Martin Luther King

Inleiding Martin Luther King werd op 15 januari 1929 in Atlanta geboren. De rassenscheiding was daar erg streng. Hij groeide op in een gelovig gezin, zijn vader was dominee en zijn moeder lerares. Hij had een oudere zus en een jongere broer. Ze hadden het niet slecht thuis, de kinderen konden naar een goede school en hoefden niet te werken. Hij was een hele goede leerling en heeft zelfs twee keer een klas overgeslagen. Toen hij pas 15 jaar was ging hij sociologie studeren in het Morehouse College, wat een goede school voor hem was. De leerlingen werden aan het denken gezet om oplossingen te zoeken voor het rassenprobleem. Op Morehouse kwam hij erachter dat hij graag dominee wilde worden. Hij wilde de mensen laten inzien hoe oneerlijk racisme en discriminatie zijn. In 1948 ging hij theologie studeren aan het instituut Crozer en in 1951 ging hij verder studeren in Boston om dominee te kunnen worden. King kreeg vele titels van verschillende universiteiten, onder andere in de rechten en sociologie. Hij begon in de Ebenezer Baptist Church waar hij assistent-dominee werd, vervolgens werkte hij van 1954 tot 1959 als dominee in de Dexter Avenue Baptist Church en later weer in de Ebenezer. In 1953 trouwde hij met Coretta Scott. Ze kregen 4 kinderen. King begon in zijn eigen kerk met activiteiten om iets aan de problemen te doen. Daarna raakte hij bij verschillende organisaties betrokken. Zo werd hij gekozen als voorzitter van de Montgomery Improvement Association, de organisatie die verantwoordelijk was voor de busboycot van 1955. Hij was oprichter en voorzitter van de Southern Christian Leadership Conference, van 1957 tot 1968. Dertig keer werd King gearresteerd voor deelname aan de acties voor burgerrechten. Hij schreef zes boeken. King werd gezien als een gematigd leider, omdat hij voor geweldloos protest was. Juist dat maakte hem een voorbeeld voor velen. Hij had ook vijanden en werd uiteindelijk op 4 april 1968 vermoord. Martin Luther King had een sterk rechtvaardigheidsgevoel. De meeste zwarten hadden de onderdrukking geaccepteerd, maar hij wilde er iets aan doen. De belangrijkste vraag, de hoofd vraag, is wat hij uiteindelijk aan de rassenscheiding heeft kunnen veranderen. Martin Luther Kings ideeën en acties. Invloed en inspiratie. Martin Luther King groeide op in Atlanta, in het zuiden van de Verenigde Staten. De rassenscheiding was hier erg streng. In het begin merkte hij hier niet zoveel van. Zijn moeder, die tegen het systeem was, zei hem dat hij zich ‘iemand’ moest voelen. Ze vertelde hem over de slavernij en de Burgeroorlog die daar een einde aan maakte. Zijn vader kon de scheiding niet accepteren en zei altijd openlijk wat hij ervan vond. Hij was geïnteresseerd in burgerrechten en voorzitter van de N.A.A.C.P, (nationale vereniging ter bevordering van de rechten van de mens). Hij maakte zich sterk voor gelijke betaling van onderwijzers en heeft een belangrijke rol gespeeld bij de verwijdering van Jim Crow-liften uit de rechtszalen. Jim Crow duidt op het beleid of de praktijk van rassenscheiding in Amerika. Het is geen wonder dat hij, met de invloed die ouders op hun kinderen hebben, de rassenscheiding ging verafschuwen en zich ertegen verzette. Hij kwam voor het eerst zelf in aanraking met het racisme toen hij ongeveer zes jaar oud was. Hij was vanaf zijn derde bevriend met een blank jongetje, maar toen ze op hun zesde naar school gingen, allebei naar een andere school natuurlijk, begon de vriendschap af te brokkelen. Het was niet wat Martin wilde, maar het jongetje deed het opzettelijk. Na een tijdje vertelde het jongetje hem dat hij niet meer met hem mocht praten. King was hierdoor erg geschokt en praatte erover met zijn ouders. Die vertelden hem wat ze zelf mee hadden gemaakt, wat hem nog meer schokte. Hij besloot voortaan alle blanken te haten, en naarmate hij