Alphen aan den Rijn

Alphen aan den rijn Inleiding Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik zelf in Alphen aan den Rijn woon en daarom wilden ik wel wat meer van de stad zelf weten. Ik wilde ook weten wanneer Alphen aan den Rijn ontstond en hoe Alphen verder ontwikkeld is. De hoofdstukken 1 De Romeinen
2 De Rijn
3 Bedrijven langs de Rijn
4 Winkelcentra
5 Archeon
6 Avifauna 1 de Romeinen Driehonderd jaar na Christus werd Alphen opgesticht door de Romeinen. De mensen wisten vroeger nog niet zeker of dit zo was, maar nu hebben de mensen genoeg bewijzen. Waar de Alphense brug nu staat stond vroeger een castellum. Een castellum is een plek waar de Romeinse soldaten zaten. En in de Julianastraat waar Hoogvliet staat zijn resten van een herberg gevonden. Aan de Julianastraat groeven archeologen steunpalen van een Romeins woonhuis op. Dat was in 1989. Aan de Noordkant van de rivier de Rijn woonden de Germaanse mensen. Zij mochten zich niet binnen 30 kilometer van de rivier laten zien. En dat werd streng in de gaten gehouden. En daardoor konden ze hun schepen niet vervoeren. Maar gelukkig waren er genoeg kleine slootjes om hun schepen wel te kunnen vervoeren. Ze hadden natuurlijk een brug nodig om in de schepen te stappen. Want de schepen waren vrij hoog. De brug stond ongeveer op de plek waar nu de Alphense brug staat. Met die brug verbonden ze Alpen met Aarlanderveen. De brug was natuurlijk niet zo stevig en mooi als dat ze nu zijn. Er lagen pontons, dat zijn een soort drijvende planken. Dat deden ze omdat ze in de gaten werden gehouden, omdat zij zich niet binnen 30 kilometer mochten laten zien. En daarom hadden zie die pontons, want die konden ze als het nodig was zo weg halen. Acht kilometer verder lag een Romeinse stad. De overblijfselen van die stad zijn nog te zien op het terrein van de Hoge Burgh. Die stad noemden ze Nigrum Pellum oftewel zwarte hoogte. De twee castella waren verbonden door een Romeinse weg. Die weg liep hellemaal door naar Voorburg en Katwijk. In 1985 zijn er zelfs overblijfselen daar van gevonden. 2 De Rijn De Rijn stroomt van Utrecht naar Zuid-Holland. In de middeleeuwen vonden de mensen het moeilijk om droge voeten te houden, dat kwam door de Rijn. Vroeger was die vrij wild en daardoor was het land vaak nat. En daarom liet graaf Floris III van holland om ongeveer 1160 een dam in de Rijn aanleggen. Die dam heette de Suattingerdam. Maar de bisschop van Utrecht was het daar niet mee eens. Hij riep zijn vriend de Duitse keizer erbij. Deze man was de baas van ons woongebied. . De keizer besloot dat de dam in 1165 moest worden afgebroken. De graaf voldeed de opdracht maar half. Hij volgde het motto van zijn voorgangers:” De lucht is blauw en de keizer is ver weg.” Op de plek waar de dam heeft gelegen staat nu een beeld van de keizer uit Duitsland, met een strenge blik. Tot 1970 lag er een brug op de plek van de dam, want dat mocht wel. De tegenzin van de graaf tegen het Utrechtse water was wel begrijpelijk. De naam Aarlanderveen kan dat duidelijk maken. Aar betekent een oud-Germaanse benaming voor een waterloop. Het land eromheen zal Aarland geheten hebben en veen slaat op de grond vruchtbaar maken. In de dertiende eeuw mochten werkloze boeren zoons tegen betaling een stuk land kopen. De mensen die daar kwamen werken geven plaatsen zoals Nieuwkoop en Boskoop een naam. Die mensen worden kolonisten genoemd. De grond droogmaken was zwaar werk. Voor de akkers droogvielen waren er al heel wat ruggen en schoppen gebroken. De kolonisten groeven met houten schoppen slootjes tussen de weilanden. Dat deden ze zodat het water kon weglopen. Dat water kwam uiteindelijk uit op de Rijn. Zo ontstonden de eerste Nederlandse polders. In het begin verbouwden de boeren gerst en haver. Maar algauw begonnen de boeren met turfsteken. Dat was allang bekend bij de Germanen. Turfsteken is met een stuk turf dat is een stuk grond waar iets in zit waarmee je een vuurtje kan stoken. Daardoor ontstonden er gaten in de grond. En als het regende liepen de gaten vol. Ze legden die gaten weer droog. En omdat er gaten in de grond kwamen mochten de boeren geen turf meer steken. Dus moesten ze weer gerst en haver gaan verbouwen om geld te verdienen. Het droogleggen werd dit keer met molens gedaan. Vandaar dat we nu vier molens achter elkaar hebben staan.
