Lopen voor je leven door Els Beerten

Titel: Lopen voor je leven
Auteur: Els Beerten

Verkenning
Voor Nederlands kregen we de opdracht het boek ‘lopen voor je leven’ van Els Beerten te lezen. Toen ik de achterkant van het boek had gelezen kreeg ik nog niet direct zin om het boek te lezen, de tekst op de achterkant vond ik namelijk best wel ingewikkeld.

Samenvatting
Noor van 18 is een heel groot hardlooptalent en ze wil een marathon lopen. Iedereen vindt haar te jong voor een marathon maar Noor schrijft zich toch in. Onder het lopen van de marathon trekt haar leven tot dan toe zich aan haar voorbij. Ze ziet allemaal herinneringen uit haar jeugd voorbij komen. Bijvoorbeeld hoe ze begon met hardlopen, hoe ze bij een club ging en Tonie haar trainer werd, hoe ze in het begin ‘bang’ was om een wedstrijd te winnen en de beste te zijn. Ze denkt aan hoe ze gebeten werd door een hond terwijl ze aan het trainen was en daardoor een hele tijd niet mocht hardlopen. Ook denkt ze aan Mattia, haar buurjongen met wie ze vroeger zou trouwen en die later haar vriendje werd. Ook ziet ze voor zich hoe ze vroeger altijd met Rosie, haar buurmeisje speelde. En dat Linda daar later bij kwam. Linda is behoorlijk zwaarlijvig, maar Rosie en Linda vinden haar wel aardig. Vanaf die dag spelen Lida, Rosie en Noor elke dag met elkaar. Van Rosie en Linda krijgt Noor een moodring op haar tiende verjaardag. Een moodring is een ring die van kleur verandert bij de verschillende gevoelens die degene die hem draagt heeft.

Eigenlijk draait het hele verhaal maar om een ding, namelijk de dood van Linda en hoe Noor dit probeert te verwerken. Linda had Rosie en Noor namelijk zoenend in hun boomhut betrapt. Alleen als Linda voortaan mocht bepalen wat ze gingen spelen, zou ze niemand vertellen dat Noor en Rosie hadden gezoend.. Op een dag bepaalt Linda dat ze gaan flauwvallen. Bij flauwvallen moet de een de ander onder de ribbenkast duwen zodat de ander geen adem meer krijgt en uiteindelijk flauwvalt.Eerst moet Noor, zij valt niet flauw. Daarna moeten Rosie en Noor Linda laten flauwvallen. Noor drukt Linda onder haar ribbenkast en uiteindelijk lukt het, Linda raakt bewusteloos. Noor heeft Linda vast maar ze houdt haar niet. Ze laat Linda los en Linda valt met haar hoofd op een boomstronk. Daarna begint ze met haar ogen te draaien en er komt bloed uit haar oor. haar huid en haar mond trillen. Rosie en Noor denken eerst dat Linda een grapje maakt. Maar kort daarna hebben ze wel door dat er iets goed mis is. Ze roepen Linda, trekken aan haar armen en schudden haar heen en weer. Het helpt allemaal niet en Linda blijft buiten bewustzijn. Rosie gaat hulp halen en Noor blijft bij Linda. ze doet de moodring om Linda’s vinger. De ring is dan zwart en verandert niet meer van kleur. later blijkt dat Linda is overleden. Op Linda’s begrafenis ziet Noor dat een van de zussen van Linda, waar ze absoluut niet mee kon opschieten en die absoluut niet aardig voor Linda waren, de moodring om heeft.


