. We weten dat zijn vader overlijdt als Mart 42 jaar is (de openingszin op blz. 11) Hij is geboren in 1981 en 42 jaar later betekent dat het 2023 is. Het verhaal is dus qua tijd erg actueel. Het einde zou zelfs in 2024 kunnen spelen, want zijn moeder sterft een jaar later.

Stijl

De stijl van Koeleman kenmerkt zich door helder taalgebruik, goede dialogen en geen al te complexe zinnen Hoewel, op blz. 18 en 19 staat een zin die een opsomming omvat van 25 regels. ("Ze keken elkaar aan.... van een rijkgevuld bestaan")

Een ander kenmerk in zijn vertelling is dat Koeleman lang niet alles vertelt en de hiaten aan de lezer overlaat om ze in te vullen. Een paar voorbeelden: Mart is 42 jaar maar hoe zijn geld verdient, wordt niet beschreven.  Hij moet wel veel geld hebben, want hij organiseert maandelijks feestjes met het jaren'90-thema en hij koopt het ouderlijk huis in een dure tijd (2023) terug. Je weet als lezer niet of hij een baan heeft, er wordt namelijk geen woord over gerept.Uit de rest van het verhaal blijkt ook niet, dat zijn ouders in het geld zwommen.
Ook waar de verteller woont, wordt niet beschreven. Hij heeft het drie keer in zijn roman over een 'dorp.'

Wat is er ooit gebeurd tussen Ellen en Mart op seksgebied, wat Mart blijkbaar helemaal vergeten is?
De moeder van Mart sterft aan kanker, maar welke doort het is, moet je als lezer zelf maar nvullen: het meest voor de hand ligt, longkanker, vanwege het vele gehoest van Sylvia. De andere symptomern van haar ziekte (o.a. pijn in de zij), zouden uitzaaiingen kunnen zijn)
Ook noemt hij een litteken in het gezicht van Freya, zonder direct te vertellen wat de oorzaak ervan kan zijn.Mogelijk heeft ook Jens daar de hand in gehad. Waarschijnlijk zelfs op Marts verjaardag.

Een volgend kenmerk zijn de vooruitwijzingen die de schrijver in zijn werk opneemt. Hij noemt ze, maar legt ze vooralsnog niet uit. Een voorbeeld daarvan zijn opmerkingen over de nagelloze vingers van Mart Rebius. Die worden genoemd op blz. 148, 155, 168, 208, 235.) Op die manier wordt dit een verhaalmotief in 'engere zin' of een Leitmotiv.

Tenslotte nog een opmerking over de metaforen. Die zijn origineel.
- (blz. 44: "Opnieuw voelde hij de expansie van het idee, in alle richtingen dijde het uit, als een paddenstoelwolk, ja als een allesvernietigende explosie nam het straten en velden en gebieden over, groeiend in alle richtingen, alles op zijn pad omver blazend en afwijzend: bezwaren, twijfels, zorgen.")

(- blz. 137:"De stilte was een pikzwart beest dat op hoge, dunne benen om de eettafel sloop. Iedere keer wanneer iemand dacht een gesprek te beginnen, legde hij een lange houtskoolvinger tegen hun mond, legde hun het zwijgen op.Hiun lippen raakten besmeurd met zwarte vegen.").

- (blz. 146:" Haast alsof tot dusver iets in mijn hoofd had liggen slapen dat ontwaakte door de dood van mijn vader en zichzelf nu koste wat kost kenbaar wil maken. Alsof mijn levende vader het slapende had gehouden."

Slotzin

Hij legde het Atomium naast zich op de bak, plaatste zijn handen op zijn knieën. In de weerspiegeling van het tv-scherm zag hij een blik van verwondering in zijn ogen. Zo bleef hij geruime tijd zitten, in het donker dat hij zelf had gemaakt.

Beoordeling

Bertram Koeleman liet zich onlangs na het verschijnen van deze roman in een interview in Trouw uir over zijn opvatting wat literatuur betreft. Hij wil geen autobiografische romans schrijven. Louter fictie, wat hij ook al deed in een eerdere roman( Het wikkelhart)
Hij wil ook de lezer scherp houden door hem  ' lege plekken'  te laten invullen. Hij laat informatie achterwege. (bijvoorbeeld over woonplaats, beroep, gebeurtenissen , zoals tussen Ellen en Mart) Zo houdt hij de spanning erin. Aan het einde zijn er nog open plekken. De attente lezer ontdekt de vooruitwijzigingen en de terugverwijzingen naar kleine motieven (bijv. de nagelloze vingers van Mart, het litteken van Freya)

