Mythe [H5]

Hoofdstuk 5 Levensbeschouwing

Mythe

- Een mythe is een verhaal dat ons aan het denken wilt zetten over de hoofdzaken v.h. leven.
- Mythe komt van het Griekse woord ‘mythos’ wat ‘vertelling’ betekend.
- Een mythe lijkt op verhalen zoals sagen, legenden en sprookjes.
- Mythen staan in de Nederlandse taal bekend als ‘praatjes zonder grond’.
- Mythen horen bij verhalen die te denken geven.
- De les van een mythe is niet bestemd voor één persoon maar voor iedereen zich laat inspireren door et verhaal.
- Een mythe blijft symbolisch, namelijk samengebald en dat wil zeggen dat in een mythe meerdere levenslessen kunnen zitten.

- Een mythe berust niet op historische waarheid maar op symbolische* waarheid.

* Symbolisch op twee manieren:
- In een mythe worden in een verhaal informatie, gevoelens, ideeën en opvattingen samengebald, bijeen gebracht.
- de mythe berust niet op historische waarheid maar op een waarheid die moeilijk onder woorden te brengen is en het best in een verhaal tot zijn recht komt.

Een mythe is geen…
… sage of legende omdat er in een mythe niets historisch zit.
… sprookje omdat het onderwerp van een mythe één of meerdere lessen over de hoofdzaken van het leven is, en niet over eenvoudige volkswijsheden.
… droom omdat de les van een droom alleen bestemd is voor de dromer.

Wie niet kan geloven in de waarheid van zijn eigen dromen, heeft het moeilijk met mythen. Dromen worden ook wel de persoonlijke mythen genoemd. En de mythen zijn dan de droomverhalen van een cultuur.

Religieuze mythe
Bijna altijd is een mythe ook een religieuze mythe want een religieuze mythe is een verhaal dat te denken geeft over de hoofdzaken van het leven door ook een verbinding te leggen met de andere orde van de werkelijkheid.

Het nut van mythen vóór het ontstaan van de wetenschap

Het verklaren van de toen nog onverklaarbare dingen, zoals regen en de droogte in de natuur.

Het nut van mythen ná het ontstaan van de wetenschap
Ideeën die wetenschappelijk niet uitgedrukt konden worden, konden beter in de taal van de mythen uitgedrukt worden.

Het lezen van mythen ná de wetenschap is ook iets anders geworden: de nadruk wordt niet meer gelegd op wat de mythe wilt verklaren. Maar op wat een mythe ons wilt onthullen over de hoofdzaken van het leven.

De drie hoofdgroepen binnen de mythen
1. Scheppingsmythen
In de scheppingsmythen staat de vraag naar de zin van het bestaan voorop.
2. Mythen over goden, godinnen en goddelijke wezens
Veel mythen gaan over natuurverschijnselen, hemellichamen als zon, maan en planeten, over godenzonen en dochters en helden. Maar ook over mythische dieren, over voorouders, bovennatuurlijke krachten en de invloed daarvan op de mens.
3. Mythen over de dood en het overwinnen van de dood
De dood en het overwinnen ervan is één van de belangrijkste onderwerpen van de mythen. In deze mythen gaat het vooral om de zin van het leven van de mens op aarde.

Mythologie

Mythologie is het geheel van verhalen, waarin een volk of cultuur ervaringen en opvattingen uitdrukt over de hoofdzaken van het leven.
Zo bestaat er onder andere:
- de Afrikaanse mythologie
- de Grieks- Romeinse mythologie
- de mythologie van Midden en Zuid Amerika
- de mythologie van het Midden Oosten
- de Aziatische mythologie
- de Germaanse mythologie.
Verrassend is, dat er onderling veel overeenkomsten bestaan tussen de mythen uit die verschillende culturen.