Feitelijke gegevens
- 1e druk, 2024
- 284 pagina's
- Uitgeverij: Mozaïek
Flaptekst
In 'Alles wordt lichter' van Janke Reitsma weet Ylva dat je alleen weg kunt lopen als je ergens thuishoort. Ze is geen wegloper, maar een reiziger. Ze gaat vooruit. Waarheen weet ze pas als ze na een urenlange busreis op een boerderij terecht komt. Ze mag in een huisje op het erf wonen. Zij aan zij met de boer bewerkt ze het land en geeft ze zich over aan het ritme van de natuur. Een plek zonder vragen, tot op de dag dat een onherroepelijke gebeurtenis haar terugwerpt in haar eenzame bestaan.
De daaropvolgende jaren speelt haar leven zich af in het donker. ’s Nachts maakt ze treinen schoon, overdag verschuilt ze zich in haar flat. Na acht jaar dringt de waarheid zich onverbiddelijk aan haar op. Ze pakt haar spullen en zet dwars door de bergen koers naar haar verleden.
Eerste zin
Zomaar zeg ik het. Eerst nog alleen in mezelf, met een stem die geen klanken maakt en enkel in mijn hoofd fluistert en dan de woorden naar mijn lippen brengt. Ik zeg het stilletjes tegen mijn handen die gehuld in plastic handschoenen een emmer met water vasthouden: ‘Ik heb een kind.’Samenvatting
2022
Ylva is een 31-jarige Noorse schoonmaakster van nachttreinen. Ze werkt 's nachts, overdag houdt ze zich schuil in haar kale appartement. Op een dag bekent ze aan haar nuchtere collega Lehla dat ze een kind heeft. Op aanraden van die vrouw gaat ze op reis naar het verleden. Ze moet dan door een ruig Noors berglandschap trekken, naar de plek waar ze tien jaar geleden heeft gewoond. Op die reis heeft ze een 'fictieve' medereiziger, een tienjarige jongen. Maar die bestaat eigenlijk alleen in haar hoofd. Ze trekt door mooie natuurgebieden: bergen, meren en weilanden. Met de jongen ontmoet ze schaapskudden, bergbeklimmers die in een berghut overnachten. Met een ook al zwervend meisje Emilia brengt ze de nacht door. Ze slapen heel dicht bij elkaar.
2012
De 21-jarige Ylva is op reis gegaan, één jaar na de dood van haar moeder. Ze weet niet waarheen ze gaat. Ze verbergt zich op een dag in de pick-up van een oudere man en ze ligt in die auto naast een dood schaap. Ze komt uiteindelijk in een heel afgelegen Noors dorp in de bergen, waar de ongeveer 40-jarige bestuurder eenzaam op een boerderij woont. Ze krijgt wat te eten en ze mag in een huisje op zijn erf wonen. Jakob is ongetrouwd, een harde werker en weinig spraakzaam. Ylva moet wat werkzaamheden op de boerderij doen. Ze is gecharmeerd van een grote dek-ram, die nogal angstaanjagend aandoet. Jakob is op deze plaats opgegroeid en hij wil er voor altijd blijven. Op een nacht besluit ze zijn huis binnen te gaan en ze hebben voor de eerste keer seks.
2022
Ylva gaat met de denkbeeldige jongen door het landschap: ze trekken van berghut naar berghut: ze ontmoeten meisjes en een man Jon, die hen eten geven en opvangen. Wanneer ze weer in haar eentje vertrekt, komt Jon achter haar aan. Hij voelt aan dat ze niet oké is en een 'ontheemde' reiziger is. Ze vertelt hem dat ze iets gedaan heeft met een baby, die Magnus heet. Ze voelt zich schuldig aan wat ze gedaan heeft. Jon probeert het schuldgevoel uit haar hoofd te praten. Die avond hebben ze seks met elkaar. Toch gaat ze de volgende dag alleen verder.
2012
Op de boerderij is Ylva ingetrokken bij Jakob. Maar ze heeft vaak behoefte om weg te gaan uit het huis om in de natuur rust te zoeken. Fysiek is er iets aan het gebeuren met haar lichaam. Ook raakt ze gehecht aan de grote ram, die Jakob zelf wat onvoorspelbaar vindt.