Na Linda’s dood verandert Rosie, dit komt ook door de vriendinnen die ze op de middelbare school krijgt. Rosie steelt bijvoorbeeld snoep en heeft elke week een andere jongen met wie ze wil trouwen. Dit tot wanhoop van haar familie. Rosie geeft Noor wel de moodring terug. Ze heeft hem gestolen van de zus van Linda.Omdat Rosie de ring gestolen heeft wil Noor hem eerst niet aannemen omdat Rosie hem gestolen heeft. Later doet ze dit toch en doet ze de ring ook weer om. Als Noor 18 wordt geeft ze een feestje. Noor en Rosie praten eindelijk goed over wat ze allemaal hebben meegemaakt en ze maken het weer goed, zijn weer hele goede vriendinnen . Diezelfde avond zoent Noor met Mattia en hij is vanaf dan Noors’ vriendje. Tijdens de marathon verwerkt ze als het ware het trauma uit haar jeugd (de dood van Linda) Het boek eindigt als Noor de finish van de marathon haalt. Alle gebeurtenissen zijn dan nog een keer voorbijgekomen en Noor heeft het verwerkt. Ze kan nu een ‘herstart’ maken in haar leven, opnieuw beginnen. Bij de finish staan alle mensen waar Noor van houdt. De Moodring krijgt sinds de dood van Linda eindelijk weer een kleur, namelijk blauwgroen.

Eerste reactie achteraf
Ik vond het een spannend boek omdat je niet direct weet wat er allemaal gebeurt is. Het verhaal wordt niet chronologisch verteld en je moet iedere keer verder lezen om erachter te komen wat er nou precies gebeurt is. Ik wilde ook steeds verder lezen omdat ik nieuwsgierig was wat er nou precies met Linda was gebeurt.

Genre:
Afschuw (pagina’s 170-174) hier wordt de dood van Linda beschreven.
Respect (pagina’s 22, 23, 34, 35, 57, 67,78, 92, 104, 114, 115, 131, 132, 154, 155, 163, 164, 178, 179, 182, 183) Hier loopt Noor de marathon. Ik heb er veel respect voor dat zij de marathon helemaal uitloopt.

‘Ik ben altijd doorgegaan’ hier draait eigenlijk het hele verhaal om. Noor maakt ontzettend veel mee maar ze gaat altijd door.

‘Moodring’ (onder andere pagina 151) Deze ring verandert van kleur bij verschillende gemoedstoestanden. Noor heeft in dit verhaal veel verschillende gevoelens.

Belangrijkste gebeurtenis:
Noor heeft heel veel meegemaakt voordat ze aan de marathon begint. Ze verwerkt eigenlijk een trauma uit haar jeugd. Als ze hardloopt trekt haar leven zich aan haar voorbij. Ze loopt dus voor haar leven.

Genre:
Het boek behoort tot de romans. Het is een psychologische jeugdroman

Personages:
Noor:
Noor is een in zichzelf gekeerd en stil meisje dat aan het begin van het verhaal 18 jaar is. Het is echter niet de leeftijd die ze het hele verhaal heeft. Omdat het verhaal niet chronologisch verteld is, heeft ze iedere keer weer een andere leeftijd. Noor woont met haar broertje Theo in een dorpje in België. Haar beste vriendin is haar buurmeisje Rosie. Noor is een heel groot hardlooptalent. Als ze 18 jaar is, doet ze mee aan de marathon. Ze heeft al een heleboel meegemaakt in haar leven. Ze loopt rond met een nog niet verwerkt trauma uit haar jeugd, namelijk de dood van Linda. Als ze hardloopt verwerkt ze dit trauma stukje bij beetje.


Rosie:
Rosie is het Italiaanse buurmeisje en de beste vriendin van Noor. Na de dood van Linda verandert ze opeens heel erg en heeft ze bijvoorbeeld elke week een nieuw vriendje.

Linda:
Linda woonde vroeger ook bij Rosie en Noor in de straat. Ze is nogal zwaarlijvig. Ze speelde altijd met Rosie en Noor. Als Rosie, Noor en Linda op een dag een spel spelen gaat het vreselijk mis en overlijdt Linda.

Mattia:
Mattia is de oudere broer van Rosie. Mattia is ook Italiaans. Hij gelooft dat Noor de marathon zal halen en traint vaak met haar. Mattia rijdt dan op z’n fiets naast Noor. Noor loopt dan hard. Hij is verliefd op Noor. Noor wordt later ook verliefd op hen en ze krijgen verkering.

