In maart 2014 interviewde ik de excentrieke Tim, die zich geen jongen en geen meisje voelde. Hij plaatste zichzelf niet in een hokje en stond sterk in zijn schoenen. “Ik hou gewoon meer van meisjesdingen dan van jongensdingen, maar dat zegt niet zo veel over mij als persoon,” was toen zijn boodschap.

Sindsdien is er heel veel veranderd. Nu zit dezelfde persoon tegenover me, maar spreek ik haar aan met Annemieke. Hoe is de excentrieke jongen die niet in een hokje te plaatsen was erachter gekomen dat ze transgender is? En wat betekent zo’n verandering? 

“Het is allemaal heel geleidelijk gegaan", vertelt Annemieke erover. "Je merkt pas dat het een proces is, als je er op terugkijkt.”  Ze vertelt dat ze iedere dag botste met haar gebrek aan mannelijkheid en ontevredenheid over haar uiterlijk. “Toen ik merkte dat ik niet meer verder kon, maakte ik een verandering. Ik leerde mezelf over wat het betekende om transgender te zijn, en ik herkende mezelf daar gewoon in.” Er kwam daarna een moment dat ze klaar was om het te vertellen en toen heeft ze dat naar eigen zeggen "gewoon gedaan". En dat betekende een nieuw begin.

Afstand

Haar gezin reageerde eigenlijk heel makkelijk. “Mijn ouders konden me niet meteen emotioneel steunen omdat ze gewoon nog niet snapten wat het precies inhield. Ze stonden achter me en wisten dat ik er honderd procent voor wilde gaan, dus daar gingen ze in mee. Ze hadden alleen even tijd nodig.” Aan de eettafel vertelde ze haar broertje (10) dat hij misschien een zus had, en geen broer. Hij haalde zijn schouders op; hij was per slot van rekening al niet gewend om samen te voetballen of typische ‘jongensdingen’ te doen.

Niet iedereen reageerde even positief. De vrienden van Annemieke zeiden dat ze achter haar stonden, maar lieten dat niet altijd blijken. In de pauze staat ze meestal alleen en de meesten hebben afstand genomen. “Ze wilden niet met me gezien worden of begrepen het gewoon niet helemaal.”  

Op school krijgt ze soms zelfs scheldwoorden of kokhalsgeluiden naar haar hoofd geslingerd. “Dat raakt me heel erg, en de school doet er niks aan. Het zou goed zijn als er vanaf het eerste jaar op school aan bod zou komen wat het betekent om transgender te zijn, zodat mensen weten dat het gewoon normaal is en dat sommige mensen nou eenmaal zo geboren zijn.”

Transitie

In het VUmc in Amsterdam wordt Annemieke begeleid in haar medische transitie. “Ik ben begonnen met hormonen. Dat was niet makkelijk, want niet iedereen die zegt dat hij of zij transgender is krijgt zomaar hormonen mee naar huis."

Het pad van transitie dat Annemieke bewandelt, is heel intensief. “Je gaat opnieuw de puberteit in, alles verandert. En zelfbeeld is heel moeilijk, want ik voel me zo ontzettend vrouwelijk, maar de spiegel reflecteert dat niet genoeg.” Voor verdere medische ingrepen moet Annemieke minstens een jaar aan de hormonen zijn.

Zo’n heftig traject is zonder vrienden eigenlijk niet te doen. “Gelukkig heb ik op speciale kampen andere transgenderjongeren leren kennen, aan wie ik heel veel steun heb. We Skypen veel en zoeken elkaar elk weekend op."

Mooie woorden

Het leven van Annemieke zou er veel rooskleuriger uitzien als ze ook fysiek als meisje was geboren. “Het heeft me gevormd en heeft me sterker gemaakt, maar ik was natuurlijk liever in het goede lichaam geboren.” Nu ze eindelijk de stap heeft gezet, is ze wel veel gelukkiger. “Mensen vinden het niet meer raar als ik make-up op heb, en ik kan gewoon naar de meisjeswc. Over het algemeen kan ik gewoon weer mezelf zijn en dat is heel wat waard.”

Het allerbelangrijkst is dat mensen onthouden dat Annemieke, en ieder ander die transgender is, daar niet door gedefinieerd wordt. “Als iemand transgender is, denk dan niet meteen dat dat ook het enige is wat hij of zij is. Ik ben bijvoorbeeld ook dol op zingen en creatieve dingen doen. Transgender is een van de duizenden dingen die een persoon maakt tot wie hij is." 

* Annemieke is niet haar echte naam, ook Tim was dat niet. Omdat ze haar naam liever niet gepubliceerd ziet, hebben we ervoor gekozen andere namen te gebruiken.