Ze voelt dat ze zwanger is en in eerste instantie wil ze het niet. Ze vindt zich te jong. Ze wil weglopen, maar Jakob roept haar terug. Maar ze denkt erover na om abortus te plegen en ze gaat met hulp van een groenteboer naar het ziekenhuis. Met de arts praat ze over haar zwangerschap. Als ze terugkomt op de boerderij, is de plantenklas bij een storm verwoest. Ylva zegt tegen Jakob dat ze nu bij hem blijft.
Het wordt winter 2013. De voor paren uitgeleende, stoere ram is weer teruggekeerd op de boerderij. Jakob waarschuwt Ylva voor hem, maar ze vertrouwt de ram. Niet lang daarna beginnen de weeën. Jakob die wel dieren ter wereld brengt, staat nu machteloos. Ze rijden naar het ziekenhuis, waar een stevige knul (Magnus) wordt geboren. Ylva weet eigenlijk niet goed hoe ze hem moet verzorgen. Op You Tube kijkt ze filmpjes o.a. hoe je een luier verschoont.
Van de vrouw van de groenteboer krijgt ze wat spulletjes. Ook maakt ze Ylva wat wijzer hoe ze de baby moet behandelen. Jakob is vaak op zijn land bezig. Hij wil een irrigatiesysteem maken, vooruitlopend op de toekomst met de kleine Magnus.
Maar de toestand van Magnus verandert na een paar maanden. Hij begint 's nachts te huilen en het houdt niet op. Ze krijgt adviezen van de vrouw van de groenteboer, maar als ze weer alleen is, blijft Magnus huilen. Ylva wordt radeloos. 's Nachts zoekt ze steun en vraagt advies aan de grote ram. Maar ook hij kan haar niet helpen.
2022
Ylva merkt dat ze een eind omgelopen heeft en dus juist verder van haar zoon is gekomen. Op internet ziet ze dat ook een bus kan nemen naar het dorp van Jakob. Als ze de bus neemt, denkt ze dat haar moeder (Beate) aan het stuur zit. Ze praat met haar over het schuldgevoel als je je kind in de steek moet laten.
2013
Magnus blijft lastig en ook steeds maar huilen. In het ziekenhuis vinden ze hem echter kerngezond. Op de boerderij leven ze wat geïsoleerd door de sneeuw. Op een dag ziet Jakob dat de sterke ram ook verdwenen is. Ylva gaat rare dingen doen. Ze gaat met Magnus 's nachts buiten in de koude sneeuw liggen. Jakob komt haar naar binnen slepen. Er komt verwijdering tussen de twee, omdat ze niet op één lijn zitten bij de opvoeding van de baby. Jakob stort zich op het werk op het land.
2022
Ylva trekt nog steeds op met de jongen. Ze weet dat ze morgen weer bij de boerderij is en dat ze de jongen moet 'inwisselen' voor de werkelijkheid. (blz. 230). Ze wil niet meer doelloos rondzwerven in het leven. Ze wil bestaansrecht hebben, herkend worden. Via de telefoon vraagt ze mentale steun aan Lehla. Die zegt dat ze moet doorgaan naar Jakob.
Dat doet ze en ze stapt uit bij zijn boerderij. Eigenlijk overvalt ze hem. Als ze vraagt naar Magnus, zegt haar ex-man dat hij in een zorghuis zit. Als hij haar foto's toont van een gehandicapte jongen, zegt ze dat het haar zoon niet is. Jakob wil dat ze in het huisje op zijn erf gaat slapen en de volgende dag weer moet vertrekken. Er is blijkbaar iets ergs gebeurd.
2013
Omdat Ylva rare dingen doet, sluit Jakob haar op in het huis, als hij naar het land gaat. Wanneer Magnus weer begint te huilen, raakt ze in paniek. Ze ziet dat Jakob en de groenteboer het lichaam van de dode ram in de pick-up gooien. Dan schudt ze de baby die huilt, heel hard door elkaar. Hij blijft bewegingloos liggen. Met de ambulance wordt het bewusteloze kind naar het ziekenhuis gebracht. Jakob zegt dat ze een verhaal moet verzinnen. Ylva zegt in het ziekenhuis dat ze het kind heeft laten vallen. De dokters geloven haar niet. Later krijgt ze tien maanden cel voor het toebrengen van lichamelijk letsel aan haar kind.
