Spanje

1. Voorwoord Ik hou mijn werkstuk over Reino de España, oftewel Spanje, omdat ik vaak naar Spanje op vakantie ga en ik zou er meer over willen weten. Omdat wij een land in Europa uit moesten zoeken heb ik dus voor Spanje gekozen. Spanje zelf vind ik een mooi land en het is er bijna altijd mooi weer. Het land heeft veel bergen en het is er dus niet zo vlak. Spanje is een prachtig land om er zomers de (Spaanse) zon op te gaan zoeken, maar er kan ‘s winters ook geskied worden in de Pyreneeën, dat ligt in het noorden van Spanje, en het zuiden van Frankrijk. De Pyreneeën vormen een natuurlijke grens tussen Frankrijk en Spanje. 2. Inhoudsopgave 1. Voorwoord

2. Inhoudsopgave
3. Bronvermelding
4. De ligging 5. De geschiedenis
6. De bevolking 7. Eilanden 8. Spaans 9. Siësta 10. De Spaanse Costa’s
11. Het klimaat
12. Het landschap 13. Dieren en planten
14. Het wonen in Spanje 15. Toerisme en economie
16. Nawoord 3. Bronvermelding Boeken
Nr. Titel Auteur Uitgeverij Pagina(‘s) 1. Het Spectrum Encyclopedie Frans Duivis Standaard Uitgeverij 921
2. Encyclopedie voor de jeugd Suzan Kriezel Sesam Lanno 525-530
Websites
Nr. Naam website
1. www.google.nl zoeken naar: afbeeldingen/Spanje
2. www.helloyou.nl zoeken naar: spreekbeurten en werkstukken/Spanje
Cd-rom’s
Nr. Naam cd-rom
1. Het Spectrum Encyclopedie 4. De ligging Spanje deelt (samen met Portugal) het Iberisch schiereiland, dat ligt in de zuidwestelijke hoek van Europa. Als je van Gibraltar (een stad in het zuiden van Spanje) naar de overkant van de zee kijkt zie je Marokko (Afrika). De Pyreneeën vormen de grens tussen Spanje en Frankrijk. Aan bijna alle kanten van Spanje is zee. Aan de kant van Portugal (westelijk, links), is maar een klein stukje zee, de rest van de zuidkant is van Portugal. Spanje heeft (als enige land van Europa) een woestijn. Die woestijn ligt in het zuiden van Spanje. Zoals op het kaartje te zien, hoort Ceuta (Afrika), ook nog bij Spanje. Spanje is het grootste deel van het Iberisch Eiland. Het noordelijke deel van Spanje was vroeger van de Romeinen. Nu is Spanje van de Spaanse regering en van de koning van Spanje: Juan Carlos. Spanje ligt op het Iberisch Schiereiland aan de zuidwesten kant van Europa.
5. De geschiedenis Omstreeks 1550 was Spanje één van de grootste machten in Europa. Spanje had grote overzeese gebieden en bezat koloniën in Afrika, Azië, het Amerikaanse en het Caribische gebied. Vanaf ± 1000 voor Christus stichtte eerst de Phoeniciërs, daarna de Carthagers en tenslotte de Grieken handelskoloniën in Spanje en ook Portugal. De Romeinen en later de Westgoten , een Germaanse stam, bezette heel Spanje. In het jaar 711 vielen islamitische Moren uit Noord-Afrika Spanje binnen. Aan het einde van de 15e eeuw had Spanje de Moren uit het land verdreven en ontstond er een strijd tussen Spanje en Portugal die beide hun land wilden vergroten. In 1580 werd Portugal door Spanje overmeesterd en zestig jaar later begon Portugal terug te vechten, die immers hun eigen deel van het schiereiland terug wilden. Allebei de landen bevochten elkaar zelf tijden de oorlog met Frankrijk, waarbij Napoleon de bevelen gaf. Spaanse verovering Tijdens het Europese tijdperk van ontdekkingsreizen (1400) was Spanje, aan de rand van de Atlantische Oceaan, een ideale plek waarvandaan ontdekkingreizigers naar de Amerikaanse landen konden worden gestuurd. Halverwege de 16e eeuw had Spanje het hele gebied van Mexico tot Peru gekoloniseerd. El Cid De ridder Rodrigo Díaz de Bivar verdedigde Spanje tegen de Moorse bezetting met behulp van Castilianen uit Noord-Spanje. Hij werd na een troonwisseling verbannen, maar de Castilianen bleven hem trouw en in 1094 veroverde hij de stad Valencia die door de Moren was ingenomen. Hij kreeg de bijnaam El Cid* en werd een trotse held in Spanje. Toen hij stierf, was hij erg rijk en heerser over een eigen koninkrijk *: Cid leid van het Arabische woord sidi af dat heer betekent. Spaanse rijk In het verdrag van Tordesillas verdeelde de paus de niet-Europese wereld tussen Spanje en Portugal om onderlinge oorlogen te voorkomen. Toen in 1588 Spanje en Portugal werden verenigd, was het Spaanse rijk op toppunt van zijn macht. Oorlog op het Iberisch Schiereiland In 1807 besloot Spanje om de Franse keizer Napoleon Ι bij te staan in een oorlog tegen Portugal. Franse legers versloegen Portugal, maar bezetten tegelijkertijd ook vele Spaanse steden. In 1808, een jaar later, verwierp Napoleon de Spaanse monarchie en riep zijn broer Jozef Bonaparte uit tot koning van Spanje. Het Spaanse volk kwam in opstand en verdreef de Fransen uiteindelijk in 1814. Spanje noemt dit de Spaanse Onafhankelijkheidsoorlog. Spaanse burgeroorlog In februari 1936 werd er in Spanje een linkse, republikeinse regering gekozen. Het rechtse, conservatieve Spaanse leger kwam in opstand en probeerde de regering omver te werpen. Onder bevel van generaal Franco werd er bijna drie jaar hevig gevochten. Het leger kreeg daarbij steun van Mussolini uit Italië en Hitler uit Duitsland. In deze bloederige burgeroorlog kwamen duizenden Spanjaarden om het leven. In 1939 werd het republikeinse leger verslagen en Franco werd dictator van Spanje.
