Ben jij 16 jaar of ouder? Doe dan mee aan dit leuke testje voor het CBR. In een paar minuten moet je steeds kiezen tussen 2 personen.

Meedoen

De Hollandse droom door Martijn Simons

Zeker Weten Goed
Foto van Cees
Boekcover De Hollandse droom
Shadow
Zeker Weten Goed

Boekcover De Hollandse droom
Shadow
De Hollandse droom door Martijn Simons
Shadow

Oefenen voor je mondelingen?

Komen je mondelingen er aan en wil je oefenen? Probeer onze Boekenquiz. We stellen je open vragen over de gelezen boeken.

ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie

Feitelijke gegevens

  • 1e druk, 2020
  • 432 pagina's
  • Uitgeverij: Lebowski

Flaptekst

Nederland, 2009. Rudolf Keller, rechter en sociaaldemocraat in hart en nieren, ziet een toekomstige functie als minister in gevaar komen. Zijn zoon maakt furore met een bestseller over het dubieuze oorlogsverleden van zijn grootvader en zijn dochter belandt in een psychiatrisch ziekenhuis. Dan duiken de twee kinderen van een Marokkaans-Nederlands gezin die hij ooit onder zijn hoede nam, na een stilte van ruim tien jaar zomaar op en komt zijn leven onder nog grotere druk te staan. Hoever zal Keller gaan om zijn idealen waar te maken? En kan hij de erfenis van zijn foute vader voorgoed uitwissen?

Eerste zin

Het dichtstbijzijnde dorp is een kwartier rijden. Op woensdag en zaterdag hobbel ik 's ochtends vroeg in de kleine jeep het onverharde pad af, parkeer aan de rand van het dorp, wandel naar het centrum en haal op de markt alles wat ik nodig heb voor een paar dagen.

Samenvatting

In de proloog kijkt Evi (ik-verteller) in Spanje terug op wat er een jaar geleden in haar familie is gebeurd. Die proloog wekt dus spanning bij de lezer. 

Deel I De grijze wachter
Bram Keller, de zoon van een rechter en onderzoeksjournalist, presenteert in de DWDD een non-fictie boek, waarin hij schrijft dat zijn opa bij de SS heeft gediend en  in een werkkamp  zelfmoord heeft gepleegd. Dat is minder leuk voor vader Rudolf (64 jaar)  die zijn SS-vader nooit gekend heeft en nog een politieke carrière wil maken.  Het boek "De grijze wachter" wordt door de tv-uitzending een bestseller. Bram en zijn vader kunnen niet goed overweg met elkaar. De oorzaak daarvan ligt in het verleden. (Dat element wordt veel later in de roman verteld)
Evi, Rudolfs dochter, is vanwege een psychose opgenomen in het UMC. Ze wordt o.a. verpleegd door haar vroegere vriendinnetje Houda, een knappe Marokkaanse jonge vrouw.  Op bezoek bij Evi herkent Rudolf haar ook. Ook bij Houda  speelt er iets mee uit het verleden van haar en Evi en Rudolf.
Het huwelijk tussen Rudolf en zijn vrouw Marloes die kunstenares is, vertoont flinke scheurtjes. Hij blijft er patent uitzien, maar zij veroudert. Vroeger vormden ze een leuk gezin, vond ook Houda die echter ineens niet meer naar de familie mocht. Ze had nooit geweten waarom dat was.
Rudolf die een overtuigd sociaal-democraat is, krijgt de kans om minister van Jeugd en Gezin te worden, omdat Christenunie-minister van Laarhoven onder vuur ligt. Dat is wel ironisch, want zijn eigen gezin dreigt uit elkaar te vallen. Marloes heeft meer op met Bram en Rudolf bekommert zich meer om Evi die in de ruige muziekscène zit en drugs gebruikt. Daardoor o.a. is ze in de problemen geraakt. Toch mag ze weer weg uit de kliniek en Rudolf brengt haar thuis. Houda vindt het geen goed idee. Evi is ziek. Evi zelf vindt dat het wel meevalt.
Het broertje van Houda, Mous, is ook weer in de buurt gesignaleerd. Hij werkt nu in een spyshop en schurkt tegen het criminele circuit aan.
Rudolf denkt terug aan het moment toen hij met de kinderen Evi en Houda bovenop een Amsterdamse flat stond en hun de idee meegaf dat "je ook kon vliegen in je hoofd." 

