Samenvatting Hoofdstuk 3

3.1
Chemische reactie: 2 of meer stoffen verdwijnen en er ontstaat een nieuwe stof. Dit heeft de volgende eigenschappen:

• Het valt niet meer ongedaan te maken.
• Er ontstaan nieuwe stoffen met nieuwe eigenschappen.

3.2
Reactieschema: het weergeven van een chemische reactie. Hier plaats je de beginstoffen voor de pijl en de eindstoffen na de pijl. Je noteert ook of het vloeibaar (l), gas (g), vast (s) of aqeous (aq) is. L staat voor liquid, g staat voor gaseous, s staat voor solid en aqeous is een vloeibaar mengsel van een stof met water (alleen water is hierbij het oplosmiddel, dus niet alcohol of iets dergelijks)

Ontledingsreactie: 1 of meer beginstoffen eindigen uit op 2 of meer reactieproducten. Hier pak je bijvoorbeeld water (H2O) en dat wordt ontleedt in waterstof (H) en zuurstof (O). Dit kun je doen met 3 verschillende methodes:

• Elektrolyse (ontleding met behulp van elektriciteit)
• Fotolyse (ontleding met behulp van licht)
• Thermolyse (ontleding met behulp van warmte)

Ontleedbare stoffen: stoffen die je kunt ontleden. Bijvoorbeeld water of koperdioxide. Dit zijn altijd moleculen die opgebouwd zijn uit atomen van verschillende elementen.

Niet-ontleedbare stoffen: stoffen die je niet kunt ontleden. Dit zijn atomen die verschillende elementen kunnen zijn waarvan moleculen uit zijn opgebouwd. Voorbeelden zijn koper, magnesium, nickel, ijzer en goud.

3.3
Blokschema: processen in een fabriek kun je aangeven in een blokschema. Hier laat je schematisch weergeven hoe je stoffen met behulp van apparaten omzet in andere stoffen. Recyclen is dat je na het scheiden van een stof het hergebruikt om weer een stof te scheiden.

3.4
Endotherm: een reactie waarbij je steeds energie moet toevoeren om de reactie voort te brengen. Zonder energie stopt de reactie.

Exotherm: een reactie waarbij energie vrijkomt. Vaak moet je wel de reactie op gang brengen, denk bijvoorbeeld aan een aansteker bij een kaars houden om de kaars op gang te krijgen.

3.5
Wet van massabehoud: een wet waarbij de massa tijdens een chemische reactie voor en na de reactie gelijk blijft. Gassen tellen hierbij ook mee. In de tabel hieronder zie je ook dat de beginstoffen bij elkaar opgeteld de eindstof is.

waterstofchloride (g) +

ammoniak (g) →

salmiak (s)

15 gram

7,0 gram

22 gram

Aangezien dit de minimale massaverhouding is om waterstof en ammoniak om te zetten in salmiak, krijg je dus overmaat aan ammoniak als je 9 gram ammoniak en hetzelfde aantal waterstofchloride bij elkaar doet. Ook kun je zeggen dat je een ondermaat aan waterstofchloride hebt om de reactie met 100% efficiëntie te doen.

Het berekenen hiervan kun je het beste doen met een verhoudingstabel. Hier maak je een tabel voor elk beginstof.

waterstofchloride

15 gram

1 gram

4,27 gram

salmiak

22 gram

1.47 gram

6.28 gram