Beschrijvingsopdracht: · Motivatie boekkeuze: Ik heb dit boek gekozen omdat het bij ons thuis al heel lang in de kast staat en het me een interessant boek leek. Verder spreekt de titel me aan, hij vraagt om uitleg en de omslag ziet er ook mooi uit, lekker rustig. Ook natuurlijk een beetje omdat ik een geschikt boek moest vinden voor mijn leesdossier. · Korte weergave van de inhoud: De moeder van Adriaan, zijn vader en zijn zusjes zijn afkomstig uit Indië. Adriaan wordt pas geboren als ze al in Nederland zijn en heeft de oorlog dus niet meegemaakt. De familie woont samen in een huis in de duinen. Eenmaal in Nederland wil iedereen de oorlog zo snel mogelijk vergeten en wordt er dus niet meer over vroeger gepraat. Er heerst dan ook een sfeer waarin iedereen lijdt en steeds aan vroeger moet denken, maar waarbij ze het allemaal voor zichzelf houden. Hierdoor is hij een buitenstaander wat betreft de anderen. Bij de dood van Ada, zijn zus (zo rond 1990-1992), moet Adriaan een toespraak houden en spit daarvoor al Ada’s dagboeken van vroeger door. Hierdoor wil hij meer te weten komen over het Indische verleden van zijn familie en over de band die hij had met zijn vader, die stierf toen Adriaan elf jaar was, omdat hij dan inziet dat hij er helemaal niets van afweet. Zijn vader was een oud militair van het KNIL ( = Koninklijk Nederlands Indisch leger) en wil zijn zoon harden voor een volgende oorlog. Hij was heel hard voor Adriaan en Adriaan heeft later dan ook het idee dat hij zijn vader zijn hele leven heeft gehaat. Ongeveer dertig jaar later te weten komen waarom eigenlijk. Hij komt in contact met mensen die zijn vader hebben gekend, voornamelijk met zijn tante Edmee, de halfzus van zijn vader. (Naarmate je verder in het boek komt, kom je steeds meer te weten over de vader – zoon band en over hoe het vroeger was.) Zij vertelt veel over hem en laat veel van zijn brieven lezen, hier heeft Adriaan veel aan, maar toch vindt hij haar helemaal niet aardig. Met Maarten, de psychisch gestoorde man van Ada gaat het steeds slechter, hij kan niet meer voor zichzelf zorgen en daarom denkt Adriaan erover om Aram, zijn zoon, in huis te nemen. Hij durft dit echter niet aan omdat hij bang is dat hij net zo agressief is als zijn vader. Ook vindt hij zelf dat hij de regelmaat niet aan zou kunnen en te klein woont en denkt hij dat het dan uitgaat met zijn vriendin, omdat die er niet opeens een zoon bij zou willen. Aan het eind van het boek gaat zijn zus Jana, die in Canada woont, ook dood aan kanker. Hiervoor vliegen zijn moeder, zijn zus Saskia, en later ook Adriaan over naar Canada. Hier worden dingen uitgepraat die altijd verzwegen zijn en uiteindelijk ziet Adriaan in dat hij ondanks de wijze waarop zijn vader hem heeft opgevoed toch van hem hield en dat zijn familie belangrijker voor hem is dan hij aanvankelijk dacht. Het verhaal speelt zich op meerdere plaatsen af: het begint met Ada’s dood, dat speelt allemaal in de tijd van nu, zo rond 1992, er wordt niet echt gesproken over een bepaalde plaats. Op zijn zoektocht naar zijn vader speelt het zich af in Nederland, vlak na de Tweede Wereld oorlog, toen de hele familie in het koloniehuis woonde, dit kom je allemaal te weten door middel van flashbacks. Ook speelt het verhaal zich gedeeltelijk af in Indië, in de tijd van de Tweede Wereld oorlog, dus rond 1940. Er wordt dan meer verteld over het verleden aan de hand van stukken uit het dagboek van Ada, dingen die Adriaan zich nog herinnert, ooit verteld door zijn vader, verhalen die tante Edmee vertelt en brieven van zijn vader aan Edmee, die Adriaan allemaal te lezen krijgt. · uitgewerkte persoonlijke reactie: Persoonlijk vond ik Indische duinen en erg mooi boek. Het verhaal wordt volgens mij autobiografisch verteld en dat vind ik fijn. Zo is het namelijk een echt verhaal en niet een verzonnen, nou