Hij zoekt weer  contact met Houda en er is meteen een erotische spanning tussen die twee voelbaar.
Langzamerhand wordt ook duidelijk dat Bram een rol gespeeld heeft in het verleden bij  het beroven van een oude, rijke vrouw. 
De PvdA-vriend van Rudolf, Harmen, komt hem vertellen dat de Christenunie-minister niet wil aftreden. Ze zullen iets belastends  moeten zoeken om hem te dwingen. Intussen gaat het steeds slechter met relatie met Marloes en hij zoekt het (ook seks) bij Houda. Die heeft wel wat ervaring met mannen in een hotel. Het grote leeftijdsverschil met Rudolf vindt ze blijkbaar niet erg. Ze nemen 's nachts ook hun toevlucht in het tweede huisje in Vinkeveen.

Evi gaat weer als dj bij haar vriend Lucas werken, maar het gaat al meteen fout. Ze draait helemaal door;  ze is echt niet in orde en ze waarschuwt Rudolf. Die gaat haar zoeken bij de Utrechtse hoerenwoonboten en tot zijn grote verbazing ziet hij bij toeval dat minister Van Laarhoven daar een hoer bezoekt. Dat is fijn materiaal om hem te chanteren. Houda ontvouwt daarvoor een plan. Mous zal foto's maken van de minister en als beloning mag hij dan stage lopen bij de rechtbank. Maar ze vertelt Mous niet dat het verzoek komt van Rudolf.

Inmiddels ligt het gezin Keller wel uit elkaar. Marloes communiceert niet met Evi; Bram en Rudolf hebben ruzie, o.a. weer over het verleden. Mous levert inderdaad de gewenste foto's van Van Laarhoven en het politieke spel kan gespeeld worden. Houda palmt Rudolf in die periode helemaal in met heftige seks. Ze voelt haar dominantie over Rudolf. Die is eigenlijk alleen nog maar bezig met zijn aanstaande carrière als minister. In die plannen past in de pr-machine van de PvdA ook de zorg voor Evi.

 Deel II In goeden doen
Terug naar het verleden. Rudolf wordt gebeld door de buurman van mevrouw Groeneveld die beroofd is. Tegen Rudolf zegt de  vrouw  dat het Bram is geweest die haar gemolesteerd heeft. Bram bekent tegen zijn vader, dat hij onder druk is gezet door de straatjongens o.a. door  Mous. Keller oefent zoveel druk uit op mevrouw Groeneveld dat ze in haar verklaring aangeeft dat het Mous is die haar sieraden heeft gestolen. Bram wordt een jaar naar een Engelse kostschool gestuurd.  
(Dat is voor de lezer de bron van hun tweespalt)


De dag van het ontslag van Van Laarhoven nadert. Hij zal op een persconferentie zijn verhaal doen en ontslag indienen  en er is al een tv-optreden bij Pauw & Witteman voor Rudolf ingepland. Maar tot ieders verrassing bekent de Christenminister in een toneelstukje met zijn vrouw schuld en hij blijft aan als minister. Rudolf Keller is nu de gebeten hond, ook bij zijn partij. Mous heeft intussen van Houda gehoord dat hij de opdracht heeft vervuld van Rudolf en hij neemt wraak door de PvdA-bestuurders in te lichten over Rudolf Keller.

Deel III Vliegen in je hoofd
Mous schakelt ook de media in. Keller wordt meteen weggeschoven door zijn partijbestuurders en hij maakt een vreselijke scene: hij smijt met voorwerpen. Zijn politieke carrière is al voorbij voordat hij begonnen is.
Dan krijgen hij en Houda ieder apart een berichtje van Evi dat ze terug wil naar de plek van vroeger. 2 uur vliegen in je hoofd.
Houda en Rudolf gaan allebei naar de flat van vroeger. Op het dak komen Rudolf en Evi elkaar tegen. Houda staat op het dak van een andere flat en ze waarschuwt alvast de politie. Evi wil eigenlijk springen, maar door haar onhandige manoeuvre wankelt Rudolf en valt naar beneden. 

Epiloog
Evi wordt tien jaar en ze vieren met de familie een feestje, Houda is ook uitgenodigd en ze spelen het spel van de gemummificeerde kinderen. Ze worden met WC-papier omwikkeld. Duidelijk is dat ze vriendinnetjes zijn.

