Methode: Sprekendverleden
Geschiedenis samenvatting hoofdstuk 2
2.1 De oorzaken van de tweede wereldoorlog
Er zijn verschillende visies op de oorzaken van de tweede wereldoorlog. Sommige vonden dat Hitler vanaf het begin al uit was op oorlog omdat hij de leefruimte van Duitsland wou vergroten de volken zouden hier natuurlijk niet aan mij werken en een oorlog zou dan onvermijdelijk zijn. Hitler bereidde zich hier vanaf het begin af aan op voor. Andere vinden weer dat ook Frankrijk, Engeland en de SU schuld hebben aan het uitbreken van de oorlog.
Alleen Nazi-Duitsland heeft de tweede wereldoorlog veroorzaakt:
- Hitler en zijn NSDAP waren aan de macht gekomen in Duitsland zij namen beslissingen tegen het bedrag van versailles:
- Invoering van dienstplicht en uitbreiding van het leger. (1935)
- Legering van Duitse troepen in het Rijnland. (1936)
- Anschluss, Inlijving van Oostenrijk bij Duitsland. (maart 1938)
- Nazi-Duitsland schond de regels van Tsjecho-Slowakije, dit deden ze door een deel van Tsjecho-Slowakije te bezetten. (Sudetenland) Hierna werd ook de rest bezet.
- De rechten van Polen werden ook geschonden door met de SU (Sovjet Unie) een verdrag te sluiten waarin de SU en Duitsland Polen onderling verdeelden.
- Ook de rechten van de oost-europese staten werden geschonden. Nazi-Duitsland wou namelijk die staten veroveren voor meer leefruimte.
Niet alleen Nazi-Duitsland heeft de tweede wereldoorlog veroorzaakt:
- Er was veel kritiek op het verdrag van versailles:
- Het verdrag was onrechtvaardig omdat er te zware eisen aan Duitsland werden gesteld, Andere landen zagen dit in, want zij stonden de schendingen van het verdrag toe
- Het gedrag had gewijzigd moeten worden of men had de scheidingen niet toe moeten staan.
- Er was ook kritiek op andere landen:
- Tsjecho-Slowakije: Frankrijk, Engeland en Italië lieten Duitsland eerst Sudetenland en daarna de rest van Tsjecho Slowakije bezetten.
- Polen: De SU en Duitsland sloten een Niet-Aanvalsverdrag en spraken af Polen onder elkaar te verdelen. Zo kwam de weg vrij voor Duitsland om Polen aan te vallen.
- Verdrag SU-Duitsland: Door wantrouwen kwam er geen verdrag tussen de SU en Frankrijk en Engeland. Door zo’n verdrag had de SU een verdrag met Duitsland niet nodig gevonden voor de veiligheid van de SU.
- En het gevolg daarvan; wat nazi-Duitsland verwachtte van Frankrijk en Engeland: Nazi-Duitsland kon zijn gang gaan, ook als het afspraken schond. Het verwachtte niet dat Engeland en Frankrijk de oorlog zouden beginnen, als het Polen zou aanvallen.
2.2 De tweede wereldoorlog: Verandering in de oorlogvoering
Tussen de eerste en tweede wereldoorlog zitten een paar grote verschillen:
- Bij het begin: angst en verwarring in plaats van enthousiasme, Dit komt doordat veel mensen nog veel nare herinneringen hadden aan de tweede wereldoorlog. Door de vooruitgang van luchtmacht waren ze bang voor nog grotere verschrikkingen. Ze waren ook bang voor gifgasbommen.
- Meer een Wereldoorlog, Nu deden ook Noord-afrika en Azië mee. In feite was er een dubbele oorlog gaande. Duitsland en Azië vielen Europa en Noord-Afrika aan. Japan viel Azië aan.