maakt dat op zich niet uit, maar het geeft toch wel iets bijzonders aan het verhaal. Ik vond dat het toch wel een erg zielig boek is, je komt steeds iets meer te weten over de vader - zoon relatie en dan leef je toch mee met de hoofdpersoon. Alle dingen die de vader fout deed vond ik aan het begin van het boek erg stom en harteloos, maar uiteindelijk heb ik er toch wel begrip voor gekregen, ik snapte waarom hij het deed, hij leed zelf namelijk ook nog heel erg. Het boek bleef steeds interessant, het speelde ook in het heden, je krijgt dus te maken met dingen die mij nu ook bekend voorkomen, die ik ook begrijp. Volgens mij houdt dit mensen actief en maakt het ze nieuwsgierig. Het maakte me dus ook niet uit dat er ook aldoor dingen uit het verleden werden verteld, want ik wilde ook weten wat er nou precies gebeurd was. Naarmate ik verder kwam had ik meer achtergrondinformatie, ik wist dus waarom sommige dingen nu eenmaal zo waren en waarom bepaalde handelingen werden verricht. Ik vind dat het echt een boek voor mij is, het is ontroerend en niet gelijk dat je ervan moet huilen, maar gewoon dat je denkt van : “Slik…” Ik kan nu niet zeggen dat ik echt door de tekst geschokt ben, ik wist wel in grote lijnen wat er allemaal was gebeurd in de Tweede Wereld oorlog, maar op deze manier is het verteld vanuit het standpunt van iemand die het van een afstand heeft meegemaakt, en dat is toch wat anders. Het onderwerp van dit boek was volgens mij de zoektocht van de hoofdpersoon naar zijn eigen vader, maar op een bepaalde manier ook een beetje een zoektocht naar zichzelf. Ik vind het onderwerp heel interessant, het spreekt me aan en ik ben zelf ook wel een beetje naar de zoektocht in mezelf bezig, maar volgens mij is iedereen dat wel. Ik heb nooit echt over het onderwerp nagedacht. Het hoofdonderwerp van dit boek is duidelijk de vader – zoon relatie, dit is zo ongeveer het enige waar echt uitvoerig over gepraat wordt, ik vind het dus goed uitgewerkt. In dit boek speelt niet de gebeurtenis de belangrijkste rol, volgens mij is dat slechts bijzaak, waar het volgens mij om draait zijn de gevoelens, de herinneringen en de gedachten van Adriaan. Het verhaal heeft een logische samenhang, de lezer beleeft de zoektocht als het ware mee en komt samen met Adriaan steeds een beetje meer te weten. Ik vind de hoofdpersoon beslist geen held, hij is gewoon een mens als elk ander, hij speelt geen belangrijke rol voor de rest van de samenleving, hij kan alleen met zichzelf in het reine komen. Je leert hem echter wel goed kennen, alles wat hij meemaakte, maakte ik ook mee. Ik vind het dan ook erg belangrijk dat je bij een boek in de hoofdpersoon kan verdiepen, je begrijpt dan beter wat er allemaal gebeurd. Toen ik het boek aan het lezen was kon ik tante Edmee echt totaal niet uitstaan, het is echt alleen maar iemand die zichzelf graag hoort praten en alleen maar aan zichzelf denkt. Adriaan moest echter wel met haar praten en het duurde dus een hele tijd voordat hij haar eindelijk zo ver had dat ze iets over zijn vader vertelde. Ook had ik op bepaalde momenten echt een afkeer van Justin. Ik snapte soms niet hoe een man nou zo kon doen tegen zijn eigen zoon, ik heb me hier echter maar bij neergelegd. Als ik in net zo’n situatie zou zitten als Adriaan zou ik wel ongeveer hetzelfde reageren. Volgens mij spelen bij familiekwesties gevoelens en verleden een belangrijke rol, dus ik zou ook alles uit gaan pluizen. Ik vond het verhaal aan het begin wel moeilijk van opbouw, je weet niet wie de mensen zijn waar over gepraat wordt en dan krijg je ineens een hele lijst op je afgevuurd. Ik moest aldoor terugbladeren, (“o ja…. dat was die!”) en snapte er niet veel van, ik twijfelde zelfs of het wel goed zou komen, maar gelukkig, dat was zo. Het boek begint en eindigt met een stukje dat verteld wordt uit het standpunt van de