Dit verslag gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Eindexamens

Alles wat je moet weten over de eindexamens

Personages

Rudolf Keller

Rudolf Keller is alleen met zijn moeder opgegroeid, hij heeft zijn vader nooit gekend. Hij is 64 jaar en rechter en hij is bovendien een overtuigd sociaal- democraat. Zijn huwelijk heeft zijn beste tijd gehad. Zijn vrouw takelt fysiek harder af dan hij. Hij wil nog een keer een carrièreswitch maken. Die kans geeft de PvdA hem als een minister van een andere partij niet langer gewenst is. Rudolf zit in een moeilijke periode, zijn zoon Bram met wie hij een slechte relatie heeft, publiceert net een non-fictie boek over zijn grootvader, waarin hij aantoont dat die in kamp Amersfoort zelfmoord heeft gepleegd. Dat neemt Rudolf hem niet in dank af. Het lijkt erop dat Bram zijn gram heeft willen halen voor het 'probleempje'in de puberteit, toen hij onder dwang van een straatbende een oude, rijke vrouw heeft beroofd. Rudolf weet hem uit handen van de politie te houden, maar wordt een jaar naar een Engelse kostschool gestuurd. Het komt daarna niet meer goed tussen hem en zijn vader. Dochter Evi is haar eigen weg gegaan in de muziekwereld met alle gevaren van drugs erbij. Ze is psychisch in de war. Maar Rudolf is wel on speeking terms met haar. Onverwacht is toch wel de 'move'die Rudolf maakt door met Houda die nota bene even oud is als Evi en (seksuele) relatie te maken. Rudolf komt in een dilemma te zitten: moet hij ter wille van zijn maatschappelijke promotie als minister de belangen van zijn familie schaden? Omdat anderen de beslissing voor hem nemen, hoeft hij uiteindelijk de keuze niet te maken. Door een noodlottige wending van het noodlot, sterft hij door van het dak te vallen.

Marloes

Marloes is zeven jaar jonger dan Rudolf. Ze doet zich voor als een kunstenares en trekt zich naarmate de problemen in het huwelijk groter worden meer en meer terug op zolder om daar haar schilderijtjes te maken. Ze heeft met Evi geen goede band meer, omdat Evi haar bemoeienis te groot vindt. Met Bram kan ze beter opschieten en ze is eer trots op dat zijn boek zoveel succes heeft. Ze begrijpt dat haar huwelijk over is, maar doet geen pogingen om Rudolf terug te vinden.

Evi Keller

Evi is 24 jaar en is in haar leven geheel haar eigen weg gegaan. Ze heeft kennissen in de hippe muziekwereld en voelt zich tot die aparte mensen aangetrokken. Dat ze drugs gebruiken, lijkt geen probleem te zijn. Ze doet er aan mee. maar ze komt in een psychose terecht, vat die zelf nogal licht op en denkt dat ze normaal is. Na een kort verblijf in het ziekenhuis (waar ze door ex-vriendinnetje Houda wordt verpleegd) en na weer een wilde avond met drugs en muziek, raakt ze weer in de problemen. Ze vraagt haar vader en haar vriendin Houda te komen naar de plek waar ze in haar jeugd op het dak van een flat hebben gestaan. Ze lijkt van plan zelfmoord te plegen, maar het komt er niet van, omdat door een noodlottig toeval niet zij maar Rudolf naar beneden stort. In de proloog verblijft ze in Spanje, ze woont alleen in een klein dorp en denkt na over wat er is gebeurd. Ze heeft op de een of andere manier toch een schuldgevoel, ook al zeggen de mensen om haar heen dat ze dat niet hoeft te hebben..

Bram Keller

Bram is een paar jaar ouder dan Evi (29) . Hij heeft in zijn jeugd wel eens vervelende dingen uitgehaald, met als dieptepunt een roofoverval op mevrouw Groeneveld. Hij ontkent eerst, maar later geeft hij tegen zijn vader toe dat hij toch de inbreker was. Zijn vader houdt hem met een truc vrij uit handen van de politie. Hij moet naar een Engelse kostschool en gaat later journalistiek studeren. Zijn boek "De grijze wachter", over het leven van zijn foute grootvader, wordt o.a. door de publiciteit op tv een bestseller. Hij en zijn vader liggen voortdurend in onmin.

