De waarheid

Filosofie over de waarheid
Van feiten kunnen we heel makkelijk zeggen dat het waarheid is. Bijv. daar staat een boom enz. Dat is zeker, dat dat waar is, je kunt niet zeggen, nee die staat er niet, want je neemt hem waar kunt hem voelen, je kunt hem zien. Als je dat niet als waarheid zou zien, dan zou je niet op je eigen zintuigen vertrouwen. Er zijn filosofen die zeggen dat je, wanneer je wat ziet al aan het interpreteren bent, omdat je er ook meteen een betekenis aan hecht. Je kijkt op een bepaalde manier die altijd óók subjectief is. Engelse filosofen hebben hier veel over nagedacht, bijv. Hume. Maar laten we er wel even vanuit gaan dat je in ieder geval wel op je eigen zintuigen kunt vertrouwen. Er kan niet gezegd worden, dat is waar voor mij, maar niet voor jou, die boom staat er of hij staat er niet. Met al deze waarnemingen en feiten vormen filosofen een idee. Elke filosoof is op zoek naar de waarheid, maar geen enkele filosoof pretendeert dat hij de waarheid vertelt. Dat komt omdat, als je verder wilt gaan in je denkweg je altijd een paar dingen zou moeten aannemen, anders kom je niet verder. Die dingen die je aanneemt vormen samen een idee. Maar het kan wel zijn dat sommige ideeën minder er of meer blijken te kloppen door redelijke argumenten en wetenschappelijk onderzoek. Natuurlijk is het ook zo dat door ermee te werken, aan het licht komt of het klopt. Bijv. in de natuurkunde. Dan blijkt of een idee, aannemelijk is. Het postmodernisme zegt, dat iedereen zijn eigen waarheid kan hebben. Maar ik ben het daar niet mee eens. Twee ideeën die elkaar volstrekt tegenspreken kunnen niet waar allebei waar zijn. Waarheid is een eigenschap van uitspraken en dus kunnen privé-zaakheiden net zo min bestaan als privé talen, zo zegt Jos Kessels in zijn boek Geluk en Wijsheid. Ik geloof ook niet dat alle godsdiensten naast elkaar zouden kunne bestaan, omdat deze godsdiensten elkaar zo tegenspreken dat ze elkaars bestaan uitsluiten. Als het Christendom waarheid verkondigd, dan kan het Hindoeïsme niet óók waar zijn. Maar kunnen filosofen dan wel een godsdienst aanhangen? Thomas van Aquino, de belangrijkste en grootste filosoof uit de middeleeuwen, vond van wel, hij zei dat er natuurlijk theologische waarheden bestonden. Die kan men met het natuurlijke verstand begrijpen, dat er een God bestaat bijvoorbeeld. Er zijn dingen die de filosofie ons vertelt en het christendom ook. Door in de bijbel te lezen, vind je meer gedetailleerde informatie. Hij dacht dat er twee wegen naar God (wat de waarheid was) leiden. De bijbel en ons verstand. Met alleen het verstand, kom je er dus niet. De weg van geloof en bijbel is wel het makkelijkste, omdat de andere weg makkelijker is van te verdwalen. Hegel, een filosoof uit het begin van de 19e eeuw zij dat Waarheid subjectief was. Hij geloofde niet in eeuwige criteria die vast stellen wat de mens kan weten. Hij dacht dat de basis van de menselijke kennis van generatie op generatie verschilde, daarom zijn er geen eeuwige waarheden. Een idee kan wel juist zijn vanuit jouw positie maar niet voor altijd en eeuwig. De geschiedenis is het enige wat houvast biedt, buiten het historische proces om bestaan er namelijk geen criteria die bepalen wat het meest waar of het meest verstandig is. Kierkegaard leefde ongeveer in dezelfde tijd als Hegel. Hij vond dat Hegel vergat dat hijzelf een mens was en dat hij zich alleen maar bezig moest houden met waarheden die voor hem zelf belangrijk zijn. Bijvoorbeeld, is het christendom waar? Want dat is een kwestie van leven of dood voor jezelf, het is van essentieel belang voor jouw verdere leven of er een God bestaat, die je naar de hemel of niet kan laten gaan. Bijvoorbeeld, iemand die ziek is en om water vraagt, vraagt om iets anders dan iemand die zich wetenschappelijk met water bezig houdt. Dat is het verschil tussen existentiële waarheden en objectieve waarheden.