Feitelijke gegevens
- 1e druk, 2020
- 104 pagina's
- Uitgeverij: Pluim
Flaptekst
Josje Silvius wordt geboren tijdens de eerste maanden van de Stilte, op 4 mei 2020. In haar vroege jaren is ze thuis met haar moeder, die besloten heeft de rest van haar leven in isolatie te blijven. Haar vader ontwerpt in het lege oosten van het land grote gebouwen, waar wonen en werken samenkomen. Op school bepaalt je conditie je toekomst. Een gezond lichaam garandeert maatschappelijk succes. Fysieke kwetsbaarheid kent verregaande consequenties. Josje wil tegen de stroom in beeldend kunstenaar worden en verhuist met haar vriend naar de stad. Daar komt ze haar oude buurjongen Dorian tegen, die aan de rand van de samenleving terecht is gekomen. Door hem weet ze wat haar eerste echte kunstwerk zal zijn. Ze besluit van zijn leven een statement te maken.
Eerste zin
Mijn naam is Josje Silvius. Ik ben tweeëntwintig jaar oud. Ik ga niet naar buiten. Ik zit al dagen op een stoel in de kamer waar ik opgroeide.Samenvatting
Proloog
De ik-vertelster Josje (22) zegt dat ze in huis woont bij haar moeder die nooit meer buiten komt. Ze is zeven dagen geleden bevallen van een dochtertje Aviv. Die is nu bij haar vriend Sol. Ze is in afwachting van mensen die haar komen halen. Ze is er zeker van dat dat niet meer zo lang zal duren.
1. Het begin
Josje is geboren op 4 mei 2020 (verwijzingen naar de toespraak van Koning Willem-Alexander). Er is in Nederland op dat moment een lockdown vanwege een virus dat is uitgebroken.
2. Gulzigheid
Josje vertelt over de veranderingen in de maatschappij na het uitbreken van een virus. Gewone mensen kunnen geen duur vlees (een maandsalaris) meer betalen. Er zijn reisbeperkingen o.a. op vakantie gaan. Er mag geen alcohol gedronken worden en niet worden gerookt. Er is een dagverzekering in ziektekosten die je bij enkele overtredingen tegen de regels wordt ontnomen. Op vakantie zijn de mensen zich wel eens aan het bezondigen zondigen tegen de strenge regels.
3. Papa en mama
Na twee jaar gaat haar vader weer aan het werk, maar haar moeder blijft bij Josje. Moeder is erg bang voor het virus en komt niet meer buiten. Dat brengt een breuk tussen haar ouders teweeg. Haar vader is architect en hij schiep voor de overheid gebouwen waarin groepen mensen konden wonen. Als Josje zeven jaar is, sterft haar vader omdat hij gebeten wordt door een reuzenhoornaar (en zijn medicijnstift heeft vergeten mee te nemen).
4. Dorian I
Er verandert veel in de periode na De Stilte. Drie keer zoenen van kennissen is bijvoorbeeld verboden. De schoolindeling wordt voortaan bepaald door een fitnesstest. Josje behoort tot de Paardenkoppen, een categorie die nog een kans krijgt om een hogere opleiding te volgen. Een gehandicapt buurvriendje Dorian die met een longaandoening door het virus kampt, heeft die kans niet. Er komt later verwijdering tussen die twee. Vooral nadat Dorian haar in het gezicht spuugt. (Dat is een doodswens in die tijd) Josje geeft hem niet aan, maar er is geen contact meer, als de ouders van Dorian naar Drenthe verhuizen.
5. De lessen
Er zijn veel digitale (en saaie) lessen en Josje wordt het lievelingetje van de oude filosofieleraar Julian Scheer. Hij laat haar virtueel een duinlandschap zien en praat over de nieuwe maatschappij in een extra college maatschappijleer. Er is een tweedeling in de maatschappij: de rijken die meer kunnen en mogen dan de armen, de werkelozen en de gehandicapten. Zij hebben al geen dagverzekering meer. Die worden dus niet meer geholpen in de ziekenhuizen.
