Goud

Inhoud 1. Inleiding
2. Vraag 1: Wat is de geschiedenis van goud? 3. Vraag 2: Waar wordt goud gevonden? 4. Vraag 3: Wat zijn chemische eigenschappen van goud? 5. Vraag 4: Wat is goud? 6. Vraag 5: Wat zijn fysische eigenschappen van goud? 7. Vraag 6: Hoe wordt goud bereid? 8. Vraag 7: Wat zijn toepassingen van goud? 9. Bronvermelding
10. Nawoord Inleiding Ik heb voor het onderwerp goud gekozen omdat ik goud een heel mooi materiaal vind. Ik had als vragen: Vraag 1: Wat is de geschiedenis van goud? Vraag 2: Waar wordt goud gevonden? Vraag 3: Wat zijn chemische eigenschappen van goud? Vraag 4: Wat is Goud? Vraag 5: Wat zijn fysische eigenschappen van goud? Vraag 6: Hoe wordt goud bereid? Vraag 7: Wat zijn toepassingen van goud? En mijn zoekwoorden waren: *Goud *Bereiding van goud *Vindplaatsen van goud *Gouden sieraden Wat is de geschiedenis van goud? Het is niet precies duidelijk wie voor het eerst goud gevonden heeft. Goud is waarschijnlijk het allereerste metaal, dat mensen leerden kennen.
Het graf van Toetanchamon We vermoeden dat de Egyptenaren zijn begonnen met het zoeken en gebruiken van goud. Het Egyptische woord nub betekent goud. Ook toen het goud in Egypte niet meer aanwezig was, haalden ze het uit Klein Azië. Veel gouden voorwerpen werden in 1923 gevonden. Ze ontdekten toen het graf van Toetanchamon. Toetanchamon was een farao die in de veertiende eeuw voor Christus leefde. In zijn graf vond men een schat van goud, edelstenen en kunstwerken. Heel bekent is het gouden dodenmasker. De azteken en de Inca's Niet allen de Egyptenaren zijn begonnen met goud te delven. Toen de Spanjaarden Amerika in hun bezit hadden, troffen ze daar veel goud aan. In 1518 kwam de Spanjaard Cortez met een leger van zeshonderd man in Mexico aan. Hij trok het binnenland in en slaagde erin de Aztekenkoning Montezuma de 2e te verslaan. Hij sleepte een onnoemelijke hoeveelheid goud van de Azteken naar Spanje. Pizarro nam de Incakoning gevangen en wilde een losprijs. Die losprijs bestond uit het vullen met goud van een kamer, waarin de Incakoning gevangen zat. Ze moesten alle gouden voorwerpen omsmelten tot staven. De goldrush Goud trekt veel mensen aan. Dat bleek wel in 1848 in de Verenigde Staten. John Sulter, een Amerikaan, was bezig met het bouwen van een zaagmolen. Zijn helper, James Marshall, zag bij toeval dat er wat gele stukken metaal tussen het grind dat uit de rivier kwam zat. Natuurlijk werden ze ontzettend nieuwsgierig. Ze hadden zomaar wat goudklompjes, ook wel
Nuggets genoemd, ontdekt. Die ontdekking had grote gevolgen. Meer dan veertig duizend avonturiers uit alle delen van Amerika en Europa gingen op zoek naar goud. Nog erger was het toen er in 1896 goud gevonden werd in Klondike liggend in Alaska De "en op goud", in het Engels heet het de "goldrush", heeft heel wat vechtpartijen opgeleverd. Maar er waren niet alleen goldrushes in Amerika, maar ook in Australië. Waar wordt goud gevonden? Goudmijnen Op sommige plaatsen op de wereld wordt goud in de grond gevonden. Tussen dikke lagen steen liggen heel dunne laagjes steen waar goud doorheen zit. Je kunt goud niet zomaar uit de grond halen, als je een kuil graaft. Het goud zit meestal heel erg diep in de grond. Daarom worden door mensen mijnen gemaakt. Diep onder de grond worden gangen gegraven. Eerst gangen, die van boven naar beneden gaan. Dit soort gang heet een schacht. De mijnwerkers gaan met een lift door de schacht naar de zijgangen onder de grond. Diep in de grond hakken mijnwerkers het goudgesteente los. De brokken steen worden daarom fijngemalen tot alles gruis is. Daarna worden de kleine stukjes goud uit het gruis gezocht. Rivieren Niet alleen in mijnen wordt goud gevonden. Op de boden van sommige rivieren ligt ook goud. Als de rivier hard stroomt, schuurt het water steeds een klein beetje van de grond of rotsen af. Die weggeschuurde grond heet slib. Soms zit er goud tussen slib. Kleine korreltjes of klompjes goud worden dan door het rivierwater meegenomen. Op de plaatsen waar het rivierwater langzaam stroomt, zakken het slib en de stenen naar de bodem. Met een baggermachine wordt het slib uit de rivier opgegraven. Het slib hoeft niet meer fijngemalen te worden. De kleine stukjes goud kunnen zo uit het slib gezocht worden.