moeder, dit vond ik erg mooi. Ze kwam als eerst aan in Nederland, met de boot. Toen volgden zes hoofdstukken verteld door Adriaan, en toen kwam ze weer aan in Nederland, met het vliegtuig. Prachtig, de cirkel was rond. In de tekst zitten veel flashbacks, dit was erg prettig, het gaf steeds een andere wending aan het verhaal, waardoor verveling ook niet kon toeslaan. De flashbacks pasten goed in het verhaal, omdat je als je de achterhaling van het onderwerp te weten wilde komen, terug moest in het verleden, door middel van de flashbacks proefde je de sfeer als het ware ook mee. Het verhaal was wel spannend, maar niet in de zin van spanning, het draaide meer om de vraag hoe Adriaan nou precies met zijn vader omging. Indische duinen wordt voornamelijk verteld door de hoofdpersoon, hierdoor snap je zijn handelen beter en misschien was het boek minder leuk geweest als het vanuit meerdere personen was verteld. Op sommige momenten voelde ik me echt Adriaan, hoe gek het ook klinkt. Het boek boeide me al vanaf de eerste bladzijde, het spreekt me aan, misschien komt dit omdat de hedendaagse cultuur wordt afgewisseld met fragmenten uit het verleden. Het taalgebruik in dit boek is niet moeilijk, het was voor mij dan ook goed te volgen. Ik vind Indische duinen echt een boek van deze tijd, volgens mij wil hij een groot publiek bereiken met zijn boek, want volgens mij is het voor iedereen leuk om te lezen.
Verdiepingsopdracht: Toen ik begon met het lezen van dit boek had ik weinig verwachtingen, ik wist vaag waar het boek over ging omdat ik de achterkant had gelezen, hierdoor verwachtte ik dat het een boek zou zijn dat voor een groot deel over gevoelens en het verleden zou gaan. Verder verwachtte ik dat het een boek zou zijn dat over Indië ging, omdat de titel er iets over zegt en ook de achterkant vertelt er kort iets over. Ik had nog nooit iets van Adriaan van Dis gelezen, maar wist wel dat hij iets deed met een programma op televisie, iets met schrijvers. Ik verwachtte dat het een heel mooi boek was, ik weet niet precies waarom. Omdat het bij mijn ouders in de kast stond dacht ik altijd dat het een heel moeilijk boek was, een boek dat ik pas zou kunnen lezen als ik zo ongeveer vijftig was of zo. Ik dacht wel dat het een leuk boek was, want het is een prettig lettertype en de letters staan niet al te dicht op elkaar. Het boek ruikt ook lekker. Normaal gesproken lees ik best veel, maar toen ik aan dit boek moest beginnen durfde ik eigenlijk niet goed, en hoe langer ik het uitstelde hoe huiveriger ik werd. De verwachtingen die ik had zijn grotendeels uitgekomen, het was namelijk een heel mooi boek, het was ook een leuk boek, maar niet alleen omdat het een prettig lettertype heeft, of lekker weg leest, ik wilde gewoon alsmaar verder lezen. Het boek gaat inderdaad over Indië en de tijd erna in Nederland, gevoelens spelen een grote rol. Mijn verwachting dat het boek moeilijk zou zijn om te lezen was trouwens absoluut niet waar, ik kon het makkelijk lezen. Ik hou er wel van als een boek een beetje actueel is, omdat je je dan beter kan verplaatsen, dit was trouwens niet een verwachting die ik van te voren had. Ik denk wel dat dit een heel standaard boek is, volgens mij zijn er wel meer boeken over vader – zoon relaties en de zoektocht naar het verleden. Als een boek me van te voren leuk lijkt en dat naderhand ook blijkt te zijn, dan lijkt het me wel duidelijk, dan is het gewoon een leuk boek. Je kunt in dit boek veel open plekken aan wijzen, volgens mij komt dit omdat Adriaan zelf ook weinig over het verleden en zijn vader weet. Als lezer beleef je dus hetzelfde mee, je staat op een lijn met Adriaan, want je weet net zo veel als hem en komt steeds iets meer te weten, net als hij. Indische duinen bevat veel open plekken: * om te beginnen weet je niet wat het verband is met de titel. * je weet als