Scheidingsmethodes

stoffen -> - zuivere stoffen, bestaan uit 1 soort stof
- mengsel, bestaat uit 2 of meer
4 verschillende stoffen
-vloeistof+vast=Helder mengsel=oplossing
-vloeistof+vloeistof=Helder mengsel=oplossing
-vloeistof+vast=Troebel mengsel= suspensie
-vloeistof+vloeistof=Troebel mengsel= emulsie

voorbeelden van oplosmiddelen: -water –alcohol –aceton –benzine

oplossingen bestaan uit:
-verzadigde oplossingen-> er kan niet meer stof worden opgelost in het oplosmiddel
-onverzadigde oplossingen-> er kan nog meer stof worden opgelost in het oplosmiddel

oplosbaarheid geeft aan hoeveel van die stof maximaal in 1 liter oplosmiddel kan worden opgelost
voorbeelden van oplosbaarheden:
-keuken zout in water-> 359 g/L bij 25 C
-soda in water-> 295 g/L bij 25 C
-zuurstof in water-> 69,8 mg/L (bij 0 C)
40,3 mg/L (bij 25 C)
Indampen
Indampen is een scheidingsmethode waarbij je een oplossing verwarmd , zodat het oplosmiddel verdampt en de opgeloste stof overblijft.
Hoe weet je of je te maken heb met een mengsel of een zuivere stof?
• door goed te kijken
• bepalen van het smeltpunt of kooppunt v/d stof
-zuivere stoffen hebben een smeltpunt (ze smelten en stoffel bij 1 temperatuur)
-zuivere stoffen hebben ook een kookpunt (ze verdampen bij een temperatuur)
-mengsels hebben een smelttraject+kooktraject ( de T blijft bij het smelten en koken niet constant)
• proberen de stof te scheiden

scheidingsmethoden:
-filtreren
-bezinken
-centrifugeren
-scheiden mbv schei-trechter
-indampen
-destilleren
-extractie
-adsorptie
-chromatografie -> papier, kolom, gas

filtreren
(zie tekening)
filtreren berust op een verschil in deeltjes grootte (grote deeltjes blijven i/h filter achter, kleinere deeltjes gaan door het filter heen
uitvoering:
-giet een gedeelte van het te scheiden mengsel op het filter
-residu: de stoffen die in het filter achterblijven
-filtraat: de vloeistof die door het filter gaat
welke mengsels kun je filtreren?
-oplossing-> nee alles gaat door het filter
-suspensie-> ja vaste stof word gescheiden van de vloeistof
-emulsie-> nee, vloeistof gaat door het filter

bezinken en afgieten
Deze scheidingsmethoden berust op een verschil in massa en/of dichtheid
uitvoering:
-laat het mengsel enige tijd staan
-bij een suspensie zal de vaste stof naar beneden zinken. Door voorzichtig de vloeistof die daarboven staat af te gieten kun je die stoffen van elkaar scheiden
-bij een emulsie zal de vloeistof met de hoogste dichtheid naar beneden zakkeen en de vloeistof met de laagste dichtheid komt dus bovenop drijven, deze kun je vervolgens afgieten
opmerking: voor een goede scheiding v/d stoffen zul je deze stappen enkele keren moeten herhalen
welke mengsels kun je bezinken en afgieten?
-oplossing-> nee
-suspensie-> ja
-emulsie-> ja

centrifugeren
Het bezinken van de vaste stof of de vloeistof met de hoogste dichtheid kan versneld worden door te centrifugeren. Deze scheidings methode berust dus ook op het verschil in massa en/of dichtheid
-In een centrifuge gaan speciale centrifuge buizen, zij lijken op reageerbuizen maar zijn veel steviger
-tijdens het centrifugeren komen de buizen bijna horizontaal te staan; de buizen mogen maximaal voor 2/3 gevuld zijn
-de zwaardere delen van het mengsel worden naar buiten geslingerd
-bij een suspensie komt de vaste stof dan onderin de buis tericht
-bij een emulsie komt de vloeistof met de hoogste dichtheid onderin de buis terecht

scheiden mbv scheitrechter
Deze scheidingsmethode berust op een verschil in dichtheid
-het mengsel word er van bovenaf ingegoten en op gevangen in de kolf
-laat het mengsel enige tijd staan
-vervolgens wordt het kraantje een klein beetje opengedraaid en wordt het mengsel van onderen afgetapt

welke mengsels kun je scheiden met een scheitrechter?
-oplossing-> nee
-suspensie-> nee, de vaste stof verstopt het kraantje
-emulsie-> ja, bijvoorbeeld olie op water. Het water tap je dan van onderen af en vang je op in een erlenmeyer. Op het scheidingsvlak draai je het kraantje dicht. Conclusie: de stoffen zijn gescheiden

indampen
Deze scheidingsmethode berust op een verschil in kookpunt
indampen
oplossing v/e vaste -> vaste stof blijft achter, oplosmiddel is
stof i/e oplosmiddel verdampt
welke mengsels kun je scheiden dmv indampen?
-oplossing-> Ja, - oplossing van een vaste stof is een oplosmiddel, het oplosmiddel verdampt -oplossing van twee vloeistoffen laagste kookpunt verdampt
-suspensie-> Zou kunnen, maar beter is filtreren
-emulsie->-> Zou kunnen, maar beter is schei-trechter