Hispanië In 201 voor Christus veroverden de Romeinen Spanje en noemden het gebied Hispanië. Latijn werd de officiële taal en de Romeinen bouwden grote aquaducten die water naar de steden leidden. Veel Romeinse keizers, waaronder Hadrianus en Trajanus werden in Hispanië geboren. 6. De bevolking De inwoners van Spanje heten Spanjaarden. Spanje heeft bijna veertig miljoen inwoners. Dat is ongeveer 3,5 keer zo veel als in Nederland. De meeste Spanjaarden wonen in de grote steden en aan de kust. Dat is eigenlijk ook niet zo gek. In het binnenland van Spanje is er eigenlijk niet zo veel te doen. Het is er vaak te heet om er te wonen. En de grond is meestal te hard om er iets op te verbouwen. In de steden en aan de kust is het meeste werk te vinden. De meeste Spanjaarden werken ook in toeristische steden zoals: Barcelona, Madrid en Malagá. Vandaar dat de meeste Spanjaarden daar dus ook wonen. 7. Eilanden De Balearen Bij Spanje horen ook nog wat eilanden. De Balearen bijvoorbeeld. Dat is een groep van vijf eilanden: Mallorca, Menorca, Formentera, Cabrera en Ibiza. Mallorca en Ibiza zijn de twee bekendste eilanden. Veel mensen gaan er naar op vakantie. En dat is helemaal niet zo’n gek idee. Er zijn prachtige stranden en zon schijnt er bijna altijd. Ook uitgaan is er geen probleem. Ibiza staat bekend als ‘feesteiland’. De meest vreemde mensen lopen daar rond. En ze doen er alles aan op heel veel op te vallen. Ze trekken hele vreemde kleren aan, en maken zich bijzonder op. Maar er is meer te doen. In het binnenland zijn prachtige kerken (vooral kathedralen) en kleine dorpjes te vinden. De Canarische Eilanden De Canarische Eilanden is een andere eilandengroep die bij Spanje hoort. Ze liggen wat verder dan de Balearen. Namelijk duizend kilometer ten zuiden van Spanje. En maar honderd vijfenvijftig kilometer van de Afrikaanse kust. Deze eilanden zijn heel apart. Het ene moment zijn er niets anders dan pijnboombossen. Het andere moment is er alleen woestijnzand. En dan weer kijk je vanaf een bergtop over de blauwe oceaan. Vulkanen op de Canarische Eilanden De Canarische Eilanden zijn zo verschillend omdat ze zijn ontstaan uit vulkanen. Door de uitbarstingen ontstond er steeds meer land. In 1972 was de laatste ‘Çanarische uitbarsting’ op het eiland La Palma. Niemand weet wanner er weer een uitbarsting komt. In de nieuwste stukken land zijn er wel bossen en begroeiingen, want vulkanische grond is heel er vruchtbaar. Maar er zijn ook grote delen die heel erg kaal zijn. Dan lijkt het net de maan. Maar dan wel een maan zonder kraters.
