Bartje door Anne de Vries

Over de auteur

De auteur van Bartje is Anne de Vries
Hij is geboren op 22 mei 1904 te Assen. Hij is net als Bartje opgegroeid in Drente in een arbeidersgezin. In 1923 werd hij onderwijzer op de 2e Exloërmond tot 1936. Daarna werkte hij in het blindeninstituut ‘Bartimeus’ in Zeist. Hij heeft de volgende boeken geschreven:
- 1930 Evert in Turfland
- 1934 Jongens van de straat
- 1935 Bartje + Bartje zoekt het geluk
- 1935 De stroper
- 1937 Jaap en Gerdientje
- 1937 Op de grote heide
- 1937 De veenbrand
- 1939 Groot vertelboek voor de bijbelse geschiedenis
- 1939 Hilde
- 1948 Verhalen voor Kersttijd
- 1948 Levensroman van Johannes Post
- 1949 100 vertellingen uit de bijbel
- 1950 Het boek van Jan Willem
- 1951-1958 Reis door de nacht
- 1961 Kinderkleurbijbel van het Oude Testament
Anne de Vries is gestorven op 29 november 1964.

Algemene informatie over het boek.

Het genre van het boek is een streekverhaal. Het speelt zich af in een streek in Drente, en het komt heel landelijk over. Het thema van het boek is leven in armoede. Ze hadden geen geld om kleding te kopen, en moeder maakte voor de kinderen kleding uit oude broeken en blousen van vader. En ‘de laatste stuivers ging vader opmaken in de herberg’.
De hoofdpersoon is Bartje. Hij heeft blonde haren en loopt vaak in oude kleren, behalve naar school, dan moet hij ‘netjes’ zijn. Bartje heeft een goed karakter. Hij is gevoelig en hij probeert verstandig te zijn, al lukt dat hem niet altijd. Hij is niet lui en denkt altijd aan zijn naaste.
De belangrijkste bijpersonen zijn vader, moeder, Gert, Lammechien, Arie, Riekie, Jan, Sikko,
Bartje verandert niet veel van karakter in de loop van het boek, maar aan het eind van het boek is hij wel 7 jaar ouder als in het begin.
De plaats waar het verhaal zich afspeelt is Drente, vlakbij Assen. Maar er wordt geen speciaal dorp genoemd.
Ik denk dat het verhaal zich ongeveer rond 1930 afspeelt. Ze hadden nog geen kraan maar een pomp, en ze sliepen met z’n drieën in een bedstee. In het begin van het boek is hij 6 of 7 en aan het eind van het boek is hij 13 of 14, dus er zit ongeveer 7 jaar tussen het begin en het einde. Als je in het boek begint te lezen word alles achter elkaar verteld. Soms denkt Bartje na over hoe het vroeger was b.v. ‘wat was het fijn toen moeder nog leefde’ enz. Je leest gewoon achterelkaar door en er zijn geen flashbacks of flashforwards.
In de meeste boeken is er een probleem. In het boek Bartje is dat probleem ellende. Vader verdient maar heel weinig bij de boer, en het laatste wat er over is maakt hij op in de herberg met drank. 12 afloop.
De titel is heel simpel te verklaren. Het is genoemd naar de hoofdpersoon Bartje.

Samenvatting van het boek

Bartje is een jongen van ongeveer 6 jaar als het boek begint. Hij is dan nog een pork. Dat is denk ik net zo iets als een kleuter. Hij zat vaak in de bruine stinksloot achter het huis met een jampotje visjes en andere waterdiertjes te vangen. Hij hield erg veel van de sloot, maar van moeder mocht hij er eigenlijk niet komen. Toen hij jarig was geweest, mocht hij mee naar school. De lessen op school vond hij leuk, maar de juffrouw vond hij een Hollandse kakmadame. Een keer toen hij thuis was moest hij bruine bonen uitzoeken. Als Bartje iets vies eten vond dan was het wel bruine bonen. Toen vroeg hij aan moeder of hij een ander ‘prakkie’ mocht, ze beloofde dat. Met het avondeten was moeder dat alweer vergeten en kreeg Bartje bruine bonen op zijn bord. Ze moesten allemaal hardop bidden. Toen Bartje aan de beurt was zei hij: “ik bid nie veur brune bone”. Vader werd woest en schopte hem de deur uit, en moeder riep hem achterna dat hij maar een andere vader en moeder op moest gaan zoeken. Dus ging hij op weg om een andere vader en moeder op te zoeken, al begreep hij niet dat dat kon, dat je vader en moeder je zomaar het huis uit sturen. Hij werd moe en kreeg honger. Toen hij wat gegeten had begon hij toch wel spijt krijgen, en besloot hij om maar naar huis te gaan. Toen hij vader buiten zag staan en naar hem toeging en vroeg of hij spijt had, het was weer goed. Vader had het erg slecht bij de boer waar hij werkte, hij kreeg weinig loon en werd heel erg door de boer afgesnauwd. Hij was op zoek naar ander werk. De vriend van Lammechien was elektricien, en wist voor een andere baan voor vader. Toen kreeg vader slaande ruzie met de boer, omdat Sikko, zijn vervelende zoontje, in elkaar was geslagen. Maar vader vond het niet erg, hij ging nu toch ergens anders werken. Toen kwamen ze erachter dat de vriend van Lammechien hen had bedrogen, het was helemaal nog niet zeker dat hij daar zou kunnen werken. Vader heeft de boer en het arbeidershuisje de bons gegeven, maar nu moeten ze in de Lange Jammer wonen. Dat is een achterbuurtstraatje waar allemaal arme mensen wonen. Nu loopt vader de hele dag thuis, toen kwam er een ouderling van de kerk. Die had werk voor vader, als hij de kinderen naar hun schooltje stuurde. Diezelfde tijd werd moeder ook erg ziek, en ze stierf. Bartje had daar veel verdriet van, want in de Lange Jammer is hij moeders grote vriend geworden. Bartje heeft nu de leeftijd dat hij zelf bij een boer kan gaan werken. Hij gaat van huis weg en trekt de wijde wereld in en zoekt daar zijn geluk. Daar eindigt het boek mee.

