Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2014
• 320 pagina's
• Uitgeverij: House of Books

Flaptekst

Eerste zin

‘Jesse?’ Sophie Verster staat bij het hek waarachter de ezels zich bevinden, bij een van de laatste veldjes van de kinderboerderij. Haar adem maakt kleine wolkjes in de lucht. Haar ogen vliegen rond, ze speurt de omgeving af, de mensen, de kinderen. Het is niet druk vandaag. Het pad naar de pauwen ligt er verlaten bij en alleen verderop scharrelen wat vaders en moeders met hun kinderen tussen de kippen en de eenden.

Samenvatting

De thrillers van Isa Maron worden vaak gevuld met uitvoerige dialogen en beschrijvingen van kleine, opeenvolgende gebeurtenissen. Het wordt "heel klein"verteld  Voor het verslag zijn de drie verhaallijnen separaat samengevat.

De eerste verhaallijn is die van de verdwenen kinderen. Het begint in november 2014 met de ontvoering van de zevenjarige Jesse die even aan de aandacht van de oppas Sophie ontsnapt. Sophie meldt het ook aan Kyra Slagter die mee gaat zoeken en zelfs in het water duikt om te kijken of Jesse verdronken is. Daarna komen er steeds meer meldingen van verdwenen kinderen: eerst vooral jongens, later ook van meisjes. Het zijn kinderen die allemaal begaafd zijn op een bepaald terrein (kennis, pianospelen of sport). In kooien worden ze tijdelijk opgesloten. De verteller van deze verhaallijn is o.a. de 11-jarige Tommy die beschrijft wat er met de kinderen gebeurt. Ze worden op den duur met tien kinderen in en boerderij opgesloten en ze moeten natuurlijk eten, drinken en poepen. Dat levert momenten van  ontsnapping op. Ook komt de politie op een spoor, omdat één van de ontvoerders bij Mc. Donalds vijf Happy Meals bestelt, maar als de politie invalt op het adres van een boerderij in de Ilp, zijn de ontvoerders net gevlogen. De kinderen zijn overgebracht naar een vrachtwagen die door de Randstad rijdt. Een van de kinderen (die Arabisch spreekt en te "wit" is) wordt op het strand van Noordwijk vermoord. Een ander kind dat door haar rijke vader een chip heeft ingeplant gekregen, wordt vrijgelaten in IJmuiden. Uiteindelijk ontdekt de  politie (Maud) een link tussen de verdwijningen: alle kinderen zijn door een Stichting uitgenodigd  voor een gratis weekend in een Center Parcs vestiging. Bovendien zijn ze allen erg talentrijk op een bepaald gebied. (kennis, kunst en sport)
Via camerabeelden van benzinestations  komt Maud erachter dat de kinderen in een speciaal gefabriceerde container zitten en op weg zijn naar een trein, schip of vliegtuig. Het blijkt uiteindelijk Rotterdam te worden, waar ze zullen worden verscheept. Maar de politie kan er een stokje voor steken. Tommy springt in het ijskoude water en wordt gered door Maud. Het is een criminele organisatie die de kinderen voor werkzaamheden in het Midden-Oosten wilde charteren.  De kinderen zouden worden ingezet voor diensten in Aziatische gezinnen, waar ze de kinderen van rijke ouders zouden moeten entertainen. Maar uiteindelijk worden ze op Appie na dus gered.

De tweede verhaallijn is die van de queeste van Kyra naar haar verdwenen zus. Vier jaar na dato hebben ze ansichtkaarten gekregen van Sarina, omdat een postbode ze had weggestopt in een depressieve bui. Kyra komt er ook achter dat haar moeder een dagboek van Sarina heeft achtergehouden. Dat levert echter weinig nieuwe informatie op, maar verbetert de band tussen haar en haar moeder niet. Intussen legt Maud contact met de Amerikaanse recherche en die weet te melden dat de vriend met wie Sarina is gezien (Dave K.) , aan de Deense kust is aangespoeld.  Sarina was aan boord van zijn zeilboot gesignaleerd. Kyra reist halsoverkop naar het Duitse Waddeneiland Norderney en ontdekt op een toiletdeur  een sticker van de hockeyclub van Sarina en als ze die verwijdert, staat daaronder de naam Dave met een kruis achter zijn naam. Ze weet dat het een teken van Sarina is. Ze meldt het aan Maud. Aan het einde van deel II wordt in een cliffhanger vermeld dat de vader van Dave in Nederland is. Dat zal wel in deel III worden uitgewerkt.