2022
Ylva bladert in een fotoalbum van Jakob waarin ook foto's van baby Magnus staan. Ze staat er ook nog op. Ook zijn er foto's waarin haar zoon in het zorgtehuis zit. Ze gaat met Jakob mee naar het tehuis en ziet haar ernstig gehandicapte zoon (in een rolstoel en kwijl uit zijn mond). Hij heeft niet het besef dat Ylva zijn moeder is. Als ze terugrijdt, is de jongen uit haar fantasie verdwenen. Ze heeft contact met Lehla over haar detentie, maar ook over de periode erna toen ze eenzaam in een leeg appartement woonde. De verzorgers in het tehuis weten ook wat er gebeurd is. Ylva gaat daarna alleen naar het tehuis, zit naast haar zoon. Ze gaat naast Magnus liggen op zijn waterbed en ze wiegen als de zee.
"Ik ben je moeder."
Personages
Ylva
We kennen Ylva als lezer in twee periodes van haar leven. In de eerste periode is ze (21jaar oud) op reis gegaan, nadat haar moeder aan kanker is gestorven. Ze komt in de bergen terecht bij de boer Jakob die al zijn hele leven in het huis van zijn ouders woont. Hij is bereid haar een huisje op zijn erf te geven. Toch zoekt ze de warmte van zijn aanwezigheid. Ook hecht ze zich aan de kittens en aan de ram. Ze wordt zwanger en overweegt eerst een abortus, omdat ze zich zo jong vindt om moeder te worden. Ze weet later eigenlijk niet hoe ze een kind moet opvoeden. Het gaat dan ook mis, als Magnus een huilbaby is. Ze schudt hem stil. Ze wordt veroordeeld tot een gevangenisstraf en na die tien maanden verlaat ze huis en haard. Tien jaar later komen we haar tegen als een schoonmaakster van treinen die haar verleden voor anderen verborgen heeft gehouden. Ineens ontvalt haar de bekentenis dat ze een zoon heeft en degene die met haar werkt (een buitenlandse) zet haar aan om terug te keren naar huis. Tijdens de lange bergwandeling ontmoet Ylva enkele mensen die op haar inpraten o.a. over schuldgevoelens. Ze keert terug in huis en hoort van Jakob dat Magnus in een zorghuis zit. Ze zoekt hem op en zegt dat ze zijn moeder is.
Jakob
Jakob is een oudere, nuchtere boer die in de boerderij van zijn ouders woont., Hij staat haar toe om op zijn erf te komen wonen, maar er ontstaat een seksuele relatie. Kun je spreken van een liefdesrelatie? Dat blijkt niet echt. Jakob is een hard werkende boer die op het land zijn best doet. Als het in de communicatie wat moeilijk wordt, vertrekt hij naar het land om zijn werk te doen. Jakob is twintig jaar ouder dan Ylva. In de tussenliggende tien jaar komen we vrijwel niets over hem te weten. Hij ontvangt Ylva weer en neemt haar mee naar het zorghuis. Het wordt niet duidelijk of Ylva en hij samen verder gaan.
Quotes
"Achter me loopt een kind, niet ouder dan een jaar of tien. Hij klimt nonchalant achter me aan de helling op, zijn armen bewegen heen en weer, als een hardloper aan het begin van een marathon, het gaat hem gemakkelijk af, terwijl ik met mijn zware rugzak regelmatig even moet pauzeren om op adem te komen. Als ik stilsta, blijft hij ook staan, zoekt een steentje, laat het over zijn hand rollen en stopt het in de zak van zijn korte broek en wacht tot ik verder kan. Hij haalt me nooit in. Soms glimlacht hij naar me." Bladzijde 17
""Ik wil het niet", zeg ik en ik ga rechtop zitten. "Het is er al", zegt hij. Hij trekt zijn kleren weer aan, maakt de knoop van zijn broek vast en gaat stil op de rand van het bed zitten. Ik kan elk moment van de stilte verstaan." Bladzijde 121
"Ik klem me vast aan Jakob, probeer hem met mijn hele lijf aan te raken, duw mijn voorhoofd tussen zijn schouderbladen en ik denk aan de schapen die bij elkaar liggen als het koud is. Niet omdat hun eigen vacht niet dik genoeg is, maar omdat ze samen warmer zijn." Bladzijde 139
""Door jou ben ik nu iemand geworden. Door jou kan ik hier nooit meer weg", fluister ik zacht en ik wacht tot hij mijn borst heeft leeggedronken en geef hem dan de andere." Bladzijde 167
"En ik zie wat ik doe. Dat ik hem vastpak en schud tot hij stil is. Dat ik niet stop, maar doorga. En ik hoop dat er een hel bestaat, ook al heb ik daar nooit in geloofd, ik hoop het zodat ik daarnaartoe mag," Bladzijde 267
Thematiek
De queeste in de tijdDe 31-jarige Ylva vertelt haar collega schoonmaakster dat ze een kind heeft. Die maant haar aan terug naar haar kind te gaan, naar de periode van tien jaar geleden. Ylva trekt door een Noors berglandschap dat een soort loutering bij haar teweeg brengt. Ze ontmoet er ook andere reizigers die ook niet weten waar ze naar toe gaan. Maar ze helpen Ylva over haar schuldgevoel te praten. Ze maakt een reis naar het verleden, naar het kind dat ze had, die nu tien jaar is. In haar gedachten neemt ze een tienjarige jongen mee. Als ze op de plaats van bestemming is (de boerderij van de man van wie ze een kind heeft) is het beeld van de jongen ook verdwenen. Hij is ingewisseld voor het beeld van de echte zoon, de gehandicapte Magnus. Bestemming bereikt. Dan wordt onthuld hoe de catharsis bij Ylva tot stand komt.
