De val door Marga Minco

Marga Minco Ik houd mijn spreekbeurt over De Val van Marga Minco. Het boek is in 1983 uitgegeven. De volgende punten ga ik bespreken: Ik zal een samenvatting van het verhaal geven Ik zal de titel verklaren, het thema, het motto en de motieven verklaren Ik zal een recensie bespreken Ik zal kort iets over de schrijfster bespreken Ik zal mijn eigen mening in het kort geven Samenvatting van de inhoud Het boek bestaat uit 16 korte, niet genummerde hoofdstukjes. Er komen regelmatig flashbacks in voor en het perspectief wisselt vaak. Ik zal de gebeurtenissen in chronologische volgorde vertellen. Het joodse gezin Borgstein kijkt uit naar een mogelijkheid om aan de Duitsers te ontsnappen. Via een kennis komen zij in contact met Hein Kessels, die aanbiedt hen voor zesduizend gulden naar het neutrale Zwitserland te brengen. Op de avond van 21 april zitten Frieda en Jacob Borgstein met hun twee kinderen beneden in de gang te wachten op Kessels. Enkele minuten voordat ze worden opgehaald, gaat Frieda nog even naar boven om een vest te halen. Als ze boven is, hoort ze beneden gerommel en het slaan van deuren. De zaak is verraden, de SD is gekomen en neemt haar man en kinderen mee. In haar haast om beneden te komen struikelt ze twee keer. Ze ziet nog net de auto om de hoek gaan. Ze begrijpt niet waarom ze haar niet hebben genomen. Dan komen vrienden en de verbergen haar dan. Ze duikt onder bij de familie Oosterveen. Jacob en de kinderen keren niet meer terug. Na de oorlog volgt ze een boekhoudcursus; ze ontwikkelt een manie voor cijferen. Veertig jaar later, ze is nu 85, zit Frieda in een bejaardentehuis. Ze wil nu voor het eerst sinds ze haar familie kwijt is haar verjaardag vieren. Ze maakt kostenberekeningen en boodschappenlijstjes. Ze wil het hele tehuis trakteren en ze moet naar de banketbakker. Buiten is het glad en het waait hard. Iedereen zegt dat ze beter niet kan gaan. Ze gaat echter toch en steekt de straat over. Tegenover de bejaardenflat hebben inmiddels twee monteurs van gemeentewerken, Baltus en Verstrijen, een put van stadsverwarming geopend. Ze werken met tegenzin omdat de klus vertraagd is en omdat Verstrijen problemen thuis heeft. Omdat ze er met hun hoofd niet bij zijn vergeten ze veiligheidshekjes om de put te zetten. Frieda die door de stoomwolken de putopening niet ziet, wordt door een plotselinge windvlaag in het kokende water geblazen. Verstrijen hoort haar kreet, probeert haar eruit te trekken, maar het lukt niet. De brandweer haalt haar uit de put. Ben Abels is één van de eerste die ziet wat er aan de hand is, hij meent één van de mannen te herkennen die net het tehuis binnenlopen voor een officieel bezoek. Het is een delegatie uit Zweden. Van de directrice hoort hij wie de man is: Hein Kessels, ambtenaar van de provinciale bejaardenzorg. Inmiddels is Frieda Borgstein naar boven gehaald. Ze leeft nog even. Abels neemt haar tas mee en geeft die aan de directrice. Ze treffen er een zilveren portretlijst in aan en vele doorweekte foto's. Abels herkent mensen van vroeger. Hij brengt de spullen en leegt ze in een asemmer. Na de begrafenis spreekt Ben Abels met Hein Kessels in een café. Kessels bekent dat hij veertig jaar lang niet gedurfd heeft Frieda op te zoeken en uit te leggen hoe de arrestatie destijds heeft kunnen plaatsvinden. Een verklaring voor de plotselinge komst van de SD kan hij overigens niet vinden. Hij wijt het aan onervarenheid van hem en zijn verzetsvrienden. Hij is verhoord heeft niemand verraden en is naar een concentratie gevoerd. Als hij van Abels hoort, waarom Frieda niet in de gang stond te wachten: 'Dat bedoel ik nou, wat het toevel met je doet, absurde dingen, die geen mens van je wil aannemen.' Kessels bekent dat hij zes minuten te vroeg bij de familie Borgstein arriveerde. Als hij precies op tijd zou zijn geweest, zou alles misschien anders en beter zijn afgelopen.
