Amerikaanse presidentverkiezingen

Hoe wordt de president verkozen? Op zoek naar kandidatenKalender verkiezingen
De verschillende politieke partijen kunnen per staat bekend maken wie hen mag vertegenwoordigen in de race naar het Witte Huis. Dat gebeurt op verschillende manieren. In sommige staten wordt een caucus gehouden: een gesloten systeem, waarbij het partijbestuur beslist wie er genomineerd wordt. Een ander systeem is de primary: een open systeem waarbij alle partijleden mogen kiezen wie hen zal vertegenwoordigen. In een crossover primary mogen zelfs leden van een andere partij daarover meestemmen.Vele primaries worden op een dinsdag gehouden, en als een aantal van die verkiezingen op dezelfde dinsdag vallen, spreekt men van Super Tuesday (in 2004 is dat het geval op 2 maart). De kandidaten die op die dag goed scoren, krijgen niet alleen veel afgevaardigden achter hun naam, maar meteen ook een pak publiciteit en het momentum dat hier opgebouwd wordt, is vaak beslissend voor de rest van de campagne.Op haar nationale partijconventie (doorgaans in augustus) maakt elke partij uit wie er officieel als kandidaat aangesteld wordt.De kiesmannenKiesmannen in 2004
Op de dinsdag na de eerste maandag in november (in 2004 is dat op 2 november) , kunnen de Amerikanen - als ze zich daarvoor laten registreren hebben - kiesmannen (electors) aanwijzen, die op hun beurt de president verkiezen. Elke staat mag een aantal electors aanduiden dat overeenkomt met het aantal leden dat die staat heeft in de Senaat (dat zijn er twee per staat) en het Huis van Afgevaardigden (hier is het aantal afhankelijk van het aantal inwoners van de staat). Het hoofdstedelijk district Washington D.C. heeft drie electors.De partij die de meeste stemmen haalt in een staat, krijgt meteen alle kiesmannen van die staat toegewezen. Wie dus bijvoorbeeld 51 procent van de stemmen haalt in Florida, weet zich verzekerd van de steun van 27 kiesmannen, terwijl een kandidaat met 49 procent van de stemmen met lege handen achterblijft.Uitzonderingen zijn de kleine staten Maine en Nebraska, waar een deel van stemmen proportioneel wordt verdeeld.Samen vormen de kiesmannen het electoral college. Omdat de kiesmannen op voorhand al duidelijk gemaakt hebben welke presidentskandidaat ze zullen steunen, valt uit de samenstelling van dat electoral college al op te maken wie president zal worden. Alles samen worden er 538 kiesmannen aangeduid. Wie een meerderheid van 270 haalt, wordt de volgende president van de Verenigde Staten.Kiesmannen duiden president aan De kiesmannen komen samen in de hoofdstad van hun staat op de maandag na de tweede woensdag van december. Dan brengen ze officieel hun stemmen uit voor president en vice-president. De kiesmannen hebben voor hun verkiezing al duidelijk gemaakt wie ze zullen steunen en omdat ze slechts hoogst uitzonderlijk nog op een andere kandidaat stemmen, zijn verrassingen zo goed als uitgesloten. De uitslag wordt op 6 januari officieel in de Senaat bekendgemaakt.Indien geen van de kandidaten een meerderheid behaalt in het kiescollege, moet het Huis van Afgevaardigden de knoop doorhakken. Elke staat heeft dan één stem. Als ook dan geen enkele kandidaat een meerderheid krijgt, maakt de Senaat de uiteindelijke keuze.
Wie mag kiezen? Alle Amerikaanse staatsburgers die ouder zijn dan 18 jaar en zich hebben laten inschrijven op de kiezerslijsten zijn stemgerechtigd. Dat laatste gebeurt niet automatisch zoals in België. Wie wordt allemaal verkozen? Behalve een president en een vice-president kiezen de Amerikanen ook elf gouverneurs van deelstaten, alle leden van het Huis van Afgevaardigden, een derde van de leden van de Senaat, parlementsleden in 47 deelstaten en duizenden lokale gezagsdragers, van rechters over burgemeesters tot leden van schoolbesturen.