Motieven
Schuldgevoel
Ylva heeft een groot schuldgevoel over wat er tien jaar geleden is gebeurd. Na het drama met haar zoon en de gevangenisstraf die ze heeft gekregen, heeft ze haar man en zoon verlaten. Ze woont eenzaam een appartement in een stad. Aan een collega (nota bene een migrante) vertelt ze dat ze een kind heeft. Die zet haar aan terug te gaan naar het verleden.
Shaken baby syndrome
Omdat Magnus een huilbaby wordt waarmee Ylva niet kan omgaan, gaat ze vreemde dingen doen. Als Jakob de deur van het huis heeft afgesloten, wordt ze razend en ze schudt de baby net zo lang totdat hij bewegingloos blijft liggen. Bij de dokters in het ziekenhuis geeft ze aan dat het kind is gevallen. Ze wordt desondanks veroordeeld tot een gevangenisstraf van tien maanden.
Moeder-zoonmotief
In de roman zit een sterk uitgewerkt moeder-zoonmotief. Ze brengt Magnus ter wereld, maar weet niet goed hoe ze een kind moet opvoeden. Als hij na een paar maanden begint te huilen,. weet ze niet wat ze moet doen. Ze doet rare dingen, legt het kind 's nachts in de koude sneeuw en als hij blijft huilen wordt ze radeloos en ze schudt hem door elkaar totdat hij stil is. Na de gevangenisstraf gaat ze weg bij Jakob en laat ze ook haar zoon in de steek. Maar de moederliefde komt terug en ze gaat op zoek naar haar zoon. Die zit gehandicapt in een zorghuis. Ze bezoekt hem en ze zegt dat zij zijn moeder is.
Natuurbeleving
De natuur speelt een belangrijke rol in het verhaal. In 2012 na het overlijden maakt ze een tocht op zoek naar..... Ze komt bij de boerderij van Jakob. Ze valt meteen voor de kittens die er zijn en een sterke dek-ram trekt ook haar aandacht. Ze is niet bang voor het grote dier. Sterker nog, ze zoekt hem in haar probleemsituatie steeds op. Ze is erg van slag wanneer het dier overlijdt. Na haar traumatische daad met de baby vlucht ze weg en in 2022 maakt ze omgekeerde tocht door het Noorse berglandschap met zijn meren, weilanden en fraaie natuur. Ze trekt van berghut naar berghut. In de natuur lijkt ze tot rust te komen. Zo komt ze uiteindelijk weer bij de boerderij van Jakob en daar vindt de catharsis van haar schuldcomplex plaats. Haar moeder heeft haar de naam Ylva gegeven, wat betekent dat ze zo sterk is als een wolvin.
Escapisme
De vlucht van Ylva naar de stad is een vorm van escapisme: ze ontvlucht de werkelijkheid na het trauma met haar zoon. Ze duikt als het ware onder in de grote stad, waar ze 's nachts treinen schoonmaakt. Overdag zit ze eenzaam n haar appartement.
Het geheim
Zeven en een half jaar heeft Ylva voor de buitenwereld geheim kunnen houden dat ze een zoon heeft en dat er iets mee is gebeurd. Ze is gevlucht uit het verleden en op een dag openbaart ze haar geheim aan Lehla . En aan het einde van de roman weet ook de lezer wat het geheim van Ylva is.
