Zuidstraat door Denis Henriquez

Auteur: Denis Henriquez (*Aruba 1945) studeerde natuurkunde, was een leraar van Colegio Arubano (een havo/vwo school op Aruba) en geeft al jarenlang les bij een Rotterdams gymnasium. Hij publiceerde korte verhalen in het onderwijsblad Vorm en in de krant Amigoe. In 1988 publiceerde hij bij de Arubaanse uitgeverij "Charuba" zijn, al in 1981 geschreven, op Lewis Caroll gebaseerde "Soño di Alicia" en de gedichtenbundel "Kas pabow". In 1990 won Denis Henriquez "de prijsvraag van het Antilliaans Verhaal", uitgeschreven door het Corps Consulaire met het korte verhaal Mr. Chiclets & Binchi Five Guilders". In 1991 verscheen voor de Arubaanse en Nederlandse televisie de film "Dera Gai" waarvoor Denis Henriquez het script schreef. Het hoofdstuk "Het feest van San Juan" in zijn debuut-roman "Zuidstraat" (1992) is kennelijk door deze script geïnspireerd. "Delft blues" is Henriquez zijn tweede Nederlandstalige roman. Hoofdpersonen: - Bernardo Rincones (Binchi) - Alejandro Bulos
Andere belangrijke personen: - Jacinto en Enriquita Rincones: ouders van Binchi. - Minimo en Tonia Bulos: ouders van Alejandro. - Uncle Djo: een zeer exentrieke persoon, oom van Binchi. - Joao: de Portugees uit Madeira met zijn gebroken hart voor het Arubaans meisje Susana. - Johannes Biermans: een mislukking van Nederlandse afkomst die erin slaagt met een bankiersdochter te trouwen. - Rosa en haar verloofde Tenchi. - Meme: het Dominicaanse dienstmeisje van de familie Bulos met wie Alejandro een verhouding aanging. - Edi Trimon, zijn moeder Teresa en stiefvader Lionel, die door moeder Teresa wordt doodgestoken. Op achtergrond blijven de volgende figuren: - Roland: vriend van Binchi en Alejandro - Sapo: broer van Binchi die hem meeneemt naar een hoerenhuis. Plaats: Het hele verhaal speelt zich af in de omgeving van de Zuidstraat op Aruba (in de buurt van het Politie Bureau in Oranjestad). Thematiek: Aan de hand van simpele bewoners in een straatje in Oranjestad roept de schrijver onvergetelijke herinneringen uit het verleden op. Grondgedachte: Centraal staat het noodlottige van de liefde wat heel duidelijk naar voren komt in: - de ontgoocheling dat Rosa een vaste vriend heeft. - het trieste besef dat Lionel dood is. - het inmense verdriet van Susana dat Joao getrouwd is. - de teleurstelling van Meme als Alejandro verkering krijgt met Chichi. Hoofdstuk 1: Rosa, mi amor
Bernardo Rincones, bijgenaamd Binchi, was vanaf zijn eerste schooljaren dikbevriend met Alejandro Bulos.Samen met een andere vriend Roland haalden zij allemaal kattekwaad uit. Elke middag kwamen zij Rosa tegen in het Wilhelmina Park waar zij Pearl, het dochtertje van Jan en Veneranda Ruiz rond moest rijden in de kinderwagen. Beide jongens raakten verliefd op Rosa. Zij gaan een wedstrijd aan; degene die het eerst een electriciteitsmast met steentjes raakt, mag Rosa het eerst alleen ontmoeten. Ongelukkig genoeg treft Binchi uitgerekend zijn eigen vader en dit bezorgd hem een flink pak slaag. Binchi besloot toen de eer maar over te laten aan Alejandro. De eerste ontmoeting van Alejandro met Rosa was niet zo'n succes. In het park zat Rosa steeds te klagen over haar slechte leven bij de familie Ruiz en als Alejandro haar 's avonds in de bioscoop wil ontmoeten wordt hij er wggehaald door zijn moeder Tonita. Dan is het de beurt van Binchi om Rosa te ontmoeten. Het werd echter een diepe teleurstelling als Binchi ontdekt dat Rosa een vriendje heeft, Teofilo Winterdaal (Tenchi), met wie zij in het Wilhelmina Park zat te vrijen. Binchi keerde kwaad naar huis terug, waar hij in zijn woede de spiegel in het mediteerhok van zijn vader kapot sloeg. Weer krijgt hij met de riem er van langs. Hoofdstuk 2: Mister Chiclets en Binchi Five Guilders

Het drietal Roland, Binchi en Alejandro waren samen de schrik van de buurt. Het waren plaaggeesten voor de meisjes, frères en nonnen. Ook Joao, de Portugese barman van de Tennisclub bleef niet bespaard. Zij gooiden eieren op het veld als Joao hen van de tennisbaan wegjoeg. Het werd voor hen een sport om bijnamen voor elkaar te bedenken. Zo kreeg Alejandro op zekere dag zijn bijnaam "Mister Chiclets" nadat hij in een rioolput was weggezakt toen hij Binchi om chiclets vroeg. Binchi snoepte ontzettend veel, had last van tandpijn, maar wilde niet naar de tandarts. Op zekere avond lag hij wakker van de pijn en hoorde toen een vrouwenstem zeggen: "You fuck me and you don't pay. You owe me five guilders". Zijn verhaal werd de volgende dag een groot succes en hij werd meteen omgedoopt tot "Binchi Five Guilders". Als Binchi later ontdekt dat de vrouw van "five guilders" de moeder van Roland is, is voor hem de gein er van af. Roland blijft zitten, verdwijnt naar de Technische School en ze zagen elkaar niet meer. Hoofdstuk 3: Het feest van San Juan