Zoë
Noor ontmoet Zoë bij de hardloopclub. Noor en Zoë worden vriendinnen. Zoë kan ook hard rennen en doet ook aan wedstrijden mee. Noor eindigt echter bijna altijd voor haar.

Tonie
Tonie is Noors’ trainer bij de club. Hij weet Noor over haar angst om de beste te zijn heen te helpen. Tonie traint echter niet voor de marathon met Noor omdat dat niet mag van het clubbestuur.

Victor
Victor zit ook bij dezelfde hardloopclub als Noor en Zoë. Hij is in het begin verliefd op Noor.

Beste personage
Ik vind dat Noor haar verdriet te veel opkropt. Ze praat eigenlijk nooit met iemand over de dood van Linda en hoe ze zich daarbij voelt. Ze piekert er heel veel over en het blijft haar maar achtervolgen. Wel heb ik er heel veel respect voor dat ze op zo’n jonge leeftijd een marathon uitloopt omdat ik weet hoe zwaar hardlopen kan zijn, ik heb zelf namelijk meegedaan aan een hardlooptocht over 6,5Km.


Tijd:
Het verhaal speelt zich eigenlijk af in twee verschillende tijdperken. Tijdens het lopen van de marathon is Noor achttien jaar. Dit blijft ze de hele marathon. Dit speelt zich af in onze tijd. Het andere tijdperk bestaat uit flashbacks in deze flashbacks heeft Noor iedere keer een leeftijd tussen de 10 en 18 jaar. Deze flashbacks zijn niet chronologisch verteld, deze flashbacks spelen zich dus af in verschillende tijden.
In het eerste hoofdstuk, aan het begin van de marathon, is Noor 18 jaar. Ze is in het laatste hoofdstuk nog steeds 18 jaar. Tussen het begin en het einde van het boek verstrijken dus maar enkele uren. Het grootste deel van het verhaal bestaat echter uit flashbacks. In deze flashbacks heeft Noor iedere keer een leeftijd tussen de 10 en 18 jaar. Tussen alle flashbacks verstrijkt dus 8 jaar.
Het verhaal is deels chronologisch en deels niet-chronologisch verteld. De marathon is chronologisch verteld. De flashbacks zijn echter niet chronologisch.

- Het verhaal bestaat hoofdzakelijk uit flashbacks. Deze flashbacks hebben als functie het verleden van Noor stukje bij beetje te vertellen.
- Het verhaal bestaat eigenlijk alleen maar uit sprongen in de tijd.
Er is sprake van tijdverdichting tussen de flashbacks. Er wordt bijvoorbeeld wel eens een jaar overgeslagen in het verhaal. Ook in het deel van de marathon is sprake van tijdverdichting. Niet elke kilometer die gelopen wordt, wordt uitgebreid beschreven. De schrijfster beschrijft maar enkele punten uit de marathon, niet de hele marathon.
- Het verhaal wordt stukje bij beetje verteld. Soms worden de gedachten van Noor beschreven terwijl je nog niet weet wat er is gebeurd. Een voorbeeld hiervan: ‘ Eén keer in mijn leven had ik iets gedaan wat ik niet had mogen doen. Het zou me nooit meer overkomen’ (blz. 14) Op het moment dat Noor dit zegt weet je nog niet dat dit over de dood van Linda gaat.

Perspectief:
We zien het verhaal door de ogen van Noor. In dit boek is de ik-vertelsituatie gebruikt. Noor is in dit boek een alwetende verteller. Ze vertelt achteraf wat er allemaal gebeurt is.

Plaats:
Het verhaal speelt zich voor het grootste gedeelte af in een klein dorpje in België. Een belangrijke plaats in het verhaal is de atletiekbaan. Noor traint hier namelijk heel veel. Ook het bos en de boomhut zijn belangrijke plaatsen in het verhaal omdat Linda, Rosie en Noor hier vaak speelden. Linda is ook overleden in het bos.


Begin:
Het verhaal begint middenin een handeling. Noor meldt zich aan voor de marathon maar je weet niet wat daar allemaal aan vooraf gegaan is en waarom Noor zo graag op haar 18e de marathon wil lopen.