ouder werd is die haat alleen maar toegenomen. Hij had echter geen hekel aan alle blanken, want er waren ook blanken die zich tegen de scheiding verzetten. Martin Luther King omschreef zichzelf als iemand met een sterk rechtvaardigheidsgevoel, dat hij deels te danken heeft aan zijn vader. Hij had alle eigenschappen van iemand die ‘sterk’ wil zijn: bescheiden, idealistisch en realistisch. Zijn jeugd, zijn ouders en zijn persoonlijkheid zorgden ervoor dat hij uiteindelijk een van de belangrijkste strijders voor gelijkheid werd. Een belangrijke inspiratiebron voor zijn ideeën en zijn manier van actievoeren was Gandhi. In 1959 ging de familie King voor een maand naar India. Martin Luther wilde zelf zien wat voor resultaat de acties van Gandhi hadden gehad en hoe hij die kon gebruiken in Amerika. Mohandas Karamchand Gandhi was op 2 Oktober 1869 te Porbandar, in het moderne provincie Gujarat in India, geboren. Hij werkte in Zuid-Afrika voor een groothandelaar. Een incident heeft hem erg gemotiveerd iets aan de ongelijkheid te doen. Hij werd een keer uit de trein gegooid omdat hij niet blank was, terwijl hij gewoon een kaartje had voor de eerste klas. Gandhi gebruikte zijn principe van geweldloosheid en Satyagraha eerst in Zuid-Afrika, met succes. Hij was tegen alle soorten geweld en vond dat geweldloosheid het wapen was van de sterken en niet van de zwakken. Satyagraha komt van twee Sanskriet woorden: "satya" (waarheid) en "agrah" (vasthouden). Satyagraha betekent dus de waarheid vasthouden. Hij streed tegen onrechtvaardigheid zonder geweld te gebruiken en met de waarheid blijven. Liefde, waarheid en geweldloosheid: dit waren de wapens die hij gebruikte om rechten te winnen voor de Indiërs in Zuid Afrika. Toen Gandhi terug kwam naar India, gebruikte hij dezelfde methode voor zelfbestuur en vrijheid in India. Hij wilde niet dat zijn volgelingen geweld gebruikten. Deden ze dat wel, dan stopt hij ermee en ging in hongerstaking. Een voorbeeld van zijn manier van actie voeren is de volgende. In 1907 werd de "Zwarte Wet" uitgevaardigd. Volgens de Zwarte wet moesten alle Indiërs hun vinger op een bewijs drukken en dat bewijs moesten ze altijd bij zich dragen. Als ze dat niet deden werden ze in de gevangenis gezet. Gandhi hield een vergadering en riep de Indiërs om het niet te doen en het bewijs in brand te steken.
Martin Luther King komt in actie. Martin Luther King werkte van september 1954 tot november 1959 als pastoor in de Dexter Avenue Baptist Church in Montgomery, Alabama. Omdat hij zich erg zorgen maakte over de rassenkwestie richtte hij een eerste commissie op in zijn kerk, bedoeld om de gemeente op de hoogte te houden van de gebeurtenissen op maatschappelijk, economisch en politiek gebied. Het was onder andere de taak van het Maatschappelijk en Politiek actiecomité om de gemeente het belang van de N.A.A.C.P. duidelijk te maken en tijdens verkiezingen forums en massabijeenkomsten te organiseren om belangrijke kwesties te bespreken. Leden voor de commissie waren snel gevonden. Twee van die leden zouden later een belangrijke rol gaan spelen bij de busboycot van 1955. Na een tijdje werden de resultaten zichtbaar. Het comité begon een weekblad uit te geven en vele inwoners van de gemeente plaatsten zich op de kiezerslijst, want niet iedereen kon zomaar stemmen. Toen het programma eenmaal op gang was gekomen sloot King zich zelf aan bij de N.A.A.C.P. Hij verzorgde een aantal spreekbeurten, zamelde geld in en al snel werd hij in het bestuur gekozen. Rond de tijd dat Martin Luther King zich bij de organisatie zich aansloot, hield die zich vooral bezig met de zaak van Jeremiah Reeves. Reeves was als zestienjarige negerjongen opgepakt omdat hij verdacht werd van het verkrachten van een blanke vrouw. Ze zamelden geld in om advocaten te kunnen betalen. Tevergeefs, want nadat er verschillende keren in