De schuilplaats door Corrie ten Boom

De schuilplaats – Corrie ten Boom

 Samenvatting:

Corrie ten Boom kon heel veel joden. Zij heeft ze bijna allemaal ondergebracht in de Tweede Wereldoorlog. Maar ze heeft er zelf ook onder geleden.

Corrie was horlogemaakster. Met haar zeven jaar oudere zus Betsie en haar vader woonden ze boven hun eigen winkel.

De eerste joodse mensen kwamen naardat Nederland zich had overgeven aan de Duisters. Ze hadden een geheime kamer gecreeerd door een muur te maken met een heel klein deurtje. Ze hadden een alarmbel. Als die afging moesten alle joden zo snel mogelijk naar die kamer.

Toen er een inval was in het huis van Corrie kwam iedereen goed en wel in de kamer. Alleen er was één propleem Corrie was heel erg ziek. Ze moesten alle drie naar de gevangenis in Scheveningen. Ze moesten al hun bezittingen afgeven.

De gevangenis heette Het Oranjehotel.

Ze werden alle drie van elkaar gescheiden. Corrie's vader stief in de gavangenis door de sechte omstandigheden. Corrie zat eerst bij vier anderen, maar later werd ze overgeplaatst, omdat ze er nog slechter aan toe was. Ze kwam nu alleen in een cel.

Een paar maanden later werden ze allemaal overgeplaatst naar een concentratiekamp vlakbij Vught. Corrie en Betsie moésten werken. Betsie kon bijna niet meer lopen, maar ze werd toch aan het werk gezet.

Nadat ze in Vught één maand hadden gezeten gingen ze op transport met de trein naar Ravensbrück in Duitsland. Ze hadden zo gehoopt dat ze niet naar Duitsland hoefden.

Ze werden in barakken gepropt. Ze lagen met z'n drieen op eenpersoonsbed met een matras die onder de vlooien zat.

Betsie ging nog meer achteruit. Ze had nu de ziekte van TBC. Ze kon nu niet meer lopen. Ze werd naar de ziekenboeg gebracht. Zij is daar overleden. Corrie moest gewoon blijven werken in een fabriek op het kamp.

Op een dag moest Corrie appél staan. Haar naam werd geroepen en ze moest naar voren stappen met een paar anderen. Ze werden vrijgelaten.* Ze kreeg alles terug wat ze had afgeven in Scheveningen.

Ze ging weer terug naar haar huis in Haarlem.

Met Corrie ten Boom is het goed afgelopen. Ze heeft samen met het Duitse comité van de Lutherse kerk het KAMP Damstadt geopend in 1946. Dat was voor de mensen die de weg kwijt waren in hun leven. In 1960 is het gesloopt voor een nieuw gebouw.

In 1959 ging Corrie terug naar het kamp Ravenbrück samen met anderen vrowuen om Betsie en de vijfennegentigduizend andere vrouwen te herdenken. Daar hoorde Corrie dat haar vrijlating het gevolg was geweest van een administratieve 'fout' Een week naar haar vrijlating werden alle vrouwen van haar leeftijd naar de gaskamers gebracht.

Thema:

Het thema van het verhaal is dat Corrie ten Boom zelf zoveel mogelijk joden wil helpen maar hier zelf onder te lijden valt. Ik vind dit een erg ingrijpend thema, het heeft erg veel te maken met de geschiedenis van Nederland. Hoe het er hier in zo’n korte tijd aantoe is gegaan is erg indrukwekkend. Ook het feit dat mensen in die tijd zoveel voor anderen over hebben geeft een goed beeld van deze mensen. Ik ben anders gaan kijken naar de mensen die in die tijd leefden. Eerst dacht ik dat het vaak mensen waren die alleen aan zichzelf dachten, en als ze mensen hielpen zorgden ze er wel voor dat ze hier zelf niet onder zouden moeten lijden. Dit verhaal heeft het tegendeel bewezen. Corrie ten Boom helpt mensen terwijl ze zelf weet dat ze erg veel gevaar loopt en ze zelfs haar leven ervoor zou willen geven.

Tijd:

Het verhaal speelt zich af in en rond de Tweede Wereldoorlog. Er ligt 49 jaar tussen het begin en het eind. Het verhaal, dat waargebeurd is, is pas een paar jaar geleden geschreven, dus het hele verhaal bestaat uit terugblikken. Het verhaal is in chronologische volgorde verteld. Er zijn tijdsprongen van toepassing in dit verhaal.

Het feit dat het verhaal chronologisch verteld is geeft wel veel duidelijkheid. Zo kom je ook goed te weten hoelang dit eigenlijk allemaal duurde. In mijn gedachten duurde het nooit zo lang, de oorlog. Maar doordat het chronologisch verteld is zie je dat er jaren overheen gaan.

Het verhaal heeft  rond de 70 jaar geleden zich afgespeeld. Dit geeft extra veel indruk omdat je weet dat het zo dichtbij is. Het verhaal geeft een onbetrouwbare indruk van deze periode omdat er veel verraad en haat in het verhaal te vinden is.

