West door Walter van den Berg

Gebruikte editie Eerste druk: september 2007
Gebruikte druk: 1e
Aantal bladzijden: 142
Uitgever: De Bezige Bij te Amsterdam Gegevens voorkant Op de kaft staat een afbeelding van twee jongens die op de achterbank de auto zitten: ze kijken met hun gezicht naar de lezer. Het lijkt een afbeelding van Cor en Ron Genre en mening “West”is een psychologische roman over de relaties tussen twee broers, het zogenoemde Kaïn en Abelmotief. De roman is snel te lezen, goed te begrijpen en direct van taal. Weinig omslachtige formuleringen. Kortom, een roman die bij de jeugd wel zal aanslaan. Geschikt voor bovenbouw Havo en Vwo. Dit jaar bracht Wolters-Noordhoff in de serie Toplijsters “ De hondenkoning”uit. Nu dus de tweede roman van de schrijver bij De Bezige Bij. De inhoud is in fragmenten gepresenteerd. Wat daartussen gebeurd moet de lezer zelf invullen. Een waardering van 2 punten. De flaptekst De broers Ron en Cor groeien op in het Osdorp van de jaren tachtig en negentig van de twintigste eeuw. In een omgeving van nieuwbouw, winkelcentra en videotheken zoeken ze elk hun identiteit. Ron is de snelle, handige jongen; hij krijgt de meiden en zingt op feesten en partijen. Cor is de zoekende; onzeker in de liefde en vol twijfels over zijn toekomst. In West worden verschillende periodes van hun leven beschreven. Gaandeweg ontdekken de broers dat hun karakters niet te verenigen zijn. En dan worden ze nog één keer hardhandig met elkaar geconfronteerd. In spaarzaam proza, waarin ieder woord raak is, roept Walter van den Berg een desolate, beklemmende sfeer op. West is een schrijnende roman over een koppige zoektocht naar liefde. En een indrukwekkend tweede boek van een groot talent. Walter van den Berg debuteerde in 2004 met de roman De hondenkoning, die zowel in Nederland als in Vlaanderen lovend werd ontvangen. Motto en opdracht Er is geen motto en geen opdracht.
Structuur en verhaalopbouw De roman is ingedeeld in een aantal hoofdstukken die de tijd waarin het hoofdstuk speelt als titel hebben. Daarna wordt de naam van een plaats genoemd waar het hoofdstuk zich afspeelt. De hoofdstukken zijn respectievelijk getiteld: 1986 -1994 -1999-2002- 1986-2003- 2006 . Ze worden dus niet helemaal chronologisch gerangschikt, want het tweede 1986 doorbreekt de chronologische volgorde. Dat betreft de dood van Cors vader. Perspectief De roman heeft een meervoudig perspectief. Er is sprake van een ik-verteller: Cor in hoofdstuk 1, 2, 5, 6,7 Hij vertelt in de o.v.t. In hoofdstuk 3 is er een alwetende verteller die toch vooral vanuit het perspectief van de hij-verteller Kevin vertelt. In hoofdstuk 4 is er een alwetende verteller die vanuit het perspectief van Ron vertelt over een optreden en een ontmoeting met een vrouw. Titelverklaring “West” is de naam van de wijk in Amsterdam waarin Cor en Ron opgroeien. Alle decors van de hoofdstukkern spelen zich af op plaatsen in “West.” Tijd en decor Zoals onder structuur vermeld wordt de tijd waarin een hoofdstuk speelt steeds vermeld voordat het hoofdstuk wordt afgedrukt. De gehele tijdsduur van het op deze manier fragmentarisch vertelde verhaal loopt derhalve van 1984 -2006. De decors worden ook steeds met name genoemd. Zie daarvoor de samenvatting hieronder. Alle decors zijn gelegen in Amsterdam-West. Samenvatting van de inhoud 1986 Langswater
Dit korte hoofdstuk vertelt over de vriend van Cors moeder, Erik, die een maat van hem tijdens het vissen op de Afsluitdijk door de wand van zijn caravan sloeg. Later gaat Cor met deze Erik het kruisertje ophalen dat hij vanwege zijn arrestatie had moeten achterlaten. Wanneer ze thuis komen slaat Erik ook Cors moeder in elkaar. Ron en Cor sidderen bij het gadeslaan van deze mishandeling

1996 Sloterparkbad
