Perfectionisme is een eigenschap die veel van je vraagt. Toch wordt het soms nog steeds gezien als een ‘goede’ slechte eigenschap. Daar ben ik het als perfectionist totáál niet mee eens. Toch wil ik het eens uitzoeken: is perfectionisme een verrijking of een verdoemenis?

Zelf ervaar ik het in de vorm van uitstellen en muggenziften.

Perfectionisme

Helaas denk ik vaak: weet je, ik zal het helemaal niet proberen, want dan weet ik zeker dat ik het niet zal verpesten. Dat leidt tot uitstelgedrag tot de max. Soms probeer ik het wel, maar vaak kom ik in een soort cyclus van gefrustreerd raken, uitstellen, stressen, en het weer opnieuw proberen.

In andere gevallen heb ik precies het tegenovergestelde: dan wil ik juist iedere letter uit mijn scheikundeboek uitwendig leren. Of bij mijn verslag voor Nederlands urenlang aan de opmaak werken, omdat ik anders te gefrustreerd word als het niet aan mijn eisen voldoet of als er na het inleveren (en veertien keer controleren) ik toch op één of andere manier een typefout ontdek. Kortom, ik doe óf alles óf helemaal niets. Een frustrerende werkwijze. 

Verrijking of verdoemenis?

Maar wat houdt perfectionisme eigenlijk precies in? En om terug te komen op de beginvraag, is het zo erg of valt het mee? Perfectionisme is echt een heel breed begrip en natuurlijk is het niet voor iedereen hetzelfde. De definitie die gebruikt wordt volgens de encyclopedie, is: 'het streven naar een perfecte uitvoering van het werk of een taak'.

Dat is iets wat de meeste perfectionisten gemeen hebben, maar perfectionisme komt voor in verschillende soorten en maten. Zo kan het gepaard gaan met OCD of faalangst. Je bent in ieder geval erg bezig met kritisch op jezelf zijn. Heel vermoeiend.

Maar er zijn ook voordelen, zoals dat je hoge prestaties kunt leveren of dat je een goed oog voor kunt detail hebben. Aan perfectionisme zitten dus ook gunstige kanten, maar al met al beschouw ik perfectionisme niet als een verrijkende eigenschap bij mezelf.

Tips

Mocht jezelf hierin herkennen, dan heb ik nog wat tips. Het helpt in ieder geval om het te vertellen aan iemand. Goh, zou je denken? Maar het is echt essentieel om die eerste stap te zetten. Probeer daarnaast je blokkade van negatieve gedachtes wegwerken. Iedere keer als je terugvalt in zulke gedachten, probeer dan tegen jezelf te zeggen: ik weet dat dit niet klopt en ik kan meer dan dat ik denk. Ook helpt het mij om te herinneren: maak ik me hier over vijf jaar nog steeds zorgen om? Meestal niet. En als het eenmaal niet lukt, dan lukt het niet. Probeer het te accepteren, hoe moeilijk je dat ook vindt. Je zal er echt beter mee om kunnen gaan met de jaren.

Ten slotte wil ik graag mededelen dat falen eigenlijk niet eens bestaat, er zijn alleen gewenste en ongewenste resultaten. Een keer een resultaat krijgen dat tegenvalt is echt geen ramp, want vallen en opstaan hoort bij het leven. Je kunt niet meer dan je best doen.

Lees ook
Ik heb faalangst