Titel, thema, motieven en motto De Titel De titel is te verklaren door 'val' als zelfstandig naamwoord van het werkwoord 'vallen'. Frieda struikelde in het verleden op een van de onderste treden over een losliggende roe en even later over een city-bag in de gang, en valt in het heden in de put. Het woord kan ook terugslaan op in de val lopen en dus verwijzen naar de valstrik die voor de Borgstein is gezet, het verraad dat is gepleegd. Ook kan 'val' 'toeval' betekenen. De rol van het toeval is in dit verhaal heel groot. Het thema Het thema van deze novelle kan worden omschreven als: het leven wordt geregeerd door het toeval. Het toeval speelt diverse keren een belangrijke rol. Motieven Heden en verleden zijn in het werk van Marga Minco erg met elkaar verbonden. Schuld speelt ook een belangrijke rol in het verhaal. Frieda Borgstein neemt zich voor om haar leven verder te leiden in herinnering aan het verleden. Alleen op die manier denkt ze iets te kunnen 'goedmaken' van het feit dat zij de oorlog overleefd heeft en de anderen niet. Hein Kessels voelt zich schuldig omdat hij weet dat Frieda heel haar leven heeft gedacht dat hij verraad heeft gepleegd. De gemeentewerkers en de leiding van het bejaardentehuis mogen zich schuldig voelen aan Frieda's val in de put vanwege hun onoplettendheid. Het motto Als motto heeft Marga Minco een citaat gekozen uit de roman 'The Dean's December van Amerikaanse schrijver Saul Bellow: 'I imagine, sometimes, that if a film could be made of one's life, every other frame would be death. It goes so fast we're not aware of it. Destruction and resurrection in alternate beats of being, but speed makes it seem continuous. But you see, kid, with ordinary consciousness you can't even begin to know what's happening'. Met deze woorden geeft Bellow aan hoe moeilijk het is om te begrijpen wat er in iemands leven gebeurt. Soms gaat iets zo snel en lijkt elke logica te ontbreken. Wat gebeurt, gebeurt soms toevallig. Recensies De eerst recensie die ik gelezen heb is die van een recensent uit De Groene Amsterdammer, de naam stond niet vermeld. De recensie is gepubliceerd op 22-06-1983. Hij, kan ook een zij zijn maar ik gebruik voor het gemak hij, vindt dat het boek al genoeg lof heeft gekregen dus kan het geen kwaad als hij een andere mening laat horen. Hij vindt dat het al gauw duidelijk is dat de koppigheid van Frieda haar fataal zal worden (er wordt haar afgeraden naar buiten te gaan). Hij merkt dit al snel omdat Marga Minco ook vertelt wat de monteurs aan het doen zijn. Naar de val in die put wordt consequent toegewerkt. Hij zegt dat Minco te vaak een close-up van de bananeschil heeft getoond waarover de held tenslotte moet uitglijden. Dat is een zwak punt. Ook zegt hij dat de kracht van het toeval door de voorspelbaarheid niet goed uit de verf komt. Alle boeken van Marga Minco zijn, volgens hem te doorzichtig. Wat wel mooi is de pogingen die Frieda doet om de herinnering aan haar man en kinderen levend te houden, dit behoort tot de sterkste aspecten van het verhaal. Minder goed is de manier waarop heden en verleden met elkaar zijn verbonden, beide lagen blijven te zeer een eigen leven leiden. Hij vindt het slot van het boek een constructiefout, na de fatale val gaat het verhaal nog zo'n twintig bladzijden door. De tweede recensie die ik heb gelezen is die van Tom van Deel uit Trouw. Deze recensie werd gepubliceerd op 5 mei 1983. Hij zegt dat Marga Minco in een klein bestek de val van Frieda subtiel en gecompliceerd heeft voorbereid. Frieda Borgstein, deelde tenslotte toch nog het lot van haar familie. Zo was er vroeger een grijze auto en was er nu het busje van de monteurs. En vroeger het vestje dat ze nog moest halen en het vestje nu. Dat vindt hij goede trucs die een goede schrijver sieren. Hij vindt het een ontroerend geschreven verhaal.    
Marga Minco Marga Minco werd als Sara Minco op 31 maart 1920 geboren in het Brabantse Ginneken. IN haar werk staat de tweede wereldoorlog en de jodenvervolging centraal. Haar als schrijver debuut was de novelle 'Het bittere kruid'. Mijn eigen mening Ik vond het best een leuk boek al was het wel zo dat ik al vlug door had dat, Frieda uiteindelijk in de put zal vallen. Het boek is op een hele makkelijke manier geschreven, er kwam bijna geen woord of zin in voor die ik niet begreep.