Als hij vraagt wat ze later wil worden, antwoordt ze 'kunstenaar'. Hij is daar niet blij mee en zegt dat ze meer een type politicus zou kunnen zijn. Haar moeder is het daar later wel mee eens. Nu Josje een kind heeft gekregen, begrijpt ze ineens wat hij bedoelde.
6. Sol
Josje en Sol krijgen op de middelbare school verkering. Ze zagen elkaar al een tijdje helemaal zitten. Sol heeft een Joodse moeder en op een dag krijgt hij ruzie met zijn vader die hem een klap verkoopt, omdat Sol een foto waarop zijn vader met Deepak Shopra staat, had weggehaald. Sol verlaat meteen het huis en trekt eerst bij Josje in. Op die dag wordt ze ingewijd in de wereld van de seks. Haar moeder merkt dat en geeft Josje een beschamende knipoog.
7. Groot worden
Na het eindexamen gaan ze snel bij elkaar samenwonen. Josje gaat naar de kunstacademie en Sol wil sterrenkunde studeren. Om toegelaten te worden moet Josje heel veel water bij de wijn doen in het kennismakingsgesprek. Ze vindt zichzelf een hypocriet. De studie brengt ook helemaal niet wat ze wilde.
Haar liefdesrelatie met Sol blijft goed. Hij is de ideale man, maar ze hebben soms wel aparte seksrelaties. Ook gebruiken ze soms drugs. Er is echter een elite die een hersenimplantaat heeft aangeschaft. Drugsgebruik kan dan in-en uitgeschakeld worden, een flinke maatschappelijke winst.
8. Dorian II
Bij toeval ontmoet Josje haar buurtvriendje Dorian weer: hij is nu verkoper in een bloemenkraam ( van papieren bloemen). Ze gaan meteen weer met elkaar om. Dorian vraagt haar een film over zijn armzalige bestaan in een woonwijk met kansloze bewoners te maken. Ze doet dat als afstudeerproject voor de academie.
Hij vertelt haar dat ze verplicht verhuisd waren naar Drenthe en dat het daar misgegaan was. Zijn moeder had Dorian administratief verwijderd uit het 'systeem'. Maar dat was uitgekomen, toen zijn vader van de trap viel en zorg nodig had. Ze verliest daardoor haar baan. Waarschijnlijk gedwongen door de bureaucratie had zijn moeder daarna zelfmoord in een bos gepleegd.
Sol en Josje hebben intussen een kind gemaakt, hoewel haar eileiders afgeklemd waren. Dorian komt haar vragen ook zijn einde vast te leggen. Josje schrikt daarvan, maar geeft toch toe. Ze komen eerst nog een avondje gezellig bij elkaar.
9. Zijn einde
Dorian neemt haar mee naar een heel hoge flat en hij spring naar beneden, niet nadat hij een leus op het dak had gekrijt. ("Let me sink into oblivion., Dorian Forgives") Ze filmt de sprong en stuurt de reportage over Dorians leven naar school. Maar ze stuurt het verhaal ook naar de social media.
10 Mijn einde
Die nacht wordt Aviv geboren. De reacties op internet zijn de volgende dag heel divers en soms heel hard. Er moet volgens een deel van de bevolking aandacht komen voor kanslozen als Dorian, maar volgens een grote groep moet Josje gestraft worden, omdat ze zijn zelfmoord had moeten voorkomen. Die roep om straf komt de regering wel uit. Josje verlaat noodgedwongen Sol en Aviv en trekt bij haar moeder, in in afwachting van de dingen die gaan komen. Ze hoopt dat haar dochtertje later alles zal begrijpen. Op de zevende dag na de geboorte komen de mobiles haar ophalen.
Wat er met haar zal gebeuren, is onduidelijk.