In de fabriek In de fabriek wordt het zuivere goud heel warm gemaakt. Dat gebeurt in grote ovens. Als goud warm gemaakt wordt, wordt het zacht. Zelfs zo zacht dat het vloeibaar wordt. Het vloeibare goud loopt uit de oven en komt in een goot terecht. Door de goot komt het vloeibare goud in vormen. Als het goud daar weer koud wordt, wordt het hard. De stukken goud kunnen dan uit de vormen getild worden. Een stuk goud ziet er dan net uit als een plat brood. Dit noemt men een baar. Vindplaatsen Jaarlijks wordt er ruim 1 1/2 miljoen kilo goud gevonden. Dat lijkt erg veel, maar goud is heel zwaar. Die 1 1/2 miljoen kilo goud kun je bijvoorbeeld opbergen in een grote schuur van ongeveer vijf meter breed, acht meter lang en bijna twee meter hoog. Dat goud levert een onvoorstelbare hoeveelheid geld op. Voor 1 ounce (Engelse maat = 31,1 gram) moest men in januari 1980 meer dan 700 euro betalen. Een ounce is niet meer dan een "mespuntje" goud. Het meeste goud wordt gevonden in Zuid-Afrika (50% van al het goud dat gevonden wordt). Dan komen de Sovjet-Unie(21%), Canada(8%), de Verenigde Staten (%) en Australië (2%). In Nederland wordt geen goud gevonden. Wat zijn de chemische eigenschappen van goud? Atoommassa De atoommassa geeft de massa van een atoom aan met atomaire massa-eenheden de atoommassa van goud is 196,97 u Elektronenconfiguratie Elektronenconfiguratie van een atoom geeft aan hoe de elektronen verdeeld zijn in banen rondom de kern van het atoom. Goud heeft een elektronenconfiguratie van [Xe]4f14 5d10 6s1 Oxidatietoestand Een element kan elektronen opnemen of afgeven. Indien elektronen opgenomen worden treedt het element op als een oxidator. De oxidatietoestand van goud is +1, +3 Wat is goud? Goud is een glimmend en geelkleurig metaal. Wat behoort tot de kopergroep Omdat het heel moeilijk is om het te vinden en het veel waard is, noemen we het een edelmetaal. Bijna alle metalen hebben een glans die licht weerkaatst, en het bijzondere aan goud is, dat het die glans nooit kwijtraakt. Het symbool van goud Au is de afkorting van het Latijnse aurum. Het atoomnummer van goud is 79. Wat zijn de fysische eigenschappen van goud? Atoommassa Is de massa van een atoom uitgedrukt in atomaire massa-eenheden. De atoommassa hangt af van de hoeveelheid kleine deeltje er in de kern zitten. De atoommassa van goud is 196,9655 g.mol -1
Dichtheid Dichtheid geeft aan hoeveel massa er aanwezig is in een bepaald volume bij goud is de dichtheid 19320 kg/dm3 Smeltpunt Het smeltpunt is die temperatuur waarbij een vaste stof veranderd in een vloeibare stof. Het smeltpunt van goud is 1337 Kelvin dat is te bereken naar Celsius met deze berekening: °C = K - 273,15. Dus het smeltpunt van goud in graden Celsius is 1063,85 °C Kookpunt Het kookpunt is die temperatuur waarbij de dampdruk van een stof 1 atmosfeer bedraagt. Bij goud is het kookpunt 3129 Kelvin, dat is in graden Celsius 2855,85 Aggregatietoestand Dit is de staat waarin een stof zich bevind bij