hoger beroep was gegaan, was het vonnis van de rechtbanken in Alabama hetzelfde: elektrocutie. Deze zaak laat zien dat zwarten absoluut niet gelijk berecht werden en dat de rechtbanken in Alabama samenspanden. Er werden namelijk ook blanke mannen beschuldigd van verkrachting, maar zij waren blank en hun aanklagers negermeisjes. Om die reden werden ze zelfs niet eens gearresteerd. Rond dezelfde tijd trok de Raad voor menselijke betrekkingen van Alabama ook zijn aandacht. Deze groep met zowel blanken als zwarten probeerde door middel van wetenschappelijk onderzoek en het voeren van actie gelijke mogelijkheden te krijgen voor de gehele bevolking van Alabama. Ze gingen ervan uit dat alle mensen gelijk geschapen zijn voor God. Hij sloot zich bij deze vereniging aan en woonde de maandelijkse bijeenkomsten bij, die in zijn kerk in Montgomery werden gehouden. Toen hij werkzaam werd voor zowel de N.A.A.C.P. als de Raad voor menselijke betrekkingen van Alabama, vroegen sommigen zich af of dat wel kon. Het was namelijk zo dat blanken vonden dat het rassenprobleem opgelost kon worden door middel van onderwijs, iets waar de Raad achter stond. De zwarten vonden juist dat de oplossing lag bij wetgeving en gerechtelijke uitspraken. Martin Luther King was van mening dat benadering van beide kanten nodig was. Door onderwijs konden de persoonlijke houding en innerlijke gevoelens veranderd worden, en door wetgeving en gerechtelijke uitspraken kon de uitwerking van die gevoelens in de buitenwereld beheerst worden. Er zijn een aantal oorzaken voor het feit dat het moeilijk was iets aan de rassenscheiding te doen. Een groot probleem was, dat veel negers in Montgomery zich bij de separatie hadden. Ze slikten de misverstanden en beledigingen omdat ze afhankelijk waren van de blanken. Ze waren bang voor economische vergeldingsmaatregelen en een diepere liggende oorzaak was een minderwaardigheidsgevoel, een gebrek aan gevoel van eigenwaarde. Ook was er verdeeldheid onder de leiders in de samenleving. Verschillende groepen hadden zich gevormd: de Progressieve Democraten, het Burgercomité, de Politieke Vrouwenraad en de N.A.A.C.P. Er werd begin 1955 wel een poging gedaan deze groepen samen te brengen, maar al snel werd dit comité weer ontbonden. Een derde oorzaak was dat de ontwikkelden in de samenleving eveneens een passieve houding aannamen. Ze aanvaardden de dingen zoals ze waren en hielden zich afzijdig van elke beweging die iets wilde veranderen. ‘’Liever dat dan mijn economische positie op het spel zetten’’, dachten ze. Er was geen beweging in te krijgen, tot 1 december 1955. De belangrijkste acties Op 1 december 1955 weigerde de negerin Rosa Parks in de bus op te staan voor een blanke man. Ze werd daarvoor gearresteerd. Al snel verspreidde het nieuws zich en een aantal machtige mensen uit de negergemeenschap besloten over te gaan tot een busboycot. Er werd een bijeenkomst gehouden in de kerk van Martin Luther King, die er meteen bij betrokken raakte. Hij nam zitting in een commissie die de pamfletten moest verspreiden, zodat alle negers wisten van de boybot die op maandag 5 december plaats zou vinden. King had er vertrouwen in: de predikanten verleenden hun medewerking, net als alle negertaxiondernemingen die de negers voor de prijs van een busrit zouden vervoeren. De actie slaagde. De bussen waarin anders vooral negers zaten, waren nu leeg. Ze gingen lopen, met de taxi of reden met elkaar mee. Maar de busmaatschappijen waren boos, ze maakten verlies. Boze blanken vielen zwarte woonwijken binnen en maakten ruzie. De politie deed hier niets aan en King klaagde hier over. Hij werd meerdere malen opgesloten en bedreigd. Op diezelfde dag, 5 december 1955, werd King verkozen tot hoofd van de nieuwe protestgroep “MIA” (Montegomery Improvement Association). De organisatie werd opgericht om de protestacties in goede