Quotes

"Als ze mij tijdens die inzinking niet naar het UMC hadden gereden, maar naar willekeurig welk ander ziekenhuis, dan waren mijn vader en Houda elkaar na veertien jaar en na alles wat er gebeurd was, niet opnieuw tegen het lijf gelopen en kon iedereen het verleden laten voor wat het was. Maar de werkelijkheid had blijkbaar iets anders voor mijn vader in petto." Bladzijde 14
""De grijze wachter'gaat over jouw grootvader, die je nooit gekend hebt en over wie thuis niemand ooit een woord repte, totdat je op een dag een envelop vindt waarin staat dat je grootvader tijdens de Tweede Wereldoorlog om het leven is gekomen in Kamp Amersfoort." Bladzijde 22
"Zes dagen per week stond haar (=Houda's ) vader, met links en rechts van hem net zulke jonge mannen als hijzelf, een hoofd vol dromen onder zijn wollen muts en met vingerloze handschoenen aan zijn handen (de fabriekshallen werden op koelkasttemperatuur gehouden) toetjes in te pakken in grote kartonnen dozen." Bladzijde 68
"Als ik was opgestaan om naar de andere kant van de club te lopen, waar precies zulke banken stonden, kon ik richting Noord kijken, misschien wel de flat in Buikslotermeer zien waar ik toen met Houda en mijn vader op het dak had gestaan. Ik kan me de wind nog herinneren. We hielden allebei een hand van mijn vader vast terwijl we naar de hemel staarden, waar nauwelijks een wolk te zien was, en waar ergens, zo hadden we besloten, haar vader moest zijn, die ons kon zien." Bladzijde 103
"Ze hadden haar in het tapijt gerold . Dat was een beproefde methode, hij had er vaker over gehoord. Het voorkwam lastig gedoe met tie-wraps en bij wijze van bonus werden alle wanhoopskreten grotendeels gesmoord. Dus hadden ze de volledige 164 centimeter van mevrouw Groeneveld laten verdwijnen in het handgeknoopte Perzische kunstwerk...." Bladzijde 293
"Er zijn regels en jij hebt de belangrijkste overtreden; je hebt samen met je zaad je geloofwaardigheid in een stukje rubber gespoten en achter gelaten op het Zandpad, in een klein formaat pedaalemmer. Dat is gebeurd en daar moet jij verantwoordelijk voor worden gehouden. Dat niemand dat doet, bewijst alleen maar dat er vuil spel gespeeld wordt. Er is meer aan de hand en hij weet van niks." Bladzijde 366

Thematiek

Politieke belangen afwegen tegen privébelangen.

De roman is eigenlijk een zedenroman uit de 21e eeuw. Wordt partijpolitiek belang verkozen boven privébelangen? De rol van de media en die van de politiek komen in een bizar daglicht te staan. Partijbelangen krijgen voorrang. Wanneer de Christenunie een intern probleem heeft over uitzending van militairen naar Uruzgan moet de dwars liggende minister wijken. De PvdA ligt meteen op de loer om een kandidaat-minister te leveren. Rudolf, een eerzaam en betrouwbaar rechter, is de kandidaat van de sociaal-democraten. Het maakt niet uit dat zoon Bram net een boek heeft geschreven over de vader van Rudolf. Het kan ook nog in zijn voordeel spreken dat Evi een psychische stoornis heeft. Privézaken benutten voor het belang van de politiek? Maar de eigenwijze minister Van Laarhoven wil niet weg. Bij toeval komt Rudolf Keller erachter dat deze Van Laarhoven een interessante hobby heeft, nl. hoerenlopen. Keller krijgt daarmee een gebraden kippetje in zijn mond en hij laat de broer van zijn Marokkaanse minnares, compromitterende foto's maken, waarmee ze Van Laarhoven kunnen dwingen af te treden. Keller moet via Houda wel een stageplaats beloven aan Mous, die echter niet weet dat hij een speelbal van Keller is. Die heeft hem namelijk vijftien jaar geleden laten opdraaien voor de beroving van een buurvrouw. Wat wel een beetje tegenstrijdig is dat Rudolf zelf een heftige seksuele relatie met een Marokkaanse, veel jongere vrouw die bovendien nog vroeger bij hem thuis kwam. Wanneer zoiets zou uitkomen, zou dat zijn politieke ambities toch ook hebben kunnen schaden. Maar als een boze Mous de top van de PvdA inlicht en bovendien de christelijke minister in het openbaar excuus aanbiedt voor zijn heilloze seksuele hobby (en aanblijft) laat de politiek Keller weer net zo gemakkelijk vallen. De politiek is een slangenkuil zou dus het etiket zijn dat op de geschiedenis van Rudolf Keller geplakt kan worden. Daarvoor moet hij een hoge prijs betalen: een onvermijdelijke echtscheiding, een seksuele relatie met een veertig jaar jongere Marokkaanse, ruzie met zijn zoon en een bijzondere relatie met zijn dochter. Die roept hem uiteindelijk naar de plaats waar ze vroeger hebben gestaan. Het einde lijkt op een deus ex-machina. Het wordt met recht kunst -en vliegwerk.

Motieven

Zelfmoord

De vader van Rudolf Keller, die hij overigens niet gekend heeft, heeft in de oorlog in Kamp Amersfoort zelfmoord gepleegd. De kleindochter Evi suggereert aan het einde van de roman dat zij ook zelfmoord wil plegen, als ze haar vader en haar oude schoolvriendinnetje Houda uitnodigt op het dak van een flat. Het loopt anders af.

Tweede wereldoorlog

Op de achtergrond speelt het oorlogsverleden van de grootvader van Rudolf. Hij was SS 'er en kampbewaarder in Amersfoort.

