Primaire gegevens

Auteur : J.K. Rowling
Titel : Harry Potter en de Steen der Wijzen
Jaar en plaats uitgave : 1997 Londen
1998 Nederlandse vertaling Amsterdam
Naam uitgeverij : Bloomsburry Publishing Plc.
Uitgeverij de Harmonie
Druk : achtste druk februari 2000
Eerste druk : augustus 1998

Perspectief

Het hoofdpersonage in dit boek is Harry Potter, een weeskind. Het grootste deel van het boek wordt vanuit hem verteld. Het verhaal wordt ingeleid door een auctoriale verteller en daarna nemen sommige personages, die later in het boek voorkomen, het nog even over. Dit lijkt een manier om deze personages alvast te leren kennen. Maar vanaf hoofdstuk 2 is Harry zelf de personale verteller. Zoals in vele spannende boeken met een auctoriale verteller, leef je al snel met het hoofdpersonage mee.

Personages

Harry Potter, het hoofdpersonage, is een weeskind dat na de dood van zijn ouders in het gezin van zijn moeders zuster wordt grootgebracht. Oom Herman en Tante Petunia hebben zelf ook een zoontje van Harry’s leeftijd: Dirk. Als Harry naar de middelbare school gaat, wordt hij tot zijn grote verrassing op een kostschool voor tovenaarsleerlingen geplaatst. Hij krijgt daar schoolkameraden zoals Ron Wemel, Hermelien en Marcel en vrienden in de persoon van Hagrid, de klusjesman en Perkamentus, het hoofd van de school. Maar ook vijanden, Malafidus en professor Sneep. En niet te vergeten Voldemor, of Jeweetwel, degene die de ouders van Harry heeft vermoord en hem een litteken op zijn voorhoofd heeft bezorgd. Het uiterlijk van de personages wordt wel beschreven, maar aan hun karakters wordt vooral aandacht besteedt.

Plaats en tijd

Het verhaal speelt zich in de jaren negentig af (de periode waarin het boek geschreven is). Dat valt o.a. te concluderen uit de cadeau’s die neefje Dirk voor zijn verjaardag krijgt, zoals een computer, een televisie, een racefiets…. Het speelt zich aanvankelijk af in een stadje, in de buurt van Londen. Later verplaatst het verhaal zich naar een wereld naast, onder of boven de gewone wereld. Daar ligt de kostschool Zweinstein en beweegt men zich in een wereld van heksen en tovenaars. Het verhaal bestrijkt voornamelijk de periode van Harry’s eerste schooljaar en wordt chronologisch verteld.

Thema en interpretatie

Het verhaal gaat over het leven van een bijzonder jongetje, genaamd Harry Potter. Zonder dat hij er zich van bewust is, is hij een bijzonder kind. Zoon van twee beroemde tovenaars, die helaas zijn vermoord door een tovenaar die zwarte magie bedrijft en een gevaar vormt zowel voor de ‘Dreuzels’ (zoals gewone mensen door de tovenaars genoemd worden) als voor de tovenaars zelf. Harry wordt achtergelaten bij zijn oom en tante, die hem liefdeloos opvoeden. Als hij twaalf is, komen de tovenaars Harry opeisen en onder de hoede van Hagrid (een gesjeesde student) wordt hij naar Zweinstein gebracht. Daar wachten hem allerlei avonturen. Voldemor, de boze tovenaar, is namelijk niet helemaal van het toneel verdwenen en probeert nog steeds zijn macht te herwinnen. Harry komt hem, ongewild, op het spoor……….
Het is een verhaal dat over goed en kwaad gaat, het overwinnen van angsten, het ontdekken van je eigen persoonlijkheid en het sluiten van vriendschap. En er is natuurlijk sprake van avontuur met een hoofdletter! Harry en zijn vrienden leiden een spannend bestaan.

Stijl

De auteur gebruikt veel licht onderkoelde humor. Typische droge Engelse humor. Een voorbeeld is de volgende passage: ‘De volgende ochtend heerste er een ongewone stilte aan de ontbijttafel. Dirk verkeerde in shocktoestand. Hij had gegild en gekrijst, zijn vader geslagen met zijn Ballingsstok, expres overgegeven, zijn moeder geschopt en zijn schildpad door het glas van de serre gegooid en toch had hij zijn kamer niet terug.’

Eigen mening

Harry Potter is het laatste boek dat ik op mijn lijstje zette en ook het laatste boek dat ik gelezen heb. Hoewel in ons huis de ‘Harry Potterserie’zowel in het Nederlands als in het Engels werd stukgelezen door echtgenoot en zoonlief, stond de hele hype rond die Potter mij behoorlijk tegen. Hypes staan mij altijd tegen. Zodra iedereen roept hoe goed het is, is mijn belangstelling tot nul gedaald. En soms is dat terecht, maar soms ook niet. Deze keer dus niet. Ik vond het een ontzettend leuk boek. Goed geschreven, spannend, origineel. Jammer dat ik nog te weinig van verhaalanalyse weet om te kunnen begrijpen waarom ik als volwassene dit boek net zo leuk vindt als kinderen.

Belangrijke passage(s):

Ik vond de volgende passage heel kenmerkend voor het boek. Marcel, een wat dikke, onzekere jongen uit het groepje rond Harry, probeert de vrienden tegen te houden als ze ’s nachts de slaapzaal proberen te verlaten. ‘Jullie mogen niet weg,’ zei Marcel. ‘Jullie worden vast weer gesnapt en dan komt Griffoendor nog erger in de problemen.’
‘Je begrijpt het niet, Marcel,’ zei Harry. ‘Dit is belangrijk’.
Maar Marcel had blijkbaar al zijn moed bijeengeschraapt en was van plan krasse maatregelen te nemen.
‘Ik laat jullie niet gaan,’ zie hij en hij ging haastig voor het podium staan. ‘Dan – dan zullen jullie met me moeten vechten!’
‘Marcel,’ siste Ron woedend, ‘ga opzij, idioot-‘
‘Noem me geen idioot!’ zei Marcel. ‘Jullie mogen de regels niet meer overtreden. En jij zei zelf dat ik van me af moest bijten!’ ‘Ja, maar niet tegen ons,’ zei Ron geërgerd.
Wat ik zo knap van deze schrijfster vindt, is dat ze midden in een spannend avontuur van Harry zo’n scène bedenkt. Je bent geneigd om deze scène als een vervelende onderbreking in het verhaal te zien en toch wordt je hier alsnog meegesleept in de ontwikkelingen rond de persoonlijkheden van de vrienden. Tussen de duizelingwekkende avonturen gaat het gewone leven ook door. Zoiets.