Personages
Josje Silvius
Josje is in 2020 geboren en is een lockdownkind met een moeder die sinds die tijd nooit meer naar buiten wil. Er is een totaal veranderde maatschappij waarin bijvoorbeeld de indeling op school gericht is op fysieke en niet op intellectuele kwaliteiten. In de buurt van Josje woont Dorian, een door het virus gehandicapt jongetje, met wie ze aanvankelijk best goed kan opschieten. Dat verandert als de tweedeling tussen de sociale klassen komt. Dorian spuwt haar in het gezicht. Ze ziet hem daarna een lange tijd niet meer. Ze wordt al jong (7 jaar) vaderloos en van haar moeder kan ze weinig verwachten. Ze krijgt op de middelbare school al verkering met de half-Joodse Sol. Die loopt weg thuis en ze heeft dan voor de eerste keer seks met een man. Als ze kunnen gaan studeren, gaan ze al samen wonen, en Sol is een geschikte partner. De kunststudie bevalt haar slecht en een uitkomst is dat ze een project kan maken met Dorian die ze weer bij toeval heeft ontmoet. Hij wil dat ze een reportage maakt van zijn leven en dat inclusief zijn besluit om er een eind aan te maken. Josje wil een stevig statement maken en filmt ook zijn dood. Dat valt maatschappelijk slecht (social media) en Josje wordt opgehaald door ... (ja, door wie eigenlijk ?). Hoe het verder met dit 22-jarige meisje loopt (die net zeven dagen moeder is ) wordt niet meer verteld. Josje lijkt een dappere meid.
Dorian
Dorian die één jaar ouder is dan Josje, is een slachtoffer van het virus. Hij heeft een longprobleem. Hij is eerst bevriend met Josje, maar spuugt haar later in het gezicht. Josje doet geen aangifte, maar het gezin van Dorian vertrekt uit de buurt naar Drenthe. Hij heeft het niet gemakkelijk, want hij behoort tot de onderklasse. Zijn moeder wordt ontslagen als ze administratief Dorian laat verdwijnen. Ze pleegt later zelfmoord. Zijn vader raakt door een val invalide. Dorian keert terug naar zijn woonplaats van vroeger en wordt verkoper van papieren bloemen. Josje ziet hem daar en ze krijgen weer contact. Hij vraagt haar een film te maken over zijn leven. Ten slotte moet ze ook zijn zelfdoding registreren. Hij stapt van een heel hoog flatgebouw. Dorian is het type van de maatschappelijke loser, buiten zijn eigen schuld overigens.
Quotes
"Je bent veilig bij je vader, ik weet het, maar mijn lichaam schreeuwt om je. Mijn hechtingen jeuken. Mijn buik is leeg. Mijn borsten zijn al gestopt met melk geven. Ik maak soms onwillekeurig van mijn armen een nestje en wieg niets heen en weer. Ik tel de dagen zonder jou. Het zijn er nu al zeven." Bladzijde 9
"Mijn geboorte begon op een avond tijdens De Stilte, terwijl mijn vader in de voortuin de vlag halfstok hing. De kamer kleurde oranje door de lage zon. Mijn moeder zat op de bank en at een gebakje. Haar gezwollen enkels had ze op de salontafel gelegd. Het schoteltje balanceerde op haar buik. Ze likte met voorzichtige halen het glazuur van het bladerdeeg en keek naar de Dodenherdenking op de nationale televisie." Bladzijde 11
"De grote stallen gingen in 2026 dicht en het werd beschamend om vlees te eten, juist omdat de dieren vanaf dat moment een goed leven hadden. Een vrij wezen doden, zo zeiden ze, was erger dan een gevangene aan zijn einde laten komen." Bladzijde 15
"Een keer per jaar gingen we naar Frankrijk, met de gemeenschapsmobile waar ze een Groot abonnement op hadden, wat wilde zeggen dat de wagen kwam voorrijden, we plaatsnamen in het zitje met het tafelkleed van Egyptisch katoen of languit gingen liggen in het rolbed en in één keer doordenderden naar de Bourgogne – verder reizen mocht niet vanwege de restricties die in 2027 op personenvervoer waren gesteld – om daar in een huis met hallogeenhaard (ze vonden het zelf ook bespottelijk) een week lang ongezien te zijn." Bladzijde 17