Politiek gekonkel

In de roman wordt een minder fraai staaltje van partijpolitiek beschreven. De bekwame sociaal-democraat en rechter Rudolf Keller wordt beloofd dat hij minister kan worden, omdat er een minister van de Christenunie wordt gewipt. Maar later wil die man niet weg en dan moet er lasterlijk bewijs worden gevonden. Rudolf ziet dat de betreffende minister hoeren bezoekt in Utrecht en hij wil dat laten vastleggen. Maar de minister van de Christenunie treedt niet af, dan wordt Rudolf in een kwaad daglicht gesteld en dan trekt de PvdA al snel zijn handen van hem af. Dat allemaal onder het excuus van partijbelangen. Hierbij is ook grappig om te lezen op welke wijze de media in het politieke spel betrokken worden.

Seksualiteit

Rudolf gaat een heftige seksuele relatie aan met de veel jongere Houda. Met veel seksueel bravoure krijgt Houda macht over de rechter en ze wil haar broer Mous een baantje bezorgen bij de rechtbank. Door de seksuele honger bij Keller aan te wakkeren, krijgt ze wat ze wil.

Crimineel gedrag door jeugdbende

Puber Bram Keller heeft onder druk van zijn straatgenoten een roofoverval met geweld gepleegd op een oude, rijke buurtdame. Hij heeft haar in paniek neergeslagen. De buurvrouw heeft hem herkend, maar vader Keller probeert haar geheugen te resetten. Bram wordt niet veroordeeld, Mous wel.

Overspel

De 64- jarige rechter Rudolf Keller pleegt overspel met de bijna 40 jaar jongere Marokkaanse schoonheid Houda, die hij nog als klein meisje over de vloer heeft gehad.

Uitgebloeide liefdesrelatie

Keller die er voor zijn leeftijd nog erg goed uitziet, merkt dat zijn vrouw fysiek aan het aftakelen is. Hij ziet het einde van de relatie aankomen en nadat hij verliefd is geworden op Houda, wil hij de echtscheiding doorzetten. Maar het noodlot heeft een ander einde aan zijn droom gekoppeld.

De dood

Rudolf Keller maakt aan het einde een onhandige beweging om zijn dochter Evi te beletten van het dak van een flat te springen. Hij raakt uit zijn evenwicht en klettert naar beneden. Hij vindt de dood.

Prostitutie

Minister Van Laarhoven van de Christenunie heeft een plezierige hobby, het bezoeken van een prostituee. Keller betrapt hem en de minister wordt later min of meer gechanteerd omdat Mous foto's heeft gemaakt van een volgend bezoek. Maar gesteund door zijn christelijke vrouw (die hem natuurlijk vergeeft) weigert hij op te stappen.

Drugsgebruik

In de hippe muziek scène waarin Evi verkeert, is drugsgebruik geen ongewoon verschijnsel. Ook Evi slikt van alles en nog wat en gaat een keer keer helemaal flat out.

Psychische afwijking

Evi wordt opgenomen in het UMC , omdat ze psychisch niet in orde is. Ze ontkent dat overigens wel. Na enkele weken mag ze weer naar buiten, maar genezen is ze allerminst. Dat blijkt al als ze kort daarop weer naar de musici om haar heen teruggaat.

Muziekwereld

Evi Keller heeft een aparte muzieksmaak. Ze heeft een heel afwijkende smaak dan de rest van de familie. In dat nieuwe milieu ontmoet ze bijzondere mensen die voor rare stunts niet terugdeinzen en bij wie het drugsgebruik niet onbekend is. Er blijkt een markt voor te zijn. Evi wijkt dus erg af van wat er in haar familie 'normaal' wordt gevonden.

Wraak

Mous (Mustafa) neemt in de roman wraak door de dubieuze rol van Keller in de kwestie van |Van Laarhoven aan aan de PvdA-top te vertellen. Dat was nog een oude rekening die een jaar of vijftien open stond. Wellicht is ook de publicatie van Bram over zijn grootvader, die hij nooit gekend heeft, een manier om zich op zijn vader te wreken.

Ouder-kindrelaties

Rudolf kan door diverse gebeurtenissen niet meer met zijn zoon Bram overweg. Hij kan beter opschieten met dochter Evi en hij bezoekt haar in het UMC als ze opgenomen is. Evi kan niet meer met haar moeder opschieten, omdat ze die te bemoeizuchtig vindt. Marloes kan wel weet beter met Bram door één deur. Ze is er zelfs trots op dat hij zo'n bestseller over Rudolfs vader heeft geschreven.

