Dit moet je doen als je data is gelekt

Dit moet je doen als je data is gelekt

De meeste scholieren staan er niet bij stil hoeveel gegevens bedrijven over hen verzamelen. Meestal hoef je niet bang te zijn dat bedrijven zelf die gegevens zullen misbruiken, maar wat nou als er een datalek plaatsvindt? Welke gevaren loop je dan eigenlijk op en wat kan je er tegen doen?

Wachtwoorden

'123456', 'qwerty' of toch 'wachtwoord'. Hopelijk zijn dit niet een van jouw wachtwoorden, want volgens NordPass behoren deze tot de top 200 meest gebruikte wachtwoorden. Sommige zijn al binnen een seconde te kraken voor criminelen. Je kan dan misschien wel een moeilijk wachtwoord hebben, maar het probleem is dat de meeste mensen hetzelfde wachtwoord gebruiken voor alles. En daar zit juist het gevaar. Als je data wordt gelekt, hebben criminelen gelijk toegang tot alle sites waarvoor je dat wachtwoord hebt gebruikt. De beste manier om jezelf hiertegen te beschermen is door verschillende wachtwoorden te kiezen die moeilijk zijn te kraken.

Maar hoe onthoud je dan al die wachtwoorden? Je kan gebruik maken van een wachtwoordmanager. Dit is een app die wachtwoorden voor je onthoudt en automatisch invult wanneer dat nodig is. Bitwarden is bijvoorbeeld een betrouwbare app die je kan gebruiken en ook nog eens gratis is bij persoonlijk gebruik. Ook kan je kiezen voor een twee-factor-authenticatie. Als je dan wil inloggen, kan je ervoor kiezen om in te loggen met behulp van een sms'je of mailtje in plaats van je wachtwoord. Dit kan voor zowel websites die je extra wil beveiligen als bij je e-mail zelf. Als je twee-factor-authenticatie wil aanzetten, dan moet je kijken bij de instellingen van je account, meestal onder het kopje 'beveiliging' of 'privacy'. Vervolgens maak je een keuze en volg je de stappen die worden gegeven. Hou er wel rekening mee dat je in de meeste gevallen een extra apparaat nodig hebt om twee-factor-authenticatie aan te zetten.

Gegevens

Kan jij je de laatste keer herinneren dat je je e-mail ergens hebt ingevuld? Misschien was het wel voor toegang tot een artikel of voor korting. Tegenwoordig is gegevens achterlaten als een soort 'betaling' voor zulk soort zaken heel gewoon. Gelukkig word je door de wet goed beschermd en kunnen bedrijven er niet zomaar dingen mee doen. Wanneer er een datalek plaatsvindt bij een bedrijf, krijgen criminelen alsnog toegang tot je gegevens. Ze kunnen die gebruiken om je op te lichten of verkopen jouw gegevens aan andere criminelen. Je hebt vast wel eens van die nogal verdachte mails of telefoontjes gekregen.

Criminelen krijgen jouw mail door die datalekken en sturen in grote aantallen mailtjes naar mensen terwijl ze zich voordoen als bijvoorbeeld je pakketbezorger of je bank. Hoe ga je dit tegen? De eerste stap is om niet zomaar ergens je gegevens te delen. Als je dat toch doet, bijvoorbeeld met je mail, maak dan gebruik van een tijdelijke e-mail. Op deze site krijg je toegang tot een tijdelijke e-mail die je kan gebruiken. Je hoeft alleen het e-mailadres te kopiëren en je hebt ook nog eens toegang tot de inbox van de tijdelijke e-mail.

Foto's

Op het eerste gezicht lijkt een gelekte of gestolen online foto niet echt op iets wat veel schade kan aanrichten. Toch kunnen ook foto's nuttig zijn voor criminelen. Ze gebruiken ze bijvoorbeeld om zichzelf voor te doen als iemand anders en zo mensen op te lichten of te chanteren. Doordat ze jouw foto's gebruiken, denken mensen dat jij degene bent die het heeft gedaan. Gebruik je je foto's alleen op platformen als Snapchat en Instagram, dan kun je jezelf op een makkelijke manier beschermen: voeg geen random mensen toe of laat geen random mensen je volgen. En als het kwaad al is geschiet, is het de moeite waard om dit te melden.

Hopelijk helpen deze tips om jezelf te beschermen tegen cybercriminelen. Natuurlijk kan je zelf weinig doen om een datalek tegen te gaan, maar wat je wel kan doen, is erachter komen of je data gelekt is en de schade beperken. Zo kun je op de website HaveIBeenPwnded zien of dat is gebeurd. De site kan bijvoorbeeld nagaan of jouw e-mail is gelekt. Je krijgt dan ook informatie te zien over de datalek. Met Google-wachtwoordmanager kan je kijken of een van je wachtwoorden betrokken is bij een lek. Is je data gelekt? Verander dan (als het kan) altijd je inloggegevens en overweeg om andere veiligheidsmaatregelingen zoals twee-factor-authenticatie te gaan gebruiken. 

 

Gepubliceerd op 13 maart 2024

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.