Motto
Er is geen motto en geen opdracht.
Titelverklaring
De titel "Alles wordt lichter" lijkt paradoxaal. Want gaandeweg het verhaal krijg je juist niet de indruk dat de hoofdpersoon het steeds lichter krijgt. Het is eerder het omgekeerde, alles wordt steeds zwaarder voor haar of steeds donkerder. Ze moet terug naar het verleden en dat onder ogen zien. Ze lijdt zwaar onder het trauma dat ze heeft veroorzaakt.
Een mooi citaat p blz. 100 hierbij is het probleem van Ylva is dat ze zich met geen mogelijkheid thuis kan voelen in haar leven, ze kan nergens blijven: ‘Dat kan niet meer als het lot bij je op bezoek is geweest, als het bij je heeft ingebroken en gepakt heeft wat je in jaren bij elkaar had gespaard, en als je vervolgens zelf de inbreker bent geworden, jezelf en de mensen om je heen hebt leeggeroofd, dan kun je niet meer zingen.’
Structuur & perspectief
Er zijn twee verhaallijnen in deze psychologische roman. In het verleden van 2012/2013 is er met de 21-jarige Ylva iets gebeurd. Tien jaar later is de 31-jarige Noorse vrouw werkzaam bij het schoonmaken van nachttreinen. Vanaf dat moment lopen deze twee verhaallijnen door elkaar.
De ik-verteller gaat terug naar het verleden. De elkaar afwisselende tijdlijnen worden steeds aangegeven met de twee jaartallen en die delen herbergen steeds wat kleine hoofdstukken met een vrij uitvoerige titel in hoofdletters. Bijv. "Het is uit me gesprongen", We kijken naar de bergen ", etc.
In beide tijdlagen wordt door Ylva in de o.t.t. verteld. De twee elementen komen steeds dichter bij elkaar en op het laatst onthult Ylva wat er in het verleden met haar kind is gebeurd.
Decor
Wat de tijd betreft is dit element gemakkelijk te analyseren. In 2012 is Ylva na de dood van haar moeder in een Noorse boerderij terechtgekomen en ze heeft er een liefdesrelatie met Jakob gehad. Er is echter iets verschrikkelijks gebeurd en daarna is ze uit het leven van Jakob en haar kind Magnus gevlucht. Tien jaar later werkt ze als schoonmaakster van nachttreinen. Op aanraden van een collega gaat ze op zoek naar het verleden en naar haar zoon.Dat gebeurt dus in het jaar 2022.
Ook het decor is niet moeilijk te beschrijven.De Noorse bergen vormen het achtergronddecor voor Ylva. Ze woont in 2012 ruim een jaar bij haar geliefde,Jakob, op een kleine boerderij. Dat is in de provincie Innlandet (blz. 196) Daarna vlucht ze weg en in 2022 maakt ze nachttreinen schoon in een Noorse stad. In de delen met 2022 reist ze terug naar het verleden. In welke stad waar ze werkt als schoonmaakster wordt niet vermeld.
Stijl
De stijl van Janke Reitsma is helder; ze gebruikt nauwelijks moeilijke woorden. Wel schrijft ze soms complexe zinnen, die bijzin na bijzin opleveren .Op blz. 187-188 staat er één van 26 regels. Dat soort uitgebreide overwegingen heeft vaak te maken met de gedachten van Ylva die onderweg de vrije loop krijgen. Daar wordt haar taal soms wat zweverig, die van een gedragswetenschapper zou je misschien kunnen stellen. Daar nauw aan verwant is dat er voor de lezer veel wordt uitgelegd, wat niet altijd nodig is. Er zijn heel wat woorden die niet strikt noodzakelijk zijn, waarbij de verteller in herhaling vervalt. Maar in de laatste hoofdstukken wordt er daarentegen wel vrij strak verteld bijvoorbeeld over de mishandeling die Ylva in 2013 pleegde.
Over het algemeen valt het oordeel ovr de stijl toch posentief uit. Er zijn ook fraaie (en originele) metaforen te bewonderen.
- (blz. 100 : zie de metafoor onder "Titelverklaring")
- (blz. 151:" Toen moeder ziek werd, bestond mijn leven alleen nog maar uit haar en toen ze dood was, was ik als een ruimtevaarder buiten zijn schip, ik zweefde maar wat en er leek geen zwaartekracht meer te bestaan, niemand trok aan me.")