Motto

"I swear tot God it's like playing poker against someone who's showing his cards en yet still bluffing bij force of personality."
Nathan Hill, The Nice

"Was een kleine boy, met grote plannen
Kijk terug naar toen, ik zag grote slangen"
Lijpe."Moeilijke tijd / Blijf bezig.
(Rapnummer, zie You Tubefilmpje  https://www.youtube.com/watch?v=941_C68hb9c)

Opdracht

Voor Farah

Titelverklaring

'De Hollandse droom' kan naar diverse thema's in de roman verwijzen.Je zou daarbij kunnen denken aan de droom die Rudolf Keller heeft aan het einde van zijn loopbaan als rechter nog van dienst te kunnen zijn in de samenleving. Zo wil hij nog graag een keer minister worden. Hij is bereid daar fanatiek voor te gaan, als zijn  partij, de PvdA, hem vraagt. Zou dat ten koste van zijn gezin moeten  gaan? Hij heeft een dochter Evi die psychisch niet helemaal in orde is, en een buitenbeentje bovendien wat muzieksmaak en levensstijl betreft. Zij heeft een droom om een bekende dj te worden en furore te maken met The Suite. De politieke partij wil haar inzetten ter ondersteuning van haar vader in zijn nieuwe ministersrol. Maar de doorbraak als dj lijkt niet te lukken.  

De zoon Bram wil als onderzoeksjournalist aan de weg timmeren, nadat hij een negatieve ervaring in zijn jeugd met de criminaliteit heeft meegemaakt. Hij heeft een jaar moeten opofferen in een Engelse kostschool.
Is de droom van moeder Marloes die graag als kunstenares aan de weg timmert, ook niet een nachtmerrie geworden, als haar man Rudolf wel te kennen heeft gegeven het leven (met daaraan gekoppeld de seks) met haar wel te hebben gezien?
Rudolf heeft heel andere droombeelden in zijn hoofd en wil  die realiseren bij de veertig jaar jongere seksueel aantrekkelijke Houda, maar ook die droom valt in duigen. Houda gebruikt hem om haar broer te helpen. 

Maar de Hollandse droom geldt evenzeer voor de eerste en tweede generatie Marokkaanse gastarbeiders die met een hoofd vol dromen naar Nederland komen. Houda's vader wordt simpel geplaatst aan de lopende band in een puddingfabriek en wordt later als schilder ook nog getroffen door een ongeluk wegens nalatigheid. Hij slijt de rest van zijn leven in een rolstoel en rijdt slechts  'op de boulevard van broken dreams." Ook de toekomst van Mous is niet groots, nadat hij opgepakt is na een door hem niet gepleegde roofoverval. 

Structuur & perspectief

Er is een korte proloog (die speelt in 2010)
Daarna komen er drie delen met een titel. (spelen in 2009)
Deel I  De grijze wachter (hoofdstuk 1-36) Met drie vertellers : Rudolf, Evi en Houda
Deel II Het goede doen (hoofdstuk 37- 46 (Met dezelfde vertellers)
Deel III Vliegen in je hoofd, onderveerdeeld in korte hoofdstukken nu zonder nummer, maar met een typografische scheiding van fragmenten. Ook andere verteller.
Besloten met een korte epiloog (speelt in 1996)

De proloog en de epiloog worden verteld door ik-verteller Evi Keller.
De de eerste twee delen worden verteld door Evi (ik-verteller) Rudolf (personale verteller) Houda (personale verteller)
In het laatste deel komen er twee vertellers bij(Marloes en Mous) maar het lijkt er hier op dat er sprake is van een alwetende verteller: ook Evi vertelt niet meer in de ik-vorm. 
Alle vertellers wisselen in hun vertelling vrij gemakkelijk tussen o.t.t en o.v.t  

Decor

Tijd:
Er zijn drie tijdlagen:
- de epiloog die in 1996 speelt met een tienjarige Evi
- de drie middendelen spelen in het jaar 2009, maar er wordt daarin door de vertellers ook teruggegrepen op wat er in het verleden is gebeurd.
- de proloog wordt verteld in 2010 (Evi zit in Sopanje)

De plaatsen van handeling die een rol spelen.
- Amsterdam, waar Rudolf met zijn gezin woont, evenals Mous en Houda in het verleden
- Utrecht waar Evi is opgenomen als psychiatrisch patiënt in het UMC en Houda haar verpleegkundige is
- Vinkeveen, het buitenhuisje van de Kellers, waar Rudolf in zijn huwelijkscrisis naar toe vlucht o.a. met Houda.
- dorpje in Spanje waar Evi een jaar na de dood van Rudolf verblijft