Perspectief:

Het perspectief ligt bij de ik-persoon, in dit geval is dat Corrie ten Boom. Corrie ten Boom is de hoofdpersoon in het verhaal, dit heeft als gevolg dat je een goede kijk in het leven van haar hebt. Je raakt meer betrokken bij het verhaal omdat de persoon die de belangrijkste handelingen uitvoert, ook gelijk de hoofdpersoon is. Dit geeft een indrukwekkend effect omdat je mee gaat leven met de hoofdpersoon. Het feit dat het verhaal echt gebeurd is speelt hierbij ook wel mee. 

Personages:

De belangrijkste figuren in het verhaal zijn Corrie en Betsie. Verder heb je nog Nollie, Willem, Peter en Corrie’s vader die erg veel in het verhaal voorkomen.

Corrie: Zij is een persoon die graag iedereen helpt. Zij heeft haar leven gewaagd voor arme joden die niet eens wisten wat zij verkeerd hebben gedaan.

Betsie: In het begin van het verhaal had zei al last van haar longen. Door naar de gevangenis te gaan in Scheveningen heeft ze TBC gekregen. Zij was er helemaal niet op tegen dat haar zus joden ging helpen.

Corrie's vader: Hij is overleden doordat hij een hartstilstand had. Hij was vroeger horlogemaker. Zijn winkel verliep niet goed, maar ook weer wel goed want hij is niet failliet gegaan. Heel weinig mensen kwamen naar hem om haar/zijn horloge te laten maken.

Willem: Corrie's oudere broer. Hij had heel veel onderduikadressen. Maar later in het verhaal werd hij in de gaten gehouden. Dus Corrie moest zelf onderduikadressen vinden. Hij was later verhuisd naar Noord-Brabant. Ook hij was opgepakt en naar Scheveningen gebracht.

Peter: Corrie's neefje. Hij kwam in de kerk en hij had het 'verboden' lied gespeeld in de kerk. Dat was ons volkslied. Gelukkig hadden de Duiters hem niet gehoord. Maar hij is wel later opgepakt. Corrie wist niet waarom. En dat weet ze nog steeds niet.

Nollie: Corrie's jongere zus. Zij was ook opgepakt. Doordat zij ook joden had ondergebracht.

De verhoudingen van de hoofdpersonen veranderen iedere keer. Dan is Corrie heel boos op Peter, omdat hij het 'verboden' lied had gespeeld. En daarna is ze heel blij dat ze weer wat arme joden kan helpen.

De hoofdfiguur Corrie ten Boom is aan het eind van het verhaal veel volwassener, maar ook zeker getraumatiseerder en oplettender. Na alles wat ze heeft meegemaakt gaat ze anders tegen dingen aankijken. Ze geniet meer van de kleine dingen en dankt God voor alles wat ze wel nog heeft.

De hoofdfiguur Corrie ten Boom neemt verscheidene belangrijke beslissingen, zo kiest ze ervoor om voor gevaar voor eigen leven joden te helpen, bonnen te stelen, etc.

Ik voel me niet echt verwant met een van de personages, dit omdat ze ten eerste heel anders zijn dan ik ben. Ze hebben veel meer voor mensen over en het maakt hen niet uit wat daarvoor moet gebeuren.

Ook hebben ze erg veel meegemaakt en hierdoor gaan ze heel anders tegen het leven aankijken, wat niet veel mensen zo makkelijk kunnen.

Ruimte:

Het verhaal speelt zich aan het begin heel de tijd af in hetzelfde winkeltje. Binnenin dit winkeltje gebeurt erg veel wat mensen van buitenaf niet doorhebben, dit geeft een spannende draai aan het verhaal. Doordat er zich zoveel in het winkeltje afspeelt ga je een beeld creeëren bij het winkeltje. Later speelt het verhaal zich af in verschillende concentratiekampen. Door de vele media weet je een beetje hoe een concentratiekamp eruit zou kunnen zien, hierdoor creeër je ook makkelijk een eigen beeld bij de rest van het verhaal. De ruimtes worden erg goed beschreven door de schrijfster. Vooral het winkeltje. Er wordt precies verteld hoe het er van binnen uitziet, hoeveel verdiepingen er zijn, hoeveel kamers, hoe deze kamers zijn ingedeeld en noem maar op. Over hoehet concentratiekamp eruit ziet wordt ook erg veel verteld. Ik denk dat dit meerendeels komt doordat de schrijfster het met eigen ogen gezien heeft. Ik vind het fijn dat deze details verteld worden. Ten eerste leer je wat extra geschiedenis over hoe concentratiekampen nou eigenlijk in elkaar zaten en ten tweede, je gaat steeds meer meeleven met de personen omdat je helemaal een beeld in je hoofd hebt van hoe het eruit moet zien.

Spanning:

Het verhaal ontleent zijn spanning aan het feit dat je eigenlijk van te voren wel weet dat er een keer wat fout gaat, maar je weet niet wanneer. Je had van tevoren kunnen voorspellen dat de familie Ten Boom verraadden zou worden, maar je wist niet wanneer. Dit maakte het verhaal erg spannend. Je bleef lezen omdat je wilde weten wanneer en wat er nou precies ging gebeuren.

