Een liefde door Lodewijk van Deyssel

Titel

Een liefde

Auteur

Lodewijk van Deyssel

Lodewijk van Deyssel is vijf jaar bezig geweest met de roman "Een Liefde". Van 1881 tot 1886 is van Deyssel, een pseudoniem voor Karel Alberdingk Thijm, met deze roman in de weer geweest. Het resultaat is er dan ook naar. Hij begon met de bedoeling een naturalistische roman te schrijven, maar door de ontwikkelingen die hij in zijn leven doormaakte naderde de schrijfstijl het senstitivisme, een door de auteur zelf uitgevonden woord waar hij het weergeven van sensaties mee bedoelt. Het boek volgt dezelfde lijn als het leven van van Deyssel, namelijk observatie, impressie, sensatie, extase en als laatste ontnuchtering. Zo wordt dus het leven van Mathilde de Stuwen beschreven. Qua schrijfstijl lijkt het op Van de koele meren des doods, maar deze roman wijkt daar gedurende het boek steeds verder van af. Ook hier wordt in het begin alles tot in de puntjes beschreven maar later worden de gevoelens vooral in kleuren en vormen uitgedrukt. Het verhaal is voornamelijk vanuit het ik-perspectief vanuit Mathilde gezien, maar soms ook vanuit haar vader of haar de min van Felix.

De overeenkomst qua verhaallijn ten opzichte van Een Liefde zijn de volgende: In allebei de boeken is de hoofdpersoon een vrouw die door omstandigheden waar zij zelf niets aan kunnen doen in allerlei problemen komen en waar zware depressies het gevolg van zijn. In een bepaald opzicht gelijkt van Deyssel op Jan wolkers, ook hij was taboedoorbrekend met de zelfbevredigingsscène. Die scene kwam mij helemaal niet vreemd voor daar hij gewoon goed in het boek paste en lichamelijk genot in dit boek niet te pas en to onpas wordt gebruikt. Het was gewoon een logisch gevolg van de gebeurtenissen, meer naturalistisch qua reden, meer sensitivistisch qua beschrijving door de uitdrukking van de gevoelens en het mooie, lichtelijk overdreven taalgebruik. Naturalistisch omdat zij al zeer lang niet met haar man naar bed is geweest en van het weer en de natuur altijd lichtelijk opgewonden raakt, net zoals de hoofdpersoon in Van de koele meren des doods.

Een korte inhoudsbeschrijving is moeilijk te geven daar die een beetje chaotisch is en alleen goed begrijpbaar als je het hele boek leest. Een poging is het volgende: Mathilde, enig kind van een weduwnaar, wordt verliefd op Jozef, een vrijgezel met een effectenkantoor. Zij trouwt hem, mat goedkeuring van haar vader. Tijdens hun huwelijksreis gaat haar vader dood en ze wil meteen naar huis, alwaar ze in haar eigen wereldje terechtkomt en pas weken later volledig normaal doet. Ze kopen een leuk huis, maar dan wordt Mathilde ziek en ze kopen er een buitenhuisje bij waar Mathilde langzaam op moet knappen. Jozef heeft steeds minder zin haar te zien en blijft steeds vaker en langer in Amsterdam. Zij wordt ook hier weer depressief van en op een gegeven moment wordt ze gek. Als ze weer normaal doet gaan ze terug naar Amsterdam alwaar ze nog een kindje baart maar haar liefde voor Jozef is een stuk minder geworden.

Ik vond het een interessant, meeslepend boek, maar het had van mij iets minder uitgebreid mogen zijn, veel overbodige gedeelten, die verder niets aan de sfeer van het boek toevoegen worden gebruikt en dat is zonde omdat het de leesbaarheid toch verlaagd. Als de inhoud slechter was geweest had ik, het boek niet de moeite waard te lezen gevonden.