Ben jij 16 jaar of ouder? Doe dan mee aan dit leuke testje voor het CBR. In een paar minuten moet je steeds kiezen tussen 2 personen.

Meedoen

hfstk 6+ kenmerkende aspecten + begrippen

Beoordeling 2.1
Foto van een scholier
  • Samenvatting door een scholier
  • 2e klas havo/vwo | 2618 woorden
  • 28 februari 2018
  • 48 keer beoordeeld
Cijfer 2.1
48 keer beoordeeld

ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie

Geschiedenis hoofdstuk 6

§6.1

De koning is blut

Koning Lodewijk XVI had grote schulden gekregen van zijn voorganger waar door het land bijna failliet was, hierdoor moest de staat veel geld lenen tegen hoge rente. In 1789 was het duidelijk dat de geldproblemen niet opgelost zouden worden. Voor het eerst in 175 jaar liet de koning de Staten-Generaal samen komen. In deze vergadering waren de adel, geestelijkheid en de burgers vertegenwoordigt. De koning wilde hen vragen voor geld.

Het volk heeft honger

De derde stand was het grootst en had de minste invloed op het bestuur van het land en betaalden toch de meeste belasting. Vele mensen uit de derde stand waren arm, en werkten op het land, als er dan een misoogst was merkten de mensen dat gelijk. De prijzen van brood enz. gingen omhoog en mensen gingen dood van de honger. Ze gaven de koning de schuld van de honger en armoede. Het volk riep om een beter bestuur maar bedoelde daar vooral mee gewoon betaalbaar voedsel.

Buitenspel

Op 4 mei 1789 kwamen de Staten Generaal bijeen, het doel was de belasting te regelen. De derde stand zou NOG meer belasting moeten betalen en de adel en geestelijken zouden nu ook moeten bijdragen. De drie groepen kregen ruzie, de koning kon daar weinig aan doen. De ruzie liep zo hoog op dat de derde stand een aparte vergadering uitriep: de nationale vergadering. Zij vonden dat hun vergadering de enige echte vertegenwoordiging van het volk was. De koning was het er niet mee eens, zo had hij geen controle meer. Hij verbood de vergadering. De leden van de nationale vergadering besloten een grondwet op te stellen. Lodewijk verloor nu snel controle. Sommige leden van de Adel en de Geestelijken liepen over naar de nationale vergadering. De koning liet het leger naar Parijs komen waardoor het volk dacht dat hij met geweld probeerde te winnen en kwam in opstand

 

§6.2

De Bastille valt

Het woedende volk ging op zoek naar wapens en bestormde op 14 juli 1789 de Bastille. Het werd niet streng bewaakt en de Parijzenaars hadden het snel in handen. De val van de Bastille werd gezien als het ‘startschot’ voor de revolutie en het verzet tegen de koning, maar zij zagen het als uiting van hun woede over de honger. Op het platteland plunderen veel boeren de landhuizen van de adel en de rijke kloosters. Niemand besefte dat hun daden zulke grote gevolgen zouden hebben.

Vrijheid, gelijkheid…

Als snel was er niks meer over van het Franse bestuur, de Nationale Vergadering bracht een verklaring uit: De Verklaring van de Rechten van de Mens en van de Burger. Daarin werd vastgelegd dat iedereen gelijk en vrij was. Dat werd ook de kreet van de revolutie: ‘vrijheid, gelijkheid en broederschap!’

…En broederschap?

In 1791 begon men zich af te vragen hoe het nu verder moest. Iedere groep had zijn eigen ideeën. Veel edelen waren naar het buitenland gevlucht, waar ze hulp zochten om Frankrijk met legers aan te vallen en de revolutionairen te verjagen. Vooral in Parijs was nog veel armoede en honger. Koning Lodewijk en zijn familie probeerden naar het buitenland te vluchten maar werden opgepakt en werden onthoofd. Frankrijk was nu een republiek. Groepen revolutionairen, gematigden en radicalen, kwamen tegenover elkaar te staan. De leider van de radicale groep (Robespierre) greep de macht. De revolutie sloeg om in een burgeroorlog.