- (blz. 234: "Hier zag ik je voor het eerst, zeg ik. "Toen was je een vis in een onderwaterwereld.")
- (blz. 241: "Ik klap met mijn kin op de grond, schreeuw als een dier dat probeert te ontsnappen aan haar aanvallers. Ik ben zelf de aanvaller.")
- (blz. 252: "Mijn lichaam lijkt een machine die op haar laatste krachten naar haar lippen brengt en drinkt, maar eigenlijk al is afgeschreven, toe is aan vervanging of op z'n minst een nieuwe batterij.")
Slotzin
"Ik ben je moeder", zeg ik.Bijzonderheden
Op Instagram heeft 'leeslieveing'een interview met Janke Reitsdma over haar nieuwe roman.
INTERVIEW 📚 Vandaag stelt vijf vragen aan Janke Reitsma over ‘Alles wordt lichter’.
📚 Waar gaat het verhaal over?
‘Het verhaal onderzoekt hoe het is voor een jonge vrouw, Ylva, om haar kind uit wanhoop iets te hebben aangedaan. Wat ging eraan vooraf en hoe kan ze daarna verder leven en met zichzelf en haar kind in het reine komen? Ylva blikt terug op haar verleden, terwijl ze een wandeltocht door de Noorse bergen maakt.’
📚 Hoe kwam je op het idee voor het verhaal?
‘Ik ben altijd geïnteresseerd in het verhaal achter hetgeen we in eerste instantie zien of horen en daar inzicht in krijgen en empathie voor opwekken, is een belangrijke drijfveer voor me. In mijn werk als orthopedagoog kom ik ook regelmatig situaties tegen die op een bepaalde manier lijken op het verhaal van Ylva, de hoofdpersoon uit mijn roman. Waar het idee exact vandaan komt, kan ik achteraf niet zo goed zeggen, het verhaal ontstaat bij mij vaak al schrijvende.’
📚 Wat vond je het bijzonderste aan het schrijven ervan?
‘Ik ben voor het schrijven van dit boek twee maanden door Noorwegen gereisd en heb daar ook een tijdje op een boerderij gewerkt. Terwijl ik samen met de boer aardappels pootte en de schapen schoor, ontstonden ook mijn personages. Het landschap zelf ervaren en er vervolgens over schrijven was toch wel het bijzonderst aan het schrijven van dit boek, dat zich helemaal afspeelt in Noorwegen.’
📚 Wat wil je lezers met het boek meegeven?
‘Dat er achter een nieuwsbericht of achter het gedrag van iemand altijd een groter verhaal zit. Ik hoop dat dit verhaal mensen aanzet tot belangstelling, in plaats van een oordeel. Inzicht leidt namelijk tot begrip en begrip tot compassie, en dat maakt je eigen leven en dat van een ander een stuk mooier. En natuurlijk wil ik lezers ook meegegeven dat Noorwegen echt een prachtig land is!’
📚 Ben je al met iets nieuws bezig?
‘Nee, nog niet. Eerst even alle ruimte voor “Alles wordt lichter”.’
Beoordeling
Roman over een groot schuldgevoel, een terugkeer naar het verleden en het probleem van identiteit en eenzaamheid. Het thema is mooi onder woorden gebracht door de twee tijdlijnen afwisselend naast elkaar te plaatsen. Ze zijn daardoor voor de lezer duidelijk te onderscheiden. Stukje voor beetje leidt de verteller je naar het trauma dat de laatste tien jaar van de hoofdfiguur heeft bepaald.
De stijl is mooi. Af en toe wordt er iets te veel uitgelegd. Van een lezer mag je best wat inspanning verlangen.
Het is bepaald geen vrolijk boek, maar toch ook een boek met een goed einde. De titel zou eigenlijk alleen daarop van toepassing zijn. Met de laatste zin in je hoofd, kan de lezer denken : "Inderdaad alles wordt lichter."
Voor scholieren (havo/vwo) is het niet direct gesneden koek. Eerst wat doorbijten, daarna komt het lekkers.
