De Bespiegeling

Hoofdstuk- Spiegel aan scherven

Expressionisme:
· Werkelijkheid is meer dan je met je zintuigen kunt voelen en horen enz.
· In kunstwerken kun je je emoties kwijt.
· Is het rechtstreeks tot uitdrukking brengen van (heftige) emoties.
· Geen aandacht voor bestaande regels die gelden in de kunst.
· Persoonlijke en chaotische stijl.

Onderhuids:
· Wat expressionisten boeit is dat er achter alles wat je kunt zien en horen een werkelijkheid schuilt

Abstractie:

· In deze schilderijen spelen de voorstellingen geen rol meer.
· lijnen, kleuren, vlakken en lijnen spelen een zelfstandige rol
· je hebt atonale muziek, de harmonieleer geld niet meer.
· Abstracte kunst is geen doel op zich, maar een middel om uitdrukking te geven aan het onderbewuste, het innerlijke en het geestelijke.
· Het begin van abstractie heeft alles te maken met expressionisme.

Primitief:
· Kunstenaars willen uitdrukking geven aan gevoel en emotie en zijn dus geïnteresseerd in het ongecultiveerde en primitieve.
· Voor deze Avant-garde heeft primitieve kunst iets te bieden wat in onze eigen burgerlijke cultuur ontbreekt.
· na de eerste wereld oorlog is er ook interesse in de neger-kunst.
· Blanke banden beginnen zwarte jazz te imiteren.

Jazz:
· Is geboren in de rosse buurten van New Orleans.
· Spirituals, gospel, blues en ragtime hebben hun oorsprong in jazz.
· Blues is een volksmuziek die in 1900 in Noord-Amerika word bespeelt en geluisterd.
· Uit een mix van marsmuziek, blues, gospel en ragtime ontstaat een nieuwe stijl: New orleans jazz.


Sneller:
· Futurisme, is een kunststroming waarbij iedereen zich alleen maar bezig houd met de toekomst.
· Futuristen stellen hun eisen op allerlei gebieden: Politiek, literatuur, theater,film, beeldende kunst en het dagelijkse leven. De Eisen zijn aanstootgevend en absurd.
· Is een totaalvisie, en de kunst heeft een belangrijke rol.

Fragmentatie:
· Kunsten worden in stukken gehelen en daarna als losse fragmenten opnieuw neergezet.
· Fragmentatie wil zeggen dat er een bom word gelegd onder de geruststellende gedachte dat alles compleet en af is: De spiegel aan scherven.

Oorlog:
· Iedereen ontvlucht de oorlog en gaat naar Zwitserland en New York, dit zijn ook de steden waar de kunststroming Dada ontstaat.

Montage:
· is een geliefde methode van Avant-garde kunstenaars.
· je moet vraagtekens zetten bij alles wat vertrouwt is.
· Een kunststroming die veel gebruik maakt van montage is Dada.
· De oude wereld heeft afgedaan en leid alleen maar naar oorlogen.
· Dada heeft een hekel aan kunst die tijdens de oorlog aan de zijlijn bleef.
· Voor dada geen regels en geen wetten meer.

· Montage is een prima middel om de wereld op zijn kop te zetten, volgens dada.
· Een nieuwe kunsstroom die helemaal niet zonder montage kan is de film.

Surreëel:
· Werkelijkheid die niet luistert naar de wetten van logica.
· Het centraal stellen van deze sureealiteit kan de kunst verlossen van de geldende burgerlijke normen.
· Kunstenaars hoeven zich niet te beperken tot het direct zichtbare, maar ze moeten een manier vinden om uiting te geven aan de werkelijke drijfveren van ons denken en handelen.
· Het surrealisme in gang gezet door Brenton is vanaf 1952 tot de directe aanloop van de tweede wereldoorlog de belangrijkste vernieuwende stroming.


Hoofdstuk – Opmars van de vooruitgang

Het nieuwe paradijs:
· De eerste volledige abstracte schilderijen zijn gemaakt met liniaal en alleen de primaire kleuren.
· Kunstenaars hadden moet nodig om met de oude regels te bereken, dat elk schilderij een voorstelling moest hebben.
· Malevich, Mondriaan, Brancusi zijn zich ervan bewust dat ze een radicale verandering in gang zetten.
· Malevich: In abstracte kunst komt de suprematie van de geest boven de materie tot uitdrukking.
· Mondriaan: Alleen abstracte kunst kan de harmonie laten zien die achter het zichtbare verscholen is.