De derde verhaallijn is weer het relaas van het spraakloze meisje Jane in Londen. Ze werd ooit opgevangen door de Schotse Mabel die zich om haar heeft bekommerd. Eindelijk  begint Jane in dit deel II te praten en dan lijkt het alsof ze Béatrice heet en van Franse afkomst is.  Haar moeder komt haar opzoeken, maar de band tussen hen is niet goed. Jane zegt dat ze het liefst geen Beatrice heet. Ze wil Saar genoemd worden naar haar beste vriendin.

Tussendoor wordt ook nog het  trauma verteld van Maud Mertens. Toen ze nog in Rotterdam werkt , had ze signalen van een huiselijk geweldsdrama niet goed ingeschat. Een kind werd mishandeld, maar ze had niet voldoende op de blauwe plekken gelet. Uiteindelijk was het lichaam van het  kind op  (hand, hoofd en romp) op verschillende plekken in Nederland gevonden. [Het voorval staat bekend als het meisje van Nulde] Maud had er een enorm schuldgevoel aan over gehouden en was in Rotterdam gestopt met haar werk als rechercheur. Bij de zaak van de ontvoering komt alles weer bij haar boven.

 

Personages

Kyra Slagter

Kyra was een slimme vwo-leerlinge die een voorliefde heeft voor forensische criminologie, wat waarschijnlijk is veroorzaakt doordat haar zusje Sarina vier jaar geleden spoorloos is verdwenen. Haar ouders vonden het destijds niet goed dat ze ging mee zoeken. Ze is via haar vriendin betrokken bij de ontvoeringen van de kinderen, maar houdt zich in dit deel daar niet veel mee bezig. ze is veel meer op zoek naar haar verdwenen zus. Ze gaat zelf op onderzoek uit op het Duitse Waddeneiland en komt met nieuws terug (sticker en het feit dat Sarina al wist dat Dave dood was) Ze is vast van plan haar zusje Sarina ooit op te sporen.

Maud Mertens

Maud is een ervaren rechercheur bij de Amsterdamse politie. Ze is eigenzinnig en kan inmenging in haar ideeën moeilijk hebben. Ook de manier waarop Kyra te werk gaat vindt ze niet fijn, maar aan de andere kant heeft ze bewondering voor de intelligentie van de scholiere. Ze is een workaholic en dat houdt in dat haar puberdochter Roos geen goede band meer met haar heeft. In dit deel wordt bovendien duidelijk dat ze met een enorm schuldgevoel zit, dat ze heeft overgehouden aan de periode dat ze in Rotterdam werkte en een moord op een kind niet goed heeft zien aankomen, omdat ze niet adequaat reageerde op de signalen die ze van de vader-dader kreeg. Ze lijkt in deel II ook minder moeite te hebben met Kyra, maar die bemoeit zich ook veel minder met de misdaad dan in deel I. Eigenlijk is Kyra alleen bezig met haar zus.

Quotes

"Terwijl de regendruppels ruisend neervallen, staan Mabel en Jane naar boven te kijken naar de witte boomtakken. ‘Het lijkt wel of hij weer blad heeft,’ zegt Mabel. ‘Allemaal minieme witte blaadjes en ze zingen.’ Ze sluit haar ogen even. ‘Hoor je?’ Het ijs op de boom kraakt zachtjes. ‘Beautiful,’ zegt Jane en Mabel houdt haar adem in" Bladzijde 103

"Jane?’ Ze reageert niet. Mabel gaat op de stoel naast het bed zitten en wacht. Na een paar minuten hoort ze lawaai op de gang. Een schelle stem. Frans. Jane’s moeder probeert haar dochters kamer te vinden. Jane ligt onbeweeglijk op bed. Mabel staat op en sluit de kamerdeur. Als ze terugkomt bij haar stoel kijkt het meisje haar aan. ‘Please call me Sarah,’ zegt ze zacht. ‘Mijn nieuwe naam moet Sarah zijn, naar Saar, mijn liefste vriendin." Bladzijde 183