Mijn mening over het boek

Ik vind het een leuk boek en ik moest lachen om sommige streken die bartje uithaalde. Ook sommige uitspraken vond ik leuk. Wat er gezegd wordt in het boek is in dialect, dat vond ik ook erg leuk. Ook leerde ik een beetje hoe het vroeger was in zulke arme gezinnen. De laatste centen bij elkaar schrapen om iets te kunnen kopen. Ook vind ik het best knap geschreven. Het klinkt niet ongeloofwaardig, maar het zou zo in het echt kunnen gebeuren.
Een aanrader dus!

Belevingsverslag

Het onderwerp.
Het onderwerp van het boek is armoede. Als ik de schrijver was zou ik het net zo geschreven hebben, allen in sommige stukjes iets meer spanning.
Mijn mening nu over het thema armoede is dat ik vind dat de arbeiders die bij de boeren werkten veel te weinig loon kregen en, dat het verschrikkelijk was als je zo moest leven.
Ik heb nu het boek gelezen, en ik denk dat ik deel 2 ook nog ga lezen, want ik wil wel eens weten hoe het met Bartje afloopt.

De gebeurtenissen
Ik denk dat de belangrijkste gebeurtenis was toen Bartje weggestuurd werd omdat hij niet wilde bidde veur brune bone. Want daar is het boek eigenlijk ook het meest om bekend geworden.
Als ik de schrijver was zou ik de gebeurtenissen net zo schrijven, misschien met iets meer spanning, of iets minder lang door gaan over een onderwerp, anders wordt het te langdradig.
De gebeurtenissen zijn ook geloofwaardig. Het zou zo echt gebeurd kunnen zijn. En je merkt ook wel dat het niet zomaar een verzonnen boekje is. De schrijver heeft waarschijnlijk veel van de gebeurtenissen zelf ook meegemaakt.
Er waren niet echt gebeurtenissen bij die ik herkende uit mijn eigen leven. Dat komt waarschijnlijk doordat ik in een heel andere tijd leef als dat zij leefden.
Er zijn stukjes waaraan ik nog wel eens terugdenk. Bijvoorbeeld aan de gebeurtenis dat Bartje uit huis gestuurd werd, omdat hij niet wilde bidden voor zijn bruine bonen. Als wij bruine bonen eten denk ik daar wel eens aan.
Ik heb erg moeten lachen om sommige uitspraken van Bartje,ook omdat het in dialect is. En als Bartje met de klabatse een pak slaag kreeg, dan had ik medelijden met hem. Ook toen zijn moeder stierf leefde ik in gedachten met hem mee. Ik trok vaak als het ware partij voor Bartje als hij bijvoorbeeld geplaagd werd door het vervelende zoontje van de boer.
Het boek heeft me van de eerste tot de laatste bladzijde geboeid. Want in het begin kwam Bartje in meteen actie. En aan het eind gaat Bartje zijn geluk beproeven.