banen te leiden. King sprak mensen toe, om de moed erin te houden. En ze hielden vol, met succes. De boycot duurde ongeveer een jaar. Op 4 juni 1956 verklaarde het Hooggerechtshof dat de rassenscheiding in de stadsbussen ongrondwettig was. Ondanks de verklaring van het Hooggerechtshof in 1956 en eerder in 1954, toen bepaald werd dat rassenscheiding op openbare scholen tegen de wet was, was het probleem nog lang niet opgelost. Veel blanken wilden geen intergratie en een aantal van de zuidelijke staten maakten wetten om de scheiding te behouden. Later werden die wetten weer ongrondwettig verklaard. Zwarte scholieren werden niet bepaald met open armen ontvangen op de ‘blanke’ scholen. Zelfs in 1962 kwam het nog tot een conflict, toen een zwarte student de toegang tot de universiteit van Oxford, Mississippi werd ontzegd. Maar door het succes van de boycot in Montgomery begonnen veel zwarten in het zuiden met boycotacties en protesten. Er werden in de jaren die volgden protestgroepen opgericht door studenten (met zowel blanke als zwarte leden). Martin Luther King speelde hierbij weer een belangrijke rol, en werd tevens leider van The Southern Christian Leadership Conference, in 1957. Er werden sit-ins (geweldloze demonstraties in restaurants en wachtkamers), wade-ins (in zwembaden), kneel-ins (in kerken) en stand-ins (in bureaus voor registratie van kiezers) gehouden. King werd verschillende keren gearresteerd, maar ging gewoon door. Alles was in beweging gezet, en zelfs de arrestaties en gewelddadigheden van tegenstanders konden het niet meer tegenhouden. In 1963 werd begonnen met ‘Project C’, een actie in Birmingham. Dit was een echte uitdaging, want Birmingham leek ingeslapen te zijn. In 1963 was alles er nog strikt gescheiden. Zo was zelfs de N.A.A.C.P. verboden. De dominee Fred Shuttlesworth had er in de lente van 1956 de Alabama Christian Movement for Human Rights (ACHR) opgericht. Ze besloten hem te helpen met een grote campagne, gericht op het zakenleven. In maart hadden ongeveer 250 mensen aangegeven deel te willen nemen aan de eerste demonstraties en bereid te zijn minstens vijf dagen in de gevangenis door te brengen. Er werd begonnen met bijeenkomsten en sit-ins, en het boycotten van winkels had veel effect. Steeds meer mensen sloten zich aan. Deze actie is een goed voorbeeld van het werk van King. Eenheid in de zwarte gemeenschap creëren, bijeenkomsten houden zodat meer mensen zich aansluiten, geweldloze demonstraties en marsen. Een andere legendarische actie volgde ook in 1963. Het was de Mars op Washington. Het was de eerste protestmars waar zowel blanken als zwarten in mee liepen. Vanaf het Lincoln Memorial spraken verschillende leiders de 250.000 mensen toe. Martin Luther King was een van de organisatoren en hield er de beroemde ‘I have a dream’ speech. "I have a dream that one day this nation will rise up and live out the true meaning of its creed. We hold these truths to be self-evident that all men are created equal." "I have a dream that one day on the red hills of Georgia the sons of former slaves and the sons of former slave owners will be able to sit down together at the table of brotherhood. I have a dream..." ”I have a dream today!’’ Sinds juli 1963 was het Amerikaanse Congres bezig met de voorbereidingen voor het wetsontwerp over de burgerrechten. Deze wet werd uiteindelijk pas in 1964 getekend, wat een grote overwinning was. Toch was de strijd nog niet voorbij. Van 1963 tot 1965 richt de King zich vooral op de strijd voor kiesrecht, met protesten. In maart 1965 organiseerde King de Mars op Montegomery om de actie voor kiesrecht in Selma, Alabama, kracht bij te zetten. Duizenden liepen mee, maar uiteindelijk waren er meer zwarten gearresteerd dan geregistreerd als kiezer. Kiesrecht was erg belangrijk, want door het de zwarten moeilijk te maken zich te registreren, beperkten