Hoofdstuk 13

KCV 13 §1 Orpheus werd al heel vroeg beschreven in de Griekse mythologie. Ook Verglilius en Ovidius hebben zijn verhaal verteld. Orpheus was een minnaar (euridice), een musicus(lier) en een priester (met vreemde natuurgodsdiensten). In zijn verhaal zijn er 4 belangrijke delen: 1. de tocht van de argonauten
2. de afdaling in de onderwereld
3. zijn dood
4. het waarzeggende hoofd §2 Is het verhaal, dat heb ik in een ander gedeelte van het internet geplukt dusse naja die krijg je ook! Verder staat er dat de naam Orpheus voor het eerst werd vermeld in de 6e/7e eeuw v.C. ook Plato noemt hem. Ook in de kunst werd hij veel gebruikt. §3 Orpheus wordt vergeleken met een Sjamaan, een toverpriester. Er zijn mensen die zich Orphici noemen zij houden er een bepaalde levenswijze op na, hun rituelen lijken op die van mensen die Dionysus aanbidden. In de teksten over het begin van de wereld komen ook orphische opvattingen terug. (eerst eros, hij schiep zeus.. zeus nam macht van eros over). Dionysus werd verwekt bij Persephone, hij werd door de titanen gegrepen en verbrand, Athene kon zijn hart redden en schiep hem later opnieuw. Orphici denken dat de mens een goddelijke en een aardse kant heeft. Het lichaam is onrein en aards. De ziel goddelijk. De ziel moet boete doen voor de onreinheden van het lichaam. De ziel komt na jaren terug op aarde in een nieuw lichaam, dit is nodig omdat de ziel pas na 10 aardse levens en tien boetedoeningen rein is. Urnen die bij de orphici horen daar staan tips op voor in het hiernamaals.
§4 Bij de Romeinen wordt Orpheus gebruikt als het symbool van het aangename leven. Vergilius schreef o.a. de Aeneïs, waarin hij de odysse van homerus naäapt. In zijn Georgica (een boerenbedrijf gedicht) beschrijft hij aan het eind het verhaal van Orpheus en Euridice. Ovidius schreef een werk, de Metamorphosen, waarin ook dit verhaal voorkomt. De rode draad in dit boek is dat alles uit iets anders ontstaat. Imitatio: beroemde voorgangers nabootsen en evenaren
Aemulatio: de voorganger overtreffen. (aemulare; wedijveren) §5 In de ME werden alleen Latijnse bronnen gebruikt omdat de kennis van het Grieks verloren was gegaan. Naast Vergilius en Ovidius is ook gebruik gemaakt van boëthius die in zijn boek over filosofie ook veel over Orpheus verteld. Mythen werden in de ME als het volgende beschouwt: 1. historische feiten
2. advies over moraal
3. beschrijving van krachten
1. Orpheus is een cultuurheld, hij is schepper van poëzie en muziek. 2. onderwereld is het leven, Orpheus is het contact met het hogere -> de mens moet zich losrukken van het aardse zoals Orpheus zich los moest rukken van de onderwereld. Euridice is het verlangen, zij vlucht naar een weide weg van de deugd, daar wordt ze gedood door een slang. Orpheus moet zich van het verlangen ontdoen door naar de onderwereld te gaan
Orpheus is Christus, Euridice is de mens, de slang is de duivel.. 3. Orpheus is ook in een Keltisch sprookje verwerkt. Hij was de voorstelling van de hemel op aarde mede dankzij zijn lier(die ook voor genezing zorgt).
§7 Orpheus is (in later tijd): 1. symbool voor beschaving
2. Christus (de herder) met zijn schapen
3. personificatie van kunstenaar dichter en musicus
4. liefde en verloren liefde
5. dichter (denker en ziener) 6. grenzen overschrijdend
7. vrouwenhaat (misogynie) 8. mannelijke en vrouwelijke eigenschappen hebbend (androgynie)