Wereldgodsdiensten: het jodendom

Het Jodendom

Wij gaan het hier hebben over de joden, een godsdienst die veel op het christendom lijkt, maar waar Jezus niet zo’n belangrijke figuur is, ze hebben dus met andere woorden alleen het oude testament. Hun god is hetzelfde als de god van ons, dus God met een hoofdletter, of Jahwe, of hoe we hem ook willen noemen. De godsdienst is ontstaan in de 20ste eeuw voor Christus, het werd gesticht door Abraham, waarvan de Joden denken dat ze afstammen. En dit gebeurde in Kanaän, waarvan men veronderstelt dat het en zeer uitgestrekt gebied is. Een deel van Israël, een deel van Jordanië en nog en deel van Syrië. Hun symbool is een zevenarmige kandelaar, de Menora, zoals jullie hier zien, of de ster die bestaat uit 2 driehoeken, de kandelaar heeft in het midden en hogere voet, dit heeft de betekenis gekregen van de eerste openbaring van God en verkondigt zijn naam. Het bevat alles wat bestond, bestaat en blijft bestaan. Zo heeft trouwens elke kroon zijn betekenissen, maar die gaan we hier niet allemaal neerzetten want dan vallen jullie nog rapper in slaap, wat dus niet de bedoeling is. Nu nog wat uitleg over de zespuntige ster en dan stoppen we met de symbolen, de zespuntige ster is gewoonweg het symbool op het schild van koning David, een van de vijf belangrijkste geroepenen, die veroverde Jeruzalem en voerde het koningschap in als een manier om Gods plan met zijn volk te realiseren.

Hoeveel aanhangers heeft de godsdienst, veel, heel veel. Al kwamen der ook heel veel om, ongeveer een 6 miljoen joden om in 1943 en later, tot 1945, het einde van wereld oorlog 2, die zes miljoen dode joden waren een deel van Hitlers praktijken. En het grootste deel van die aanhangers woont in Israël en de omliggende landen, al zijn er ook een heel deel afgezakt naar onder andere België, Duitsland, de Verenigde Staten. Hun stichter is Abraham, een rondzwervende Arameeër, de vader van een groot volk. Hij leidde het volk weg uit Egypte voor een tocht van 40 jaar naar het land van melk en honing.

Hun Heilige geschrift is de Tenach met daarin heel wat onderverdelingen.

De Tenach begint met de woorden Beresjit bara elohim, in het begin schiep God. De medeklinkers van de Tenach, de letters t, n, ch, verwijzen naar de eerste letters van de Hebreeuwse woorden tora, leer, nebi’im, profeten, chetubim, geschriften. Dus eigenlijk de lederen geschriften van de profeten. In de Tenach staan minstens vijf verschillende scheppingsverhalen, maar vanaf de Genesis zien de joden en doel en voorzienigheid in Gods schepping.

De heilige geschriften hebben een grote waardefactor in het jodendom, daarom dat de joden ook wel het volk van het boek worden genoemd. Ze baseren heel hun leven op de bijbel, daarom bieden ze eerbied voor de tora, waarin God zich openbaart. En blijkbaar is tora en homoniem, het betekent zowel leer als instructie of wet. De tora omvat de eerste vijf bijbelboeken, met zowel de geschiedenis als de 613 geboden, jawel 613, snappen jullie waarom de joden het volk van het boek worden genoemd. Maar goed, ik denk niet dat ze die allemaal uit hun hoofd kennen, maar zeker de tien geboden wel. Die kennen wij ook van onze godsdienst, het Christendom, in de twee stenen tafelen gegrift, op de Sinaiberg. Deze ga ik u hier niet opnoemen want dat is te saai en te onbelangrijk.

Tijdens een joodse eredienst zitten manen en vrouwen gescheiden van elkaar, de vrouwen boven op een balkon, de manen onder op matten. Voor een lezing uit de tora wordt die de hele synagoge rondgedragen, terwijl men een zegening opzegt. Tijdens het lezen wordt de tora omhoog gehouden en leest men van rechts naar links. Een tora rol ziet er ongeveer zo uit als op de tekening.
Bij de joden hebben ze de sabbat, een traditioneel feest. De sabbat is hun wekelijkse rustdag, die begint op vrijdagavond en eindigt op zaterdagavond.

Ik heb hier een kleine feestkalender die ik even ga voorlezen
In de lente hebben ze:
-Poerim of Lotenfeest: een dankfeest waarop de overwinning van Ester op Haman herdacht wordt
-Pesach of Paasfeest: en feest ter herinnering aan de uittocht van de Israëlieten uit Egypte en een lentefeest voor de gerstoogst
-Jom Haätsmaoet of onafhankelijksdag: feest waarop de de uitroeping van de onafhankelijke staat Israël op 14 mei 1948 herdacht wordt.
In de zomer

-Swajoeot of Wekenfeest: feest waarop de overhandiging van de 10 geboden door god aan Mozes herdacht wordt en waarop de eerste vruchten worden geofferd.
In de herfst hebben ze
-Rosj Ha-sjana of het Joodse nieuwjaar: een tijd van bezinning en geestelijke vernieuwing. Er wordt op de ramshoorn geblazen om tot berouw te roepen
-Jom kippoer of loofhuttenfeest: een 7 dagen durend oogstfeest waarop de deelnemers hutten bouwen of tenten opslaan. Men gedenkt hoe god in de woestijn voor de Israëlieten zorgde, nadat ze uit Egypte weggetrokken waren.
In de winter hebben ze
-Chanoeka Inwijdingsfeest of feest van de lichten: me herdenkt de overwintering in 162 voor Christus van Judas de Makkabreeër op de Syriër
En het opnieuw toewijden van de tempel te Jeruzalem aan God. Iedere avond steekt men op een 9 armige menora 1 kaars aan. Het chanoeka duurt 8 dagen.
Zo dat was het wat de feestdagen betreft.

Het jodendom heeft door de eeuwen heen ook veel vertakkingen gekregen. Dit komt doordat er over heel de wereld wordt geloofd in de joodse godsdienst. Al voelen de joden zich en groot volk, toch zitten der in het jodendom veel scheuringen. Zo wouden in de 19de eeuw sommige joden hier in Europa en in de Verenigde Staten het jodendom wat vernieuwen, en dan kwamen der bij de nationale verschillen ook nog de scheuringen tussen het orthodoxe jodendom, dat voor de traditionalisten, een het reformjodendom, dat voor de modernisten. Zo zijn ook de Duitse joden dan weer veel strenger dan de Spaanse joden dat de mannen van de vrouwen gescheiden zitten. Men heeft ook het reformjodendom, deze begon hier in West-Europa en spreidde zich uit naar de Verenigde Staten. Het ontstond in de 19de eeuw. Hun leiders aanvaarde de conclusie van de moderne bijbel drukken en benadrukten de morele wetten in de tora. Ze pasten de traditionele literatuur aan.

In Oost-Europa hadden ze dan weer het Chassidme, dat is een religieuze beweging die in het einde van de 18de eeuw ontstond. Ze staan bekend als een volk met een groot enthousiasme, religieuze extase en sterke persoonlijke toewijding aan individuele leiders.


Echt geestelijken hebben ze niet denk ik, we vonden de naam ervan toch nergens, maar wel konden we zo iet wat afleiden dat diegene die uit de tora mag voorlezen wordt aangeduid op voorhand, zo moet de jongen, die op de dag dat hij volwassen wordt, dus op zijn dertiende bij de joden, uit de tora voorlezen. Dus wie voorleest uit de tora in de synagoge is gewoonweg een toralezer.