Op de avond van San Juan gaat Binchi zijn vriend Edi Trimon uitnodigen om de volgende ochtend softball te gaan spelen. Edi loopt door naar huis, waar zijn stiefvader Lionel weer eens naar zijn moeder stond te schreeuwen. Er ontstond een woordenwisseling toen Edi hem verbood om zo tegen zijn moeder te praten. En Edi moest tenslotte wegrennen om geen klappen te krijgen. Diezelfde avond gaat Lionel naar een San Juan feest in Savaneta. Hij drinkt veels te veel en valt de vrouwen lastig. Als een van die vrouwen, Rosaura, zegt dat ze niet met negers danst, geeft Lionel haar een klap. Er ontstond een gevecht en twee vrienden slagen erin om hem eruit te halen en naar huis terug te brengen. Thuis begon Lionel zijn vrouw Teresa in bed lastig te vallen. Edi werd door het geruzie wakker en als hij de slaapkamer van zijn ouders binnenloopt, ziet hij dat Lionel bezig is zijn moeder te wurgen. Edi haalde snel een mes voor zijn moeder, die Lionel toen neerstook. De volgende ochtend ging Edi niet mee softballen, omdat zijn stiefvader overleden is. Hoofdstuk 4: Uncle Djo
Uncle Djo of Djowiwi was een broer van Enriquita. Hij had een veelbewogen leven achter de rug. Toen zijn vader stierf, begon hij de kroegjes af te lopen en werd hij door de zeemansverhalen geprikkeld om te gaan varen. Hij vertrok naar Cuba waar hij 10 jaar lang op de suikerplantages heeft gewerkt. Toen zijn moeder stierf, keerde uncle Djo terug naar Aruba. Maar al gauw vaarde hij als matroos van Aruba weg op het schip "Huevo de oro". Hij verkende heel het Caribische gebied en Zuid-Amerika. Toen er in Buenaventura onlusten uitbraken, trok hij er te paard weg. Hij belandde tenslotte in La Plata waar hij liefdevol werd verzorgd door Martha in de herberg "El Refugio". Martha werd verliefd op Djowiwi die echter zijn lust naar avontuur niet kon onderdrukken. Hij trok weg tot groot verdriet van Martha, die binnen een week aan hersenbloeding overleed. Toen Djowiwi het slechte nieuws hoorde, scheepte hij zich weer in en bleef varen om vergetelheid te vinden. Op zekere dag werd zijn schip getorpedeerd door een Nazi-duikboot. Na 10 dagen spoelde Djowiwi aan op het strand van Veracruz. Hij besloot toen definitief naar huis terug te keren. Omdat hij op zichzelf wilde wonen, betrok hij een houten kamertje van 3 bij 4 in de Zuidstraat waar hij een stuk monument is geworden in de persoon van Djowiwi, die op zijn klapstoel met zijn "White Horse-whiskey" naast zich, zijn wilde verhalen zat te vertellen aan iedereen die ze wilde horen. Hoofdstuk 5: Joao
Joao was een kleine Portugees met een glad-rond gezicht. Hij was een harde werker: 's ochtends werkte hij als stratenveger en 's middags was hij tuinman. Op zaterdag was hij ijsco-venter maar zondag was zijn vrije dag. Dan ging hij naar de kerk en daarna domino spelen met zijn vrienden. Op zekere dag gaat Joao naar de rozen kijken van Djowiwi's jongste zus Susana. Joao keerde elke dag terug om te rozen te verzorgen. Langzamerhand vormde zich een hechte tussen Joao en Susana. Het was wel een verscholen liefde, want een Arubaans meisje met een Portugese stratenveger, dat kon niet! Toen Joao een beter baan kreeg als bartender van de Tennis-club, wilde hij met Susana trouwen. Maar Susana was bang dat haar oudste broer Damaso niet met de trouwplannen in zou stemmen. Op een zaterdag krijgt Joao de Buick van zijn baas, Maka Parpignol, onder zijn hoede. Hij rijdt met Susana neer Westpunt om hun verhouding te bespreken, maar onderweg wordt Joao door een patrouille aangehouden. De auto wordt van hem afgenomen, omdat hij geen rijbewijs bezat. Ze moesten toen naar de stad teruglopen. Toen Susana thuis was, werd zij door Damaso voor slet uitgescholden. Susana was een gebroken vrouw, sloot zich op in haar kamer waar zij haar verdriet met rum bedronk. Anderhalf jaar later trouwde Joao met een Portugese vrouw. Hoofdstuk 6: De vreemdeling