Daarom is 'Dit is jouw tijd' een opmerkelijke, goed geschreven en strak gestructureerde roman.
De beide thema's : Familiegeheimen en Het verleden bepaalt je heden. zijn uiteraard vaker beschreven in onze literatuur.
Mede daarom is het boek voor scholieren goed te combineren met andere boeken over die twee thema's .
Familiegeheimen
- Vincent Overeen - Tobi (2013)
- Erik Vlaeminck - De zwarte brug (2016)
recent:
- Roxanne van Yperen - Dat beloof ik (2023)
- Cobi van Baars - De onbedoelden (2023)
- Hans Münstermann - Later (2023)
- Jan van Mersbergen - We moeten praten (2023)
Heden en verleden
- Hans Münstermann- Land zonder Sarah ( 2008)
- Elle van Rijn- Het vergeten gezicht (2010)
- Thomas Verbogt- Perfecte  stilte (2011)
- Philip Snijder - Retour Palermo (2011)
- Stijn van der Loo- Slopers (2012)
- Rosita Steenbeek - Siciliaans testament (2006)

Recensies

"Dit is jouw tijd heeft spannende elementen, maar dat is niet waar deze geslaagde roman alleen om draait. Het bijzondere karakter van Mart is goed uitgewerkt, absurde elementen zijn precies gedoseerd en de meer filosofische bespiegelingen passen goed in het verhaal. Koeleman weet na een middenstuk in de roman, waar je je afvraagt waar het verhaal heengaat, aan het einde van het boek de lezer te verrassen. De roman heeft ook iets nostalgisch en is een ode aan spullen;" https://bazarow.com/recen...jouw-tijd/

"Het is een beetje komisch, beetje tragisch verhaal dat best lekker wegleest en regelmatig verrast. Maar de intrinsieke motivatie van Rebius wordt niet duidelijk, de ontwikkelingen zijn te vreemd, de ontknoping komt te onverwacht. Steeds heb je het gevoel dat Koeleman iets wil zeggen wat je als lezer kennelijk moet aanvoelen, maar wat niet duidelijk wordt. Waarom herkent hij zijn vroegere buurmeisje niet, waarom doen zijn ouders zo krampachtig? Mooie zinnen zijn er voldoende. Zoals die waarmee Koeleman zijn verhaal opent: Het verleden van Mart Rebius begon een maand na zijn tweeënveertigste verjaardag. Een zin waarin heel veel samengebald zit. Helaas weet Koeleman die spanning niet echt vast te houden." https://www.conserve.nl/c...jouw-tijd/

"Dat iemand zijn verleden wil reconstrueren is niet vreemd. Maar de gedetailleerde en obsessieve manier waarop dit in Dit is jouw tijd gebeurt is wel erg hyperbolisch. Het komt als ongeloofwaardig over dat zijn moeder niet wil zeggen wat er gebeurd is, terwijl ze wel van harte meewerkt aan de reconstructie. Er wordt niet genoeg uitgewerkt wat dit stilzwijgen van zijn ouders voor gevolgen heeft gehad voor het leven van Mart. Wel is er een passage waarin Mart zegt: ‘Wie wij vandaag zijn, of hoe wij onszelf vandaag zien, is in grote mate afhankelijk van ons beeld van onszelf vroeger.’ Maar dat wordt verder niet invoelbaar gemaakt. Koeleman beschrijft de zoektocht, maar geeft er psychologisch te weinig noodzaak toe. Daarmee is er een kans blijven liggen. De beschrijvingen van eindeloze gesprekken die nooit een doorbraak bereiken, vervelen nog wel eens. Moeder houdt vast aan een leugen, naar het waarom ervan moet je gissen. Soms doet zich de vraag voor waar al die reconstructies voor nodig zijn. De hints die Koeleman voor de clou geeft, zijn zo summier dat de lezer zich blijft afvragen wat er toch in vredesnaam gebeurd kan zijn op die zesde verjaardag." https://www.literairneder...jouw-tijd/

"Hoewel er amper antwoorden komen op de vele vragen die het verhaal oproept, maakt dit Dit is jouw tijd niet minder indrukwekkend. De unieke personages, de scherpzinnige schrijfstijl en de bizarre sfeerschepping zorgen voor een intrigerend verhaal dat de lezer geen seconde loslaat. Bertram Koeleman bewijst opnieuw zijn talent voor het creëren van buitengewone werelden die lang in het geheugen blijven hangen." https://www.hebban.nl/rec...-jouw-tijd

Bronnen

Opname van Nick Cave & The bad seeds (motto song)

https://www.youtube.com/w...xWS1ufr5xI

You Tube opname van John P:rine (tweede motto)

https://www.youtube.com/w...3qr4xi0RTk