"De jaren waarin we op afstand van elkaar moesten leven maakten ons vervolgens ascetischer dan ooit. Weg was de warme omhelzing, de zweetgeur van de ander, de tong van een vreemde in je mond, kriebelende haren tegen je wang. Ik las erover in boeken. Ik zag het in oude films. Mensen gaven elkaar ooit drie natte zoenen, ook als ze elkaar niet kenden. Ze grepen elkaar vast in discotheken, trokken rokken omhoog en broeken omlaag in donkere steegjes zonder een woord gewisseld te hebben. Maar sinds De Stilte krijgen feromonen minder kans." Bladzijde 29
"En toen verdween hij over de rand. Ik gilde, geloof ik, kort en hard. Ik wilde in beweging komen, maar mijn benen waren zwaar. Mijn Goggles zakten van mijn neus, zo hard trilde ik. Ik zette ze weer op en zoomde in op de letters. let me sink into oblivion, dorian forgives" Bladzijde 96
Thematiek
De beschrijving van een dystopische samenleving na de stilteIn 2020 is er een pandemie uitgebroken. Op 4 mei wordt Josje Silvius geboren: ze is een lockdownkind. In een verhaal tegen haar pasgeboren dochtertje Aviv vertelt ze in grote lijnen haar leven in een nieuwe samenleving. Er is een grote tweedeling in de maatschappij gekomen: er zijn rijken en er zijn kanslozen. Op school word je niet meer ingedeeld naar je kennisniveau, maar naar je fysieke staat. Lichaamsbeweging telt immers zwaarder dan kennis. In de nieuwe samenleving mag in het openbaar niet worden gedronken en gerookt. Vlees eten en op vakantie gaan is aan beperkingen(kilometers en een gemeenschapsmobile) gebonden. Er zijn algemene regels ingesteld voor stroomgebruik, dat centraal geregeld wordt. Wie zich niet aan de regels houdt, krijgt aantekeningen in zijn dossier en drie aantekeningen betekent dat je uit de dagverzekering wordt gezet. Dat houdt in dat je geen verzorging krijgt als je ziek bent. Er is een Big Brotherachtige-samenleving ontstaan, waarin de mensen centraal gade worden geslagen. Er zijn ook nieuwe uitvindingen : een superbril waarmee je meteen dingen kunt vastleggen de Goggles, een halogeenhaard, gemeenschappelijke mobiles, slimme ijskasten die waarschuwen wanneer je moet eten en hersenimplantatern waarmee je je drugsgebruik kunt regelen. Maar eigenlijk blijft het beeld hangen van een toekomstige sombere samenleving.
Motieven
Zelfmoord
De moeder van Dorian heeft zelfmoord gepleegd omdat ze betrapt was bij fraude en door haar werkgever, de staat, was ontslagen Dorian pleegt zelfmoord (hij springt van een hoge flat) omdat hij geen heil meer ziet in de toekomst. Hij is 23 jaar oud.
Inwijding
Op de dag dat Sol ruzie krijgt met zijn vader en na een klap het huis verlaat, hebben Josje en hij voor de eerste keer seks met elkaar. Ze wordt op die dag ingewijd in de geheimen van de liefde.
Moerder-dochterrelatie
De relatie tussen Josje en haar moeder is niet goed. Ze komt na de lockdown haar huis niet meer uit, ondanks het feit dat er al in 2021 een vaccin tegen het virus is uitgevonden. Josje heeft veel meer met haar vader, maar die wordt als ze zeven jaar is, gestoken door een reuzehoornaar. Hij sterft meteen. Haar moeder is niet hartelijk voor Josje. Zelf wil Josje een goede moeder voor haar eigen, pasgeboren dochtertje AvIv zijn . Daarom schrijft ze in de zeven dagen dat ze moeder is de dingen op voor Aviv. Opdat ze zal weten...