je aan het lezen bent niet wie wie is en dat wordt mede versterkt doordat opeens vanuit een ander standpunt en tijd wordt verteld (zie: de overgang van proloog naar hoofdstuk 1). * je weet niet wie degene is die vertelt, dit wordt pas later ongeveer duidelijk en dan moet je nog veel zelf uitvinden (na verloop van tijd is dit echter wel duidelijk). * je weet niet wie de vader is en wat zijn manier van denken was, dit weet Adriaan eerst zelf ook niet (vooral onduidelijk in hoofdstuk 1 en 2). * je wilt weten wat voor persoonlijkheid de vader had en wat voor een persoon hij was en weten waarom hij loog en dingen verzweeg tegen zijn familie. En waarom hij vooral zijn zoontje aldoor het leven zuur probeerde te maken (uiteindelijk is dit volkomen duidelijk). Ik kan hierbij niet echt een bepaalde bladzijde aangeven, omdat er niet duidelijk wordt aangegeven wanneer er een open plek is. Er wordt aldoor meer duidelijk door middel van flashbacks, hierdoor kunnen dingen duidelijker worden, maar ze kunnen ook juist weer vragen oproepen, dus vandaar geen duidelijke verwijzing naar de tekst. De meeste open plekken in Indische duinen worden ingevuld: * de titel: kan ik verklaren aan de hand van het verhaal. Het eerste wat ze van Nederland zien als ze aankomen met de boot, zijn de Nederlandse duinen. Het eerste wat ze dus zien als ze van Indië naar Nederland gaan, zijn de duinen. Volgens mij is dit een soort tegenstelling tussen het verleden en het heden. Er ligt een nieuwe toekomst voor hen. Maar Adriaan is ook in Nederland geboren, in het huis in de Nederlandse duinen. Misschien ligt ook zijn verleden, door middel van zijn vader een beetje in Indië en is zijn geboorteplaats dus ook een beetje Indië, omdat dat toch erg belangrijk voor hem is. * personages: na verloop van tijd werd het me toch allemaal duidelijk, het duurde echter wel even. Ik zal nu de belangrijkste even op een rijtje zetten : Adriaan: de zoon en tevens hoofdpersoon, hij is later pas geboren en vertelt het verhaal
Justin: de vader, door hem gaat Adriaan terug naar het verleden
Lea: de moeder, speelt een veel minder belangrijke rol dan Justin
Jana: oudste halfzus, verhuist naar Canada
Ada: halfzus, gaat later dood
Saskia: jongste halfzus, gelooft in bovennatuurlijke krachten
Aram: zoon van Ada en Maarten, lijkt qua persoonlijkheid een beetje op Adriaan * zelfs toen ik het boek uit had was het voor mij niet zeker of Adriaan wel echt de hoofdpersoon was, hier ben ik maar van uit gegaan, omdat alles erop wijst. * Justin: door zijn verleden en zijn jeugd vindt hij dat ook Adriaan hard
opgevoed moet worden. Hij geeft Adriaan het gevoel dat hij iets moet presteren, Adriaan denkt aldoor dat hij hieraan niet voldoet en begint zichzelf te haten. Als Justin dood gaat is er geen kans meer om met elkaar te praten over het verleden en hun band, Adriaan voelt zich erg eenzaam en heeft het gevoel dat hij ook geen band heeft met zijn familie. Hiervan geeft hij zijn vader eigenlijk de schuld, van alles dat fout gaat eigenlijk. Het probleem van de vader is dat hij hetzelfde is als Adriaan, dit is echter niet zo en dat zorgt soms voor de nodige ruzies. Aan het eind van het boek, als Adriaan zijn vader en zichzelf beter kent, kan hij eindelijk toegeven dat hij wel degelijk van zijn vader houdt. Ik vind eigenlijk van dit boek dat er ook na het lezen van het boek veel open plekken overblijven. Deze open plekken vul je echter aan de hand van de tekst zelf in, omdat ze meestal toch wel voor de hand liggen en dus makkelijk in te vullen zijn. De belangrijkste waren toch wel waarom mensen soms handelen zoals ze handelen en waarom er soms van die dingen gebeuren waar na verloop van tijd niets meer over wordt gezegd, waardoor het probleem alsmaar groter wordt (na de dood van Justin wordt nog maar weinig over hem gesproken, terwijl voor iedereen duidelijk