3 Bedrijven langs de Rijn Begin 1800 waren er al heel veel bedrijven langs de Rijn. De Rijn was heel erg belangrijk voor de bedrijven. Want over de Rijn werden de grond- en brandstoffen vervoerd. De bakkerijen die stenen en pannen maakten hadden hun leven langs de Rijn te danken aan de grondstoffen die zei nodig hadden. Dat was rivierklei. Ook was er turf. Die steen en pannen bakkerijen gingen zo goed dat de Oudshoorn en Alphen in de achttiende eeuw het middelpunt van de steen en pannen bakkerijen werden benoemd. Nu vertel ik wat over verschillende bedrijven: Betonfabriek- Heimanswetering Dit bedrijf werd in 1893 gebouwd in Alphen langs de Rijn. De fabriek is een van de oudste betonfabrieken in Nederland. In de eerste jaren dat dit bedrijf bestond maakte het vooral betontegels. Deze betonfabriek was de eerste fabriek in Nederland die drijfstenen en wantplaten maakten. “Rust en werk” Steenbakkerij Al in de achttiende eeuw was er hier in Alphen al een pan en steen bakkerij. Deze bakkerij werd vaak gekocht en verkocht. Hij is weer herbouwd want in de crisisjaren werd deze bakkerij gekocht en daarna door de kopers gesloopt. Nu is er in dat gebouw het restaurant van Avifauna gekomen. Pannenbakkerij- “D. van Oord en Co.” Aan het eind van de 19e eeuw werden de dakpannenbakkerijen in Alphen en Oudshoorn geteld het waren er 8. En van deze 8 is alleen die van “Oord en Co” overgebleven. Dit bedrijf is vaak verkocht. Kennelijk waren er betere plaatsen te vinden. In totaal is hij wel 5 keer verkocht. En voor een bakkerij is dat veel. Leerlooierij. Er was een man die van der Kloot heette, hij was altijd bezig met leerlooien. En daardoor kwam een van zijn zoons op het idee dat er een leerlooierij moest komen. En dat gebeurde dus. Het gebouw ontstond in 1868. In Alphen was ook een touwerij, daar werden onder andere dingen afgewerkt. De houden of kleden die zij in de looierrij maakten werden afgewerkt in die touwerij. De manier hoe ze het looien deden veranderden in 1896. En dus moest de leerlooierij worden uitgebreid. In die looierij konden zelfs zadels worden gemaakt. 4 winkelcentra In Alphen zijn heel supermarkten en straatjes met winkels. Ik vertel nu over wat er allemaal voor winkels en supermarkten zijn. Dit zijn twee straten waar bijna allemaal winkels staan. De Mandersloosstraat en de Hooftstraat zijn twee straatjes voor voetgangers. Aan deze straatjes ligt de Aarhof. De Aarhof is in de jaren zeventig gebouwd. Het is op de plek waar eerst een grote plantenkwekerij stond gebouwd. De straat waar de Aarhof staat heet de van Boetzelaerstraat. Die straat is genoemd naar een machtige ambachtsheer van vroeger. Ook is er nog het winkelcentrum Ridderhof en winkelcentrum Herenhof. En wat ook erg bekend is in Alphen is het station. Er zijn in Alphen heel veel winkelcentra, er zijn er wel zeven. Het nieuwste winkelcentrum is de Atlas. De Atlas staat in Kerk en Zanen. Er zijn in Alphen natuurlijk niet alleen winkels en supermarkten. Er doen namelijk heel veel Alphenaren aan sport. In 1924 kreeg Alphen het eerste zwembad. Het was een uitgegraven kuil en verder veel houten hokjes en een kantoortje. Dit lijkt maar iets simpels maar voor die tijd was dit al heel veel. Nu zijn er ook al veel betere zwembaden zoals: de Thermen en de Hoorn.