· Brancusi: Abstracte kunst is niet de werkelijkheid, maar veel meer dan dat: de waarheid.
· De zoektocht naar de essentie van het aardse paradijs, lijd tot extreme eenvoud.

Systemen:
· Schonberg schrijft atonale muziek.
· Hij wil niet nadat hij met de muziekwetten heeft gebroken zich weer aan regels vast laten leggen.
· later veranderd deze gedachten en maakt hij een twaalftonensysteem.
· Na een periode van onbegrensde vrijheid volgt een periode waarin nieuwe wetmatigheden worden geformuleerd.

revolutie:
· Malevich lanceert het suprematisme.
· In zijn manifest klinkt een roep om radicale vernieuwing.
· Jonge kunstenaars in Rusland ondersteunen de revolutie en werken mee aan het opbouwen van een communistische staat.
· De kunstenaars richten zich op het ontwerpen van propagandamateriaal, monumenten en allerdaagse benodigdheden.
· Het uitgangspunt is dat de politieke breuk met het verleden zich ook moet laten vertalen in een breuk met de traditionele opvattingen over kunst en vormgeving.

Theater:

· Alles moet er in het begin van de 20ste eeuw echt uitzien op het toneel. Dit heet Naturalisme.
· Naturalisme in een vorm van lijsttoneel..
· Bij lijsttoneel is er een denkbeeldige scheiding tussen het publiek in het donker en de toneelspelers.
· Na de revolutie moeten alle bestaande regels het ontgelden.
· Meyerhold opent een aanval op het lijsttoneel met zijn constructivisch theater.
· Nu zijn de emoties of de psyche van een personage minder belangrijk, maar de rol die ze spelen. Dit heet Episch theater.

Industrie:
· In1919 word in Duitsland het Bauhaus opgericht.
· Volgens het bauhaus is er een belangrijke rol weggelegd voor de industrie.
· belangrijkste eis voor een goed ontwerp: Eerlijkheid ten opzichte van het gebruikte materiaal en functionaliteit.
· Het bauhaus is de moderne variant op de middeleeuwse bouwloods.

De nieuwe stad:
· In de jaren 20, 30 is een van de kenmerken van de jonge progressieve kunstenaars de Internationalisering.
· Het CIAM wordt in 1972 opgericht om gemeenschappelijke richtlijnen voor de architectuur te ontwikkelen.

· Het nieuwe bouwen is een verzamelnaam van architecten die zich hierdoor laten beïnvloeden.
· Voor het nieuwe bouwen is functionaliteit een eis.
· Schoonheid ontstaan als alles functioneel word gemaakt.

De nieuwe huiskamer:
· Het uitgangspunt van de moderne architecten en vormgevers is duidelijk: Weg met alles wat burgerlijk en ouderwets is en bij nul beginnen.
· Alles dient sober en functioneel te zijn.
· Het moderne design valt niet in de smaak bij de doelgroep.

Dictatuur:
· Hier valt vrij weinig over te samenvatten.

Hoofdstuk- Massacultuur vermaak en verzet

Actie en expressie:
· Het abstract expressionisme ontstaat in Amerika.
· De schilderijen zijn beeldvullend en heel erg groot.
· Actionpanting: het expressieve handschrift word in grote klodders verf op het schilderij gespat.
· Ook In de Jazz gaat de nadruk liggen op de individuele expressie.
· bebop: kleine bandjes, ongepolijste, hoekige stijl.
· In Europa is de kunstgroep: Cobra ook opzoek naar oprechte emoties in de kunst.

· Cobrakunstenaars proberen zich door zich in te leven in de belevingswereld van een kind het ware gevoel te vangen.