Stijl

De stijl van Martijn Simons is in deze vuistdikke roman helder en eenvoudig te volgen. Hij weet ook verschil in stijl aan te brengen tiussen de drie vertellers. Evi is daarin de meest sarcastische wat haar uitlatingen betreft, maar  Rudolf kan het ook.
(blz. 45) "Waarom maakte iedereen daar zo'n probleem van? Het wass niet dat ik mezelf dagelijks met een mes of een schaar aan het bewerken was, zoals de helft van de meisjes hier. Je zou die armen eens moeten zien. Hele streepjescodes stonden erop, alsof ze zichzelf aan het aanprijzen waren. Of afprijzen, liever gezegd."
(blz. 218)"Maar hij veroordeelt me tenminste niet."
"Nee", zei Bram, "Hij veroordeelt mij. We zijn een uit elkaar gevallen kutgezin, dat snap ik ook wel. Alleenm maar omdat ik de waarheid vertel, wat zeg ik, omdat ik de waarheid op indringende wijze bij het puibliek onder de neus heb geduwd.
Altijd fijn een als je broer in quoties uit recensies sprak.
(blz. 192) "Hij voelt hoe smal haar taille is als hij zijn greep verstevigt. Hij denkt aan Coca-Cola en de erotische uitwerking van de vorm van die flesjes, de meest briljante marketingactie ooit bedacht. Houda is een colaflesje, ontegenzeggelijk. Marloes was meer een flesje Orangina, bedenkt hij..

Simons gebruikt een alledaagse en meeslepende schrijfstijl, en kan dat ook volhouden in dialgoge, wat overhet algemeen voor een schrijver toch een lastig punt vormt. Ook aan de uitwerking van metaforen, kun je zien of een schrijver op een natuurlijke wijze zijn personages aan het woord laat, of dat hij zoiets met een gekunstelde beeldspraak wil larderen.
(blz. 192) "Marloes zacht snurkend naast zich als een pruttelende vulkaan."
(blz. 194)  "Ze hield zijn hoofd zo stevig vast dat hij dacht dat ze hem wilde plukken, als een stuk rijp fruit."
(blz. 293) "De  oude vrouw was als  de vulling op een burrito op het kleed gelegd en vervolgens stijf opgerold. Ze had er de hele nacht gelegen.."
(blz. 372)" Ze dachten waarschijnlijk  dat ik me als een domme gans zomaar in de val zou laten lokken, trippel trippel het zorgvuldig uitgestrooide spoor van broodkruimels achterna, maar dan kenden ze me niet." 

Slotzin

Ik zou zo graag willen weten waar ze nu aan denkt. Misschien wel aan haar vader, aan haar eigen verjaardag en dat hij er op een dag niet zal zijn. Met mijn vrije hand voel ik in het warme gras en al snel vind ik de hare. Ik knijp er zachtjes in en laat niet meer los.

Bijzonderheden

Op You Tube is een interessant interview te lezen met schrijver Martijn Simons.
Het boek verscheen op 1 mei 2010 (ten tijde van de  coronacrisis) en het internetinterview verving de gebruikelijke boekpresentatie.
Je kunt het hier lezen: https://www.youtube.com/watch?v=60rggaplAeo

 

Beoordeling

"De Hollandse droom" is zonder meer een heel spannende roman die goed opgebouwd wordt. Tot het einde toe zal de lezer geboeid blijven naar de afloop die in zekere zin verrassend kan worden genoemd, al zien anderen er misschien een deus-ex-machina in. De voorzichtige ontsluiering van wat er in het verleden  is gebeurd, waardoor de familiebetrekkingen van de familie Kelder op rampkoers liggen, is mooi gedoseerd. Pas na  bijna 300 bladzijden wordt er verteld wat er in de puberteit van Bram is gebeurd.
Omdat er ook actuele politieke beslommeringen worden besproken, begint Martij Simons op de Amsterdamse croniqueur A.F. Th van der Heijden  te lijken. Op zich is dat geen slechte vergelijking voor een jonge schrijver, maar er ligt in dat geval wel  een ander gevaar op de loer. De werken van Van der Heijden zijn vaak ongewoon(en onnodig)  dik en nodigen lang niet altijd iedere lezer uit zijn werk ter hand tenemen. Martijn Simons begon bij zijn debuut in 2010 met een dunne roman. (Zomerslaap, 140 pagina's)  "De Hollandse droom" gaat nu over meer dan 400 bladzijden. Niet alleen door de vertelsstructuur (waarin verschillende vertellers simultaan gebeurtenissen  vertellen)  maar ook door het herhaald vertellen  van gebeurtenissen, wordt er soms teveel uitgelegd aan de lezer. Een wat strengere redacteur die Simons begeleidt, zal hem dat duidelijk moeten maken. 

