When you reach me door Rebecca Stead

Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2009
• 200 pagina's
• Uitgeverij: Querido

Flaptekst

Eerste zin

Mam heeft vandaag dus de kaart gekregen. Met grote gekrulde letters staat er Gefeliciteerd, met helemaal bovenaan het adres van tv-studio 15, West 58th Street.

Samenvatting

Miranda woont samen met haar moeder in een klein appartement in New York City. Op de heok van de straat staat een man die niet helemaal goed bij zijn hoofd lijkt. Hij slaapt altijd met zijn hoofd onder de brievenbus en roept altijd dezelfde woorden: Boek tas zak schoen. Tot voor kort was ze beste vrienden met Sal, haar buurjongen, maar toen hij zonder reden een klap in zijn buik kreeg onderweg naar huis, leek hij die vriendschap beëindigd te hebben. Volgens Miranda is de dag waarop Sal een dreun kreeg, de dag waarop 'het verhaal' begint. 

Nadat Sal een dreun kreeg van een van de jongens die altijd bij de garagedeur staan, moet Miranda alleen naar school lopen. Ze merkt onderweg dat de jongen die Sal een klap had gegeven achter haar loopt, en besluit haar angst voor hem te overwinnen door hem naar de tijd te vragen. Dit is de eerste keer dat ze met hem praat. 

Zonder Sal heeft Miranda weinig vrienden op school, maar ze denkt dat ze Sal kwijt is, dus ze moet op zoek naar nieuwe vrienden. Julia en Annemarie zijn beste vriendinnen, maar na een ruzie besluit Julia dat ze een week lang niet met Annemarie wil lunchen, dus vraagt Miranda of Annemarie met haar wil lunchen. Na school gaat ze met Annemarie mee naar huis. Dit is het begin van de vriendschap.

Op een dag heeft de schooltandarts een loopjongen nodig en Miranda biedt zich aan. De laatste jongen die ze voor de tandarts moet halen, is Marcus, de jongen de Sal een dreun had gegeven. Ze komt erachter dat hij erg slim is en, net als zij, geïnteresseerd in tijdreizen. Volgens Marcus staat er een fout in Miranda's favoriete boek Een Rimpel in de Tijd. Hij probeert het haar uit te leggen, maar Miranda snapt het niet.

Ondertussen heeft Colin zich bij Miranda en Annemarie gevoegd, en samen vragen ze een baantje bij Jimmy's, de broodjeszaak tegenover de school. 

Als Miranda op een dag thuis komt, is het appartement niet op slot, en de reservesleutel zit niet in de brandslang. Dit is op een vrijdag, drie dagen voordat Miranda het eerste briefje in haar bibliotheekboek vindt.

In het eerste briefje staan twee eisen: Miranda moet een brief schrijven en in die brief moet ze de plek van de reservesleutel zeggen. Ze deelt de inhoud van het briefje met haar moeder.

In het tweede briefje dat Miranda vindt staat dat de brief een verhaal moet vertellen, maar dat voor dat verhaal nog niet alles gebeurd is, dus Miranda kan nog niet beginnen. Tijdens het werk wil Colin kijken wat er in Jimmy's spaarpot zit, hij blijkt vol te zitten met twee dollarbiljetten. 

Als Julia een keer naar Jimmy's komt, stuurt Jimmy haar weg, hetgeen uiteindelijk uit racisme blijkt te zijn: Julia heeft een donkere huidskleur en Jimmy heeft daar problemen mee. 

Later komt Richard, de vriend van Miranda's moeder, zijn bergschoenen kwijt. Zo komen Miranda en mam erachter dat ze toch beroofd waren, toen de sleutel uit de brandslang verdwenen was.

Door een naakte man die over Broadway rent, mag er tijdens de pauze niemand de school verlaten. Dit gebeurt vaker, volgens Miranda. Tijdens die pauze komt Miranda erachter dat Annemarie epilepsie heeft en daarvoor een speciaal dieet moet volgen.

In het derde briefje staan drie bewijzen, dat de briefjes serieus genomen moeten worden. Om 15:00 moet Miranda in Colins rugzak kijken, voor eerste kerstdag wenst het briefje Miranda 'succes met tesseren'. Het laatste bewijs is de datum waarop Mam mag verschijnen voor de 20.000 dollar show.

De drie bewijzen die in het derde briefje staan, blijken allemaal te kloppen, hetgeen Miranda reden geeft te geloven dat de briefjes door iemand uit de toekomst geschreven zijn.