"Wat we op dit moment verder nog weten is dat ze van plan waren twaalf Nederlandse kinderen te leveren aan afnemers in Saudi-Arabië, India en een aantal Afrikaanse staten. Ze deden een proef met westerse kinderen. Het gros van hun handel bestaat uit het vinden en verschepen van kinderen of jonge mensen uit arme gebieden." Bladzijde 191

"Abdel Hendrik van Dongen, roepnaam van zijn ouders Ab, van zijn vriendjes Appie. Tunesische moeder en Nederlandse vader. Mensen met een missie. Moslim en christen in één gezin. Westers en oosters in verbinding.’ ‘En nu met zoveel verdriet"" Bladzijde 139

"Kyra is er nog steeds van overtuigd dat Sarina niet meer terugkomt. Het bestaat niet dat haar zus na die ene ansichtkaart geen enkel bericht meer heeft verstuurd naar haar. Zelf denkt ze dat nu wel duidelijk is dat Sarina waarschijnlijk niet op Texel verdween. Maar waar dan wel?" Bladzijde 39

"Aan de meedogenloze moordenaars die de andere kinderen nog in hun greep hebben. Ze spant haar kaakspieren, probeert te focussen op haar tegenstanders. Koud, hard, egocentrisch. Mensen voor wie geld en eigenbelang hoog boven aan hun persoonlijke Maslow-piramide staan, aan wier voeten de rest van de wereld mag creperen teneinde hun potsierlijke rijke leven mogelijk te maken. Word je met zo’n ijskoud hart geboren, of ontwikkelt zich dat?" Bladzijde 159

Thematiek

Misdaad: algemeen

In dit deel II wordt er uitvoerig verhaal over de misdaad die criminelen hebben uitgedacht over kinderhandel. Getalenteerde Nederlandse kinderen moeten in rijke Aziatische gezinnen voor entertainment gaan zorgen. Er wordt flink voor hen betaald. Ze worden onzichtbaar van hun huiselijke omgeving weggeplukt en rijden in een speciaal gefabriceerde vrachtwagen door Nederland op weg naar Rotterdam om daar verscheept te worden. Het gegeven is voor een thriller vrij origineel.

Motieven

Whodunit

Omdat de lezer vanaf het begin niet weet wie de daders van de ontvoering zijn, is hier sprake van een whodunit.

Schuldgevoel

Maud Mertens kampt met een enorm schuldgevoel over een moordzaak in Rotterdam enkele jaren geleden (die zaak is gebaseerd op de moord op het meisje van Nulde (Nawoord). Ze heeft daar verschillende punten over het hoofd gezien. Gecursiveerd wordt steeds de zin : "Zoveel blauwe plekken had het meisje toch ook niet." Ze heeft zich altijd de dood van het meisje verweten en is daarom uit Rotterdam weggegaan.. Ze besteedt te weinig aandacht aan haar puberdochter Roos.

Moord

Een van de ontvoerde kinderen Appie wordt in koelen bloede vermoord op het Noordzeestrand. Hij weet te veel van de ontvoerders (hij kon hen verstaan) en hij was niet "wit" genoeg. Door deze moord pas het deel in de serie "De Noordzeemoorden."

Queestemotief

Kyra blijft net als in deel I op zoek naar haar verdwenen zus Sarina. Ze bezoekt daarvoor het Duitse Waddeneiland Norderney en vindt daar belangrijke informatie. Hert verhaal eindigt net als deel I met een cliffhanger, waardoor de lezer weet dat ook in deel III de zoektocht doorgaat.

Relatie tussen zussen

Kyra gaat op zoek naar haar verdwenen zus. Ze voelt zich ook wel schuldig aan haar verdwijning. Ze vindt een nieuw spoor op Norderney, een Duits Waddeneiland.

Moeder-dochterrelatie

Maud besteedt heel veel aandacht aan haar werk. Haar dochter Roos schiet daar wel eens bij in. Daarover voelt ze zich schuldig. Ook over de weinige tijd die ze aan haar moeder besteedt, voelt ze zich wel schuldig. ze probeert haar elke dag te bellen. Kyra heeft eveneens geen goede verhouding met haar moeder: ze vindt dat die te weinig praat over haar verdwenen zusje. Ze kan dan ook beter met haar vader opschieten. De relatie met haar broer Jarno wordt de laatste jaren steeds beter..