School- en studentenleven
In de nieuwe maatschappij wordt een klassenindeling gemaakt na een inspanningstest op fitheid. De survival of the fittest, min of meer. De lichamelijk sterkste groep krijgt op school de meeste voorrechten. Er is een middengroep (Paardenkoppen) die nog wel wat kan bereiken en de fysiek zwakkeren hebben eigenlijk geen mogelijkheden. Dorian (die door het virus een longziekte heeft) hoort tot die laatste groep en wordt gediscrimineerd. Josje heeft een bijzondere plaats in het hart van een oude filosofieleraar die haar inzicht geeft in de nieuwe maatschappij. Hij vindt dat ze politicus moet worden in plaats van kunstenaar. Waarschijnlijk omdat die meer kunnen bereiken dan kunstenaars. Zo kun je het einde van Dorian en Josje als een vorm van cynisme beschouwen. Josje merkt al snel dat de studie op de kunstacademie niet veel voor haar is. Ze is niet blij met de opdrachten. Het project met Dorian is voor haar een uitkomst, maar aan de andere kant ook gevaarlijk, blijkt later.
Liefdesrelatie
Sol en Josje krijgen al in de eindexamenklas van de middelbare school verkering met elkaar. Na een ruzie thuis loopt Sol weg en ze gaan al snel samenwonen.Sol kan koken. Josje geeft wel aan dat Sol eigenlijk de ideale man is. Toch gaan beiden wel vreemd, maar dat wordt wel van elkaar geaccepteerd. Blijkbaar is het in die nieuwe samenleving geen vreemd verschijnsel.
Ouder-kindrelaties
De verhouding tussen Josje en haar ouders is moeilijk. Mert haar vader kon ze in feite het beste opschieten, maar hij sterft als ze zeven jaar is. Haar moeder heeft nauwelijks contact met de buitenwereld en dat benauwt haar erg. De verhouding tussen Sol en zijn ouders is ook niet goed. Wanneer hij door zijn vader geslagen wordt, verlaat hij het huis en hij ziet hen nooit meer. Dan is er nog de verhouding tussen Dorian en zijn ouders. Ze moeten migreren naar Drenthe. Zijn moeder probeert hem te helpen door te frauderen met de administratieve gegevens van Dorian, maar dat komt haar duur te staan. Uiteindelijk pleegt ze zelfmoord in een bos. Zijn vader valt van de trap en leeft verder in een rolstoel.Hij ziet hem verder nauwelijks. Gemeenschappelijk feit in de drie ouder-kindrelaties is dat de kinderen vooral hun eigen boontjes moeten doppen.
Motto
"It's not the pale that excites me
That thrills and delights me, oh no
It's just the nearness of you."
Ned Washington- "The nearness of you."-
De tekst is ook een lyric van |Norah Jones. Luister hier naar een opname op You Tube. https://www.youtube.com/watch?v=Xx_NQMLMbYE
(Ik hou van je, alleen maar omdat je in mijn omgeving verkeert)
Opdracht
Voor Mirjam, mijn zus
Titelverklaring
Met De Stilte wordt de periode bedoeld waarin in Nederland in 2020 een lockdopwn is ingesteld vanwege een virusziekte. (Corona wordt nooit in de tekst genoemd)
Structuur & perspectief
Er is een proloog die gecursiveerd wordt afgedrukt. Daarin wordt vooruitgewezen naar het einde dat in hoofdstuk 9 wordt verteld. Er zijn namelijk tien hoofdstukken met een korte titel waarin het leven van Josje Silvius wordt verteld. Josje vertelt in de ik-vorm aan haar pas geboren dochtertje Aviv het verhaal van haar korte leven. Ze wacht op dat moment op de dingen die komen gaan. In de tien hoofdstukken vertelt ze hoe haar leven (op.a. op school) verlopen is. In dat geval is ze een achterafvertelster in de o.v.t Het verhaalheden ( 7 augustus 2042) wordt verteld in de o.t.t.