Op een dag loopt Miranda naar huis. Ze ziet de jongens die bij de garagedeur staan Sal pesten. Hij negeert ze, maar als Sal Marcus ziet, zet hij het op een lopen. Marcus en Miranda volgen Sal. Sal rent de weg op, zonder de vrachtwagen te zien. De lachende man schopt hem weg en redt daarmee Sals leven. Hijzelf is dood. De schoen die de lachende man aanhad, blijkt Richards schoen te zijn. Daarin vindt Miranda het laatste briefje: dit is het verhaal dat ze moet schrijven en ze moet de brief persoonlijk afgeven. 

Na het ongeluk praat Miranda met Sal, die van mening is dat de problemen in hun vriendschap al voor de dreun waren begonnen. Ze waren te veel samen en hadden verder niemand. 

De dag dat mam mee mag doen aan de 20.000 dollar show breekt aan en terwijl mam bezig is met het winnen van 10.000 dollar, wordt voor Miranda alles duidelijk: Marcus was de lachende man. Het is hem gelukt tijdreizen mogelijk te maken. Hij kwam terug om Sals leven te redden, maar heeft Miranda's brief nodig om hier succes in te hebben.

Personages

Miranda

Miranda is het hoofdpersonage van het verhaal. Ze is twaalf jaar en de beste vriendin van Sal. Miranda is erg geïnteresseerd in tijdreizen en leest keer op keer hetzelfde boek, wat daarmee te maken heeft. Verder is ze bang voor de lachende man en woont ze alleen met haar moeder in een appartement in New York.

Mam

De moeder van Miranda, die we leren kennen als Mam, is juridisch medewerker op een kantoor, waar ze altijd spullen van steelt. Volgens Miranda is ze net zo slim als de 'echte' advocaten. Ze heeft glanzend, rood haar dat alle kanten opspringt en een heleboel sproeten. Ze wordt uitgenodigd om mee te doen aan de 20.000 dollar show en oefent daar samen met Richard en Miranda hard voor.

Richard

Richard is de vriend van Mam. Hij komt uit Duitsland en is lang, blond en, volgend Miranda, keurig. Zijn ene been is korter dan het andere, waardoor hij speciale schoenen draagt.

Annemarie

Annemarie wordt geïntroduceerd als de vriendin van Julia, maar ze hebben vaak ruzie. Annemarie, Colin en Miranda raken bevriend en besluiten te gaan werken bij Jimmy's. Miranda en Annemarie worden beste vriendinnen. Annemarie is rijk, lief en heeft epilepsie, waardoor ze een speciaal dieet moet volgen.

Colin

Colin is bevriend met Annemarie en Miranda, waarmee hij samen bij Jimmy's werkt. Zowel Annemarie als Miranda is verliefd op hem, maar hij heeft alleen interesse in Miranda.

Sal

Sal is de beste vriend van Miranda, tot de dag waarop hij een klap krijgt (van Marcus). Hij basketbalt graag in het steegje vlakbij Miranda's appartement.

Louisa

Louisa is de moeder van Sal en de beste vriendin van Mam. Ze werkt in een bejaardencentrum.

Julia

Julia is de beste vriendin van Annemarie, maar ze hebben vaak ruzie. Ze is ijdel, rijk en komt erg onaardig over. Ze is echter wel erg slim en weet veel over tijdreizen.

Jimmy

Jimmy is de eigenaar van de broodjeszaak waar Annemarie, Colin en Miranda werken. Hij is niet erg vriendelijk en heeft racistische trekjes. Ook heeft hij een spaarpot vol twee dollar biljetten.

Marcus

Marcus is de jongen die Sal slaat. Miranda raakt bevriend met hem, nadat ze een dagje meeliep bij de schooltandarts. Hij is een buitenbeentje en is erg geïnteresseerd in tijdreizen.

De Lachende Man

De Lachende Man is een zwerver die met zijn hoofd onder de brievenbus slaapt op de hoek van de straat. Miranda is bang voor hem. Hij roept altijd hetzelfde: Boekentas, Zakschoen. Ook noemt hij Miranda 'Slimme Meid'.