Anorexia

Sarina Slagter leed aan anorexia. Kyra had dat ontdekt en haar vader ingelicht. Het is misschien een van de redenen waarom Sarina is verdwenen. Ze wilde niet naar een inrichting.

Trivia

Isa Maron is van plan vier delen over de Noordzeemoorden te schrijven. Deel I verscheen in augustus 2014, als extra magazine in het AD.

Titelverklaring

IJskoud verwijst in eerste instantie naar het ijskoude weer dat in november 2014 het decor vormt voor de handelingen die beschreven worden. Dat wordt in de thriller herhaaldelijk benadrukt. Het weer is koud, iemand heeft koude handen, sommige kinderen hebben het ijskoud. Het woord"ijskoud"wordt in het verhaal 16 keer genoemd, het woord "koud"  achttien keer.

Maar de titel verwijst ook naar de gemoedsgesteldheid van enkele personages die ijskoud reageren. Zo noemt Maud Mertens de officier van justitie ene ijskoude, maar ook de criminelen die de onschuldige kinderen ontvoeren zijn ijskoude personages.

Structuur & perspectief

Het perspectief berust bij enkele personages in de hij-zij-vorm. Het zijn dus personale vertellers. De belangrijkste zijn:
-  Maud Mertens, de fanatieke rechercheur van bijna vijftig die kampt met een schuldgevoel vanuit het verleden.
-  Kyra Slagter, ook in deel I te vinden, die ook op zoek blijft naar haar vier jaar daarvoor verdwenen zus Sarina.
-  Tommy, een 11-jarig jongetje dat ontvoerd is door criminelen en vanuit zijn perspectief vertelt wat er met de ontvoerde kinderen gebeurt. Deze verteller is voor het verhaal wel noodzakelijk, anders krijgt de lezer geen goede kijk op de handeling, omdat die niet weet wat er met de kinderen is gebeurd.

Daarnaast is er nog een verteller  (min of meer alwetend en onzichtbaar) die een aantal hoofdstukken vult over het meisje Jane (dat zich niets kan herinneren van  wat er in het verleden is gebeurd en dat waarschijnlijk Sarina zal blijken te zijn. Ze zit in een inrichting in Londen. Deze tekst is steeds gecursiveerd. Deze hoofdstukken maken natuurlijk een structureel deel uit van de opzet van de thriller. Ook in deel I van de Noordzeemoorden was dit al een herkenbaar structuurelement.
 
Het verhaal   wordt verteld in 76 relatief korte hoofdstukken die vooral chronologisch aan de lezer worden verteld.  

Decor

Het decor van het verhaal is voornamelijk de omgeving van Amsterdam  waar Kyra woont en Maud werkt. De vrachtwagen met ontvoerde kinderen rijdt door de randstad en de apotheose vindt plaats in de haven van Rotterdam. Dat is de plaats waar Maud vroeger heeft gewerkt, maar door een drama in een moordzaak waarvan zij vindt dat ze die niet goed heeft opgelost, wilde ze weg uit die stad. Nu keert ze er terug en weet in ieder geval de kinderen nu wel te redden.

Het is een zeer actueel verhaal. Het is half november 2014, enkele dagen voordat Sinterklaas in Gouda aankomt. Op die dag verdwijnt Jesse, daarna verdwijnen in de dagen erna tien kinderen, die uiteindelijk naar Rotterdam worden afgevoerd om vanaf die plaats verscheept te worden naar het Midden-Oosten. De tijd die het verhaal in beslag neemt is een kleine week. Enkele vertellers gaan in op de actualiteit( Zwarte Pieten discussie, de ramp met de MH17, de stille tochten)

Stijl

Isa Maron schrijft in een heel toegankelijke stijl met veel natuurlijk aandoende  dialogen tussen de personages en puntige, korte zinnen. Ze overlaadt haar zinnen zeker niet met al te veel beeldspraak. De gebruikte metaforen zijn over het algemeen wel goed gevonden en zeker niet overdreven.  
Er zit een enorme vaart in het verhaal, wat mede te danken is aan de structuur waarbij verschillende personages het verhaal vertellen. Daardoor ontstaat er het effect van een cliffhanger. Je verschuift als lezer van het ene personage naar het andere, wat spanning oproept.
 