goud is de aggregatietoestand vast, Een vaste stof wordt gekenmerkt door bindingen tussen de moleculen van de stof die heel lang blijven bestaan, ze zitten strak aan elkaar vast geplakt Warmtegeleiding Dit is de mate waarop een stof warmte doorgeeft dit word met het si stelsel uitgedrukt. De warmtegeleiding van goud is 317 W/m K Hoe word goud bereid? De bereiding vroeger Een methode die rond 1500 v. Chr. Werd toegepast was het goud uit te wassen met water en door een extractie van goudbevattend gesteente met kwik hiervoor werden dunne huiden of iets dergelijks waardoor de kleinste deeltjes werden opgevangen . De bereiding nu

Door de jaren heen zijn de mensen goud steeds meer gaan gebruiken, de productie is daardoor ook fors omhooggegaan. Het goud in goudbevattende ertsen wordt opgelost in kwik. Vervolgens wordt het kwik afgedestilleerd, waarbij ruw goud (90 % zuiver) ontstaat, dat verder wordt gezuiverd door omsmelten. Het goud kan ook worden uitgeloogd met een cyanideoplossing onder inleiden van lucht, waarbij een cyanidecomplex ontstaat: 4 Au + 8 NaCN + O2 + 2 H2O → 4 NaAu(CN)2 + 4 NaOH
Het goud kan uit het complex worden vrijgemaakt door elektrolyse of door reductie met zinkstof
2 NaAu(CN)2 + Zn → Na2Zn(CN)4 + 2 Au
Uit het gevormde ruwe goud wordt via elektrolytische weg zuiver goud (meer dan 99,95 %) verkregen. Als grondstof wordt steeds meer gebruik gemaakt van anodeslib, dat ontstaat bij de winning van zilver en andere metalen. Na vloeistof-vloeistofextractie of ionenwisseling, wordt via elektrolyse goud gevormd. De wereldproductie bedraagt ongeveer 2.500 ton per jaar, waarvan 25 % door hergebruik. Wat zijn toepassingen van goud? Als iemand aan goud denkt, denkt hij het eerst aan sieraden zoals ringen, armbanden en kettingen. Maar bijna niemand weet, dat van al het goud, maar een heel klein daar voor gebruikt wordt. Goud als sieraad Eeuwen geleden ontdekten de mensen dat je goud heel goed kan bewerken. Het is het zachtste van alle metalen. Daarom zijn sieraden ook nooit van zuiver goud. Het kan gemakkelijk worden gesmolten. Van een paar milligram goud kun je honderden meters lange gouden draden trekken en heel dunne plaatjes maken die veel dunner zijn dan een bladzijde uit een boek. Bladgoud Als je een klompje goud heel erg plet, houd je heel dun bladgoud over. Met bladgoud worden veel gouden voorwerpen versierd, zodat het lijkt alsof het helemaal van goud is. Met een kopje goud net zo groot als een pruim, kun je een hoeveelheid bladgoud maken ter grootte van een tennisbaan. Goudsmid De goudsmid maakt sieraden. Hij heeft hier natuurlijk goud bijnodig. Als hij het heeft ontvangen kan de goudsmid aan het werk. Hij maakt eerst een tekening van het sieraad dat hij gaat maken. Dat smelt hij het goud in een smeltbakje. Hij mengt het goud met bijvoorbeeld zilver of koper. Dit mengen van verschillende metalen heet legeren. Dit wordt gedaan omdat het anders niet stevig is. Als het mengsel afgekoeld is, wordt het bewerkt.