Quotes

"Het zit allemaal nog in mijn hoofd, als een film die ik kan bekijken als ik daar zin in heb. Wat niet het geval is." Bladzijde 8

"De lachende man stond niet op de hoek, misschien werkte hij niet op feestdagen. Belle was dicht. Het voelde allemaal vredig en een beetje triest en verlaten." Bladzijde 139

"Mam zegt dat ieder van ons een sluier heeft tussen zichzelf en de rest van de wereld, zoals een bruid op haar trouwdag, behalve dat deze sluier onzichtbaar is, We lopen tevreden rond met die sluier over ons gezicht, De wereld is een beetje vaag en zo willen we het graag houden." Bladzijde 74

Thematiek

Vriendschap

Het thema van dit boek is vriendschap, omdat Miranda, terwijl ze denkt dat ze haar beste en enige vriend kwijt is, allerlei nieuwe vrienden vindt en op die manier haar wereld verwijdt, hetgeen uiteindelijk Sals bedoeling geweest blijkt te zijn. Met haar nieuwe vrienden bespreekt ze haar favoriete boek (Een rimpel in de tijd door Madeleine l'Engle), vindt ze een baantje en werkt ze aan schoolprojecten.

Motieven

Briefjes

Miranda vindt om de zoveel tijd briefjes, die voor haar achtergelaten zijn. De briefjes bevatten informatie die niemand over haar weet en lijken zelfs dingen over de toekomst te weten. In de briefjes krijgt ze de opdracht zelf een brief te schrijven.

Nieuwe vrienden

Nadat Sal Miranda begint te ontwijken, moet Miranda opnieuw haar draai proberen te vinden. Omdat Julia en Annemarie ruzie krijgen, worden zij en Miranda beste vriendinnen. Samen met Colin vormen ze een vriendengroep en gaan ze werken in een broodjeszaak. Ook raakt Miranda tegen de verwachtingen in bevriend met Marcus, die Sal een dreun gegeven had. Zelfs Julia en Miranda worden uiteindelijk vriendinnen.

Tijdreizen

In het boek dat Miranda keer op keer leest staat tijdreizen centraal. Als Marcus ziet dat ze dat boek leest, vertelt hij haar wat er eigenlijk mis is met de verhaallijn van het boek. Hij blijkt veel van tijdreizen te weten. Ook Julia is er erg in geïnteresseerd. Uiteindelijk blijkt dat Marcus in de toekomst terug in de tijd gaat, om Sal te redden. Hij is de afzender van de briefjes en de lachende man die onder de brievenbus slaapt. Hij heeft dus uiteindelijk succes gehad in zijn studie over tijdreizen.

Motto

'Het mooiste wat een mens kan ervaren is het mysterie.' 

Albert Einstein (Mijn kijk op het leven, 1931)

 

Uitleg

Mysterie is in dit boek, en daarbij vele andere boeken, een heel belangrijke factor. Tot het laatste hoofdstuk zit je in spanning. Stukje bij beetje krijg je als lezer meer informatie over de afzender van de briefjes, maar pas op het einde vallen alle puzzelstukjes samen. Het mysterie is wat maakt dat je door wil lezen en erachter wil komen wie de lachende man is, of Mam het geld wint, van wie de briefjes komen en wat er met Sal aan de hand is. 

Opdracht

Voor Sean, Jack en Eli, kampioenen in lachen op de verkeerde momenten, in vurige liefde, en in het stellen van ongelooflijk moeilijke vragen.

Trivia

When You Reach Me (Als Je Terugkomt) was een New York Times bestseller, en daarmee dus een enorm succes al toen het pas uit was.

De schrijver van het boek, heeft naast nog een heleboel andere romans, ook een blog, waar ze regelmatig op post over haar eigen leven. Lees dit blog op http://rebeccastead.blogspot.com/

Het verhaal speelt zich af in New York en de meeste plaatsen en straten waar alles gebeurt, bestaan echt!

Titelverklaring

When you reach me (Als je terugkomt) slaat op het moment dat de afzender van de briefjes (de lachende man, die dus Marcus blijkt te zijn) teruggaat in de tijd en Miranda het eerste briefje geeft. Miranda weet op dat moment niet wie de briefjes stuurt en is nog bang voor de lachende man. Ze krijgt de opdracht een brief te sturen, maar begrijpt pas waarom als de lachende man Sals leven heeft gered. Door de brief te sturen en aan Marcus te geven, geeft ze Marcus dus de opdracht dit te gaan doen. 