8. Spaans Spanje is een land waar natuurlijk Spaans wordt gesproken. Dat Spaans is niet in elke provincie of streek hetzelfde. In het noordoosten spreken de Spanjaarden Catalaans, het deel boven Portugal Galicisch, in Baske spreken de mensen Baskisch en voor de rest voornamelijk Castiliaans. De meest gesproken taal is het Castiliaans, en dat kan ook bijna iedere Spanjaard spreken. Het schrijven in Spanje is ook best raar. Als een zin vragend is, staat vóór aan de zin een vraagteken ondersteboven, terwijl wij in Nederland een vraagteken aan het eind van een zin zetten. Het Spaans is misschien wel een beetje een rare taal. Maar het is wel de meest gesproken taal in de wereld. In Spanje spreken de mensen natuurlijk Spaans. Maar in een groot gedeelte van Zuid-Amerika ook. In Afrika en Azië zijn ook een paar landen waar men Spaans spreken. Er bestaan wel veel verschillende soorten Spaans, maar wie in Spanje wilt werken of wonen, moet in ieder geval het Castiliaans kunnen spreken want dat is een soort van ‘basis Spaans’. Spaans Nederlands ¿Cuanto costa? Hoeveel kost dat? ¿Qué tal? Hoe gaat het met jou? Soy de… Ik kom uit… ¿De dónde eres? Waar kom je vandaan? Spaanse klinkers worden allemaal kort en open uitgesproken: De a klinkt als de a in mat. De e klinkt als de i in kip. De i klinkt als de ie in fiets. De o klinkt als de o in vos. De u klinkt als de oe in voet. in voet
open en kort uitgesproken: de a klinkt als de a in mat
de e klinkt als de i in kip
de i klinkt als de ie in fiets
de o klinkt als de o in vos
de 9. Siësta In Nederland is het raar, maar in Spanje gebeurt het elke dag: een siësta. Een siësta is een middagslaapje in Spanje. De Spanjaarden doen het elke dag. De meeste winkel en restaurants sluiten ook voor een uurtje of twee. Omdat het in Spanje warm is, en de dagen dus wat langer zijn, doen de Spanjaarden even een dutje. Het is gewoon te warm om de hele dag te werken. De meeste stranden zijn bijna leeg tussen 12.00 uur en 15.00 uur. Alleen toeristen doen niet zo snel een siësta. Zij vinden het niet leuk of vinden het onzin. Meestal merken die mensen het resultaat aan het einde van de dag. Spanjaarden zijn gewend om lang op te blijven, en die eigenwijzen zijn dan al snel moe. Sommige mensen vinden het niet lekker om te slapen als het nog licht is. Er zijn daarom donkere gordijnen in Spaanse slaapkamers. Spanjaarden zijn ook gewend om wat later te eten. Namelijk om een uur of 19.00 uur 20.00 uur. Spanjaarden die in Nederland wonen of een bedrijf hebben, doen ook nog wel een siësta omdat ze dat gewend zijn. In Nederland doen de meeste mensen geen siësta omdat ze er hier geen tijd voor hebben. 10. De Spaanse Costa’s Costa is Spaans voor kust. En de Spaanse Costa’s zijn hartstikke beroemd. Dat komt voor een deel door de film en tv-serie Costa! Die speelt zich daar af. Veel Nederlanders gaan in de zomer naar één van de Spaanse Costa’s op vakantie. Vooral jonge mensen vinden het daar erg gezellig. De Costa’s zijn ook heel erg populair omdat de zon er bijna altijd schijnt. Langs de boulevards zijn tientallen cafés en disco’s. De drie grootste Costa’s van het Noorden tot het zuiden van Spanje: Costa Brava, Costa Blanca en Costa del Sol. Costa Dorada, Costa Alzahar, Costa Calida, Costa Almeria, Costa Tropical en Costa de la Luz Sian de iets kleinere Costa’s. De Costa’s zijn een soort (kleine) provincies aan de kust. Costa del Sol betekent in het Nederland: Kust van de Zon omdat deze Costa helemaal in het zuiden van Spanje ligt en in het zuiden is het meestal het warmst.