Het waarborginstituut De goudsmid kan natuurlijk niet zomaar zijn sieraad verkopen. Hij zet eerst zijn meesterteken in. Dat is een teken om te bewijzen dat hij het sieraad heeft gemaakt. En daarna gaat hij naar de Rijkskeurkamer, het waarborginstituut. Daar wordt zijn sieraad bekeken door essayeurs. Zij keuren het sieraad. Ze kijken of het goudgehalte wel goud is en of er wel precies de opgegeven hoeveelheid goud in zit. Als dat allemaal goed is, dan zetten ze er het keurmerk in (bijvoorbeeld 14 karaats), een merkteken van het kantoor waar de keuring is uitgevoerd en het jaartal waarin hij is gekeurd. Bij het waarborginstituut weten ze alle meestertekens van alle goudsmeden. Dus ze weten altijd wie het sieraad heeft gemaakt. De edelsmidschool Je kunt op verschillende manieren goud- of zilversmid worden. Dat kan op de kunstacademie, maar ook op een paar andere scholen zoals in Schoonhoven. Schoonhoven is heel bekend. Daar begon men al in 1863 met het opleiden van goud- en zilversmeden. Er staat daar een middelbaar technische school, waar je opgeleid kunt worden tot goud- of zilversmid. Die opleiding duurt vier jaar. Na het eerste jaar kun je kiezen of je goud- of zilversmid wilt worden, of juwelier, uurwerkmaker of graveur. De leerlingen leren daar hun beroep, maar ze mochten ook een jaar in de praktijk werken. Daarna kregen ze hun diploma. De school Schoonhoven heeft een eigen meesterteken. In de voorwerpen die op deze school worden gemaakt staat S.V.S. dat betekent Stichting Vakschool Schoonhoven. De leerlingen werken niet altijd met goud en zilver. In het tweede jaar werken ze met zilver. In het derde jaar pas met goud. Ze leren ook boetseren, tekenen en versieringstechnieken. Maar ze krijgen ook les in scheikunde, edelsteenkunde en handels vakken. Zien met goud Goud glimt zo, omdat het bijna al het licht weerkaatst. Een super dun laagje goud is genoeg om de zonnestralen te weerkaatsen. Goud wordt veel gebruikt in de ramen van moderne kantoorgebouwen, in helmen van astronauten en op cockpitramen van vliegtuigen om de hitte tegen te houden. In de ruimte Veel ruimtevaartdeskundigen doen onderzoek naar infrarode beelden in de ruimte. Voor het maken van die beelden gebruiken wetenschappers enorme telescopen die gevoelig zijn voor infraroodstraling. De spiegels van deze telescopen zijn gemaakt van zuiver goud om ervoor te zorgen dat een grote hoeveelheid infraroodstraling wordt weerkaatst. Goud als medicijn Goud wordt gebruikt bij behandelingen van bepaalde ziektes en bij het opsporen van de oorzaken van een ziekte. Al heel lang willen de mensen weten, of goud ook genezende krachten heeft. Het was in Europa een veel gebruikt middel tegen zweren en gewrichtsontsteking. De afgelopen 150 jaar zijn artsen veel bezig geweest met onderzoek doen naar genezende krachten van goud en om nieuwe geneeswijzen te ontwikkelen waar goud bij gebruikt wordt. Goud wordt nu al wel gebruikt voor de behandeling van reuma worden medicijnen gebruikt die de vorming van antilichamen stimuleren. Men gebruikt hiervoor metallisch goud in colloïdale oplossing en goudverbindingen als aurothioglucose (C6H11O5SAu) en auronofine Bronvermelding www.google.nl
www.kennisnet.nl
www.scholieren.com
www.ilse.nl
www.periodieksysteem.com
http://goud.pagina.nl/ Nawoord Ik heb met veel plezier aan dit werkstuk gewerkt. Ik zou eigenlijk eerst met Marshia doen, maar toen ben ik 2 keer ziek geweest en heb ik alleen gedaan. Dit vond ik niet erg want ik vond het een leuk onderwerp, sommige dingen waren alleen moeilijk te vinden. Ik heb er veel op school aan gewerkt maar ook thuis ik heb er van geleerd dat er veel verschillende termen zijn voor scheikunde dat het heel ingewikkeld is maar dan weet ik wel meer over goud.