Alcoholgebruik onder de jongeren

Waardoor toename van alcoholgebruik onder Nederlandse jongeren? Het alcoholgebruik onder jongeren is de afgelopen jaren heel erg gestegen. Niet alleen begint het drankgebruik op jongere leeftijd, ook de hoeveelheid van de drank neemt toe. Vooral de populaire mixdrankjes zijn hier erg populair. Bovendien zijn de reclame-uitgaven van de Nederlandse alcoholfabrikanten verdrievoudigd tot 100 miljoen euro in 1999, terwijl het voorlichtingsbudget waarmee de overheid waarschuwt tegen drankmisbruik, is blijven steken op 1,4 miljoen euro. De aanpak van het alcoholgebruik onder jongeren vraagt een bijdrage van opvoeders, opleiders én horecaondernemers. Alleen dan kan er iets aan veranderd worden. Alarmerende cijfers Volwassen Nederlanders zijn minder gaan drinken, blijkt uit onderzoek in opdracht van het Nationaal Instituut voor Gezondheidsbevordering en Ziektepreventie. Daar steken de volgende cijfers schril bij af: van de 12- en 13-jarige kinderen drinkt 15% regelmatig meer dan vijf glazen alcohol. Maar liefst 60% van de jongeren van 14 en 15 gebruikt geregeld alcohol. Het aantal zware drinkers onder 16- en 17-jarige jongens is de afgelopen zeven jaar verdubbeld. 40% van de mannen tussen de 18 en 24 is een zware drinker. Alcoholgebruik begint op steeds jongere leeftijd en het aantal glazen dat men drinkt neemt toe. De maatschappelijke gevolgen? Hogere kosten voor de gezondheidszorg, een toename van agressief gedrag, meer overtredingen en misdrijven onder invloed van alcohol. Oorzaken

Hoe komt het dat juist jongeren meer gaan drinken? Enkele jaren geleden hadden kinderen tot 17 jaar het liefst een glaasje fris. Tegenwoordig staan de mixdrankjes op nummer één in deze leeftijdscategorie. Het aanbod van deze trendy drankjes in stoere felgekleurde verpakkingen is snel gestegen en ze drinken lekker weg door hun zoete smaak. De regel dat jongeren onder de 16 geen alcohol mogen kopen, lijkt ze niet te belemmeren in hun drankgebruik. Sterker nog: het aantal jongeren aan wie alcohol wordt verstrekt, is flink toegenomen. 45% van deze groep (tot 16) lukt het zonder enig probleem met een mixdrankje de kassa van de supermarkt te passeren of zo’n drankje in de discotheek te bestellen. In de kroeg krijgt een derde zonder lastige vragen de gewenste alcohol. Daarnaast weten jongeren alcohol te krijgen door iemand anders de drank te laten bestellen. Maar hoe komt het dan dat jongeren zo veel en zo jong al (beginnen te) drinken? Het begint meestal met het uitproberen. Doordat jongeren meestal in een groep zitten, willen ze niet achterblijven als ‘watje’. Ze doen dus meestal gewoon mee om stoer te doen en niet buiten de boot te vallen. Sommige vinden alcohol (dan) lekker en drinken ze mee voor de gezelligheid. ‘Maar alcohol is de eerste keer toch helemaal niet lekker?’ zult u dan denken. Maar de fabriekanten hebben daar wel wat op bedacht: mixdrankjes. Dat zijn zoete dranken die de meeste jongeren lekkerder vinden dan bier en wijn. Als de jongeren ouder worden, drinken ze minder van dat soort drankjes en meer bier. Ook meisjes drinken nu meer dan ‘vroeger’. Er bestaat nu nog slechts weinig verschil tussen het drankgebruik van jongens en dat van meisjes. Als je eenmaal drinkt, hoef je natuurlijk nog niet direct verslaafd te raken, maar de kans is er. Dat is voor jezelf, maar ook voor de mensen om je heen een groot probleem. Voor jezelf omdat je meer schuldgevoelens krijgt, en zoals iedereen hopelijk weet is het slecht voor je gezondheid. De volgende verschijnselen kunnen optreden bij een teveel aan alcohol: - conditieverlies - overgewicht - aangetaste lever - hersenbeschadiging - verlies van je korte termijn geheugen - maagaandoeningen - slapeloosheid - kanker - psychische stoornissen etc… Ook op je werk kan het gevolgen hebben. Je komt bijvoorbeeld sneller te laat, je komt je afspraken niet na en je bent pas laat in de ochtend helder. Voor de mensen om je heen (in je directe omgeving) is het ook een groot probleem, omdat: - zij denken dat ze niet meer belangrijk voor je zijn, omdat je alleen maar voor de