Cor zit met een aantal vrienden te praten op de dag dat één van hen (Robbie) met Jennifer in het huwelijk treedt. Cor is twintig. Zijn acht jaar oudere broer Ron is door zijn vrouw het huis uitgeschopt en is weer komen wonen bij Cor en zijn moeder. Cor moet daarom in de berging slapen. Ron heeft een kind Kevin en hij doet net alsof hij kan zingen als liedjeszanger, maar erg goed gaat dat niet. Uit een dialoog in de badkamer blijkt dat de twee broers slecht met elkaar kunnen opschieten. Cor heeft een vriendinnetje van 15 (Cindy ) maar durft daarvoor nauwelijks uit te komen. Ze is nog jong en hij mag er nog niks mee doen. Cor heeft intussen een auto gekocht die erg lijkt op de auto van de ex-vriend van zijn moeder, Erik. Ze gaan ermee naar het huwelijksfeest van Robbie en Jennifer. Het wordt een feest in stijl, want er wordt ook nog een robbertje gevochten. Cor en zijn vrienden Nico en Michael blijven lang hangen en besluiten dan te gaan zwemmen in het Sloterparkbad. Uiteraard is er niemand en Nico gaat zelfs van de hoge duiktoren af. Dat deed vroeger Robbie ook, maar die is nu getrouwd. Hij had één keer seks met Jennifer gehad (nota bene in de berging van Cor) en omdat ze hem daarbij had gepijpt, wilde hij meteen met haar trouwen. De jongens denken dat je later zelf ook wel aan een vrouw zal blijven hangen. Cindy zal bijvoorbeeld ook dingen aan Cor gaan opdragen. De jongens spreken af dat ze elkaar later zullen missen, zoals ze nu ook Robbie missen. In het gesprek wordt duidelijk dat Cors vader al enige tijd dood is. Onderweg hebben ze belletje getrokken bij Erik, de ex-vriend van Cors moeder. Hij weet dat de man in de Comeniusstraat woont. 1999 Ruimzicht
Het is nieuwjaarsdag. Kevin(de verteller) wordt wakker in het huis van zijn oma. Hij maakt zijn vader wakker, die dat niet leuk vindt. Ze gaan oliebollen brengen naar oom Cor. Kevin wil vuurwerk zoeken, maar zijn vader verbiedt hem dat te doen. Wanneer hij even uitstapt, komt een buurtvriendje zijn gevonden vuurwerk laten zien: hij gooit een rotje in de auto, maar het ontploft niet. Later wordt Ron boos op Kevin: hij wil het jongetje niet geloven wanneer hij de waarheid over het binnen geworpen vuurwerk vertelt. Ze rijden langs Cor en die gaat weer mee naar het huis van oma om de kerstboom af te tuigen. Kevin kijkt toe. Later gaat hij met oom Cor in de auto van zijn vader rijden. Ze gaan naar Wijk aan Zee: ze lopen op het strand en de pier. Ook nemen ze een patatje. Kevin zegt tegen het meisje achter de snackbar dat zijn oom haar wil zoenen. “Dat is jammer voor hem”, zegt ze. Daarna rijden Cor en Kevin naar zijn huis. Later op de avond komt een boze Ron zijn kind ophalen en zijn auto. Kevin wil nog even langs zijn echte moeder. Maar er brandt geen licht in huis. “Schrijf maar een briefje met gelukkig Nieuwjaar erop”, zegt Ron. Kevin weet niet hoe dat moet worden geschreven. 2002 Staalmanplein
Ron moet optreden in een bowlingclub. Hij bakt er weinig van het publiek is ook niet alles. De bowlingwedstrijd wordt gewonnen door ene Martin met wiens vrouw Ron een tijdje heeft staan flirten. Na afloop vraagt ze hem of hij wil helpen de bezopen Martin in de auto te leggen. Daarna brengt hij haar weg naar huis (Staalmanplein) maar hij mag niet mee naar binnen. Toch dringt hij een beetje aan en hij geeft haar zijn 06-nummer. Hij rijdt ook nog langs Erik en maakt opnieuw een diepe kras in de lak van diens auto. Zijn wraak op Erik. De vrouw belt later die nacht op. Hij is dan inmiddels weer thuis bij Kevin en zijn moeder. Er ontspint zich een gesprek tussen de twee waarin ze soms elkaar uitnodigen bij elkaar te komen (om seks te hebben) en dan weer afstotende opmerkingen maken. Aan het einde van de nacht wanneer ze diverse keren contact hebben gehad, vraagt ze hem haar terug te rijden naar de parkeerplaats waar haar Martin nog in de auto zit. Ze gaat op de stoel naast de bestuurder zitten. Ron rijdt weg. De eenzaamheid bij beide personages druipt van de vertelling af. Ron is niet gelukkig, zijn vrouw heeft hem verlaten en hij is een “kutzanger”. De vrouw heeft een relatie met Martin die eigenlijk ook een klootzak is. 1986 Westgaarde 1