Toen de Tweede Wereldoorlog dreigde uit te breken, vertrok Johannes Biermans naar Aruba waar hij ging werken bij de K.N.S.M. Hij was echter geen harde werker. Johannes Biermans woonde samen met Klaas de Beer en Rob Houtebeen in het pension van Ma Caroni. Zij was een aardige Surinaamse, die hen vaak vertroetelde met Hollandse gerechten. Klaas de Beer werkte bij de Aruba Bank. Toen de oorlog voorbij was, organiseerde deze Bank een groot feest. Rob Johannes gingen met Klaas mee. Op dit feest leerde Johannes Catherina Printz kennen. Zij werden verliefd op elkaar en trouwden 2 jaar later. Johannes was in de beste kringen van Aruba opgenomen en hij werd zakenman. Het werd echter een grote mislukking want Johannes had geen verstand van zaken doen. Hij probeerde eerst fietsen te verkopen en later encyclopediëen. Hij voerde jenever en bak-olie Tralala in, maar het liep op niets uit. Met een pommade had hij wat succes maar zijn merk werd uit de markt gedrukt door Brylcream. Hij had succes met maandverband Bonex, maar had niet genoeg voorraad waardoor de winkeliers geen Bonex meer kochten. Met het failliet gaan van "Biermans Import" was ook zijn huwelijk met Catherina voorbij. Johannes bleef in zijn warenhuis wonen waar hij alleen door Binchi en Alejandro werd opgezocht. Hoofdstuk 7: De verloren zoon
Pater Mimosa Brandenburg was heel bekend op Aruba, omdat hij altijd in het Papiaments preekte. Hij was ook godsdienst-leraar op school en werd geplaagd door Binchi en Alejandro. De ouders van Alejandro waren heel vrome mensen, die Santo Domingo waren ontvlucht toen Trujillo aan het bewind kwam. De vader van Alejandro was op Aruba een kruidenierszaak begonnen: "El Gallo". Van zijn eerst verdiende loon had hij zijn vrouw Tonita uit Santo Domingo laten overkomen. Alejandro voelde niks meer voor de kerk en wilde zondag niet meer mee naar de kerk. Hij was alleen thuis met hun dienstmeisje Meme, die hem een keertje benaderde om met haar naar bed te gaan. Sindsdien gingen ze elke zondagochtend met elkaar naar bed, als de ouders van Alejandro naar de kerk waren. Zo groeide Alejandro op met een enorme voorsprong op Binchi die nog maagd was. Hoofdstuk 8: De wereld is krom
Jaren terug had de vader van Binchi een boek mee naar huis genomen over Einstein. Jacinto had dat boek nooit gelezen en ook Binchi kon het niet zo goed volgen. Alleen zijn vriend Steve bijgenaamd "Scaramouche" raakte diep onder de indruk van dit boek. Als zij door de Nassaustraat rondliepen en hun toekomstplannen bespraken, probeerde Steve hen altijd de relativiteits-theorie uit te leggen maar zonder succes. Alejandro zou piloot worden, Steve wilde natuurlijk natuurkunde gaan studeren en Binchi koos voor waterbouwkunde. Iedere zaterdag kwamen zij Etchi Konew tegen die niet wilde werken en dag-in dag-uit door de Nassaustraat liep te slenteren. Er komt een sterfgeval in de familie. Binchi moet zijn oom Nikanor gaan begraven. Daarna trekt hij samen met zijn broer Sapo naar "Paris Restaurant" om er te drinken en te eten. Tenslotte sleept zijn broer hem mee naar een bordeel in de Kruisstraat. In dit gebouw wononden vroeger Vicente, Amertuma en hun dochter Evangelina. De ouders waren ervan overtuigd dat hun dochter bezeten was door de duivel. Toen Evangelina weer een aanval kreeg, rende vader Vicente haar achterna en wurgde haar in de Zuistraat om haar ziel van de duivel te bevrijden. Sindsdien was de ziel van Evangelina in de Zuidstraat blijven rondspoken totdat Djowiwi haar met een paar revolver-schoten had verjaagd. In het bordeel verdwijnt Sapo al gauw met 1 van de meisjes. Maar Binchi die geen enkele ervaring had, bracht zijn tijd door met aandachtig luisteren naar verhalen die een ander meisje te vertellen had. Sapo was natuurlijk stinkend boos op hem. Slot: 6 Uur nadat Alejandro naar de Verenigde Staten zou vertrekken, vertrok Binchi naar Nederland. Toen hij zijn koffers aan het inpakken was, haalde hij jeugdherinneringen op. Tijdens het eten was iedereen verdrietig. Zelfs Djowiwi had moeite om afscheid van hem te nemen. Na vertrek van Binchi, zat moeder Enriquita steeds aan haar zoon te denken. Die nacht zag zij de gekste taferelen in haar droom. Het werd duister maar ook opvallend stil in de Zuidstraat.