De Stilte is dus een roman die zich in de toekomst afspeelt, een dystopische roman.
Decor
De tijd valt uit de verstrekte gegevens op te maken. Josje wordt op 4 mei 2020 geboren tijdens de lockdown in Nederland. Ze vertelt de lezer dat ze tweeëntwintig jaar is en dat ze net bevallen is van een dochtertje Aviv (geboren op 31 juli 2042) Dat is zeven dagen geleden. Het verhaalheden speelt zich dus af op 7 augustus 2042.
Er worden geen plaatsnamen gebruikt. Maar Josje woont met vriend Sol in een buitenwijk van een grote stad in Nederland. Vermoedelijk wordt Amsterdam bedoeld.
Stijl
De stijl van deze kleine roman is helder en heeft nauwelijks lastige woorden. Er wordt beschreven hoe de samenleving er over twintig jaar kan uitzien. Dat maakt de vertelster Josje soms ook cynisch. Ze bekijkt sommige situaties ook als achterafverteller.
(Op blz. 23 staat dat de relatie tussen Josjes moeder en vader niet optimaal is: "Douchen was vanaf dat moment voor hem de enige manier om aan haar te ontsnappen. Geen wonder dat hij altijd ruwe handen en schilferige ellebogen had.")
(op blz. 24) "Toch bleven we zelf in ons krakerige huis vol glas-in-lood wonen. De consequenties van een revolutie lijken zelden voor haar architecten te gelden.")
(op blz. 29: "Ik heb te weinig seks gehad in mijn leven, Aviv. Ik ben nog maar jong. Maar lief meisje, ik weet wel dat je zoveel mogelijk moet vrijen als je later groot bent. Want er is niets beter dan dat. ")
(op blz. 33: "Paardenkop' riep er eentje een keer naar Ella, die , inderdaad, een enigszins vooruitstekendde bovenlip had.")
(op blz. 68 : : Ik werd aangenomen. Hypocrieten hebben de halve wereld, hoewel mijn vader me 'strategisch'zou hebben genoemd.")
Er worden ook nieuwe woorden gebruikt die te maken hebben met nieuwe producten: Goggles (superbril) Sting Done, House Intelligence, halogeenhaard. gemeenschapsmobile, dagverzekering. Ook namen van onbekendere exotische gerechten als kersenpitwater, latkes en kichree, moksi meti.
Sarah Sluimer gebruikt heel veel nieuwe metaforen:
-(blz. 22 : "Ze (Josjes moeder) was een gemakkelijke kamerplant geworden.")
- (blz. 22: "Overdag zwom ik om hem heen als een noordkapersjomg.")
- (blz. 26 : "De jaren daarna werd ze nog matter dan ze al was. Als een huiskat die vergeten is dat vogels er zijn om te vangen.")
- (blz. 27 : "Ik kon niet dansen als een kozak. Ik kon wel op mijn hurken zitten. Ik was de brug tussen mijn moeder en vader.")
- (blz. 32 : " Dorian knikte en lachte en piepte, want hij had als driejarige het virus gekregen, waardoor er in zijn longen en benen bloedstolsels waren gegroeid die als verwoestende bommetjes zijn lichaam op achterstand hadden gezet. Er werd nog steeds puingeruimd in Dorians binnenste, dat kon je zien aan hoe voorzichtig hij liep, hoe secuur hij sprak en hoe hij zijn vuisten soms balde als hij pijn had.")
Slotzin
Er scheuren mobiles de hoek om. Ze komen tot stilstand voor het huis. Deuren gaan open en klikken dicht. Ik hoor stappen in onze voortuin. Ik kijk uit het raam naar de kastanjeboom. In de vensterbank staat een vaas met een papieren narcis die ik nog niet eerder opgemerkt had. En je oma, Aviv? Die begint bij het geluid van de bel diep vanuit haar buik te gieren van het lachen.Bijzonderheden
Het boekje heeft de ondertitel : "Het leven van een kind, geboren tijdens de lockdown."