Qua stijl heeft Simions intussen wel zijn eigen manier ontwikkeld en daar valt over het algemeen weinig op aan te merken. Zijn metaforen zijn direct, herkenbaar en nergens geforceerd. Hij gebruik geen nodeloze moeilijke worden en blijft daardoor een aantrekkelijk verhaal afleveren. Ook zijn dialogen zijn  realistisch. 
Voor scholieren is een boek van meer dan 400 bladzijden tegenwoordig een enorme brok leesvoer, maar o.a. door de fijne bladspiegel, het hoge tempo door de kleine hoofdstukken en de spanning van het verhaal, valt de werkelijke leestijd eigenlijk wel mee.
Ik denk zelfs dat voor deze doelgroep de roman van Martijn Simons beter te verteren is dan de laatste romans van Van der Heijden en Peter Bualda. (Otmars zonen) 

  

Recensies

"Als het Simons’ bedoeling is geweest om zulke karakterologische tegenstrijdigheden in beeld te brengen is hij daarin geslaagd. Maar het gaat wel ten koste van psychologische diepgang, zijn personages springen in hun hoofd van de ene gedachte en emotie naar de andere, ze lijken me allemaal welbespraakte marionetten. Goed voor een politieke thriller met on-Hollandse dimensies, dat wel. Oordeel: meeslepende politieke soap, wel met incoherente karakterisering." https://www.trouw.nl/cult...~b9c6e31d/
"In tegenstelling tot Herman Koch (in 'Het diner') laat Simons verschillende personages aan het woord, soms in de eerste, soms in de derde persoon. De personages zijn al net zo goed uitgewerkt als de plot – Simons verplaatst zich even overtuigend in een gefrustreerde zestiger als in zijn ontsporende dochter of haar Marokkaans-Nederlandse ex-jeugdvriendin. Hij geeft politieke kwesties een vanzelfsprekende plek op de achtergrond, brengt ze soms iets meer naar de voorgrond, en vermengt ze steeds opnieuw met bittere persoonlijke drama’s en dilemma’s, ongeveer zoals dat in het leven gaat. De Hollandse droom is een even ambitieuze als meeslepende roman, waarin de actuele vraagstukken en tijdloze familiedrama’s elkaar op vrijwel elke pagina versterken." https://www.parool.nl/kun...ogle.nl%2F
"Daarbij moet wel worden gemeld dat De Hollandse droom een roman van uiteenlopende kwaliteit is. Dat een jonge schrijver het aandurft om zich ernstig te buigen over een tijd en de mensen die er in rondlopen verdient hoe dan ook een compliment, en bovendien is ook de compositie waarin dit allemaal is verwerkt behoorlijk uitdagend. Maar dit is óók een oeverloze roman, een waarin een schrijver te veel ruimte geeft aan taferelen en mensen. Neem Evi, een figuur met wie je best te doen hebt, maar die ook voortdurend hele einden weg kletst over die uitgaanswereld, zonder dat je daarbij de indruk krijgt dat daar meer achter schuilgaat dan de roes van de gedachteloosheid." https://nrcwebwinkel.nl/a...w/id/3155/
Je hebt nog 2 Zeker weten goed verslagen over.

Wil je onbeperkt toegang tot alle Zeker Weten Goed verslagen? Meld je dan aan bij Scholieren.com.

35.449 scholieren gingen je al voor!

Geschreven door Cees

Foto van Cees

Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Ik vond het destijds  mijn taak om de verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met nieuwe en/of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk ook gewoon leuk zijn. Docenten kunnen je met het aanprijzen van leuke en/of spannende boeken enthousiast maken. Stukken die interessant zijn, voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat.  Ik heb nu ruim 1460 verslagen gemaakt, waarvan een heleboel Zeker-Weten-Goed-verslagen. Er staan vragen over de inhoud aan het eind om je te laten zien of je het boek begrepen hebt.

Bij Scholieren.com probeer ik daarom zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Ik hoop altijd dat de 'moderne leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende schrijvers ook op de leeslijst te zetten. Uittreksels maken vond ikzelf vroeger helemaal niet leuk. Ik kocht daarom ook uittrekselboeken. (Bijvoorbeeld Literama, Apercu, Der Rote Faden) Nu maak ik zelf boekverslagen voor  scholieren.com. Nog een gemeend advies: wees verstandig en lees altijd wel het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een een prima geheugensteun voor je mondeling zijn.
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek ook niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com levert.

REACTIES

A.

A.

Het gedeelte van 'personages' klopt niet helemaal...
Houda staat er namelijk niet bij, en Houda is één van de drie verhaallijnen, dus Houda moet er sowieso bij staan. Ik vind het vreemd dat Bram en Marloes er wel bij staan, en Houda niet. Die twee zijn meer bijpersonages. Houda zou er sowieso bij moeten staan.

3 jaar geleden

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Ook geschreven door Cees