Het verdwijnen van Robbert door Robbert Welagen

Feitelijke gegevens

• 2e druk, 2013
• 116 pagina's
• Uitgeverij: Nijgh & Van Ditmar

Flaptekst

Eerste zin

Ik had het plan opgevat om halsoverkop te vertrekken.

Samenvatting

Robbert Welagen is een jaar of 25 wanneer hij besluit dat hij uit zijn dagelijkse leven wil verdwijnen. Hij neemt voorbereidingen: verkoopt zijn meubels. Hij vertelt zijn familie en vrienden niets. Op een dag gaat hij met de trein naar Rohen, een klein stadje in Noord-Duitsland. Hier hoopt hij dat hij onzichtbaar kan zijn. Hij huurt er een appartementje en gaat werken in een fabriek. Op een dag komt hij Traudl tegen in de lift van het appartementencomplex. Na een paar wandelingen samen gaan ze over tot een seksuele relatie. Echter haalt Traudl het niet bij Chloe. Chloe is altijd de beste vriendin van Robbert geweest, maar Robbert was altijd verliefd op Chloe. Dit vreet hem nog dagelijks op.

Deze relatie met Traudl houdt stand totdat Robbert de privédetective Albert tegenkomt. Deze heeft zijn broer gestuurd om naar hem op zoek te gaan. Tegen Albert zegt Robbert dat hij geen contact wil en dat hij ook niet terugkomt. Na deze ontmoeting botviert hij zijn frustratie op Traudl, waardoor zij zich niet meer veilig bij hem voelt. Zijn ouders sturen hem een brief, hij stuurt ook één brief terug.

Een tijd later gaat Robbert verder reizen. Hij wil onzichtbaar zijn en dat kan niet als je met je eigen naam ergens ingeschreven staat. Hij koopt een oude range rover een gaat steeds Oostelijker rijden. Tot hij op een gegeven moment zich gaat settelen op een klein eilandje in de Ionische Zee, Kythira. Hij woont hier ongeveer acht jaar samen met zijn hond Boris. Hij is docent Engels op de plaatselijke school. In die acht jaar is Albert niet meer langsgekomen. Plotseling verlangt hij zo sterk terug naar Chloe dat hij haar opzoekt op de computer en haar belt met een goedkope telefoon. Chloe had al een man en ze heeft inmiddels een kind. Ze bellen vanaf dat moment regelmatig. Via die gesprekken wordt het duidelijk dat Robbert vooral voor zichzelf aan het wegrennen is en daarom niemand anders echt toelaat in zijn leven. Hij heeft Chloe altijd op een voetstuk gezet en zag niet dat zij heel vroeger ook meer met hem wilde. 

Toch gaat hij niet terug naar huis. Hij wil juist verder. Hij wil een oude man in een kustplaats worden.

Personages

Robbert Welagen

De hoofdpersoon in het boek. Hij heeft net zijn eerste boek geschreven als hij zijn appartement achterlaat en vertrekt. Hij wil een ander leven leiden dan hij altijd al deed. Maar hij komt erachter dat hij toch terugvalt in oude gewoontes, alleen op een andere plek. Hij verveelt zich rot, maar terug wil hij ook niet.

Chloe

De beste vriendin van Robbert. Robbert wilde altijd meer, zij niet. Op een gegeven moment krijgt ze een vriend en later (wanneer Robbert al lang weg is), een kind. Wanneer Robbert haar belt is ze meteen heel openhartig, ze wil ook dat hij terug komt, al is het maar voor even.

Traudl

Een wat oudere vrouw, die bij Robbert in het appartementencomplex in Rohen woont. Ze krijgen een seksuele relatie, maar als Robbert haar grenzen overgaat, houdt ze het voor gezien.

Quotes

"Ik wilde heel veel niet, maar wel haar. Zij wilde heel veel wel, maar niet mij." Bladzijde 15

"Ik moet erbij zeggen dat ik toen in mijn 'truttige periode' zat. Met die schoenen zag ik eruit alsof ik zojuist uit een of ander toneelclubje in Oxford kwam gewandeld en op weg was naar mijn oma om ons wekelijkse breiclubje voort te zetten." Bladzijde 8

"Het einde van rondzwerven is de liefde van een vrouw." Bladzijde 71

"Misschien was het gewoon niet mogelijk, veranderen. Je bent levenslang veroordeeld om een mens te zijn." Bladzijde 87

"Hoe doen mensen dat: iets willen, recht op je doel afgaan, erin geloven, doorzetten en alles geven?" Bladzijde 89

Thematiek

Escapisme

De hoofdpersoon, Robbert, wil verdwijnen. Hij wil ontsnappen uit zijn eigen leven. Maar ook als hij ergens anders gesetteld is, wil hij weer weg.

Liefdesrelatie: onbereikbare liefde

Het leven van Robbert wordt elke dag bepaald door zijn gedachten over Chloe. De vriendschap was goed, maar Robbert wilde altijd meer. Ook toen hij weg ging, dacht hij nog vaak aan Chloe.

Motieven

Jaloezie

Robbert is altijd jaloers op de man van Chloe. Hij wil dat ze voor hem koos.

Toekomstdroom

Robbert heeft een toekomstdroom dat hij als oude man in een kustplaats verblijft. Hij besluit dat hij dat leven wil nastreven.