Cor vertelt over de dood van zijn biologische vader die op Westgaarde begraven was. De man was zeeman en kwam slechts zelden thuis. Later had hij kanker gekregen o.a. omdat hij zoveel rookte. Hij had nooit een band met zijn vader gekregen. Op de begrafenis had er niemand gesproken. 2003 Westgaarde II
In dat jaar sterft Cors moeder. Na de dood van haar man was ze in een seksclub gaan werken. Ze was mooi genoeg om mannen te lokken. Op een dag was Erik gekomen. Het was een man die Cor wel aardig vond, maar Ron vond dat niet. Erik sloeg hun moeder regelmatig in haar buik. Dat moet natuurlijk misgaan: herhaaldelijk was hij het huis uit gegaan en ook Cor en Ron waren vaak naar hun oma gelopen. Daarna was Erik definitief weggegaan. Cor heeft van zijn moeder gehoord dat Ron bij de crematie “My Way”moet zingen. Cor had zelf nog graag een woordje gesproken, maar dat mag van Ron niet. Op de crematie op Westgaarde zingt Ron inderdaad het lied van Frank Sinatra. Cor is op dat moment 29 jaar. 2006 Sportpark Ookmeer
Robbie is 12 ½ jaar getrouwd met Jennifer. Cor krijgt een uitnodiging. Hij neemt zijn mooie nieuwe vriendin Samantha mee. Ter ere van de bruiloft is er een voetbalwedstrijd georganiseerd. Robbie kiest Cor en Ron speelt bij de tegenpartij. Door fouten van Cor staat het team van Ron bij rust dik voor. Na de rust maakt Cor een wereldgoal. Alleen Samantha juicht. Dan schopt hij Ron keihard op zijn knie. Die gaat uit zijn dak en zegt dat Cor het expres heeft gedaan. Op de bruiloft die avond gaat Ron zingen. Hij zingt een liedje speciaal voor Cor en Samantha en dat gaat over een hoer. De belediging is duidelijk. Cor treedt deze keer wel op en schopt Ron nog een keer op zijn knie. Wanneer hij thuis met Samantha is, wordt hij gestoord door Robbie. Die zegt dat hij zijn bruiloft verziekt heeft. Hij moet mee met de dronken Robbie. Die vindt dat Cor zich verheven voelt boven de rest van de mensen: Cor heeft intussen een boek geschreven en hij had niet zo moeten pronken met Samantha. Robbie is degene die Cor op de eerste dag van de mavo in de brandnetels had geduwd en het stomme was dat Cor daarna vriendjes met hem had willen worden. Dat getuigt, vindt Tobbie, van weinig respect. Ver weg wordt Cor de auto uitgemieterd. Hij kan terug gaan lopen. Hij komt langs het huis van Erik. Op de auto zit weer een dikke kras. Cor belt lang en hard aan: daarna loopt hij door. Thematiek en symboliek Walter van den Berg schrijft op zijn eigen website over “West” Aan de oppervlakte gaat West over twee broers, Ron en Cor. Ron heeft een grote bek en het kleine hartje dat daar dan bij hoort is ver te zoeken, en Cor probeert aan Ron en de wereld die Ron vertegenwoordigt te ontsnappen — maar hij zoekt ook goedkeuring in die wereld. In de diepte gaat West zoals alle goeie boeken over het leven, de dood, de liefde, gezeik met vaders en moeders, schuldgevoel — noem maar op. Ron en Cor, de Kaïn en Abel van Amsterdam-West lijkt in eerste instantie het thema van deze roman. Cor is het timide, kleinere broertje dat door zijn acht jaar oudere broertje wordt klein gehouden. Ook beschuldigt Ron Cor ervan dat hij met zijn stiefvader Erik goed kon opschieten, terwijl die man hun moeder sloeg. Op de bruiloft van een van hun vrienden zingt Ron , een armzalige liedjeszanger, een beledigend liedje over de nieuwe vriendin van Cor. Nu treedt hij wel op, maar hij wordt door Robbie daarna toch eventjes teruggepakt. Het is duidelijk dat de broers elkaar niet liggen en dat ze een Kaïn en Abel verhouding hebben. Maar de roman gaat ook over andere dingen zoals de schrijver al aankondigde. Het is een roman over mislukte relaties ( Ron en diens vrouw) Over eenzaamheid in relaties ( Ron die moet optreden en een in haar huwelijk ook al eenzame vrouw probeert te versieren) Het is ook een roman over vader-zoonverhoudingen: Cor heeft zijn eigen vader nauwelijks gekend. De man voer op zee en toen hij 12 jaar was, is Cors vader gestorven. Hij vindt Erik die in zijn plaats komt, wel aardig. Hij gaat met hem vissen, maar dat verslechtert weer de relatie met zijn broer. Die praat hem bovendien een schuldgevoel aan: door Cors houding wordt de fysieke mishandeling van Cors moeder door Erik in stand gehouden. Maar Ron heeft ook geen goede verhouding met zijn eigen zoontje Kevin. Dat kan worden opgemaakt uit het verhaaldeel van Nieuwjaarsdag.