Slotzin

We blijven zoeken.’ Kyra gooit de stok van Lot weg en de hond springt erachteraan. ‘Net zo lang tot we weten wat er met haar gebeurd is.’ Haar telefoon gaat en ze overweegt om niet op te nemen, maar ze is te nieuwsgierig. Het is haar vader. ‘ Belangrijk nieuws,’ zegt hij. ‘De vader van Dave Kowzinsky is in de stad en hij wil ons ontmoeten.

Beoordeling

"IJskoud" is het tweede deel van de serie die Isa Maron zal schrijven. het is ook het tweede avontuur van Maud Mertens van wie we meer te weten komen. Ze heeft een trauma uit haar Rotterdamse tijd overgehouden aan een zaak met huiselijk geweld.
Kyra gaat verder met haar queeste naar haar zus Sarina. Ze bemoeit zich nu veel minder met de misdaad die centraal staat.
Isa Maron heeft een fijne verteltrant met een hoog tempo. Je leest daardoor het boek in één adem uit.  Maar het is niet heel erg spannend. Ook is het boek minder luguber dan deel I "Galgenveld "dat met een lijk in een lichtmast  begon. Veel lijken zijn e r nu niet op te rapen.  Een jongetje en één misdadiger zijn de klos.  Maron vertelt met veel cliffhangers, waardoor je al weer uitkijkt naar deel III.
Wat ik vreemd vond dat is dat een thriller uit een gelijktijdig te verschijnen serie van Corine Hartman ook de naam "IJskoud" heeft gekregen. Beide boeken verschenen eind 2014.  Niet vergissen dus in het vermelden van je titels op je literatuurlijst. 
Geschikt voor havo-en vwo-leerlingen.

 

Recensies

" Het is Isa Maron gelukt om een Amerikaansachtig drama geloofwaardig af te laten spelen op Hollandse bodem. En Hollands is het met de krachtige sfeer die Amsterdam en de Waddeneilanden uitstralen. Het zal moeilijk zijn om het geduld op te brengen om te wachten op het derde en daarna het laatste deel van de serie. Wat mij betreft heeft Isa Maron zich met De Noordzeemoorden voor eens en altijd op de Nederlandse thrillerkaart gezet. " http://www.vrouwenthrille...9048822706

"IJskoud is een waardige opvolger geworden. Er zit ontwikkeling in de karakters; dit is met name zichtbaar in het personage van Kyra. Zij is meer volwassen geworden en heeft het nodige geleerd van haar eerdere ervaringen. Nog steeds vasthoudend en volhardend, minder opdringerig. Ze is nu meer in staat om Maud en haar team het werk te laten doen zonder zich daar voortdurend in te mengen. De schrijfstijl is vlot, modern en realistisch, waardoor dit deel zich makkelijker laat lezen dan zijn voorganger. " http://www.hebban.nl/rece...er-ijskoud

"IJskoud bevat actuele thema’s zoals vermissing, stille tochten, kindermishandeling, geweld en eetstoornissen. En is aangrijpend, de nachtmerrie van iedere ouder, een verdwenen kind. Isa heeft het op een typisch Nederlandse manier neergezet. Isa heeft de zaak uit het verleden waarmee Maud na alle jaren nog steeds worstelt, gebaseerd op een waargebeurde zaak, de gruwelijkheden van het meisje van Nulde in 2001. Iets wat vele Nederlanders zich nog goed kunnen herinneren denk ik." http://boekverslaafde.blo...eel-2.html

"Vanuit verschillende personen wordt het verhaal verteld. Vanuit rechercheur Maud, die met een trauma vanuit het verleden worstelt. Mooi trouwens hoe de schrijfster door terugblikken van Maud laat merken dat hevige zaken bij niemand niet in de koude kleren gaan zitten. In het nawoord wordt gesproken over het Meisje van Nulde. Ik heb een periode gewerkt met de gezinsvoogd van deze zaak. Deze man was ook weggegaan uit de jeugdbescherming. Iedereen doet zijn uiterste best bij kindzaken, maar helaas worden er soms verschrikkelijke fouten gemaakt. Fouten die niet meer goed gemaakt kunnen worden. Waar heel het land zijn mening uit over hoe jij het anders had moeten doen. " http://thrillerlezers.blo...maron.html