Structuur & perspectief

Dit boek bestaat uit 54 korte hoofdstukken, waarvan in de titel een hint wordt gegeven over wat er zal gebeuren. Vaak hebben de hoofdstuktitels de volgende structuur: 'Dingen die ...'. Dit slaat op de prijzenshow waaraan Mam mee zal gaan doen. In die show moet ze categorieën raden naar aanleiding van een aantal begrippen die in die categorie vallen. Het boek is verder niet opgedeeld in delen. 

Als je terugkomt is geschreven vanuit Miranda's perspectief. Je komt er dan ook pas redelijk laat achter wat de naam van de ik-persoon is. 

Decor

Decor

When You Reach Me speelt zich af op een aantal plaatsen in New York City. De plaats waar het verhaal zich voornamelijk afspeelt is in en om het appartement van Miranda en haar moeder. Dat bevat de eettafel, waar Mam oefent voor de 20.000 dollar show, Miranda's slaapkamer, het appartement van Sal en Louisa en de gang waar de reservesleutel in de brandslang verstopt zat, voordat die verdween. Ook de straat waar de brievenbus van de lachende man onder slaapt en waar Sal geslagen werd door Marcus is een veel bezochte plaats, aangezien Miranda daar iedere dag van en naar school liep. Dan is er de school, waar Miranda op zit, met daarin de balie van de receptioniste, het tandartskantoor, Miranda's klaslokaal en de kantine. Broodjeszaak Jimmy's, waar Annemarie, Colin en Miranda in de lunchpauze werken wordt veel bezocht en besproken in het verhaal. Als laatste zijn het enorme en veel te nette appartement van Annemarie en de studio van de 20.000 dollar show plaatsen waar een aanzienlijk deel van Als Je Terukomt zich in afspeelt.

Tijd

In het verhaal komen veel flashbacks voor. Het verhaal begint op het moment dat Mam de uitnodiging krijgt om mee te doen aan de 20.000 dollar show. In deze verhaallijn oefent Mam samen met Richard en Miranda iedere dag voor de show en uiteindelijk bezoekt ze de show en wint ze 10.000 dollar. De andere verhaallijn is die van de flashbacks. Dit is als het ware de brief die Miranda moet schrijven van de afzender van de briefjes die ze vindt. In deze verhaallijn vertelt ze alles wat er met haar gebeurd is totdat Sal gered was door de lachende man, waarna Marcus in de problemen komt, omdat het lijkt alsof hij Sal de weg op heeft gejaagd. Mam helpt hem uit de problemen. Dit is waar deze verhaallijn eindigt.

Stijl

De zinnen zijn kort, hetgeen het boek makkelijk en snel te lezen maakt. Het boek is geschreven vanuit de ik-persoon, waardoor je alles in Miranda's taal leest. Aangezien Miranda een twaalfjarig meisje is, kan het daardoor zijn dat het verhaal wat kinderlijk overkomt. 
 

Het boek zit vol flashbacks, die redelijk op chronologische volgorde zijn, maar het af en toe moeilijk maken om te weten waar op de tijdlijn je nou precies zit, aangezien de flashbacks niet gemarkeerd worden als flashbacks.

Slotzin

Ik zal hem gewoon mijn brief geven en zeggen: 'Probeer niet in de broccoli te landen.' Hij zal het begrijpen. Marcus is een slimme jongen.

Beoordeling

Toen ik dit boek voor het eerst las, was ik een jaar of twaalf en vond ik het al onwijs leuk. De reden daarvoor was het mysterie. Tot het laatste moment wordt je in spanning gehouden. Het verhaal bevat wel factoren waardoor dingen steeds iets duidelijker worden, maar alle puzzelstukjes beginnen pas in elkaar te passen op het einde. Door de korte zinnen leest het boek makkelijk en snel weg. Dat viel me weer op toen ik het recentelijk opnieuw las. Doordat het hele verhaal vanuit het oogpunt van Miranda, een twaalfjarig meisje, is verteld, is het voor (jong-)volwassenen wellicht niet zo leuk, maar voor tieners die van mysterie houden, zou ik het zeker aanraden. 

Recensies

"Stead stapelt aanwijzingen op tot een moment van intense drama, waarna het onmogelijk is om het boek niet in een adem uit te lezen." https://www.nytimes.com/2...cle-t.html

"Geen clichématige tijdmachine in dit boek, maar wel spannende gedachten die onze beleving van tijd ter discussie stellen." https://www.basmaliepaard...-terugkomt

"Een ware beloning voor wie van een onvoorspelbare plot, avontuur en vlinders in de buik houdt." http://www.lees-wijzer.be...-terugkomt