11. Het klimaat Het Iberisch Schiereiland heeft drie verschillende klimaten: Middellandse-Zeeklimaat, Zeeklimaat en Landklimaat. Aan de oost- en zuidkust van Spanje is Middellandse-Zeeklimaat. De westkust van Portugal is Zeeklimaat. Portugal heeft een klein beetje Middellandse-Zeeklimaat en een klein beetje Landklimaat. De Balearen hebben allemaal Middellandse-Zeeklimaat. De Canarische Eilanden hebben Tropisch regenwoud- en Savanneklimaat. Spanje heeft wel veel verschillende klimaten (in tegenstelling tot Nederland, Zeeklimaat), maar er zitten niet zo veel verschillende temperaturen in. En ja… in het noorden is het warmer dan het zuiden, maar dat is in elk land zo! 12. Het landschap Het landschap in Spanje is heel rotsachtig, helemaal niet vlak en er staan overal bergen. De grond is er meestal te hard om er iets op te kunnen verbouwen. Het landschap van de Canarische Eilanden is uit vulkanisch as ontstaan en daarom ook zeer vruchtbaar. Er kan daarom ook veel meer verbouwd worden op de Canarische Eilanden. Op de Canarische Eilanden is het ook niet bepaald vlak. Er kan dan ook niet zo veel op gebouwd worden. 13. Dieren en planten Dieren In Spanje zijn er (zeker op het strand) veel schorpioenen en hagedissen te vinden. En omdat Spanje een rotsachtig land is, in het binnenland ook. In de woestijn van Spanje zijn ook wel speciale diertjes te vinden zoals slangen, (zand)hagedissen, woestijnratten, schorpioenen en nog veel meer… In Spanje leven niet echt zeer speciale dieren, maar er zijn zeker wel dieren in het wild te vinden die in Nederland niet zo snel in het wild te zien zijn zoals slangen, hagedissen, schorpioenen en nog veel meer… In de (Middellandse) zee zijn ook nog wel een paar speciale diertjes zoals prachtige vissen, haringen en hele lekkere sardines. De meeste vis die wordt gevangen eten de mensen met liefde op. Planten In Spanje zijn er natuurlijk meer tropische planten dan in Nederland. Langs de kust zijn er heel wat palm- en bananenbomen. In Nederland vindt men niet zo snel tropische planten, omdat het klimaat in Nederland veel te koud is. Maar, er zijn in Nederland ook planten die weer niet in Spanje groeien. 14. Het wonen in Spanje In Spanje wonen ongeveer 39 miljoen mensen. De meeste daarvan wonen in huizen. Anderen wonen in appartementen. Spanjaarden zijn zeker wat hitte gewend, soms wel hittegolven van 40 tot 50 ˚C. En dat kan wel twee keer zo warm zijn dan in Nederland. Aan de kust staan meer hotels en appartementencomplexen dan huizen waar echte Spanjaarden in wonen. In de binnenstad van Barcelona en Malagá bijvoorbeeld, steden aan de kust dus, wonen de meeste Spanjaarden. Heel veel mensen die in wat koudere landen wonen, waar het ’s zomers niet heel warm is, dromen ervan om in een land zoals Spanje te wonen. In Spanje zijn er hete, droge ’s zomers en niet zo’n koude winters, en er ligt s’ winters alleen maar sneeuw in de Pyreneeën. En omdat de Pyreneeën helemaal in het noorden van Spanje liggen, heeft niemand er in het binnenland en het zuiden last van. Veel mensen willen dus in Spanje wonen, en dat heeft veel voordelen. Maar bij alle voordelen horen jammer genoeg ook nadelen. Bijvoorbeeld het drinkwater, dit mag niet gedronken worden want de lijdingen zijn er niet schoon genoeg voor. Het kraanwater is om mee af te wassen en om mee tanden te poetsen. Als iemand iets te veel van dat water drinkt kan het zijn dat die persoon doodziek wordt. Daarom haalt ook geen enkele Spanjaard het in zijn hoofd om water uit kranen en douches te drinken. 15. Toerisme en economie Toerisme Elk jaar komen er heel veel toeristen vanuit de hele wereld naar Spanje om daar hun zomervakantie door te brengen. En dat is ook logisch. In Spanje is het ’s zomers lekker warm, en Spanje bezit prachtige steden met prachtige kunstwerken erin. In Barcelona vind men bijvoorbeeld een prachtig kunstwerk: de kathedraal La Sagrada Familia. De kathedraal is ontworpen door Antonio Gaudi, men is begonnen met bouwen in 1882 en het is nog steeds niet af. Kunstwerken zoals La Sagrada Familia trekken veel toeristen en dat is weer goed voor de inkomen. Natuurlijk kunnen de bouwwerken er niet voor zorgen dat er veel toeristen komen. Er komen namelijk meer toeristen naar Spanje om daar hun zomervakantie te houden en de Spaanse zon op te zoeken.
Economie Spanje was vroeger voor zijn inkomsten afhankelijk van de landbouw en visserij, maar sinds de toetreding tot de Europese Unie economisch gegroeid. Tegenwoordig bepaald het toerisme de economie. 16. Nawoord Het was niet moeilijk om dit werkstuk te maken, sterker nog: het was best simpel. De meeste dingen vond ik wel leuk, maar hoofdstukken zoals ‘economie’ vond ik best moeilijk. Ik vind het leuk om werkstukken en spreekbeurten te maken en te schrijven. Wel vond ik het jammer dat wij een land uit Europa uit moesten zoeken voor het werkstuk, want ik had al ideeën voor een werkstuk over ‘Nieuw-Guinea’. Ik heb heel erg mijn best gedaan, en ik ben daarom meteen al begonnen. Ik hoop met dit werkstuk een goed cijfer te halen. Eén van de doelen van een werkstuk is dat de persoon die het werkstuk maakt er wat van leert. En ik moet zeggen dat ik hier zeker wat van geleerd heb.