(1999 Ruimzicht) Het is dan juist Cor die met Kevin optrekt en naar zee gaat. Dat wekt natuurlijk weer jaloerse gevoelens op bij Ron. De houding tijdens de voetbalwedstrijd in 2006 geeft aan dat de relatief zwakkere Ron zich eindelijk van zijn dominantere broer verlost heeft. Hij schopt hem twee keer tegen zijn knieën: in het veld en op het podium, nadat hij Samantha heeft beledigd. Die Cor zou zich nu niet meer naar de kelderbox laten verdrijven. De prijs is natuurlijk wel dat Cor nu ook door Robbie wordt uitgekakt. Wanneer hij weer langs het huis van Erik loopt, ziet hij dat er opnieuw een kras op de lak van Eriks auto zit. Ron zal wel weer langs zijn gekomen. Ron is dus eigenlijk ook maar een lafbek om steeds stiekem wraak te nemen op Erik. Ook in de relatie met zijn vrouw die hem het huis uit geschopt heeft, komt hij niet over als de grote macho-broer. Jaren later woont hij nog steeds bij zijn moeder in. Je zou ook kunnen concluderen dat de personages uit Amsterdam-West in feite allemaal losers zijn: Bobbie, Ron en Cor.
Recensies In b> van 27 september 2007 schrijft Maarten Moll een lovende recensie Maar nu. West is inderdaad een goed boek. Maar niet omdat het over 'het leven, de dood, de liefde, gezeik met vaders en moeders, schuldgevoel - noem maar op' gaat. Veel schrijvers schrijven over 'het leven, de dood, de liefde, gezeik met vaders en moeders, schuldgevoel - noem maar op', maar bakken er desondanks toch helemaal niets van. Waarom is West dan wél een goed boek? Allereerst omdat West heel goed is geschreven. Van den Berg (1970), die in 2004 debuteerde met De hondenkoning, houdt de lezer niet op met gezochte vergelijkingen, vermoeiende metaforen of filosofieën die het verhaal ophouden. Zijn taal is kaal en verschoond van modieus en zogenaamd geleerd woordgebruik. Hij gebruikt veel dialogen, waardoor er vaart in het verteltempo zit. Voorts overtuigt het verhaal. Van den Berg volgt gedurende twintig jaar, van 1986 tot en met 2006, de broers Cor en Ron, die opgroeien in Amsterdam-West. Het verhaal begint als één van hun vrienden gaat trouwen. De vriendenclub van de broers is al uit elkaar aan het vallen. Ron probeert zanger te worden, Cor weet het niet. Hij hangt erg aan 'vroeger' en is vooral bang voor verandering. 'Had je gedacht dat het altijd zo zou blijven dan?' vraagt één van zijn vrienden. Over de schrijver Walter van den Berg (1970) heeft gewerkt als fietskoerier, graveur, vakkenvuller, schoonmaker, automatiseerder en conciërge. Verhalen van hem werden gepubliceerd in Bunker Hill, Passionate en De Gids. In het najaar van 2004 verscheen zijn debuut De hondenkoning, een gedreven roman over de jonge Eug, een verlegen computerwizard die zijn dagen doorbrengt op kantoor in Alphen aan den Rijn en 's nachts rondwandelt in de Amsterdamse buitenwijk Osdorp. Handigheid met vrouwen, dat is waar het bij Eug aan schort. Er is een bureauredactrice die hij in stilte aanbidt. Er is een veertienjarig buurmeisje dat hem in haar macht heeft. Tot tien uur wacht hij op haar, elke avond, want ze zou langs kunnen komen - maar niet langer dan tot tien uur, want dan moet ze van haar moeder naar bed... Deze verontrustende roman, die zich afspeelt in de dagen tussen kerst en oud en nieuw, is ondanks of misschien juist dankzij de schijnbaar achteloze verteltrant van een grote emotionerende kracht. Bibliografie 2004 De hondenkoning (roman) 2007 West (roman)