Depressief gedrag

Robbert heeft vroeger een depressie gehad en ook zijn gedrag nu lijkt depressief, wat ook Chloe opmerkt.

Seks

Robbert heeft een seksuele relatie met Traudl en denkt heel vaak aan seks met Chloe.

Motto

Het is beter te handelen en spijt te hebben, dan niet te handelen en spijt te hebben. 

- Machiavelli

Opdracht

Er is geen opdracht.

Trivia

De schrijver ontving voor het schrijven van dit boek een werkbeurs van het Nederlands Letterenfonds.

Titelverklaring

'Het verdwijnen van Robbert' is een hele informatieve titel. Het hele verhaal draait namelijk om het plan om te verdwijnen en de verdwijning zelf. In het begin kan Robbert niet echt onder de radar blijven, maar later wel: dan is de verdwijning (het onzichtbaar worden) voor hem min of meer gelukt.

Structuur & perspectief

Het boek bestaat uit twee delen. Het eerste deel telt zeven hoofdstukken, het tweede deel vijf. In het tweede deel is er een tijdsprong van acht jaar gemaakt. 

Het verhaal wordt verteld vanuit het ik-perspectief van Robbert. Het is echter niet de schrijver zelf, ook al heeft deze dezelfde naam. Het personage heet hetzelfde en leidt een vergelijkbaar leven, maar het is een fictief personage. Het is dus redelijk ambigu. 

Decor

Het verhaal speelt zich af op een aantal plaatsen. Eerst is Robbert in Nederland, wanneer hij vertrekt, is hij een tijd in Duitsland. Daarna rijdt hij richting Polen en Hongarije, om uiteindelijk een tijdje (ongeveer acht jaar) te settelen op een eiland in de Ionische zee, ten Westen van Griekenland. Het verhaal beslaat dus redelijk wat tijd, rond de tien jaar. Robbert heeft een visioen van zichzelf als oude man in een kustplaats, dit is zijn uiteindelijke doel. Hier wordt op het einde van het verhaal een soort vooruitblik op gedaan: Robbert gaat weer verder reizen.

Stijl

De stijl van de schrijver is komisch en ironisch te noemen: 'Weten jullie hoe een vis aan een hengel hangt? Zo wil ik er ook bij hangen.' (p. 15) en 'In mijn familie kwam depressie voor. [...] Zo ook bij mij. Een bijwerking was slaperigheid. Ook mooi. Twee jaar lang leefde ik in een roes. Toen zei mijn huisarts dat ik maar weer eens moest gaan afbouwen,  wat ik jammer vond' (p. 15). Het zijn dus ook korte zinnetjes.

Daarnaast wordt er veel gespeeld met de kenmerkende aspecten van een roman: er zijn personages, er is een lezer. Echter wordt de lezer in dit verhaal meerdere malen direct aangesproken: 'Kent u dat gevoel? Het gevoel dat je de juiste keuze hebt gemaakt?' (p. 16). En Robbert zelf ziet zijn eigen leven ook als een soort roman, dit verhaal is dus een soort verhaal in een verhaal: 'Het kan zijn dat beantwoorde liefde niet in dit verhaal past.' (p. 15). 

Tot slot worden er veel woorden gebruikt die het allemaal een beetje afzwakken, bijvoorbeeld 'Ik moet toegeven' of 'ik moet erbij zeggen'.  Ook vertelt Robbert alsof hij alles zelf al weet: 'Misschien vertel ik u er later nog wat over'. 

Slotzin

Wanneer ik ging vertrekken wist ik nog niet. Het kon morgen zijn. Of over twee weken. Het belangrijkste was dat ik het plan had. Als je een plan hebt, hoef je het alleen nog maar uit te voeren.

Bijzonderheden

Het boek vertoont wat mèta-trekjes. Zo noemt Robbert zichzelf een personage en is hij zich er bewust van wat voor verhaal zijn leven voorstelt. Ook komt er veel intertekstualiteit voor, omdat Robbert zelf ook veel leest en dan titels en schrijvers noemt. En een beroemde uitspraak uit de film 'Simon': 'Verander jij een heel snel in een naakt wijf' (dit zegt Robbert tegen Traudl). 

Beoordeling

Het verhaal an sich is interessant. De manier waarop het verhaal verteld wordt, wringt een beetje. Dit door de mèta-trekjes, die je soms wat in verwarring kunnen brengen. Wat is nu in het verhaal? Wat is erbuiten? Het lijkt allemaal zo echt. Ik vind dit wel heel spannend aan dit boek. Het is niet zoals een conventionele roman en daar houd ik wel van. Ook kun je aan Robbert een voorbeeld nemen hoe het juist niet te doen, door zijn egoïstische en naïeve karakter zag hij Chloe niet echt hoe ze was en ook wanneer ze hem vertelt hoe ze zich voelde gelooft hij het niet echt, omdat hij zo in zichzelf vast zit.

Recensies

"Robberts bleke leven correspondeert op prachtige wijze met de verstilde zinnen van Welagen. Zijn beschrijvingen veinzen objectiviteit, terwijl de buitenwereld wordt weggehouden en het beschrevene juist puur subjectief is. De eendimensionale wereld van de falende ik-figuur oogt verleidelijk compleet. Een literaire en esthetische romantisering die gevaarlijk is, waarschuwt dit boek; voor je het weet mis je de liefde van je leven." https://www.volkskrant.nl...~b9928602/