drank leeft - je vaker tegen ze liegt - je sneller ruzie krijgt met ze en zo kunnen relaties ook verkeerd aflopen - je agressief kunt worden van de alcohol DRINKREGELS VOOR JONGEREN Tot een jaar of 14, 15 kunnen jongeren beter niet drinken en zeker niet regelmatig. Als het lichaam zich ontwikkelt is het extra vatbaar voor de invloed van alcohol. Voor jongeren vanaf 16 jaar die willen drinken kan gewezen worden op de normen voor volwassen met als toevoeging: 'minder is beter'. Deze normen zijn: - Drink niet meer dan 1 à 2 (vrouw) of 2 à 3 (man) glazen per dag - Zorg ervoor dat 2 dagen per week alcoholvrij zijn
Praktisch zijn de volgende regels voor jongeren belangrijk: - Drink niet te snel. Voor het lichaam is alcohol een giftige stof die door de lever direct wordt afgebroken. De lever heeft per standaardglas bier, wijn of sterke drank 1,5 uur nodig om de alcohol af te breken. Voor 5 glazen is dat dus 5 x 1,5= 7,5 uur. Wie snel en veel drinkt heeft lange tijd alcohol in zijn bloed en dat is extra belastend voor het lichaam. - Drink geen grote hoeveelheden in korte tijd. Alcohol is een verdovende stof. Daardoor werken je ademhaling en je polsslag langzamer als je gedronken hebt. Drink je in korte tijd heel veel dat kan er een hart- en ademhalingsstilstand optreden (vanaf 20 à 25 glazen). De volgende regels zijn voor alle drinkers belangrijk: - Drink niet als je nog moet rijden (auto, bromfiets en fiets). Rij dus met iemand mee, ga lopen of neem een taxi als je gedronken hebt. - Drink niet als je nog moet werken. Je kunt gemakkelijk fouten maken in je werk en bij sommige beroepen kan dat heel gevaarlijk zijn - Drink niet als je nog moet leren. Je hebt je hoofd er niet bij als je gedronken hebt. - Drink niet als je nog moet sporten. De kans op blessures neemt toe als je gedronken hebt. - Drink niet als je zwanger wilt worden en zwanger bent. Alcohol is erg schadelijk voor het ongeboren kind. DRANK KOPEN KENT ZIJN LEEFTIJD "Is ie nou 16 of niet?; volgens mij al zeker 18." Met die vraag worstelt menig medewerker in supermarkt, horecabedrijf, slijterij of sportkantine. De wet stelt duidelijk: geen alcoholhoudende drank verkopen aan jongeren tot 16 en geen sterke drank aan jongeren onder de 18 jaar. Degene die dat doet is strafbaar! Maar hoe ga je daar in de praktijk van alledag mee om? Waarom deze regels? De wet schrijft voor dat aan jongeren onder de 16 jaar geen bier, geen wijn en geen sterke drank en aan jongeren onder de 18 jaar geen sterke drank mag worden verkocht. De reden hiervoor is dat het lichaam van jongeren zich beter ontwikkelt als er geen of weinig alcoholhoudende drank wordt gedronken. De groei van belangrijke organen zoals hersenen, lever, nieren, enzovoort, kan door alcohol worden verstoord.
De praktijk Deze wettelijke regels kunnen en moeten beter worden nageleefd; er wordt nuu soms te gemakkelijk mee omgegaan. Daarom de campagne "Drank kopen kent zijn leeftijd". Een initiatief van het bedrijfsleven, uitgevoerd onder auspiciën van de Stichting Verantwoord Alcoholgebruik (STIVA). De consument en verkoper worden nog eens nadrukkelijk op de wettelijke bepalingen gewezen. Iedereen zal pas zijn verantwoordelijkheid nemen als die regels gekend en begrepen worden, vandaar deze campagne. Natuurlijk richt de voorlichting zich het meest op degenen waar het allemaal om gaat: de jeugd onder de 16 of 18! De verkoper Het is niet altijd gemakkelijk om iemands leeftijd juist in te schatten. De verkoper is aangewezen op een goede medewerking van de klant. Immers, hij of zij kan de verkoper misleiden en verder kunnen familie of bekenden uit de buurt of de school de verkoper onder druk zetten. Eigenlijk is dat flauw. De verkoper zal dit soort situaties zelf of met behulp van de chef moeten oplossen. De klant Een jongere onder de 16 of 18 zou eigenlijk geen overtreding moeten uitlokken. Soms is er sprake van misleiding, soms van onwetendheid. Om dat te voorkomen wordt de campagne gericht op jongeren onder 16 of 18 jaar, zodat zij samen met de verkoper heel helder weten: · Er zijn in ons land ± 35.000 