is dat Adriaan uitleg en liefde nodig heeft, wordt die niet gegeven, dan is dat erg frustrerend). De belangrijkste spanningsboog is toch wel de vader – zoon band en de dingen die er in het verleden zijn gebeurd. Adriaan van Dis doet eigenlijk alle mogelijke dingen die er zijn om spanning op te wekken en te manipuleren: * hij houdt informatie achter : dit doet hij eigenlijk de hele tijd, Adriaan begint met zijn zoektocht als hij nog helemaal niets over zijn vader weet en als het eindigt is zo ongeveer alles duidelijk, dit omdat er dingen verteld worden, maar ook omdat sommige dingen juist niet verteld worden. * hij vertraagt meerdere handelingen : het verhaal komt heel langzaam

op gang, pas later worden dingen uitgelegd. Het speelt eerst een hele tijd in het heden en dan opeens wordt er veel verteld uit het verleden. * geeft het verhaal vaak een andere wending : dit gebeurt door middel
van flashbacks. * schakelt over op een bepaalde verhaallijn : proloog en epiloog worden
door de moeder verteld. Ik vind dat er wel spanning in dit boek zit, ik moest alsmaar vragen die opkwamen borrelen beantwoorden en wilde steeds weten wat er nog meer ging gebeuren, dat was mijn drijfveer om verder te lezen. Het boek heeft vind ik echt een gesloten einde, het is echt afgelopen, alles is verteld en er is amper nog een mogelijkheid om verder te gaan met het boek. Er zijn nog wel dingen die je aan het denken zetten, maar niet meer echt duidelijke vragen. Het is geschreven in proza, omdat het een roman is en omdat de regels helemaal zijn vol geschreven.en omdat het boek is verdeeld in alinea’s en hoofdstukken. Evaluatie: Ik vond Indische duinen van Adriaan van Dis een interessant, begrijpelijk, boeiend, droevig, grappig, ontroerend, zielig, geloofwaardig en mooi boek. Na de verdiepingsopdracht is mijn mening niet veranderd, het is juist gebleken dat het een logisch geheel is met eigenlijk maar een onderwerp : Adriaan en zijn vader. Ik ben op zich wel tevreden, wel ben ik van mening dat het misschien een beetje te uitgebreid is, dit moet volgende keer maar een beetje minder. Ik heb het boek al een tijdje geleden gelezen, hierdoor zaten alle vragen die tijdens het lezen bij me op kwamen niet meer zo goed in mijn hoofd, hierdoor kan het komen dat sommige dingen niet in de verdiepingsopdracht staan of dat sommige dingen een beetje vaag zijn en andere dingen juist weer veel te uitgebreid. Ook dit moet volgende keer dus anders. Het uitvoeren van de verdiepingsopdracht vond ik dan ook best moeilijk. Ik vond dat je sommige dingen een beetje te uitgebreid moest beantwoorden en dat er aldoor werd doorgegaan op bepaalde dingen, zoals de open plekken. Het boek was heel prettig te lezen, wel was het zo dat het anders te lezen was dan boeken die ik ter ontspanning lees, maar dat zal wel komen omdat ik wist dat ik er dingen over op moest gaan schrijven. Af en toe was het best verwarrend dat het aldoor in een andere tijd speelde, dan ging het opeens weer over naar een andere tijd en dan dacht ik echt : “ Nee, niet weer een andere tijd…” Omdat ik niet veel wist van de Tweede Wereldoorlog die zich in Indië afspeelde had ik misschien een beetje te weinig kennis, dit was echter niet noodzakelijk, dus het maakte niet uit. Maar het was goed geweest om wat achtergrond informatie te hebben.Ik had tijdens het maken van deze opdracht voor het leesdossier het idee dat ik alles veel te uitgebreid deed en dat ik er veel te lang mee gewacht heb om hem eindelijk te maken. Volgende keer ga ik het boek goed lezen, bij het lezen punten opschrijven die ik in mijn opdracht kan verwerken en zeker niet zo’n lang verhaal maken, ik hoop dan ook dat er alleen maar dingen in staan die echt noodzakelijk zijn en niet allemaal onnodige informatie waarvan ik het naderhand jammer vind om weg te halen omdat ik er zo lang mee bezig ben geweest.