De koning was zo slecht nog niet

Dagelijks werden zoveel mensen vermoord dat zelfs de meest radicale revolutionairen er genoeg van hadden. Toen Robespierre zelfs zijn eigen mensen begon te vermoorden besloten ze om hem af te zetten, op 28 juli 1794 werd hij zelf onthoofd. Toen ze even later ook nog corrupte ‘directeuren’ kregen waren ze steeds meer toe aan een sterke leider.

§6.3

De keizer van Europa

De radicale regering kreeg steeds minder steun van de bevolking en in 1799 pleegde Napoleon Bonaparte een staatsgreep. Hij draaide veel verandering van de revolutie terug, hij zorgde dat in het hele land alle maten en gewichten hetzelfde waren en dat het een strak gecentraliseerd land was. Alle wetten en regels liet hij vastzetten in de ‘Code Napoléon’ die wetten golden in alle door Frankrijk bestuurde landen. Ook kroonde hij zichzelf tot keizer in 1804. Napoleon veroverde veel delen van Europa en zette familieleden op de troon. Zo kreeg Nederland in 1806 een nieuwe koning, koning Lodewijk Napoleon, zijn broer. In 1812 besloot napoleon dat ook Rusland veroverd moest worden, maar dat mislukte. De russen lokten napoleon en zijn leger dieper het land in, kleine groepjes russen voerde steeds kleine en korte aanvallen uit. Voedsel munitie en reserveonderdelen werden gestolen. De russen gebruikten de tactiek van de verschroeide aarde. Ze vernietigden alles wat bruikbaar was zodat de fransen het niet konden gebruiken. Hierdoor verloor hij veel soldaten en begon weer aan zijn terugtocht. Duizenden mensen stierven van de kou.

Napoleon vindt zijn Waterloo

In 1813 werd napoleon verslagen door gezamenlijke legers uit Oostenrijk, Engeland, Duitsland en Rusland, hij werd verbannen naar een klein eilandje, Elba. In Frankrijk werd opnieuw een koning op de troon gezet: Lodewijk XVIII, hij was niet zo populair en al snel zag napoleon zijn kans om terug te keren. De fransen haalden hem enthousiast binnen, maar de anderen waren minder blij. Op 18 juni 1815 verzamelden een grote troepenmacht zich bij een plaatsje Waterloo. Napoleon werd daar verslagen en werd voorgoed verbannen naar een ander eilandje. Waar hij in 1821 stierf

De samenvatting gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Eindexamens

Alles wat je moet weten over de eindexamens

In 1813 werd napoleon verslagen door gezamenlijke legers uit Oostenrijk, Engeland, Duitsland en Rusland, hij werd verbannen naar een klein eilandje, Elba. In Frankrijk werd opnieuw een koning op de troon gezet: Lodewijk XVIII, hij was niet zo populair en al snel zag napoleon zijn kans om terug te keren. De fransen haalden hem enthousiast binnen, maar de anderen waren minder blij. Op 18 juni 1815 verzamelden een grote troepenmacht zich bij een plaatsje Waterloo. Napoleon werd daar verslagen en werd voorgoed verbannen naar een ander eilandje. Waar hij in 1821 stierf

 

 

 

 

§6.4

De Patriotten en de Fransen

In de loop van de 18e eeuw was de economische staat van Nederland achteruit gegaan, Nederland was nog steeds de republiek der zeven verenigde Nederlanden, maar de macht kwam steeds meer in de handen van een kleine rijke groep regenten, die zich verzameld hadden rondom de stadhouder, prins van oranje. Dit tot grote ontevredenheid van de kleine burgerij, de middenstanders, die vonden dat zij ook inspraak moesten krijgen. De patriotten vonden dat de ‘regentenkliek’ en de prins een stapje terug moesten doen. In 1795 trok het Franse revolutieleger de Nederlandse grens over. Veel regenten vluchtten. De patriotten namen de macht over en riepen de Bataafse Republiek uit.