Showtime:
· Musical ontstaat in het begin van de 2oste eeuw.
· Musicals zijn: Grote theatershows met tientallen acteurs en dansers, massale acts.
· De ingrediënten zijn: De muziek, het showballet en de aankleding.
· Door de opkomst van de geluidsfilm is het mogelijk om musicals als film uit te brengen.
· Musicals zijn niet heel diepgaand, maar hebben wel een topniveau aan kwaliteit.

De macht van hollywood:
· Hollywood = filmstad.
· Films worden gemaakt via een vast recept die succes garanderen.
· Het oudste filmgenre is : Western.
· Daartegenover staat melodrama
· Screwball comedy en film noir zijn nog andere genre.

radio en televisie:
· radio en televisie bereiken heel veel mensen.
· De televisie word een vast meubelstuk in de huiskamer.
· De televisie ontwikkeld een eigen taal. Deze is kenmerkend voor de massacultuur: Pakkende informatie met veel afwisseling in korte blokken.

Soaps:

· is het beste voorbeeld van vermaak op de televisie.
· Soaps worden doelmatig gemaakt door middel van een format. Een format is een herkenbare structuur die op elke soap toepasbaar is.
· B.V: twee families die elkaar dwarsliggen.
· Soaps hebben geen hoofdpersonen, en het verloopt uitermate traag.

The American Dream:
· In het naoorlogse staat Amerika voor alles wat nieuw, modern en Appealing is.
· The American dream staat voor een levenswijze waarbij vermaak en gemak voorop staan.
· In Nederland is niet iedereen zo enthousiast over deze manier van leven.

Pop Art:
· In 1956 ontstaat Pop art. Op dat moment speelt de voorstelling in de beeldende kunst nauwelijks nog een rol.
· De abstracte kunst is toonaangevend, maar minder toegankelijk voor het brede publiek.
· Door de massamedia als onderwerp te kiezen overbrugt de popart de kloof tussen de avant-garde en de massacultuur.
· Pop art is moeilijk te begrijpen ondanks de allerdaagse voorwerpen.
· Pop art gebruikt voorstellingen uit de tweede hand: het begrip originaliteit word op zijn kop gezet.

· Veel popart kunstenaars maken hun werk onpersoonlijk en onartistiek.

Absurd:
· De popart staat model voor de nieuwe dynamische kunstproductie.
· Er worden er in het Absurd theater toneelstukken gemaakt waarin bijna niets gebeurt.
· Humor is een belangrijk wapen om het serieuze en elitaire karakter van de kunst eens aan de kaak te stellen.
· De nouveau realistes uit Frankrijk vervaardigen hun kunstwerken vaak uit niet elitaire-materialen die worden gevonden op straat, vuilnisbelten en sloperijen.

Britse popmuziek:
· De beatmuziek is een simpele ongepolijste muziek met eenvoudige en aanvankelijk onschuldige teksten.
· Wat een popband tot een popband maakt word vooral bepaald door de zichtbare kenmerken: extravagante kleding, lang haar.
· Beroemde popgroepen laten zien dat het verschil tussen Avant-garde en populaire kunst heel klein kan zijn.

Love & peace:
· Hippiebeweging: zetten zich af tegen burgerlijke normen en waarden en willen een wereld die draait om liefde en vrede in plaats van om regels, macht en oorlog.
· Zij geven dit idee vorm door hun haar te laten groeien, drugs te gebruiken en vrije seks te propageren.

· Het mikpunt van de hippies is de oorlog die Amerika voert in Vietnam.

Theater voor iedereen:
· Het episch theater van Brecht staat model voor nieuwe gezelschappen als het werktheater.
· Het is een must maatschappelijk betrokken te zijn.
· Het werk dient politieke doelen en traditionele decors en kostuums passen daar niet bij.
· Ze afkeer van traditioneel theater.
· Theatergebouwen toegankelijker
· Lijsttoneel verdwijnt daar voor in de plaats komt het vlakke vloer theater.

Op de dansvloer:
· Popmuziek geeft een groot impuls aan de populaire dans: Dans die wordt uitgevoerd voor je eigen plezier.
· iedere popstroming kent zijn eigen uiterlijke ken merken en daarbij hoort ook een bepaalde manier van bewegen.
· Pas met de opkomst van de rock en roll en de nieuwe twist rage mogen de blanke jongeren zich ook helemaal op de dansvloer laten gaan.
· In het hippietijdperk word dansen een vorm van zelfexpressie waarbij het er niet meer toe doet of je nog beweegt op de maat van de muziek.

