Hoewel het misschien niet altijd zo voelt, wordt bij het opstellen van de eindexamens over elke vraag lang en zorgvuldig nagedacht. Tijdens de examenperiode publiceert Scholieren.com meerdere keren per week exclusieve verhalen van de examenmakers. In deze artikelen vertellen zij over de totstandkoming van een vraag waar duizenden kandidaten eerder die dag op hebben zitten zweten. Vandaag vertelt toetsdeskundige economie van het Cito Caroline Jongkamp over de autoverzekeringsvraag van het havo-examen economie.
De verzekeraar rijdt met u mee!
Vandaag is door ruim 38.000 leerlingen het havo examen Economie gemaakt. Dat is ruim 60% van alle havo-examenkandidaten. De leerlingen hebben zich onder andere gebogen over een nieuw soort autoverzekeringen.
De keuze van de bron
De examenmakers hebben dit thema gekozen omdat het zich goed leent als kapstok om de praktijk en de theorie aan elkaar te verbinden. Precies wat de examenmaker wil: bij het bedenken van een goede vraag gaat het erom dat de examenkandidaat kan laten zien dat hij de geleerde theorie kan toepassen in een nieuwe, realistische situatie. De bron bij deze examenvraag is geïnspireerd op berichten uit de verzekeringsbranche. In deze tekst wordt een rijgedragverzekering geïntroduceerd, waarbij nieuwe technologie gebruikt wordt om informatie op te halen over de verzekeringnemer. De leerling kan hier zijn kennis van de theorie over Risico en Informatie van stal halen; dit is één van de examenonderdelen uit het economieprogramma voor havo.
Vraag 13 nader verklaard
De econoom in de tekst heeft het over ‘averechtse selectie’. Van de examenkandidaten wordt verwacht dat ze dit concept kunnen uitleggen in de context van de rijgedragverzekering. Averechtse selectie is het effect dat alleen de grootste brokkenmakers zich nog willen verzekeren, omdat de verzekering te duur is geworden voor mensen die bijna nooit schade hebben. Averechtse selectie kan bestaan als de verzekeraar geen informatie heeft over het risicoprofiel van de klanten, terwijl de klant dat zelf wél weet. In dat geval betaalt elke klant dezelfde premie, die gebaseerd is op de gemiddelde kans op schade. De voorzichtige chauffeur heeft er helemaal geen zin in om precies evenveel premie als de roekeloze rijder te betalen, en vertrekt. De verzekeraar blijft zitten met de klant die de hoogste kosten veroorzaakt.
Dankzij de app op de mobiel van de klant heeft de verzekeraar extra informatie over de klant, zodat ze wél verschillende risicoprofielen kan onderscheiden met een daarbij passende premie. Dankzij de premiekorting willen de voorzichtige autorijders zich ook weer verzekeren. Hiermee wordt de ongewenste averechtse selectie tegengegaan.
