Linux

Inleiding
De computer is een onmisbaar object geworden. In deze tijd is het onmogelijk de computer weg te denken, voor persoonlijk gebruik en in de maatschappij. Toch is niet iedereen blij met het besturingssysteem “WINDOWS”. Vooral de geslotenheid en geheimhouding van MICROSOFT is een doren in het oog van ervaren computergebruikers. Er zijn wel enkele alternatieven, maar het meest gekende werd uigevonden door een Finse student, Linus Torvalds...

Wat is LINUX?
Voor beginners soms wel de meest dringende vraag. Wat is dat LINUX nu wel en wat kan ik er mee.

LINUX is een vrije versie van een unix operating system, bedoeld voor verschillende soorten computers, maar vooral voor gebruik op gewone PCs. Het is het geesteskind van de informatica student Linus Torvalds, die in 1991 (op 23 jarige leeftijd!) begon met het bouwen van een operating system dat (in bruik- en betrouwbaarheid) moest lijken op UNIX.

Als we het strikt nemen bestaat LINUX alleen maar uit het hart van dit operating system (de kernel). Echter deze strikte afbakening wordt nauwelijks gebruikt.

In het normale leven wordt met LINUX een compleet werkend operating systeem bedoeld compleet met allerlei tools. Deze tools komen meestal uit de GNU stal en vormen samen met de kernel een compleet systeem.

Het vrije van LINUX zit hem in:
· Volledige toegang tot de source code; (Je mag ook zelf code aanpassen waar je maar wil
· Geen licentie rechten te betalen voor gebruik.

Om het verschil tussen bijvoorbeeld Windows 95/98 en LINUX aan te duiden is een voorbeeld wellicht wel zo duidelijk.

WINDOWS 95/98
De Fisher-Price oplossing. Je hoeft niets in elkaar te zetten. Het is er gelijk. Maar als je een garage koopt dan heb je ook alleen een garage en geen vliegtuig. Handig als je niets wil bouwen.

LINUX
De Lego oplossing. Als je een garage koopt koop je de bouwmaterialen waarmee je een garage kan bouwen. Maar met een beetje inventiviteit bouw je er ook een vliegtuig van. Het verhaal gaat zoals elk voorbeeld wel een beetje mank. Maar dat is eigen aan voorbeelden.

Traditioneel wordt unix altijd aangeduid als een gereedschapskoffer. Deze aanduiding is ook voor LINUX van toepassing. In een gereedschapskoffer zitten geen complete oplossingen maar handige stukken gereedschap waarmee de vakman elke situatie aankan.

LINUX is niet voor de mensen die liefst alleen wat spelletjes. LINUX vereist wat meer zelfwerkzaamheid. Maar als je bereid bent wat meer moeite in het begin te stoppen dan kun je die investering weer terug krijgen door meer kennis over computers en hun werking en vaak handigere manieren om iets op te lossen.

De geschiedenis van LINUX in een vogelvlucht

1) De vroege dagen van UNIX
In de jaren '70 ontstond UNIX uit voorlopers als CTSS (Compatible Time Sharing System) en MULTICS (MULTiplexed Information and Computing Service). De originale naam was UNICS (UNiplexed Information and Computing Service) en was een vette knipoog naar MULTICS.

In 1974 kwam door een uitgave van Ritchie en Thompson (Vaders van UNIX en C ;-) dit systeem in de brede belangstelling en AT&T was vriendelijk genoeg om binaries en source code aan universiteiten ter beschikking te stellen.

Met ingang van de zevende versie (v7) was dit echter over. AT&T rook het goede geld in UNIX en voortaan moest er maar voor betaald worden.

Dit heeft geleid tot de veelkleurigheid in UNIX land met varianten zoals BSD (Boys Searching for Dames ;-), System V (opvolger van v7) en nog wat andere varianten. (Hier past een URL die naar de hele boom verwijst ;-)

2) MINIX en de aanleiding tot LINUX
Door het ontbreken van goed les materiaal in de vorm van UNIX source code begon men aan de Vrije Universiteit van Amsterdam om zelf een open UNIX systeem te maken op de IBM PC (die toen net in zwang kwam). MINIX (Mini-UNIX) was volledig vrij van AT&T code en mede door mensen als A.S. Tanenbaum nogal pureteins opgezet. (Wat voor een systeem waarin lesgeven de eerste en voornaamste eis was nog niet zo verkeerd was.)

MINIX werd snel populair en werd wereldwijd gebruikt als lesmateriaal. Mede door USENET ontstonden complete gebruikers groepen en ports werden gemaakt naar de Atari, Amiga en Macintosh.

Echter de techniek schreed voort en inmiddels was Intel in het rijk van de 32-bits CPU's beland. Minix was echter een 8 bits OS op de PC en veel van de dingen die een multi-user/multitasking systeem kunnen ondersteunen in deze chips werden niet gebruikt.