Belangrijkste probleem:
Het probleem waar Noor voor komt te staan is het verwerken van de dood van Linda. Noor lost dit op door veel hard te lopen. Hardlopen is voor haar een manier om dingen te verwerken. Onder het lopen van de marathon komt alles nog een keer boven en verwerkt Noor alles waardoor ze als het ware een nieuwe start kan maken.

Belangrijkste gebeurtenis:
De belangrijkste gebeurtenis in het verhaal is de dood van Linda. Hier leiden eigenlijk alle flashbacks en gedachten van Noor naar toe. Ze voelt zich er nog schuldig om.

Hoogtepunt van het verhaal
Het hoogtepunt van het verhaal is de dood van Linda. Hier wordt alles eigenlijk duidelijk. Al Noors gevoelens, gebeurtenissen en gedachten leiden hier op een of andere manier naartoe. Als lezer weet je op het moment dat Linda overlijdt precies waarom Noor een schuldgevoel heeft en waarom ze zo graag hardloopt.

Einde:
Het boek eindigt dat Noor over de finish van de marathon komt en al haar vrienden en familie haar daar op wachten en haar een ‘groepsknuffel’ geven.

Thema:
Het thema is het verwerken van een jeugdtrauma. Noor is heel veel bezig met het verwerken van Linda’s dood. Er worden een heleboel gedachten beschreven die Noor daar over heeft een paar voorbeelden hiervan zijn: ‘Vroeger waren we de wereld. De hele wereld, en toch veilig. En op een dag niet meer.’ (blz. 167)

‘Ik had Linda willen redden, echt waar. Misschien was niet alles mogelijk. Was dat wel het allermoeilijkst te accepteren.’ (blz. 178)

Bedoeling van de schrijver:
De schrijver heeft niet echt een bedoeling met het verhaal.

Taalgebruik:
Ik vond dat het boek in duidelijke taal geschreven was. Er stonden geen woorden in die ik niet kende. Ik vond het taalgebruik dus niet moeilijk.
Het verhaal bevat best wel veel dialoog. Een voorbeeld:
‘Ik ga de marathon lopen,’ zei ik.
‘Geen sprake van,’ zei mijn vader meteen. ‘Je bent veel te jong, je lichaam kan zoiets nog niet aan.’
‘Toch wil ik het.’
‘Je bent niet goed wijs.’
‘Misschien’ (blz. 126)

Informatie over de schrijver
Els Beerten is op 27 maart 1959 geboren te Hasselt (België) Ze is getrouwd en heeft 3 kinderen. Haar eerste boek verscheen in 1987. Dit was het boek scènes. Els Beerten studeerde Germaanse taal- en letterkunde en volgde daarna nog 2 jaar de toneelschool in Maastricht. Ze werkt als lerares Nederlands en Engels aan een middelbare school. Het boek ‘lopen voor je leven’ werd in 2004 bekroond met de gouden zoen. In 2005 werd ditzelfde boek bekroond met de Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen.
Bron:
www.leesplein.nl

Slotevaluatie
Ik vond het een mooi en spannend verhaal. Ik vond het spannend omdat je niet meteen alles weet. Om te weten te komen wat er allemaal is gebeurd moet je verder lezen. Ik wilde iedere keer weten hoe het verhaal verder ging. Ik vond het ook heel mooi geschreven omdat je veel van Noors’ gedachten en gevoelens leest, daarom leefde ik echt met haar mee.

Noor’s doorzettingsvermogen zal me het meest bijblijven. Ik vind het namelijk heel knap hoe Noor een marathon loopt. Ik loop zelf ook hard en wil in oktober 2008 meedoen aan een hardlooptocht over 6,5 km. Misschien zal ik dan nog eens terugdenken aan hoe Noor de marathon uitliep.

Ik vond al die flashbacks die niet chronologisch liepen soms een beetje verwarrend.

Wat ik van dit alles heb geleerd is: Dat je zoveel mogelijk over je problemen en (schuld) gevoelens moet praten omdat je er anders mee blijft zitten en het je heel lang kan achtervolgen.