- bewegingsoorlog in plaats van een loopgravenoorlog. Legers waren mobieler dankzij betere wapens en er werden vaker parachutisten ingezet. Ook was de oorlog meer een Blitzkrieg dan een strijd over een breed front. In een blitzkrieg ging het erom om met enkele aanvallen gerichte doelen te behalen. Ook was er meer troepenverplaatsingen over grote afstanden
- Nieuwe wapen en hun betekenis. Sonar, radar en dieptebommen om onderzeeboten te bestrijden waren van grote betrekking bij onderzeeboten. Met betrekking tot de luchtoorlog waren de vliegende bommen (V1) en raketten (V2) belangrijk deze konden alleen niet nauwkeurig genoeg geschoten worden en er werden er weinig van gemaakt. Later in de oorlog slaagde een joods wetenschapper erin om atoombommen te maken. Die hadden veel invloed.
- Vliegtuig wordt veel belangrijker. Zo zouden luchtbombardementen de industrie van de vijand vernietigen en bombardementen op steden zouden de vijand ertoe brengen de strijd op te geven (capitulatie=zich overgeven aan de vijand). De luchtmacht werd ook heel belangrijk bij de invasie (D-day). En strooibiljetten werden via vliegtuigen op veel grotere schaal verspreid.
- Weer veel propaganda maar nu meer en gedeeltelijk anders en censuur. Er ontstond een uitgebreide illegale pers, omdat er veel meer bezette gebieden waren. Ook werd de radio het belangrijkste propagandamiddel voor regeringen, niet alleen voor de eigen bevolking maar ook via illegale zenders in vijandelijk gebied. De film wordt veel belangrijker, omdat er films met geluid kwamen en hierdoor kon je Filmacteurs, Politici en andere beroemdheden horen. En strooibiljetten worden in enorme hoeveelheden uit vliegtuigen afgeworpen.
- Betere medische zorg. Alexander Fleming had in 1918 de penicilline bacterie ontdekt maar krijg geen geld om een medicijn te zoeken. Echter kregen twee onderzoeker hier wel geld voor. Door de ontwikkeling van penicilline is het leven van 12 tot 15% van de Geallieerde soldaten gered.
- Een meer ‘totale’ oorlog. Veel meer mensen hadden te maken met de oorlog. Zo sneuvelde veel meer soldaten doordat er meer soldaten betrokken waren en doordat Duitse russische en Japanse soldaten zich niet mochten overgeven (ook niet in het laatste oorlogsjaar). Ook sneuvelde meer burgers doordat: Doordat het een bewegingsoorlog was met een veel groter frontgebied. Ook waren er massale bombardementen, en een etnische politiek. Die politiek kostte miljoenen Joden,Russen en Polen het leven. ook was er veel Russisch geweld bij verdrijving Duitsers uit Oost-Europa.
2.3 ook oude kenmerken in de oorlogvoering
In de tweede wereldoorlog zitten wat overeenkomsten met de eerste wereldoorlog:
- Industriële productie weer van groot belang:
Duitse oorlogsindustrie: Oorlogsindustrie vanaf 1936 geleid door de regering onder leiding van Hitler. Maar het leger had veel invloed op de productie. Tot 1942 weinig werd er weinig doelmatig geproduceerd. Maar in 1942 werd albert speer de leider van de oorlogsindustrie. Hij liet veel arbeiders uit bezette landen naar Duitsland brengen en maakte de invloedt van het het leger op de productie kleiner.
Rusland: Industrie onder leiding van de regering. Maar in het begin was industrie nog niet op oorlog ingesteld. Eerst veel materiële steun uit het Westen. Daarna draaide de oorlogsindustrie binnen enkele jaren op volle toeren.
Verenigde Staten: Industrie op vrijwillige basis door de fabrikanten zelf georganiseerd. produceren twee derde van al het oorlogsmaterieel van de Geallieerden.
Engeland: Onder leiding van premier Churchill werd de hele industrie gericht op productie voor de oorlogvoering. De Engelse oorlogsproductie kon voor een deel de Duitse oorlogsproductie bijhouden, maar wel met behulp van steun uit de koloniën en de VS.