· Ondertussen blijven zwarte artiesten lijden onder het juk van de door blanke gedomineerde muziekindustrie.
· Dankzij artiesten als james Brown blijft de zwarte muziek zich echter vernieuwen.
· Stijlen zoals Soul, funk en disco hebben hun wortels in het zwarte bevolkingsdeel van Amerika.

Symfonie of energie:
· parallel aan de popmuziek zijn er ook popstromingen die zich ontwikkelen als luistermuziek.
· Muziekanten uit de symfonische rock maken lange nummers met een gelaagde opbouw en met verschillende thema’s.
· Punk brengt de pop naar de oorsprong terug.
· Do it yourself is de levenshouding die overal in terugkomt: muziek, kleding en haardracht.
· Door de punkgolf zijn intelligente popstijlen nauwelijks meer van de grond te krijgen.
· geraffineerde composities en muzikale bombast worden door de punk afgedaan als verraad aan de rock en roll.
· muziek moet niet bedacht klinken maar puur en recht voor zijn raap. Dit wordt ook wel herkend in de Reggae.

Hoofdstuk- Zapppen door een labyrint

Eindeloze televisie:

· De populaire videoclip maakt gebruik van veel experimentele en avant-gardistische filmtechnieken.
· Meer dan vroeger word de populaire tijd van popartiesten bepaald door het beeld dat van hen in een clip wordt neergezet.
· Videoclips spelen een belangrijke rol in de populariteit van Michael jackson en madonna.
· Ook in de beeldende kunst duiken elementen uit de clipclultuur op.

Muziek uit het getto:
· Lijnrecht tegenover de plastic sterren van MTF staan de nieuwe popstromingen die in de jaren 80 ontstaan.
· Hiphop en house worden niet commercieel gepromoot maar klimmen zelfstandig op vanuit the underground.
· Hiphop is op straat ontstaan rond 1976.
· Deze blockparties worden al snel een verzamelplaats voor allerlei activiteiten waarin de diskjockey centraal staat en met behulp van twee pick-ups platen aan elkaar mixt.
· Er worden nieuwe dansstijlen ontwikkeld waarvan breakdance de opvallendste is.
· Graffiti is een beeldende variant van de hiphop.
· Ook kleding is belangrijk de zwarte hiphopjeugd draagt wijde kleding en gymschoenen.
· het is een subcultuur met een eigen stijl en regels.Naarmate de hiphop zich verder ontwikkeld ontstaan er varianten als de gangsterrap en R&B.


dance:
· Een andere subcultuur die opkomt in de jaren 80 is de dance.
· Dance is een paparlubegrip voor alle verschillende stromingen die vanuit de house zijn voortgekomen.
· het verschil met de hiphop wordt steeds groter.
· Hiphop is relatief traag en door de centrale rol die de rapper speelt meer gericht op live optredens.
· House is snelle feestmuziek met de DJ als entertainer.
· Love & peace is het uitganspunt van de house., terwijl er in de hiphop altijd een dreigende ondertoon van het ruige straatleven zit.
· De uitgebreide lichtshow, rookmachines en de dreunende beat maken house tot een totaal theater. Videojockeys projecteren allerlei beelden en animaties over de dansende menigte heen.

Postmodernisme:
· Aan het einde van de 20ste eeuw geloven kunstenaars niet meer in een kunsttheorie.
· De wereld is simpel weg te complex geworden met al die stijlen en culturen.
· Aan het einde van de jaren 70 ontstaat er een verzet tegen de modernistische architectuur.
· ze zijn het dwingende functionalisme van het modernisme zat.

· In 1977 geeft de architectuurcriticus Charles Jencks de nieuwe beweging een naam: Postmodernisme.
· In het postmodernisme is het citeren uit oude stijlen toegestaan en vergroeten ornamenten de henkenbaarheid van een gebouw.
· het verzet van het modernisme is ook in andere kunstvormen zichtbaar.