Beoordeling
Aantrekkelijk, want beknopt boekje over een dystopische samenleving. Het lag natuurlijk al in de lijn der verwachting dat er na het uitbreken van de coronacrisis en de lockdown die er het gevolg van was, schrijvers romans over de crisisperiode zouden gaan schrijven. Wim Daniëls (Quarantaine) en Laura van der Haar (Een week of vier) gingen Sarah Sluimer vooraf. De meeste mensen zullen in onze tijd nadenken over wat de gevolgen op langere termijn zullen zijn. Sluimer durft twintig jaar voortuit te kijken. Ze schetst een overwegend somber beeld van de veranderingen in een nieuwe samenleving.
Vanwege de ruime bladspiegel, de beknopte inhoud, de eenvoudige structuur en het actuele onderwerp lijkt "De Stilte" een ideaal nummer voor de literatuurlijst van 2021 en de jaren daarna. De leerlingen die in dat jaar en de jaren erna voor de lijst lezen, hebben namelijk de coronacrisis aan den lijve ondervonden. Hopelijk zullen veel docenten Nederlands het hun leerlingen toestaan om dit werkje op hun leeslijst te zetten. Het zou best wel eens kunnen zijn dat scholieren in de komende jaren de grootste doelgroep lezers van deze roman kunnen worden.
Ook wat stijl betreft een volwaardig literair nummer.
Geschreven door Cees
Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Leraar Nederlands zijn vond ik veel leuker dan directielid spelen. De laatste jaren was ik conrector. In 2004 begon ik aan mijn eerste boekverslag voor scholieren.com. Dat is dus ruim twintig jaar geleden.
Ik vond het destijds mijn 'missie' om de vaak verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met onbekende en / of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk gewoon leuk zijn. Het is de taak van een docent om het lezen te stimuleren.
Docenten kunnen je met het aanprijzen van aantrekkelijke en/of spannende boeken enthousiast maken. Passages die interessant zijn, kun je voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat, kan ook een stimulans voor je keuze zijn. En vergeet niet dat je van je medeleerlingen ook kunt horen welk boek ze (erg) leuk gevonden hebben. Dat is vaak de beste manieren om te weten te komen of een boek aantrekkelijk is. Hoewel smaken altijd blijven verschillen..
Ik heb tot nu ( 1 maart 2025) 1513 boekverslagen gemaakt, waarvan vrijwel de meeste Zeker-Weten-Goed-verslagen zijn. Er staan de laatste jaren aan het einde van het verslag vragen over de inhoud en de structuur, zodat je kunt controleren of je je het boek in grote lijnen begrepen hebt.
Bij Scholieren.com probeer ik zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Elke maand ontvang ik boeken van diverse uitgeverijen die hun schrijvers uit 'hun fonds' onder de aandacht van de lezer willen brengen.
Ik hoop altijd dat de 'leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende of zelfs beginnende schrijvers op de leeslijst te accepteren.
Lezen kan leuk zijn, maar boekverslagen maken doe je meestal niet voor je lol. Ikzelf vond dat vroeger namelijk helemaal niet leuk. Ik kocht in die tijd daarom ook alle uittrekselboeken van alle talen. (Bijvoorbeeld Literama (Ne), Aperçu (Fa), Survey (En), Der Rote Faden (Du). En als ik heel eerlijk ben, heb ik ook wel eens uit tijdgebrek alleen met een boekverslag een mondeling tentamen gedaan. Maar dan voelde je je toch niet altijd op je gemak. Nu maak ik zelf al jaren boekverslagen voor scholieren.com.
Nog een welgemeend advies: wees verstandig en lees altijd het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een prima geheugensteun voor je mondeling zijn.
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek echt niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com aanlevert. Daar is natuurlijk helemaal niks mee.
REACTIES
1 seconde geleden