Glas

Glas wordt gemaakt uit een legering (=mengsel) van glazige bestandsdelen, zoals Siliciumoxide of Booranhydride. Ook oplosmiddelen zoals oxiden van Alkalimetalen en stabilisatoren, zoals kalk. Deze grondstoffen worden met een trechter in de smeltoven gestort (continu-proces). De oven wordt door branders verhit met gas of stookolie. De verbrandingslucht wordt opgewarmd door recuperatoren (blokken vuurvast metaal), voordat de lucht de branders bereikt. De oven heeft 2 recuperatoren die telkens na +- 20 minuten van functie verwisselen: de een warmt op terwijl hij in contact staat met de verbrande gassen. De andere levert zijn warmte aan de verbrandingslucht af. Het mengsel wordt allereerst gesmolten ( smeltwan) en gaat vervolgens naar de koelzone, waar de loutering plaatsvindt. Het verkregen glas kan dan in de vorm worden gegoten of wordt, door bijvoorbeeld walsen, tot platen geplet. De meeste glassoorten die als glas verkocht worden, bestaan uit een legering (= mengsel) van 3 groepen anorganische oxiden. 1) een zuurvormend oxide meestal SiO* , soms B O * of A O * 2) eeen oxide van een éénwaardige* alkalimetaal meestal Na O * of K O * 3) een oxide van tweewaardig* metaal meestal CaO *, PbO *, MgO *, BaO * of ZnO* Het meest gebruikte glas is natronkalkglas, waarvan de samenstelling meestal ligt bij Na O, CaO, 6SiO . Dat wordt gehaald door het opsmelten van een mengsel van voornamelijk ‘kwartszand’, ‘soda’(of een ander natriumzout) en ‘kalk’. Vensterglas en flessenglas worden meestal uit dat soort glas gemaakt, hoewel vaak nog andere grondstoffen worden toegevoegd. In vensterglas bijvoorbeeld wordt vaak een gedeelte van calciumoxide( CaO) vervangen door magnesiumoxide (MgO) en er wordt ook aluminiumoxide (AlO). Doordat bij het vormenvan een glazen voorwerp niet alle deeltjes gelijktijdig het kookpunt bereiken, ontstaan er spanningen. Deze kunnen worden opgeheven door temperen*. Vaak laat men bewust enige spanning bestaan door verbetering van de mechanische eigenschappen: Je kan éénlaag-veiligheidsglas maken dat beter is tegen stoot en buigebelastingen dan gewoon vensterglas, door vlakglas te verwarmen tot een weke toestand en dan snel te koelen met lucht. Dan ontstaan er in dat glas hoge spanningen die het onmogelijk maken om het verder te bewerken. Als het glas dan kapot gaat, ontstaan er geen scherven maar korrels zonder scherpe kanten
Meerlaag-veiligheidsglas (bv triplexglas) bestaat ui twee glasplaten, aan elkaar gekit door een glasheldere vloeistof. Dit glas wordt (bijvoorbeeld) voor een auto voorruit gebruikt. Bij een breuk blijft het glas namelijk nog doorzichtig. Als er bijvoorbeeld een kogel door de voorruit vliegt dan komt ere alleeen een rond gat in de voorruit, de rest blijft dan nog intact. Bij grote grove beschadiging versplintert de ruit niet, maar treedt er breukvorming op. Het zicht verandert dan niet zo veel.
Verklaringen SiO ---------------Silicaat
B O --------------- Bariumoxide
Al O ---------------Aluminiumoxide
Na O -------------- Natriumoxide
K O ---------------- Kaliumoxide
CaO-----------------Calciumoxide
PbO-----------------Loodoxide
MgO----------------Magnesiumoxide
BaO-----------------Bariumoxide
ZnO-----------------Zinkoxide Éénwaardig metaal----------Bijvoorbeeld Na+, alles met een lading 1+ Tweewaardig metaal--------Bijvoorbeeld Ca2+, alles met lading 2+ Temperen---------------------Enige tijd verhitten tot een temperatuur in de buurt v/d transformatietemp.