Kunst/kermis:
· Het postmodernisme typeert het einde van de 20ste eeuw idealisme verdwijnt naar de achtergrond.
· We kiezen gedachten niet meer op grond van vaststaande normen, ideologie, politiek of religie, maar op hun directe bruikbaarheid.
· Er is niet meer een waarheid een werkelijkheid of een kunsttheorie, maar veel kunstenaars realiseren zich dat het vernieuwen van de kunst nauwelijks meer mogelijk is.

Stijlenstampot:
· Popmuziek is eigenlijk altijd al postmodern geweest. Veel nieuwe nummers zijn bewerkingen van oudere nummers.
· het is vaak de andere sound die een nummer plotseling laat uitstijgen boven andere nummers.
· De meest voorkomende vorm van postmodernisme van de pop is de cross-over: het combineren van verschillende stijlen.
· wanneer stijlen uit verschillende culturen duidelijk hoorbaar blijven is dat een etnische cross-over.
· Een gereedschap van de postmoderne popartiest is de Sampler, een apparaat waarmee je allerlei geluiden en muziekfragmenten kunt hergebruiken.

· Met een sampler kun je een geluid in stukken hakken en zo vaak herhalen als je maar wilt.

Grenzeloos:
· Ook op het gebied van theater worden er grenzen overschreden.
· hier lopen de hoge en de lage kunst door elkaar, de klassieke theater disciplines vervagen.
· Hun multimedia spektakel spreekt het publiek op al zijn zintuigen gelijk aan.
· net zoals in de massamedia wordt de taal vaak vervangen door het beeld.
· Uit het samengaan van een aantal disciplines ontstaat iets nieuws. Dit geldt ook voor de mengvorm van videoclip en moderne dans: Videodans.

Op de rand:
· De taal van de massacultuur word steeds sneller en extremer om de aandacht maar vast te houden.
· Een ander kenmerk van deze tijd is de zoektocht naar extremen.
· Een goed voorbeeld is de Heavy metal. Vermenigvuldig een aantal kenmerken van de vroegere rock en roll keer tien en je komt uit bij Heavy metal.
· Alles in de metal is extreem: het volume, de snelheid en de vaak gewelddadige teksten.
· heavy metal ontstaat aan het einde van de jaren 70 uit de iets mildere hardrock en is stoere typisch blanke gitaarmuziek.

· In de bioscoop wordt het cultureel verantwoorde filmhuispubliek geconfronteerd met expliciete geweldsscènes.
· De vraag is of het een functie heeft of dat het is om de mensen te shockeren. Daar is geen antwoord op we moeten zelf bepalen waar de grenzen liggen.

Hightech:
· Aan het einde van de 20ste eeuw vinden veel kunstenaars dat alles al eens gedaan is in de kunst. Het postmodernisme stoelt op de gedachte dat iets nieuwe bedenken nauwelijks meer mogelijk is.
· In de architectuur is de voorliefde van techniek zichtbaar in de Hightech stijl.
· datgene wat normaal diep in het binnenste van een gebouw wordt verborgen is nu juist de slagroom op de taart.
· Kunstenaars gaan opzoek naar wat de moderne apparatuur hen te beiden heeft. Vaak toen zij zich instaat het medium net even iets anders te gebruiken dan de fabrikant voor ogen had.
· vaak duikt de nieuwste techniek op in installaties, met het gebruik van videoschermen, geluid en computers kan de toeschouwer ondergedompeld worden in een nieuwe wereld waarbij alle zintuigen tegelijk worden aangesproken.

Virtuele Wereld:
· Computers zijn niet meer weg te denken in de hedendaagse kunst.
· Er bestaat internetkunst, maar als je op het net rondsurft, word duidelijk dat net-art moeilijk te omschrijven is.
· Wat op het internet te zien is wordt gemaakt door schilders, ontwerpers, animatoren, communicatiedeskundigen, muziekanten of amateurs.

· het toverwoord voor vele die computertechnologie een warm hart toedragen is viritual reality.
· Bij deze techniek word er een wereld geschapen die niet echt (virtueel) is, maar waar je wel doorheen kunt wandelen, dingen kunt oppakken en zelfs mensen kunt ontmoeten.