Longkanker

LONGKANKER Longkanker is in Nederland de meest voorkomende soort kanker bij mannen. Maar ook bij vrouwen wordt deze ziekte steeds meer ontdekt. Dat heeft alles te maken met het feit dat vrouwen later dan mannen op grote schaal zijn gaan roken waarvan we nu de wrange effecten gaan zien. In totaal wordt jaarlijks bij circa 9000 mensen longkanker vastgesteld. Op onderstaande grafiek is te zien dat de sterfte aan longkanker bij mannen sinds 1985 aan het dalen is maar bij vrouwen juist stijgt. Bij deze cijfers is gecorrigeerd voor de leeftijdsopbouw van de bevolking. De daling bij de mannen is het effect van het stoppen met roken. De stijging bij vrouwen komt doordat veel vrouwen tegenwoordig ook roken Oorzaken Roken is de belangrijkste oorzaak van longkanker. Van alle mensen met longkanker heeft 90% gerookt. Longkanker is in 3% van de gevallen ook nog eens toe te schrijven aan het `passief roken'. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat mensen die langdurig blootstaan aan kankerverwekkende stoffen ook meer risico lopen op longkanker. Asbest is een van die stoffen waarbij het effect van asbest en roken elkaar versterken. Bekend is ook dat mensen die bijvoorbeeld in de metaalindustrie werken een verhoogd risico hebben op longkanker. Radon kan een rol spelen bij het ontstaan van longkanker. Radon is een radioactief gas dat overal in de aardkorst voorkomt, met name in rotsachtige gebieden. De radonconcentraties in Nederland zijn laag. Welk aandeel luchtverontreiniging heeft in het ontstaan van longkanker is op dit moment nog niet echt duidelijk. Tenslotte lopen mensen die al een longaandoening hadden zoals astma meer kans op longkanker.
Klachten De klachten die een longtumor geven zijn heel sterk afhankelijk van de plaats van de tumor in de longen. Ligt een tumor midden in een long dan kan iemand daar lang niets van merken. Pas als iemand zich constant niet lekker voelt, dat wil zeggen moe is, kilo's afvalt en geen trek in eten heeft, kan dat veroorzaakt worden door zo'n longtumor. Een tumor meer in het begin van de longen geeft doorgaans veel sneller klachten. Opvallend is dat iemand `anders'hoest dan gewoonlijk, vaak een hardnekkige prikkelhoest heeft. Andere klachten zijn: bloed bij het opgehoeste slijm
kortademigheid
heesheid
een fluitend geluid bij het ademen
een zeurende pijn in de borststreek Onderzoek Bij genoemde klachten zal een huisarts eerst lichamelijk onderzoek doen. Vertrouwt de arts het niet dan is een röntgenonderzoek van de longen de volgende stap. Afhankelijk van de uitslag van dit onderzoek, kan verwijzing naar een longarts noodzakelijk zijn. Verder onderzoek in het ziekenhuis zal bestaan uit een CT-scan van de longen en een bronechoscopie waarbij de arts de luchtwegen van binnen nakijkt. Daarbij kan een stukje weefsel voor nader onderzoek worden weggenomen. Bij dieper in de longen gelegen tumoren is een punctie nodig om weefselcellen te verkrijgen. Soms kan longweefsel alleen worden verkregen door middel van een operatieve ingreep. Blijken de klachten veroorzaakt te worden door een longtumor dan is aanvullend onderzoek nodig om te bezien of een operatie mogelijk en/of zinvol is. Wanneer de tumor namelijk naar andere plaatsen in het lichaam is uitgezaaid, is een operatie doorgaans niet zinvol. Behandeling Welke behandeling mogelijk is, hangt af van het type longkanker en de uitgebreidheid van de ziekte. Qua type wordt er een onderscheid gemaakt tussen kleincellige en niet-kleincellige longtumoren. Een patiënt komt alleen voor een operatie in aanmerking als er een beperkte, niet ingegroeide en niet uitgezaaide longtumor van het niet-kleincellige type is vastgesteld. Ook moet de patiënt verder in een goede algemene conditie zijn. Het geheel of gedeeltelijk wegnemen van een long met eventueel ook lymfeklieren is namelijk een ingrijpende operatie. Wanneer een operatie niet mogelijk is, zal doorgaans een bestralingskuur worden geadviseerd. Dit is ook het geval als er elders in het lichaam ook al uitzaaiingen zijn ontdekt. Doel van de bestraling is het ziekteproces te remmen en klachten als kortademigheid te verminderen. Meestal wordt er uitwendig bestraald. Een nieuwe ontwikkeling is de zogeheten `brachytherapie' waarbij via een catheter radioactief materiaal bij de tumor wordt gebracht voor een inwendige bestraling. Sommige patiënten wordt door de longarts voorgesteld om een combinatiebehandeling met chemotherapie te ondergaan. Patiënten met een kleincellige longtumor zullen altijd als eerste chemotherapie worden geadviseerd. Deze behandeling heeft slechts een tijdelijk effect. Soms wordt een combinatie met bestraling voorgesteld met name om klachten te verminderen.