verkooppunten (horeca en slijterij) van sterk alcoholhoudende dranken. · In 1994 dronken 650.000 personen in Nederland, waarvan het merendeel thuis, meer dan acht glazen drank per dag; 320.000 van hen dronken meer dan 12 glazen. · Ongeveer 9.000.000 mensen gebruiken alcohol, zonder dat zich daarbij problemen voordoen. · In 1994 dronk de gemiddelde drinker ongeveer 1000 glazen alcoholhoudende drank per jaar. · Vier op de vijf Nederlanders van 15 jaar en ouder drinken alcohol. · Acht tot tien procent van de Nederlanders van 15 jaar en ouder ondervindt problemen in verband met het gebruik van alcohol. De meeste problemen komen voor bij mensen in de leeftijd van 24 tot 50 jaar. · 40% van alle agressiemisdrijven worden gepleegd onder invloed van alcohol. · In 1994 stonden 25.000 hulpzoekenden ingeschreven bij het Consultatiebureau voor Alcohol en Drugs, waarbij het bij 11.700 personen om alcoholmisbruik ging. · In 1994 vielen 102 verkeersdoden, waarbij alcohol in het spel was. · In 1994 zijn in totaal 277.000 mensen veroordeeld voor het rijden onder invloed. 40% hiervan had net daarvoor een horecabedrijf bezocht. Wat zegt de wet over alcohol? Vanaf 1 november 2000 is de nieuwe Drank- en horecawet van kracht. Deze wet zegt dat er aan jongeren onder de 16 jaar geen alcohol mag worden verkocht. Gedistilleerde drank (sterke drank) met een alcoholpercentage van 15% of hoger mag pas verkocht worden aan jongeren vanaf 18 jaar. Barkeepers, sluiters en caissières zijn verplicht om jongeren die alcohol kopen naar een leeftijdsbewijs te vragen. Het is namelijk vaak moeilijk om in te schatten hoe oud iemand is. Daarom kan alcohol je worden geweigerd als je niet kunt aantonen hoe oud je bent. Het leeftijdsbewijs kan een paspoort zijn, een rijbewijs, een brommercertificaat of een OV-studentenkaart
Er wordt jongeren over het algemeen weinig in de weg gelegd bij het kopen van alcoholhoudende dranken. Bijna alle jongeren die alcohol drinken geven aan dat ze het gemakkelijk kunnen krijgen. Dit blijkt uit een onderzoek in opdracht van de Keuringsdienst van Waren. Uit onderzoek, uitgevoerd door bureau Intraval in opdracht van de Keuringsdienst van Waren, is gebleken dat het verbod om aan jongeren onder de 16 en 18 jaar respectievelijk zwak alcoholhoudende drank en sterke drank te verkopen, slecht wordt nageleefd. Het is voor jongeren het gemakkelijkst om alcohol te verkrijgen in de horeca (bijna 100%). In levensmiddelenbedrijven (79% van de 14-15 jarigen) en in slijterijen (rond de 75% voor 14-15 jarigen en 85% voor 16-17 jarigen) is het iets minder makkelijk om alcoholhoudende drank te kopen. Ondanks het feit dat er incidenteel gevraagd wordt naar een leeftijdsdocument wordt volgens de jongeren zelf in de meeste gevallen toch de gevraagde alcohol verstrekt. Deze uitkomsten zijn opmerkelijk omdat bijna alle ondervraagde verkopers aangeven de wettelijke leeftijdsgrenzen voor de verkoop van alcoholhoudende drank te kennen en tweederde aangeeft zich hier ook aan te houden. Uit het onderzoek blijkt verder dat meer jongeren alcohol zijn gaan drinken. In vergelijking met 1999 is het percentage 14-15 jarige jongeren dat alcoholhoudende dranken drinkt tijdens het uitgaan gestegen van 67% naar 74% in 2001. Onder de 16-17 jarige jongeren was het percentage in 1999 nog 87% tegenover 91% in 2001. Deze stijging wordt veroorzaakt doordat jongeren meer zwak alcoholhoudende dranken (tot 15% alcohol) zijn gaan nuttigen. Dit hangt samen met de sterk toegenomen populariteit van de zogenaamde pre-mixdrankjes. De resultaten van het onderzoek geven aanleiding tot een verdere intensivering van de controles door de Keuringsdienst van Waren in het kader van de Drank- en Horecawet. Sinds verleden jaar november mogen winkeliers geen alcoholhoudende drank als bier en wijn meer verkopen aan jongeren onder de zestien. Sterke drank mag alleen worden verkocht aan mensen boven de achttien. De controle hierop laat te wensen over. Het PVAD wijst erop dat winkeliers soms te maken krijgen met agressieve groepen jongeren die ondanks het verbod drank willen kopen.