Een konijn als koning

De patriotten kregen vrijwel direct ruzie over hoe ze de maatschappij in gingen richten volgens hun verlichte idealen. De fransen moesten eraan te pas komen zodat er tenminste een echte grondwet kwam. Het was een vooruitstrevende grondwet. Er stond bijv. in dat alle mannen kiesrecht hadden. De ontwikkelingen in de Bataafse republiek werden ingehaald door de gebeurtenissen in Frankrijk. Daar was de Franse revolutie omgeslagen in een burgeroorlog. In 1806 stuurde napoleon zijn broer Lodewijk Napoleon naar Nederland om koning te worden. Voortaan was Nederland het koninkrijk van Holland. Lodewijk deed zijn best om er iets van te maken, hij leerde de taal en reorganiseerde het bestuur, hij wilde van de republiek een eenheidsstaat maken en dat lukte best. Koning Lodewijk was behoorlijk geliefd bij het volk, maar niet bij de patriotten, want die hadden niks meer te zeggen, ook zijn broer was ontevreden hij vond dat Nederland harder aangepakt moest worden. In 1810 werd Nederland een provincie van Frankrijk hierdoor hadden de Nederlanders geen inspraak meer. Drie jaar later werd napoleon verslagen en verbannen.

 

 

§6.5

Wenen beslist

Toen napoleon in 1813 verslagen was kwamen de overwinnaars bij elkaar om de oude orde te herstellen, elke herinnering aan de Franse Revolutie en de veroveringen van Napoleon te wegvagen. Na negen maanden vergaderen (en feesten) leek alles weer zoals oud. In Frankrijk en alle veroverde landen kwamen de oude vorstenhuizen weer aan de macht, onderling trokken zij nieuwe grenzen en had het volk geen inspraak meer. In Frankrijk werd Lodewijk XVIII op de troon gezet, de broer van Lodewijk XVI. Toch wilde mensen sommige veranderingen die Napoleon gemaakt had bewaren bijv. de centralisering van de rechtspraak. Gebieden die door de verovering van napoleon bijeen waren gevoegd, werden soms zo gelaten om de kaart eenvoudiger te maken. Van vrijheid, gelijkheid en broederschap bleef weinig over.

Voor niets geweest?

De ideeën van de verlichting vormden de inspiratie voor een aantal ingrijpende revoluties. De denkbeelden van vrijheid en gelijkheid werden opgenomen in veel grondwetten. Het bestuur van het land was grondig veranderd en dat bleef grotendeels zo. De burgers van Europa hadden kennisgemaakt met democratie, vrijheid van meningsuiting en met de macht van de massa.

 

 

 

 

 

 

 

 

Begrippen:

Bataafse Republiek                                  Code Napoléon     

Nederland van 1795 tot 1806,                                gecentraliseerd wetboek van

 Toen de patriotten de macht hadden,                 Napoleon; voortaan golden

 Gesteund door een Franse invasie                       overal in Frankrijk dezelfde

                                                                                     Wetten en straffen

 

Constitutionele monarchie                   gematigden

Staatsvorm met een koning of                               mensen die vonden dat                           

Keizer aan het hoofd die gebonden                      de revolutie ver genoeg was

Is aan de grondwet                                                   gegaan

 

Kleine burgerij                                           koninkrijk Holland

Middenstand; geïnspireerd door                           Nederland van 1806 tot 1810,

De verlichting eiste zij invloed op                          bestuurd door Lodewijk Napoleon

Het bestuur van het land                                        in opdracht van zijn broer

 

Nationale Vergadering                           patriotten

Aanvankelijk: aparte vergadering                          burgers die verlichte ideeën in

Van de derde stand                                                  Nederland wilden invoeren

 

Radicalen                                                    regenten

Mensen die vonden dat de                                     groep rijke burgers die de macht

Revolutie nog niet af was                                        hebben

 

Staatsgreep                                                Staten-Generaal

Met geweld de macht                                              algemene vergadering van de

Overnemen                                                               drie standen

 

Terreur                                                        Verenigd Koninkrijk der Nederlanden

Periode van 1792-1794 onder                               Nederland vanaf 1814, verenigd

Leiding van Robespierre; tegenstanders                            met België en Luxemburg

Van de revolutie die in grote aantallen

Werden vermoord

 

Verklaring van de Rechten van de Mens en van de Burger

Verklaring waarin de rechten van burgers staan, zoals vrijheid van meningsuiting

 

Kenmerkende aspecten

Rationeel optimisme en verlicht denken dat werd toegepast op alle terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie, en sociale verhoudingen

 

Voortbestaan van het oude regime met pogingen om het vorstelijk bestuur op eigentijdse verlichte wijze vorm te geven

 

De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over grondwetten, grond rechten en staatsburgerschap

REACTIES

E.

E.

dikke trauma's

5 jaar geleden

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.