ze hun macht en bleef de onderdrukking. De Mars op Montegomery werd helaas de laatste grote actie. Op 4 april 1968 wordt Martin Luther King vermoord. Een kogel, afgeschoten door een blanke, trof hem terwijl hij met een paar medewerkers stond te praten op het balkon van een hotel in Memphis, waar hij een mars had geleid voor steun aan stakende vuilnislieden. Washington zag er dagenlang uit als een bezette stad. Net zoals in andere steden met grote zwarte bevolkingsgroepen werd er op grote schaal geplunderd. Op 9 april wordt hij begraven. Conclusie. Het antwoord op de vraag ‘Wat heeft Martin Luther King kunnen veranderen aan de rassenscheiding in de VS?’ is: veel. Hij werd gezien als dé leider van de burgerrechtenbeweging. Hij onderscheidde zich doordat hij tegen geweld was, volgens hem bereikte je het meeste met geweldloos verzet. Hij begon als activist in zijn eigen gemeenschap, en groeide uit tot nationale held. Voor zijn komst was er in de zuidelijke staten van de VS sprake van rassenscheiding. Ze hebben een geschiedenis van slavernij, en dat is lang merkbaar gebleven. De blanken en zwarten waren ‘separate but equal’, gescheiden maar gelijk. Maar veel dingen waren voor zwarten verboden, zoals ‘blanke’ scholen, parken, restaurants en zwembaden. Het was heel moeilijk om je, als neger zijnde, te laten registreren als kiezer. De zwarte gemeenschap werd onderdrukt, en de meeste mensen lieten het allemaal maar gebeuren. Ze hadden het geaccepteerd, met uitzondering van een aantal, zoals Martin Luther King, die veranderingen wilden. King begon in zijn eigen kerk, met het oprichten van een commissie en door zich aan te sluiten bij de N.A.A.C.P. De eerste grote actie was de busboycot van 1955, waarin King een belangrijke rol speelde. De actie wakkerde protest aan in andere staten waar onderdrukking heerste. Wat volgde waren geweldloze demonstraties, marsen en speeches. Ook de tegenstand groeide. Veel blanken wilden de scheiding behouden. Tijdens zijn leven is King verschillende malen bedreigd en er is zelfs een aanslag op zijn huis gepleegd. Naast de mensen die zijn tegenstander waren omdat ze de scheiding wilden behouden, waren er ook mensen die erg boos waren omdat hij studenten en kinderen liet meedoen aan zijn acties. Soms deden zelfs kleuters mee. Dat vonden veel mensen niet kunnen, maar Martin Luther King vond dat niet zo. Kinderen moesten het recht hebben om te protesteren over het onrecht dat al vanaf je geboorte begint. Ook waren er mensen die sneller resultaat wilden zien en dachten dat dit beter zou gaan met het gebruik van geweld. Ze geloofden wel in dezelfde dingen als King, maar zagen geweld als manier om dit te krijgen. Zijn strijd heeft veel opgeleverd. In 1954 werd door het Hooggerechtshof verklaard dat de scheiding op openbare scholen ongrondwettig was. Vervolgens werd in 1956 bepaald dat ook de scheiding in stadsbussen ongrondwettig was. Dit waren grote vooruitgangen, maar er moest nog veel veranderen. Nog steeds was het moeilijk om je te laten registreren als kiezer en in een plaats als Birmingham leek er helemaal geen verschil na de uitspraken in ’54 en ’56. De grote overwinning kwam in 1964, toen president Johnson de Wet op burgerrechten ondertekende. Hoofdpunten van de wet waren: stemrecht, toegang voor zwart en blank in openbare gelegenheden, de opheffing van rassenscheiding op openbare scholen en in bedrijven. In veel plaatsen waar het vroeger tot rellen kwam, lieten restaurants nu zwarten toe. Toch leidde het wel tot rellen in New York, waar in de wijk Harlem geplunderd en vernield werd. In Rochester braken rassenrellen uit waarbij vier doden vielen. Martin Luther King streed voor gelijkheid, voor opheffing van de rassenscheiding. Zijn acties zijn niet voor niets geweest. Samen met de mensen die dezelfde ideeën hadden heeft hij gevochten, en gelijkheid gecreëerd.