De personen
Van de hoofdpersoon Bartje kom je het meest te weten. Want om hem draait het hele verhaal.
Ik voelde me het meest ‘aangetrokken’ tot Bartje omdat hij een goed karakter heeft, en hij is het, die elke keer klappen krijgt of een andere tegenslag. Ook zijn broer Arie, die stottert heel erg, daar heb ik ook vaak medelijden mee, als hij bijvoorbeeld daarmee geplaagd wordt. Maar zijn broer Gert heb ik een soort hekel aan. Hij pest zijn moeder, hij steelt, en hij speelt altijd de baas.
De gevoelens vond ik allemaal wel echt uitgedrukt. En ik vond niet dat ze nep of onecht waren. Maar sommige reacties van vader vond ik iets te overdreven. Hij gaat bijvoorbeeld meteen slaan als er iets aan de hand is. Maar misschien was hij ook echt wel zo. Ik ken niemand die op een persoon uit het boek lijkt, want de karakters zijn allemaal net iets tè. Misschien dat een meisje die ik ken wel een beetje op Sikko lijkt, want zij doet vaak ook een beetje kleinerend en pesterig naar anderen.

Inhoudelijk verslag

De tijd
Het verhaal speelt zich af in de vorige eeuw rond 1930. Ze sliepen in een bedstee, haalden water bij de pomp, want een kraan was er niet. De eerste auto’s werden bewonderd. Het verhaal speelt zich af in ongeveer 7of 8 jaar tijd. Hij is ongeveer 6 jaar als het boek begint. Hij is dan nog een pork en aan het eind is hij ongeveer 14. Het boek wordt gewoon in de goede volgorde verteld. Alleen aan het eind zijn er een paar flashbacks. Want dan denkt Bartje terug aan hoe goed het was toen moeder nog leefde.

De titel
De titel ‘Bartje’ is eigenlijk heel logisch omdat het hele verhaal om hem draait. Hij zou het boek ook bijv. ‘Drentse Bartje’ of ’n arbaidersjong’ genoemd kunnen hebben. Maar toch vind ik gewoon ‘Bartje’ het best.

Trefwoorden
Een paar trefwoorden die het boek heel goed weergeven:
1. armoede
2. liefde
3. landelijk

Ik heb armoede gekozen omdat vader bijvoorbeeld maar 2 gulden per dag kreeg, en dit was veel te weinig om een gezin met 10 kinderen te onderhouden. En moeder had vaak geen geld om bijvoorbeeld de kruidenier te betalen.

Liefde. Ondanks het slechte leven voor het gezin Bartels, is er toch veel liefde voor elkaar. Eerst is vader Bartjes grote vriend. Maar als ze in het armhuis zitten, krijgt Bartje enorm veel waardering voor zijn moeder. Zeker als hij erachter komt dat hij vroeger in zijn moeders buik geleefd heeft. Hij neemt het dan altijd op voor zijn moeder.

Ook landelijk hoort er bij. En zeker als je de verfilming hebt gezien. Vaak was Bartje op de heide te vinden. En een aantal kleine gebeurtenissen spelen zich ook op de hei af.

Persoonlijk verslag

Lijfspreuk van Bartje
Naam van de hoofdpersoon is: Bartje Bartels
Hij heeft de volgende lijfspreuk: doe zoals ie zegge dan lieg ie niet.
Volgens mij past deze spreuk helemaal bij deze persoon, omdat hij absoluut niet van liegen en verzwijgen hield.

Ik vergelijk mijzelf met Bartje:
Bartje : Ikzelf
Thuissituatie Arm, redelijk slecht : Goed, fijn
Fam. omstandigheden Moeder overleden : Goed
Opleiding Geen : VMBO- gt
Talenten en vaardigheden Volwassenen inpalmen met zijn ideeën : Met kinderen werken
Interesse Natuur
Gedrag tegenover anderen behulpzaam Ambities Zelf boer worden, zijn familie uit de geldproblemen helpen

Belangrijke eigenschappen die voorkomen in het boek:
Eigenschappen Personen uit het boek die deze eigenschappen bezitten
1. behulpzaam Bartje
2. gehoorzaam De kinderen Bartels
3. voor elkaar opkomen De kinderen uit de Lange-Jammer
4. vechtlustig Arie en Gert
5. treiteren Sikko

Een gedichtje wat bij het boek past:
Ik zing veur joe mien Drenthe,
Dit kleine levenslied.
‘k Was kind hier in de lente,
Noe is ’t mien zummertied.
Maor als de herfst geet kommen,
Mien leven neigt naor ’t end.
Dan zal mien stem verstommen,
Maor ’t lied blijft nei,
’t Giet nooit veurbij.
Veur elke ware Drent.

Ik zing voor jou mijn Drenthe,
Dit kleine levenslied.
‘k Was kind hier in de lente,
Nu is het mijn zomertijd.
Maar als de herfst gaat komen,
Mijn leven neigt naar ’t eind.
Dan zal mijn stem verstommen,
Maar het lied blijft nieuw,
Het gaat nooit voorbij.
Voor elke ware Drent.