- Weer grote invloed van de leiders:
Hitler: Had als Führer (leider) alle politieke macht in handen. Hij kreeg steun van de bevolking om verschillende redenen. Zo wekte hij Nationale gevoelens op met zijn nazi-propaganda. Hij had echter ook veel tegenstanders maar door terreur wist hij die te onderdrukken. Hitler bepaalde ook de strategie en techniek in de oorlogsvoering. Zo liet hij het leger nooit terugtrekken. In 1941 viel hij de SU aan en dit werd een complete ramp. Het Duitse leger werd omsingeld bij de slag van stalingrad en moesten stand houden terwijl de russen veel sterker waren. Sommige generaals waren tegen Hitler die werden dan ontslagen of overgeplaatst. Tot mei 1945 wist het Duitse leger weerstand te bieden.
Churchill: De macht van Churchill was beperkt want Engeland was een parlementaire democratie. Hij werd echter wel herkend als politiek leider. Hij kreeg steun van de bevolking door: nationale gevoelens, vooral aangewakkerd door woede over Duitse bombardementen op Engeland. Ook was er veel waardering voor het leiderschap van Churchill: vastberadenheid en briljante redevoeringen (speeches).
Roosevelt: De macht van Roosevelt was beperkt want ook de VS waren een parlementaire democratie. Hij werd echter ook herkend als politiek leider. Hij kreeg steun door Nationale gevoelens die werden aangewakkerd door Pearl Harbor. Ook Roosevelt een inspirerende leider. Hij maakte veel gebruik van de radio en film. Hij was de enig die strategie en tactiek helemaal aan zijn generaals overliet.
Stalin: In SU was de politieke macht officieel verdeeld, maar in werkelijkheid was alle macht in de handen van Stalin. Hij kreeg steun van de bevolking door onder andere staatspropaganda en terreur en door iets meer vrijheid toe te staan. Ook speelde de nationale gevoelens hierin een rol, die werden aangewakkerd toen Duitsland de SU binnenviel. Stalin had de leiding over het leger maar wist niet veel dus benoemde hij Sjoekov tot opperbevelhebber.
2.5 gevolgen van de tweede wereldoorlog
Hieronder staan de gevolgen van de tweede wereldoorlog kort toegelicht:
- Slachtoffers, In de tweede wereldoorlog kwamen ongeveer 40 miljoen slachtoffers om. 250.000 daarvan zijn Nederlanders. Er zijn jaarlijks dodenherdenkingen om de slachtoffers niet te vergeten.
- Berechting oorlogsmisdadigers, de belangrijkste oorlogsmisdadigers in Nederland zij gestraft. Van de overige collaborateurs (mensen die samenwerkte met de Duitsers) is maar een deel berecht er waren er namelijk te veel en de juiste straf vaststellen was moeilijk.
- De plaats van Nederland in de wereld, De neutraliteitspolitiek keerde niet meer terug en Nederland ging deel maken van de bondgenootschappen van de westerse landen. Aan de overheersing van indonesië kwam ook een einde.
- Weinig verandering in de Nederlands politiek, Tijdens de oorlog wouden veel mensen uit het verzet de samenleving vernieuwen maar een paar jaar na de oorlog bleek dat de meeste Nederlanders hier geen behoefte aan hadden. De meeste politieke partijen en verzuilde organisaties (bijv. verenigingen en kranten) keerde terug.
- Grenzen verschuiven en Landen verdwijnen. Na de tweede wereldoorlog werden er nieuwe grenzen getrokken in Europa. Een belangrijke was Polen die verschoof naar het westen en een stuk van Duitsland innam. Estland, Letland en litouwen en delen van slowakije en Roemenië werden weer deel van het russische rijk. Istrië behoorde eerst aan Italië maar werd na de oorlog toegevoegd aan Joegoslavië. Europa werd gesplitst in een Communistisch en niet communistisch deel
- Verandering in Machtsverhoudingen, VS en SU werden supermogendheden na de oorlog en niemand kan nog tegen hun op. In vergelijking met de VS en de SU speelt West-Europa nog maar een kleine rol.
- Dekolonisatie komt dichterbij, na de oorlog zag engeland in dat de tijd van kolonialisme voorbij was andere landen zoals Frankrijk en Nederland zagen dit nog niet en begonnen uitzichtloze koloniale oorlogen.
REACTIES
1 seconde geleden