5 Archeon In Archeon zijn drie tijden uitgebeeld: de Prehistorie dat is ongeveer 6000 jaar voor Christus, de Romeinse tijd dat is rond de eerste eeuw en de Middeleeuwen dat was ongeveer rond de veertiende eeuw. In Archeon staan 43 gebouwen, boerderijen en hutten. Die zijn allemaal herbouwd van hoe ze er vroeger echt uit zagen. Die gebouwen hebben dus ooit ergens in Nederland gestaan. Het oudste stadje is een jachtkamp uit de Prehistorie. Dit stadje werd in Friesland opgegraven. Er zijn ook boerderijen van 7400 jaar geleden. Dat is rond de tijd van de eerste boeren. De meeste van die boerderijen zijn gevonden in Zuid-Limburg. Er zijn zelfs boerderijen uit de Brons en IJzertijd gevonden. In Archeon is over de Romeinse tijd veel te vinden. Er is bijvoorbeeld een stad nagebouwd. Met gebouwen die je van binnen kan bekijken. Er is bijvoorbeeld een herberg en een badhuis, een tempel een pottenbakkershuis en een arena. Ook over de Middeleeuwen is er veel te vinden zoals een stadje met 15 huizen, een klooster en ook zijn er veel ambachtslieden zoals: de smid, schoenmaker, chirurgijn, valkenier en ook mensen die een instrument bespelen. Dit komt allemaal uit de jaren 900 tot 1350. Na de middeleeuwen dus na 1350 is er niks meer in Archeon. De Middeleeuwen is dus de laatste tijd in Archeon want er zijn nog steeds huizen die bewoont zijn uit de jaren na 1350. Ook zijn er Archeotolken dat zijn mensen die voor smid en andere ambachtslieden spelen. Zij kunnen je alles vertellen over vroeger. Ook kan je in Archeon zelf dingen doen zoals: boomstamkanovaren, stokbroden bakken en kaarsen maken. Voor scholen zijn er rondleidingen met een Archeotolk. In het Archeon kun je ook feestjes en bruiloften vieren. 6 Avifauna Avifauna ontstond in augustus 1949. Op de plek waar Avifauna nu staat was vroeger een stuk land. De heer Van den Brink was de eigenaar. Die mijnheer had een hele verzameling vogels. Hij vond het leuk om eens een open dag te houden, waarbij alle mensen uit Alphen naar de vogels konden kijken. De mensen vonden het zo leuk dat mijnheer Van den Brink besloot een vogelpark op te richten. Van den Brink was ook eigenaar van een zeer bekende hoedenspeciaalzaak. Nog geen jaar later werd het vogelpark Avifauna geopend. Dat was op 17 mei 1950. Waar het restaurant van Avifauna staat woonde de familie Van den Brink. Het hotel en de rederij waren er toen nog niet. Over de rederij vertel ik straks meer. Er zijn van vroeger maar een aantal dingen blijven staan. Dat zijn bijna alle bomen. Ook de vijver is er nog steeds. Er zijn zelfs een paar pelikanen die er al vanaf de eerste dag bij zijn. Er is veel te zien en te doen in Avifauna. De vogels komen uit allerlei landen zoals: Azië, Amerika maar ook uit Europa. Er zijn meer dan 3000 vogels in Avifauna. Je kan er ook dingen doen zoals kijken bij het voeren van de pinguïns of pelikanen. Of je kan de vogels zelf voeren in de Lori Landing. Het vogelpark is heel wat veranderd. De speeltuin werd uitgebreid in de jaren 50. En in de beginjaren 60 kwam de rederij. En in 1990 kwam er een hotel bij. Toen het vogelpark 50 jaar bestond, in 2000, hadden de bestuurders van Alphen aan den Rijn een masterplan bedacht. Een masterplan is een plan voor de toekomst van het centrum van Alphen aan den Rijn. Er kwamen in de loop van de tijd dus steeds meer dingen in Avifauna. Er is nu net een vogeldemonstratie en de Lorie Landing bijgekomen. Lorie Landing was het eerste plan. In 2000 werd Lorie Landing voor de proef geopend. Maar er kwamen een hoop mensen kijken en dus is Lorie Landing toen officieel geopend. De rederij van Avifauna Avifauna heeft al ruim 40 jaar een rederij. Een rederij is een soort bedrijf van boten. Avifauna heeft 4 schepen. Het kleinste schip heeft 72 zitplaatsen, en het grootste schip heeft er wel 150, deze boot is ook geschikt voor rolstoelgebruikers. In de zomer varen deze schepen naar vogelpark Avifauna. Ook kun je voor 8 personen een soort roeiboot, maar dan met een motor huren. Hiermee kan je de Zuid-Hollandse plassen ontdekken. Ook is er iets nieuws gekomen en dat is de combikaart. Met de combikaart kun je naar het vogelpark gaan en daarna een rondtocht met de boot maken. Ook in de winter is het leuk om met de boot te gaan. Je ziet dan grote groepen vogels die overwinteren en het is hartstikke rustig. Nu vertel ik wat de schepen allemaal hebben: een centrale verwarming, een bar, een toilet en een geluidinstallatie. De enige meubels in een boot zijn stoelen en tafels zodat er bijvoorbeeld gedanst kan worden tijdens een feest. De haven is bij Avifauna.