Wie dit boek kiest voor zijn literatuurlijst, kan daarnaan combinaties met andere boeken met een schuldgevoel koppelen. Een paar voorbeelden:
- Jan Wolkers - Een roos van vlees (een klassieker uit 1963)
- Tineke Beishuizen - Dood door schuld (2007)
- Josine Marbus - De opvolger (2009)
- Edzard Mik - Mea Culpa (2019)
- Anne Neijzen - Vrije val (2017)
- Alex Boogers - Alle dagen zijn schitterend (2012) (Geweldige roman)
- Gijs Wilbnrink - De beesten (2022)
Recensies
"Het boek heeft een optimistische titel, maar is het niet. Integendeel, het is een donkere, desolate roman, wat helemaal niet erg hoeft te zijn, maar een probleem is dat de stijl van Reitsma de zwaarte van het boek geen goed doet. Die stijl is te vol en even zwaar als de thematiek, waardoor het verhaal gaat hángen. Ze heeft de hele tijd veel te veel woorden nodig en komt vaak met details die de vaart uit de gebeurtenissen halen. Niet álles hoeft benoemd te worden." https://www.parool.nl/boe...oogle.com/
"Het verhaal wordt prachtig opgebouwd. Langzaam wordt, met delen van het boek die zich in 2012 afspelen en delen in 2022, duidelijk wat er gebeurd is. En net als in het vorige boek is het de schrijfster gelukt om de lezer verbinding en meeleven te laten voelen bij de hoofdpersoon. Daardoor krijgt die begrip catastrofale daad. Een heel indrukwekkend en prachtig geschreven boek dat je nog lang bij blijft! Het is Janke Reitsma opnieuw gelukt om een hele goede psychologische literaire roman te schrijven!" https://www.hebban.nl/rec...dt-lichter
"Een intelligent en in mooie taal geschreven boek over een ‘ontheemd’ en labiel meisje / jonge vrouw in Noorwegen. Het is een pijnlijk verhaal waar je in mee gezogen wordt. Je kunt niet anders dan verder lezen, want je wil het waarom en hoe weten. Geen leuk en gezellig boek, maar wel eentje waar je doorheen vliegt." https://www.hebban.nl/rec...dt-lichter
Geschreven door Cees
Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Leraar Nederlands zijn vond ik veel leuker dan directielid spelen. De laatste jaren was ik conrector. In 2004 begon ik aan mijn eerste boekverslag voor scholieren.com. Dat is dus ruim twintig jaar geleden.
Ik vond het destijds mijn 'missie' om de vaak verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met onbekende en / of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk gewoon leuk zijn. Het is de taak van een docent om het lezen te stimuleren.
Docenten kunnen je met het aanprijzen van aantrekkelijke en/of spannende boeken enthousiast maken. Passages die interessant zijn, kun je voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat, kan ook een stimulans voor je keuze zijn. En vergeet niet dat je van je medeleerlingen ook kunt horen welk boek ze (erg) leuk gevonden hebben. Dat is vaak de beste manieren om te weten te komen of een boek aantrekkelijk is. Hoewel smaken altijd blijven verschillen..
Ik heb tot nu ( 1 maart 2025) 1513 boekverslagen gemaakt, waarvan vrijwel de meeste Zeker-Weten-Goed-verslagen zijn. Er staan de laatste jaren aan het einde van het verslag vragen over de inhoud en de structuur, zodat je kunt controleren of je je het boek in grote lijnen begrepen hebt.
Bij Scholieren.com probeer ik zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Elke maand ontvang ik boeken van diverse uitgeverijen die hun schrijvers uit 'hun fonds' onder de aandacht van de lezer willen brengen.
Ik hoop altijd dat de 'leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende of zelfs beginnende schrijvers op de leeslijst te accepteren.
Lezen kan leuk zijn, maar boekverslagen maken doe je meestal niet voor je lol. Ikzelf vond dat vroeger namelijk helemaal niet leuk. Ik kocht in die tijd daarom ook alle uittrekselboeken van alle talen. (Bijvoorbeeld Literama (Ne), Aperçu (Fa), Survey (En), Der Rote Faden (Du). En als ik heel eerlijk ben, heb ik ook wel eens uit tijdgebrek alleen met een boekverslag een mondeling tentamen gedaan. Maar dan voelde je je toch niet altijd op je gemak. Nu maak ik zelf al jaren boekverslagen voor scholieren.com.
Nog een welgemeend advies: wees verstandig en lees altijd het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een prima geheugensteun voor je mondeling zijn.
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek echt niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com aanlevert. Daar is natuurlijk helemaal niks mee.
REACTIES
1 seconde geleden