Het begin van het boek vond ik niet erg spannend, er gebeurde niet veel en er werd meer uitgelegd hoe de familie, relaties en het dagelijks leven eruit zag. Ik vind dat de schrijver erg geslaagd erin is om de spanning in het verhaal te leggen. Ook omdat de schrijver heel het verhaal zelf heeft ondergaan kon zij de emoties er nog beter inleggen en kon ze de spanning nog beter weten over te brengen.

Citaat:

“Voor de ogen van rijen naakte vrouwen ranselde een bwaakster van het concentratiekamp een gevange af. ‘Arme vrouw...,’ snikte ik, ik kon het niet aanzien. ‘Ja,’ antwoorde Betsie, ‘ik bid dat God het haar vergeeft.’ Met een schok drong het tot me door dat Betsie voor de bewaakster bad.”

Het verhaal is niet moeilijk geschreven que stijl. Er worden niet veel moeilijke woorden in gebruikt en het is geschreven in de tijd van nu. Dit vind ik erg fijn lezen. Wanneer verhalen erg lange zinnen bevatten met veel moeilijke en oude woorden vind ik het verhaal gelijk een stuk minder aantrekkelijk. Doordat het zo geschreven is kan je je ook wat beter inleven. De woorden die erin gebruikt worden zijn erg netjes. Dit komt omdat Corrie ten Boom een christelijke schrijfster is, dit vind ik wel fijn om te lezen. Ook vind ik dat dat eigenlijk wel moet in een verhaal als dit. Het is een heel serieus waargebeurd verhaal, dat moet wel netjes en met respect geschreven worden. Corrie ten Boom geeft in haar manier van schrijven erg veel details weer. Dit komt omdat ze het zelf meegemaakt heeft. Soms is dit totaal niet fijn, de detais geven je een nog beter beeld van de waarheid en deze waarheid was niet echt fijn. De stijl ligt wel in de buurt van mijn eigen taalgebruik, dit komt omdat het in  korte, krachtige zinnen verteld is, maar toch met veel details.

Er staan niet erg veel dialogen in het verhaal, wat wel fijn is want zo kan je goed in een keer doorlezen.

Genre:

De genres van het boek zijn non-fictie en memoires. Non-ficite omdat het verhaal waargebeurd is en memoires omdat er gebeurtenissen vermeldt worden die de schrijfster zelf heeft meegemaakt. 

Eindwaardering:

Ik vond het boek erg ontroerend. Dit omdat je weet dat het echt gebeurd is en dat de schrijfster gewoon heeft opgeschreven hoe ze het zelf meegemaakt heeft. Ook is het zo ontroerend omdat het zo dichtbij je staat. Iedereen kent wel iemand die in de Tweede Wereldoorlog ergens betrokken bij is geraakt, hierdoor leef je meer met de personen mee. Wanneer je bedenkt dat Corrie ten Boom een van de duizenden mensen was die dit hebben meegemaakt raakt het je nog meer. Door de manier waarop het geschreven is wordt je steeds meer meegetrokken in het verhaal. Je kijkt vanuit de ogen van Corrie waardoor je het gevoel hebt alsof je zelf in een concentratiekamp loopt. Ik vind dat de schrijfster dit erg mooi heeft gedaan.

Ik denk dat de schrijfster heeft willen laten zien hoe het er aan  toe gegaan is in de Tweede Wereldoorlog, maar ik denk dat haar hoofddoel toch met God te maken had. Er wordt in het boek erg veel verteld over hoe God de mensen in het concentratiekamp hoop blijft geven en ik denk dat de schrijfster aan de lezers wil laten zien dat God er altijd voor iedereen is. Ik vind dit een mooie boodschap en ik denk dat het overbrengen van de boodschap ook grotendeels is gelukt.

De auteur heeft ondanks wat ze allemaal meegemaakt heeft geen erg slecht beeld op de Tweede Wereldoorlog, tenminste zo komt het over. Ze schrijft erover dat ze veel liefde in die tijd heeft gevoeld en dat ze veel heeft geleerd van die tijd. Ik denk niet dat veel mensen zo over die tijd denken, daarom is het extra knap van haar.

Het verhaal geeft een erg duidelijk zicht op de realiteit van hoe hard het eraan toeging in de Tweede Wereldoorlog. Wanneer je dit verhaal gelezen hebt besef dat het onmenselijk is wat er toen allemaal gebeurde. Voor in die tijd geeft het dus wel een realistisch beeld, maar voor in deze tijd totaal niet. De dingen die daar gebeurd zijn gebeuren hier niet meer.

Ik denk niet dat de wijze van vertellen erg origineel is. Veel verhaal in de tijd van de oorlog zijn in de ik-persoon geschreven. Dit is wel jammer, want je ziet ook veel dezelfde dingen voorbij komen die je in andere boeken ook gelezen hebt. Bijvoorbeeld hoe het onderduiken in zijn werk ging, hoe de corrupte mensen je bedrogen, etc.