In augustus 1991 verscheen het volgende bericht op comp.os.minix geschreven door een Finse student:

From: torvalds@klaava.Helsinki.FI (Linus Benedict Torvalds)
Newsgroups: comp.os.minix
Subject: What would you like to see most in minix?
Summary: small poll for my new operating system
Message-ID: <1991Aug25.205708.9541@klaava.Helsinki.FI>
Date: 25 Aug 91 20:57:08 GMT
Organization: University of Helsinki

Hello everybody out there using minix -

I'm doing a (free) operating system (just a hobby, won't be big and professional like gnu) for 386(486) AT clones. This has been brewing since april, and is starting to get ready. I'd like any feedback on things people like/dislike in minix, as my OS resembles it somewhat (same physical layout of the file-system (due to practical reasons) among other things).

I've currently ported bash(1.08) and gcc(1.40), and things seem to work. This implies that I'll get something practical within a few months, and I'd like to know what features most people would want. Any suggestions are welcome, but I won't promise I'll implement them :-)

Linus (torvalds@kruuna.helsinki.fi)


PS. Yes - it's free of any minix code, and it has a multi-threaded fs.

It is NOT protable (uses 386 task switching etc), and it probably never will support anything other than AT-harddisks, as that's all I have :-(.

3) De begintijd van LINUX
Het begon met een kale kernel versie 0.01 waarmee je maar moest zien dat je je kon redden. Technisch nogal beperkt (Fins toetsenbord ;-) Maar je had volledige vrijheid om er mee te spelen. Je werd zelfs uitgenodigd om bij te dragen.

Versies volgden elkaar op t/m versie 0.12 maar de lawine was begonnen. De GNU tools werkten behoorlijk en het was zelfs mogelijk om zonder meerjarige opleiding de boel aan de praat te krijgen als je er veel gevoel en geduld voor had.

Hierna volgde versie 0.95 want inmiddels was het een werkbaar systeem geworden wat zichzelf geheel kon onderhouden. Je kon nu op je LINUX machine ook echt ontwikkelen en zo. Tevens werden de eerste distributies gemaakt. Zoals die van MCC en SLS. Een stapeltje floppen was nog genoeg.

Rond deze tijd speelde de auteur ook voor het eerst met LINUX en doet hij een 'port' van z'n eerste applicatie. Het was gemaakt voor SUNOS en was met wat aanpassingen werkend te krijgen. Een hele prestatie voor iemand die nog nooit 1 C programma zelf had geschreven.

Naas IDE begon ook SCSI support los te komen. Meer en meer toevoegingen en verbeteringen volgden totdat op 13 maart 1994 kernel 1.0 het licht zag.

4) LINUX werd groter
Inmiddels hadden zich op USENET discussies afgespeeld over de opzet van de LINUX kernel. Tanenbaum was het fundamenteel niet eens met de opzet van de kernel. Maar Linus was meer gericht op resultaat als schoonheid.

(Zie ook: http://technet.org/linux-obsolete/)

Een ander fenomeen begon nu ook. De splitsing tussen ontwikkel kernels en stabiele kernels. De versie nummering kreeg drie getallen te weten: Major.Minor.Patch waarbij:

Major: Het hoofd versie nummer. Deze zal nauwelijks veranderen. Alleen bij een volledige revolutie.

Minor: De ontwikkel reeks binnen deze versie. Oneven nummers staan voor ontwikkelversies. Even nummers voor stabiele versies.

Patch: De patch versies. Bij stabiele versies hoort dit niet hard te gaan. Maar bij ontwikkel versies kan dat fiks oplopen.

5) LINUX werd breder
De volgende grote stap in de LINUX ontwikkeling was het overzetten naar andere systemen. Naast de familie van processoren die allen zijn afgeleid van de Intel 80386 zijn er nog genoeg andere processor families.

Deze overzettingen werden vooral mogelijk gemaakt door donaties van hardware van leverancies als BE, Digital en vele andere hardware makers en leveranciers.

Een zeer uitgebreid overzicht van allerlei overzettingen (ook wel ports genoemd) zijn te vinden op: http://www.ctv.es/USERS/xose/linux/linux_ports.html

6) Van wie is LINUX?
IBM is de eigenaar van OS/2, Microsoft heeft de rechten van MS-DOS en MS Windows, en UNIX is van Novell en vele anderen, maar wie heeft de rechten van LINUX? LINUX valt onder de bescherming van GNU GLP (GNU General Public License), ook wel aangeduid als GNU Copyleft (een persiflage op het woord copyright). De gedachte achter GNU (zelf ook een acroniem en een persiflage: GNUs Not UNIX) is dat software beschikbaar moet zijn voor iedereen en dat iedereen de software die hij gebruikt, ook zou moeten kunnen veranderen. De enige regel is, dat de veranderde code niet onder enig copyright kan vallen. Ook de nieuwe code moet weer beschikbaar komen voor iedereen. Vandaar dat LINUX geleverd wordt met de complete source code!

Geraadpleegde websites
http://www.linux.be
http://www.bomis.com/rings/Mlinux-resources-computers
http://www.redhat.com
http://www.SuSe.com
http://www.linux.org